Morgunblaðið - 04.03.1995, Blaðsíða 2

2 E LAUGARDAGUR 4. MARZ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
ÍÞRÓTTIR
Alnæmi og íþróttir
Möguleikinn á að
smitast í sundlaugum
er talinn fírnalítill, segir
Birgir Guðjónsson,
jafnvel þótt blóð
smitbera komist í
vatnið, vegna þynningar
blóðsins í vatninu og
klórnotkunar.
FRÉTTIN um að bandaríski dýf-
ingameistarinn Lagounis hafi ver-
ið smitaður af HlV-veirunni á
Ólympíuleikunum í Seoul 1988
þegar hann meiddi sig svo að
blæddi í sundlaugina, hefur vakið
heimsathygli. Kóreubúar sem sáu
um leikana hafa látið þung orð
falla í garð bandaríska liðsins.
HlV-veiran og mögulegt smit
af henni eru þó aðeins hluti af
mun stærra vandamáli annarra
tíðra og langvinnra veirusjúk-
dóma, einkum lifrarbólgu. Smit
geta orðið við snertingu opinna
sára eða slímhúðar, með flutningi
blóðs eða annarra líkamsvökva
(blood borne transmission) milli
einstaklinga. Þetta er vandamál
sem þekkist bæði innan og þó mun
fremur utan íþrótta. Nokkrir
þekktir íþróttamenn hafa sýkst af
HlV-veiru og sumir fengið alnæmi
og þegar safnast til feðra sinna.
Þeir hafa allir átt það sameiginlegt
að hafa smitast eftir þekktum leið-
um, utan íþrótta. Þekktastir eru
tennismeistarinn Arthur Ashe sem
smitaðist við blóðgjöf og Magic
Johnson sem rekur það til kynm-
aka. Aðrir hafa m.a. smitast við
að deila með öðrum sprautum og
nálum til inndælingar ólöglegra
lyfla. Ekki er vitað um neinn sem
sannanlega hefur smitast af HIV-
veirunni við að iðka hefðbundnar
íþróttir.
í nýlegri rannsókn sem birtist
í Annals of Internal Medicine er
bent á, að möguleikinn á að smit-
Birgir Guðjónsson.
ast í ruðningsleik bandarískra at-
vinnumanna, miðað við þekkta
tíðni HlV-smits og árekstra sem
valda blæðandi sárum, sé 1 á
móti tugum milljóna. Það er þó
staðreynd að mögulegt er að smit-
ast af veirum við kröftuga líkam-
lega snertingu sem valdið hefur
opnum sárum. HlV-veiran hefur
þannig borist á milli nokkurra ein-
staklinga við blóðug áflog. Á líkan
hátt hefur Iifrarbólgufaraldur
komið upp meðal japanskra Sumo-
glímumanna og var rakinn til
smitbera meðal þeirra. Möguleik-
inn á að smitast í sundlaugum er
hinsvegar talinn fimalítill jafnvel
þótt blóð smitbera komist í vatnið,
vegna þynningar blóðsins í vatninu
og klórnotkunar.
Ég tel litlar líkur á að kröfur
verði gerðar um allsherjar al-
næmisleit í íþróttum, en þessu
mun hvert alþjóðasérsamband
ráða. Þegar vitað er um smitaða
einstaklinga í íþróttum verður þó
einhver óvissa. Fullyrða má að
ekki sé ástæða til að meina smituð-
um almenna þátttöku í flestum
greinum íþrótta. Þar sem mögu-
leikar eru hinsvegar á kröftugri
snertingu verða viðhorfin önnur,
en eru ekki enn fullmótuð. Þetta
mun eflaust ákvarðast af áhættu-
líkum sem og viðhorfum samherja
og keppinauta viðkomandi ein-
staklings. Tvö dæmi má nefna.
Alþjóðahnefaleikasambandið
bannaði einstaklingi með HIV-
smit strax að keppa. Sá er nú lát-
inn. Magic Johnson hætti upphaf-
lega keppni þegar vitað var að
hann var smitaður, en var tekinn
inn í vdraumaliðið“ til þess að
vinna Olympíugullið í Barcelona.
Sú ákvörðun olli nokkrum mót-
mælum. Eftir að gullinu var náð,
voru það hans eigin félagar sem
ýttu honum út úr liðinu vegna
hræðslu við smit. í læknisfræðinni
hafa verið gerðar mun meiri kröf-
ur en áður um varúð við snertingu
blóðs sem annarra líkamsvökva
við alla sáraumönnun og aðgerðir.
í Bandaríkjunum hefur t.d. Vinnu-
og heilbrigðiseftirlit Bandaríkanna
(Occupational Safety and Health
Ádministration) gefið út mjög
strangar vinnureglur. Á loka-
keppnisferli Magic Johnsons sást
þjálfari hans búa berhentur um
blæðandi sár á Johnson og fékk
sá alvarlegt tiltal frá Vinnueftirlit-
inu. Slys Louganis mun ugglaust
hafa nokkur áhrif í þá átt að
ströngum reglum verði betur
framfylgt og vænst upplýsinga um
sjúkdóma. Einstaklingum í
áhættuhópum verður í ríkara
mæli ráðlögð bólusetning gegn
Iifrarbólgu.
Megináhætta ungs íþróttafólks
á veirusmiti verður sem fyrr utan
íþróttavallar. Forðast skal alla
misnotkun lyfja og vímugjafa.
íþróttafólkið verður sem aðrir að
fara með varúð í öllum skyndi-
kynnum, en tækifærin og freist-
ingarnar geta orðið miklar eftir
góðan árangur í íþróttum. Forðast
verður alla sameiginlega notkun
hreinlætisáhalda og hver einstakl-
ingur ætti að hafa eigin drykkjaríl-
át.
Höfundur er sérfræðingur í
lyflækningum oghefursinnt
ýmsum trúnaðarstörfum í
íþróttahreyfingunni sem dómari
og læknir, innanlands og erlendis.
Guðmundur Iþrótta-
maður Reykjavíkur
GUÐMUNDUR Eggert Stephensen, landsliðsmaður i borðtenn-
is, sem verður þrettán ára á árinu, var í gær útnefndur íþrótta-
maður Reykjavíkur 1994 í hófi að Höfða. Borgarstjórinn í
Reykjavík, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir veitti Guðmundi bikar-
inn, sem hann mun varðveita í eitt ár. Þetta var í 15. sinn sem
íþróttamaður Reykjavíkur er útnefndur. Guðmundur, sem er
fæddur 29. júní 1982, hóf að æfa borðtennis hjá Víkingi þegar
hann var fjögurra ára — og tók þátt í sínu fyrsta íslandsmóti
fimm ára. Hann hefur verið mjög sigursæll á undanförnum
árum — varð fjórfaldur íslandsmeistari árið 1994 og ber þar
hæst sigur hans í einliðaleik karla.
Yfirlýsing frá Iþróttasambandi íslands
ISI stydur Magnús Scheving
Polfimi hefur verið stunduð í
allmörg ár hér á landi en það
var ekki fyrr en á síðasta ári sem
íþróttagreinin fékk formlega
viðurkenningu íþróttasambands
íslands og heyrir nú til verkefna
Fimleikasambands íslands (FSÍ).
Fram að því var þolfimi undir
stórn sérstaks Þolfímisambands
sem er utan ÍSÍ og hinni skipu-
Iögðu íþróttahreyfíngu óviðkom-
andi. Þolfimisambandið er aðili að
Alþjóðaþolfímisambandinu, en
umboðsmaður þess hér á landi er
og hefur verið Björn Leifsson. IAF
og Alþjóðafimleikasambandið
FIG, hafa gefið út samstarfsyfir-
lýsingu sem felur í sér aðlögun
og samruna mismunandi reglna
sem keppt er eftir og frá og með
árinu 1997 verður keppt eftir sam-
ræmdum reglum í nafni Alþjóða-
fímleikasambandsins.
Samskonar yfírlýsing hefur ver-
ið undirrituð af FSI og Birni Leifs-
syni fyrir hönd Þolfimisambands-
ins í anda áðurgreinds samkomu-
lags Alþjóðasamtakanna.
Evrópumótið sem haldið var í
Sofíu á dögunum var haldið á veg-
um IAF. Afskipti FSÍ og undirrit-
aðs af því er varðar þátttöku ís-
Iensku keppendanna á því móti
voru þau að óska efír liðvéislu og
samþykki Bjöms Leifssonar um
Ellert B. Schram.
þann þátttökurétt. Björn varð við
þeirri bón.
Eftir að þolfimi var viðurkennd
íþróttagrein innan ÍSÍ var Magnús
Scheving kosinn fímleikamaður
ársins 1994 og um síðustu áramót
hlaut Magnús titilinn íþróttamaður
ársins í kjöri íþróttafréttamanna.
Fer ekki á milli mála að með ár-
angri sínum og þessum viðurkenn-
ingum hefur Magnús aukið hróður
þolfiminnar og íþróttanna, enda
glæsilegur íþróttamaður og óvið-
jafnanlegur afreksmaður.
Af þeim sökum er það afar
miður að fylgjast með þeim deilum
sem orðið hafa milli hans og Bjöms
Leifssonar, einkum um samskipti
þeirra í milli sem eru ÍSÍ viðkom-
andi. Þær eru öllum til skaða.
íþróttasamband íslands styður
Magnús Scheving heilshugar og
metur mikils afrek hans og fram-
lag til íþróttanna og góða ímynd
sem Magnús skapar og eflir, hvar
sem hann kemur fram. íþrótta-
sambandið telur það eðlilegt og
sjálfsagt að hann fái að stunda
íþrótt sína við bestu aðstæður og
í keppni við hina bestu á alþjóða-
vettvangi og það hlýtur að vera
vilji allra, Alþjóðaþolfímisam-
bandsins, íslenska þolfímisam-
bandsins og Fimleikasambands
Islands, að Magnús komi fram
fyrir hönd íslands þegar Evrópu-
mót og/eða heimsmeistaramót eru
haldin.
Að því mun ÍSÍ stuðla í sam-
vinnu við FSÍ.
Ellert B. Schram,
forseti ÍSÍ.
UMHELGINA || MANNVIRKI
Skíði
Bláfjallagangan, sem er liður í ísland-
göngunni, verður haldin í Bláfjöllum kl. 14
i dag. Skráning fer fram í Gamla Bláfjalla-
skálanum frá kl. 12 til 13. íslandsgöngum-
ar eru haldnar á sex stöðum á landinu og
er gengnir 20 km í flokkum 17 ára og eldri,
einnig er keppt í trimmflokkum fyrir al-
menning og gengnir 5 og 10 km.
Bikarmótinum í alpagreinum sem vera
áttu á Ólafsfirði og Dalvík um helgina hef-
ur verið frestað um viku.
Handknattleikur
Úrslitakeppnin
Laugardagur:
1. deild kvenna:
Strandgata: Haukar - Fram.........16
Kaplakriki: FH - Víkingur.....15.30
Sunnudagur:
2. deild karia:
Austurberg: Fylkir - Fram.........20
Höllin Akureyri: Þór - Grótta.....20
Vestm’eyjar: ÍBV - Breiðablik.....14
Körfuknattleikur
KFÍ frá ísafirði leikur tvo leiki í 1. deild
karla á heimavelli sínum um helgina við ÍS,
en þessi lið berjast um að komast í úrslita-
keppni 1. deildar ásamt Breiðablik, Þór
Þorlákshöfn og Leikni. Is er með 30 stig
og KFÍ 28 og þurfa ísfirðingar því að vinna
báða ieikina ætli þeir sér að komast í úrsli-
takeppnina.
Glíma
Meistaramót Glímusambands íslands, 16
ára og eldri, fer fram á Akureyri í dag kí. 14.
Kraftlyftingar
Meistaramót KRAFT, 10 ára afmælismót,
hefst i Garðaskóla í Garðabæ í dag kl. 12.
Kraftakonur
Keppnin „Sterkasta kona íslands, fer fram
í Laugardalshöll á morgun, sunnudag, kl.
15.00. Átta stúlkur eru skráðar til keppni.
Fyrsta keppnisgreinin verður reyndar í
Kringlunni í dag kl. 12. Þá munu keppend-
ur hlaupa á milli fiskikara með 40 kg sekk,
40 kg Aquarius tunnur, dekk og 80 kg
karlmenn.
Viðbygg-
ingin
tilbúin
VIÐBYGGING við aust-
urgafl Laugardals-
hallarinnar, sem
Reykjavíkurborg og
íþróttasamband íslands
réðust í á haustdögum
er að mestu tilbúin, eins
og sést hér á myndinni.
Um er að ræða 620 fer-
metra byggingu, þar
sem pláss verður fyrir
um 1.500 áhorfendur
meðan á heimsmeist-
arakeppninni stendur í
vor, en síðan verður við-
byggingin notuð sem
íþróttasalur.
Byggiijgin var reist á
tæpum sex mánuðum,
og lauk verkinu á undan
áætlun. Heildarkostnað-
ur við verkið er um 94
miHjónir króna.
Áhorfendabekkir og
stæði verða fyrir um
5.000 manns í Laugar-
dalshöll eftir þessar
breytingar, þar af sæti
fyrir 2.500 áhorfendur.