Morgunblaðið - 02.03.1995, Blaðsíða 10
10 FIMMTUDAGUR 2. MARZ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Hreint fyrir dyrum
BENEDIKT Steingrímsson gat átt notalega stund og notið útsýnisins í fallegu vetrarveðri eftir
að hafa gert hreint fyrir dyrum húss síns á Nesi við Hafravatn.
Yfir 70 leigubílsljórar á fundi um stofnun nýrrar stöðvar
Greiddu 26 milljónir
í afslátt í fyrra
RÚMLEGA 70 leigubílstjórar
mættu á fund í fyrrakvöld sem
efnt var til af hópi bifreiðastjóra
sem eru óánægðir með stöðvar-
gjöld á bifreiðastöðvunum og
hyggjast stofna nýja stöð. Þar
var skipuð nefnd manna frá
hverri stöð til að kanna grund-
völl slíkrar stofnunar.
Jón Smith, bifreiðastjóri á BSR,
situr í undirbúningsnefndinni og
segir hann næsta skref að kanna
fjármögnun, lánsmöguleika o.fl.
Menn hugsi sér að besta leiðin sé
að gefa út hlutabréf, eitt að baki
hveiju akstursleyfi. Fjölgun leigu-
bílastöðva sé kannski ekki besti
hugsanlegi möguleikinn, en takist
ekki samkomulag við leigubíla-
stöðvamar um lækkun stöðvar-
gjalda og afsláttar, eigi menn fárra
kosta völ. Framkvæmdastjóri BSR
hafí í fyrradag lækkað það gjald
sem stöðin innheimti um 2.000
krónur sem sé góðs viti, en nægi
ekki til að brúa bilið.
Tilboð frá sendibílastöð
Samkvæmt upplýsingum Morg-
unblaðsins hefur Nýja sendibíla-
stöðin boðið leigustjórunum að sam-
nýta símanúmer og aðstöðu með
fyrirtækinu, og aðspurður viður-
kennir Jón að slíkur kostur sé í
athugun en virðist við fyrstu sýn
ekki ýkja vænlegur.
Jón gagnrýnir málflutning fram-
kvæmdastjóra bifreiðastöðvanna í
Morgunblaðinu í gær og hafnar því
með öllu að hann hafi farið með
rangfærslur, eins og þeir héldu
fram.
Vill afnema afslátt
Jón segir að hver einasti bilstjóri
á BSR, sem séu um 120 talsins,
hafí greitt 204.605 krónur í stöðv-
argjöld með virðisaukaskatti og
húsaleigu til fyrirtækisins í fyrra,
að viðbættum 16.750 krónum
vegna afsláttar sem stöðin veiti við-
skiptavinum sínum.
Bílstjórar Bæjarleiða, sem séu
um 175 talsins, hafi borgað 180.610
krónur á mann í fyrra í stöðvar-
gjöld með vsk. og húsaleigu, auk
45.390 króna í afslátt til viðskipta-
vina stöðvarinnar.
Á Hreyfli, þar sem séu um 201
bílstjóri, hafi hver bílstjóri greitt
206.400 krónur í stöðvargjald með
vsk. og húsaleigu, auk 80.482 króna
i afslátt.
„Samtals greiddu þessir tæplega
500 bílstjórar á stöðvunum þremur
því rúmar 26 milljónir króna á sein-
asta ári vegna afsláttar s'em stöðv-
amar veittu og veita viðskiptavin-
um sínum,“ segir Jón. Hann telji
að afsláttur fari hækkandi og verið
sé að etja saman mönnum á milli
stöðva, því að vinnan færist á milli.
Væri þessi afsláttur ekki til staðar
myndi vinnan dreifast jafnt á stöðv-
amar.
„Höfuðverkurinn er þessar 26
milljónir. Við viljum afnám þessa
afsláttar því okkur fínnst of dýrt
að borga 26 milljónir fyrir að
kroppa augun hver úr öðmm. Eg
held að þessi vinna hverfí ekki þótt
að afslætti yrði útrýmt, því hún er
að mínu viti ekki mjög dýrseld hvort
eð er,“ segir Jón. Hann fullyrðir
að fyrir utan Hreyfil fái bílstjórar
ekki að vita hversu hár þessi afslátt-
ur er í hverju tilfelli gagnvart við-
skiptavininum.
Getur átt rétt á sér
Eigi afsláttur til stórra viðskipta-
vina hins vegar að viðgangast, finn-
ist honum eðlilegra að stórfyrirtæki
og opinberir aðilar semji um jafnhá-
an afslátt við allar stöðvamar, eins
og Reykjavíkurborg hafí gert. Af-
sláttur geti eflaust átt rétt á sér í
einhveijum tilvikum, en hann verði
þá að vera vinnuhvetjandi, t.d. á
þann hátt að viðskiptavinur fái 10%
afslátt af viðskipum fyrir milljón
krónur á mánuði, 1% fyrir hver 250
þúsund til viðbótar á mánuði o.s.frv.
„Okkur sárnar líka að þurfa að
greiða niður samninga við t.d. rík-
ið, á sama tíma og ríkið tekur ekk-
ert tillit til leigubílstjóra í vörugjöld-
um eða öðru slíku. Við erum eina
stéttin sem hefur atvinnu af akstri
sem borgar eldsneyti sitt og bíla
fullu verði,“ segir Jón.
Tóku við góðum búum
„Framkvæmdastjórar BSR og
Bæjarleiða tóku við mjög góðum
búum frá feðrum sínum, og þessar
stöðvar eru sjálfsagt mjög vel
reknar frá bæjardyrum eigenda,
en mjög illa frá sjónarhóli bílstjór-
anna. BSR hefur t.d. samning um
bensínkaup við Shell þannig að í
hvert skipti sem bílstjóri þaðan
kaupir bensín, fær stöðin af-
greiðslugjald til baka upp á 1-2
krónur af lítra. Vel getur verið að
þetta fé renni til reksturs stöðv-
anna, en við fáum ekki að sjá nein
skjöl sem staðfesta það.“
Ný verðskrá hjá
ÁTVR
NÝ VERÐSKRÁ tók gildi fyrir
áfengi hjá Áfengis- og tóbaksversl-
un ríkisins í gær, 1. mars. Er hækk-
unin til komin vegna verð- og geng-
isbreytinga erlendis og nemur
0,54% að meðaltali miðað við árs-
neyslu, að sögn Bjama Þorsteins-
sonar hjá ÁTVR. Hækkaði verð-
skráin síðast í maí í fyrra að hans
sögn en sumar tegundir hækka
ekkert. Verð á tóbaki helst óbreytt.
Uppsetningu verðskrárinnar hef-
ur verið breytt og einnig hefur ver-
ið bryddað upp á þeirri nýbreytni
að prenta hana í lit. Henni fylgja
líka umsagnir um tilteknar áfengis-
tegundir að þessu sinni, sem Bjami
segir að tilteknir smökkunarhópar
hjá fyrirtækinu hafí umsjón með.
Loks gefst viðskiptavinum nú kost-
ur á því að koma kvörtunum og
ábendingum til skila með því að
fylla út eyðublöð sem liggja frammi
á útsölustöðum ÁTVR.
Geir H. Haarde tekur við forsætinu
íslendingar þurfa
að standa vörð um
hagsmuni sína
GEIR H. Haarde þing-
flokksformaður Sjálf-
stæðisflokksins hefur
tekið við forsetaemb-
ætti Norðurlandaráðs,
svo það kemur í hlut
íslendinga að fara með
forystu ráðsins einmitt
á þeim tíma, þegar nor-
ræn samvinna er í end-
urskoðun.
Endurbótahópur
skipaður norrænu sam-
starfsráðherrunum og
fulltrúum þingmanna
hefur unnið undanfama
mánuði að því að setja
saman tillögur um
áframhaldandi starf
Norrænu ráðherranefndarinnar og
Norðurlandaráðs. Ein megin niður-
staðan er að starfíð skiptist í þijú
svið. í fyrsta lagi hefðbundin norræn
áhersluatriði, meðal annars menn-
ingar- og menntamál, í öðru lagi
evrópsk samskipti og í þriðja lagi
samstarf við nágrannasvæðin, til
dæmis við Eystrasalt og í Rússlandi.
í samtali við Morgunblaðið sagði
Geir að megin verkefnið væri að halda
áfram þeirri umbótavinnu, sem nú
stæði yfir innan Norðurlandaráðs og
sagðist hann vona að á þinginu yrðu
teknar stefnumótandi ákvarðanir um
skipulag ráðsins og verkefni. Hann
lagði áherslu á að vegna breyttrar
stöðu hinna norrænnu ríkja þyrfti að
laga norræna samvinnu að nýjum
aðstæðum. Meginverk-
efnið væri að fylgja end-
urskipulagningunni eftir
og ljúka henni.
Hætta á aðskilnaði
Auk þess væm ýmis
önnur verkefni til að
takast á við. Þar mætti
í fyrsta lagi nefna heim-
skautasamstarf og
stofnun ráðs þeirra
landa, sem eiga land að
Norðurheimskautinu. í
öðra lagi mætti nefna
norræn upplýsinga-
skipti og hvemig nota
mætti norrænt samstarf
sem upplýsingaglugga,
bæði gagnvart ESB en einnig fyrir
umheiminn gagnvart Norðurlöndum.
í þriðja lagi hvemig varðveita mætti
norræna samvinnu á alþjóðlegum
vettvangi, meðal annars á vettvangi
Sameinuðu þjóðunum.
Skemmtileg áskorun
Á þinginu hafa verið ákafar um-
ræður um hver væri framtíð norræns
samstarfs og sagði Geir það
skemmtilega áskoran að taka við
forsæti í ráðinu einmitt nú. Þrátt
fyrir að mikils velvilja og áhuga
gætti á starfi ráðsins gætti enginn
hagsmuna íslendinga nema þeir
sjálfir og því væri mikilvægt að þeir
fylgdust þar vel með og stæðu vörð
um hagsmuni sína.
Geir H. Haarde
Sjávarútvegsráðherra Noregs
Eigum miklu fleira
sameiginlegt en við
deilum um
JAN Henry T. Olsen,
sjávarútvegsráðherra
Noregs, segir að enn
hilli ekki undir lausn á
deilum Noregs og ís-
lands um þorskveiðar í
Barentshafí, Olsen sat
sjávarútvegsráðherra-
fund Norðurlanda hér á
landi í vikunni í tengsl-
um við Norðurlanda-
ráðsþing. Þar ræddu
hann og Þorsteinn Páls-
soh ekki um Smugudeil-
una. Olsen segir að
lausn hennar sé enn
ekki í sjónmáli. Slíka
lausn verði að finna á
breiðum grundvelli og
ræða um fleiri fiskistofna en Bar-
entshafsþorskinn.
Norðurlönd hafi áhrif á ESB
Í endurskipulagningu norræns
samstarfs, sem til umræðu er á Norð-
urlandaráðsþinginu í Reykjavík, er
gert ráð fyrir að Norðurlöndin hafi
með sér samráð um ýmis mál á vett-
vangi Evrópusambandsins. Olsen
sagði að þetta samráð þyrfti meðal
annars að nýta til að fá norrænu
ESB-ríkin til að vinna málstað
strandríkja fylgi innan sambandsins.
„ESB hefur færzt nær sjónarmiðum
strandríkjanna, en ennþá vantar tals-
vert uppá,“ sagði Olsen. „Bretland
leggur mesta áherzlu á málstað
strandríkjanna og við eigum mikið
undir því að áfram þokist í þessu
máli. Næsti fundur á úthafsveiðiráð-
stefnunni verður nú í marz og von-
andi verður skrifað undir nýjan út-
hafsveiðisamning um mánaðamótin
júlí-ágúst í New York.“
Olsen sagði aðspurður að ekki
færi á milli mála að ísland styddi
málstað strandríkja á
úthafsveiðiráðstefn-
unni. Það hefði komið
skýrt fram á millifundi
ráðstefnunnar í Genf í
febrúar. „íslendingar
lögðu fram skýrar orða-
lagsbreytingar, sem
þjónuðu hagsmunum
strandríkjanna,“ sagði
Olsen.
Hann sagðist vona að
nýjar reglur um úthafs-
veiðar gætu stuðlað að
því að Smugudeila
Norðmanna og Islend-
inga leystist. Aðspurður
hvort það yrði þá nauð-
synlegt að bíða nið-
urstöðu á úthafsveiðiráðstefnunni,
sagði sjávarútvegsráðherrann: „Ég
veit það ekki. Við vinnum á tvennan
hátt 'í þessu máli, annars vegar með
tvíhliða tengslum við ísland og hins
vegar á úthafsveiðiráðstefnunni. Við
höfum átt fundi með íslenzkum emb-
ættismönnum af og til allt frá því
að deilan hófst. En við eram ekki
komnir með neinn samkomulags-
grandvöll - langt í frá.“
Samið á breiðum grundvelli
Olsen segir að leysa verði Smugu-
deiluna á breiðum grandvelli. íslend-
ingar hafi til dæmis hagsmuni af
samningum um sfldina í Sfldarsmug-
unni og karfann suður af landinu.
Hann leggur þó áherzlu á að karfa-
veiðar Norðmanna séu ekki sambæri-
legar við þorskveiðar Norðmanna í
Barentshafí, þar sem í síðara tilfellinu
sé um að ræða stofn, sem að fullu
sé stjómað með kvóta, en ekki í því
fyrra. „Það verður að fínna heildar-
lausn. Við eigum miklu fleira sameig-
inlegt en við deilum um,“ segir hann.
Jan Henri T. Olsen