Alþýðublaðið - 29.11.1920, Blaðsíða 1

66S jrammistaða!
Allir hata verið sammála um
|>að, að ein af þeim leiðum,
sem farandi væru til þess, að
reyna að bæta úr fjárhagskreppu
þeirri, er ídandsbanki, með hinu
velkunna háttalagi sínu hefir kom-
ið Iandinu í, væri það, að lands-
■sjóður tœki lá,n erlendis.
Það hefir verið eitthvað um það
deilt f blöðunum, hvort slíkt lán
væri fáanlegt, og landsstjórninni
legið á hálsi fyrir að hafa ekki
ieitað nógu’vel fyrir sér um slíkt
lán, en um hitt hafa ekki koniið
fram neinar raddir, að ekki væri
sjálfsagt að taka slíku láni tveim
höndum, ef nokkur kostur væri
að fá það.
Það er kunnugt, að tyrir tveim
máuuðum fór fj frmálaráðherrann,
Magnús Guðmundsson, til útlanda,
og aðallega til þess að reyna að
fá lán fyrir landssjóðinn, að því
er alment var álitið. Skal það
tekið fram, að það var meðal
annars álit hinna ráðherranna, að
iiann færi f þessum tilgangi (svo
sem og líklega væri hægt að sanna
með vitnaleiðslu) og það er því
ekki ósennilegt, að Magnús hafi
sjálfur álitið að hann færi í þess-
um tilgangi. En hafi það verið
ætlun hans þegar hann fór af stað,
þá hefir hann líklegast skift um
skoðun þegar hann var kominn á
leið, það er að segja ef menn
vilja trúa hans eigin orðum, sem
birt eru í Morgunblaðinu á Iaug-
ardaginn, í viðtali er blaðið átti
við hann, er hann kom heim aftur
eftir réttra tveggja mánaða fjar-
veru. Blaðið spyr hann: „Tókuð
þér nokkuð lán fyrir jíkisins hönd
■í utanförinni?"
„Nei,“ svarar Mrgnús, „ríkið
tók ekkert lán. Það er áform mitt
að sporna af fremsta megni á
móti nýjum lántökum fyrir ríkis-
sjóð, eins iengi og hægt er, nema
þá til sérstakra fratnkvæmda, sem
bera arð.“
Ef trúa má þessum orðum
Magnúsar Guðmundssonar, þá
hefir hann aðallega farið til út-
land til þess að sporna á móti pví
að landssjóður fengi lánl Má þá
segja að för hans hafi tekist furðu
vel, enda mun vandinn hafa verið
lítill, því mönnum er hvortveggja
kunnugt, að fremnr lítið er um
handbært fé nú á Norðurlöndum,
og svo hitt, að tjárafhmenn eru
lfklegast ekki mjög áfjáðir í að
bjóða íslendingum Ián, eftir að
íslandsbanki er búinn að koma
þvf óorði á landið, sem aikunna
er.
Hafi það verið tilgangurinn
með utanför Magnúsar, er liggur
í orðum hans, þá er senniiegt að
enginn hafi verið til fararinnar
betur fallinn en hann. En
ætli förin hafi þá ekki verið
æði óþörf? Séu orð Magnúsar f
Morgunblaðinu hinsvegar sögð til
þess að breiða yfir mishepaaða
tilraun hans til þess að útvega
landinu lán, má segja að hinn
núverandi fjármálaráðherra sé ekki
sem allra vandaðastur í orði.
Hins vegar er áreiðanlegt að hafi
tilgangurinn með utanförinni verið
það sem almenningur heldur —
að reyna að fá lán — þá vár sann-
arlega valinn til fararinnar sá, sem
sízt hafði hæfileikana til þess_
Það hefir sjálfsagt ekkert áhlaupa-
verk verið að fá lán nú fyrir
landssjóð, og þess vegna hefði
það þurft að vera hæfur maður
sem sendur var. Því til þessa verks
þurfti aðra fjármálaspeki, en þá,
sem kemur fram í þvf, að reyna
að draga úr gjöldum landssjóðs
án tillits til annars en að draga
úr þeim, eða sem lýsir sér í að-
ferð Magnúsar þegar hann reyndi
að kúga hokkra fátæka kennara
ti! þess að láta af skýlausum rétti
sínum, með því að halda launum
þeirra. Með öðrum orðum: reyndi
að svelta þá til þess. Þesskonar
fjármálaspeki þykir kannske góð
hjá hreppsnefndaroddvitum, sum-
staðar út um iand. En sennilega
þykir fáum hún eiga við hjá
fjármálaráðherra Iandsins.
€rlenð símskeytl
Khöfn 27. nóv.
Grikkland.
Frá París er sfmað, að afleiðing
þess, sem fram hefir farið í Grikk-
iandi, muni verða sú, að banda-
menn slaki eitthvað til við Tyrki
á friðarsamningunum.
Frá Aþenu [höfuðborg Grikk-
landsj er símað, að stjórnin hafi
nú sett alla fylgismenn Konstan-
tíns, er Venizelos hafði rekið frá
stöðum sínum, inn f þær aftur,
þar á meðai prinsana og herfor-
ingjana, er vikið hafði verið úr
hernum.
Sfmað er frá Róm að Konstan-
tin sé lagður af stað til Grikk-
iands um Feneyjar.
Ensk-írska stríðið.
Frá Londen er símað, að Eng-
lendingar hafi handtekið Griffits,
forseta írska lýðveidisins.
Frá Eússum.
Frá London er símsð að sovjefc-
stjórnin vilji gefa útlendum auð-
mönnum stórfeid sérleyfi til þess
að nota náttúruauðæfi Rússiands.
Kristján X.
Kóngurinn Kristján X. og drotn-
ingin eru nú lögð af stað í utan-
landsferð sína, þá er lengi hefir
verið ráðgerð og getið hefir verift
um hér í blaðinu.
Bíóin. Gamla Bíó sýnir „Tígul-
ás“, Nýja Bíó sýnir „í rökkr-
inu.“