Morgunblaðið - 05.03.1995, Blaðsíða 32

32 SUNNUDAGUR 5. MARZ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
BORGHILDUR
PÉTURSDÓTTIR
+ Borghildur Pét-
ursdóttir fædd-
ist að Heydölum í
Breiðadal 2. nóv-
ember 1917 og lést
á Droplaugarstöð-
um 22. febrúar
1995. Móðir hennar
var Hlíf Bogadóttir
Smith, Ragnheiðar
Bogadóttur Bene-
diktssonar fræði-
manns á Staðarfelli
og Martínusar
Smith kaupmanns
og konsúls í
Reykjavík. Faðir
Borghildar var séra Pétur Þor-
steinsson prestur í Heydöhim,
Þórarinssonar prests í Hofí í
Álftafirði og síðan í Breiðadal,
og Þórunnar Sigríðar Péturs-
dóttur, Jónssonar prests á Val-
þjófsstað í Fljótsdal. Borghild-
ur var næstyngst 10 systkina,
sem öll eru látin. Fyrri maður
Borghildar var Kjartan Sveins-
smi skjalavörður við Þjóð-
skjalasafn Islands. Sonur
þeirra er Sveinn Kjartansson,
en kona hans er Helga Stefáns-
dóttir. Seinni maður hennar var
Guðmundur Guðlaugsson
tryggingafræðingur. Borghild-
ur átti sex barnabörn og tvö
barnabamabörn.
Útför hennar fer fram frá
Neskirkju á morgun, mánudag-
inn 6. mars, og hefst athöfnin
kl. 13.30.
NÚ ER Bebba, Borghildur Péturs-
dóttir, farin - en, hvert er hún far-
in?
Hún andaðist tuttugasta og ann-
an febrúar síðastliðinn, síðust
systra móður okkar, en hún var
yngst þeirra. Þá - og þar með -
íauk dvöl kynslóðar foreldra okkar
við þá bugðu „fljótsins helga", sem
við köllum heiminn okkar, gáska-
fullan og fagran, en einnig viðsjár-
verðan og vandskilinn eftir atvik-
um.
Hvaðan kom hún - um það vitum
Crfisdrykkjur
GAPi-lfin
Sími 555-4477
Vandaðir legsteinar
Varanleg mínning
BAU.TASTEINN
Brautarholti 3,105 R
Sími 91-621393
við minna annað en
það sem allir vita og
um alla gildir, hún var
ávöxtur ástarinnar
eins og öll mannanna
böm.
Hvemig hún birtist
- þegar hún kom til
Eskifjarðar með Katal-
ínuflugbáti frá Reykja-
vík, þaðan sem hún þá
átti heima - það
gleymdist á hinn bóg-
inn aldrei, aldrei. Hún
var gjafvaxta og ný-
lega gefín fyrri manni
sínum, Kjartani
Sveinssyni, og svo fögur, svo ítur-
vaxin og blíð í augum lítils, málgef-
ins og kotroskins hnokka, að því
mátti hann ekki með orðum lýsa
þá, og finnur raunar ekki orð til
þess ennþá, á þeim meir en fímm-
tíu árum sem liðin eru. En hvað er
hálf öld, svo sem, við fljðtið - milli
vina. Vart getur það andlit konu
sem svo fagurlega sameinaði birtu
og drenglyndi, glettni og glaðværð,
góðvild og hjartahlýju. Og svo var
hún svo grönn og spengileg, bein-
vaxin og kvenleg, með fagurrauðan
hatt og í drapplitri kápu með beltið
hnýtt að framan, eins og Tyrone
Power ekki löngu síðar þegar hann
heillaði reykvíska æsku svo sem
frægt varð, með ásýnd sinni einni.
Bebba var þá í blóma lífsins, eins
og sagt er, þegar „dalurinn [sá]
ungan vorskóg, sem stóð við vatnið
í sólhvítri birtu og lék á laufhörpur
tijánna."
Hvílík kynslóð kvenna í augum
okkar: Móðir vor, „Sigga systir“,
„Ranka systir", Dilla systir",
„Oddný systir“ og svo Bebba, hin
yngsta þeirra; þær voru og urðu
ætíð síðar ímynd alls hins góða og
fagra í þessari veröld, hughreyst-
ing, stuðningur og skjól, brunnur
gleði og hvatningar, bæði í bernsku
okkar og á unglingsárum þegar
reyna skyldi að læra að sjá fótum
sínum forráð í heimsborginni töfr-
andi, Reylq'avík, viðsjárverðri og
vandskilinni; þær voru okkur eins
og sexföld móðir ef svo mætti að
orði komast - gætu nokkur böm
verið ríkari.
Elstur systkina Borghildar, Þor-
steinn Brynjólfur, var látinn löngu
fyrir minni okkar. Tveimur bræðr-
um, þeim Adda og Dúdda, sem áttu
heima í Reykjavík, þegar við vomm
lítil, kynntumst við minna en systr-
unum; en við vissum að þeir vom
hagleiksmenn og smiðir á tré og
jám og þótti okkur ekki lítið til
koma, og unnu í Landsmiðjunni.
Jámsmiðurinn, hið svipmikla merki
Landsmiðjunnar, þótti okkur fagurt
og minnti á hið besta í mönnunum,
vit, þrótt' og hagleik. „Pétri bróð-
Handrit afmælis- og minningargreina skulu vera vel frá gengin, vélrituð eða tölvu-
sett. Sé handrit tölvusett er æskilegt, að disklingur fylgi útprentuninni. Auðveld-
ust er möttaka svokallaðra ASCII-skráa, öðru nafni DOS-textaskrár. Ritvinnslu-
kerfin Word og Wordperfect eru einnig auðveld ! úrvinnslu. Senda má greinar til
blaðsins á netfang þess Mbl@centrum.is en nánari upplýsingar þar um má lesa á
heimaslðum. Það eru vinsamleg tilmæli að lengd greina fari ekki yfir eina og hálfa
örk A-4 miðað við meðallínubil og hæfilega Knulengd — eða 3600-4000 slög.
Höfundar eru beðnir að hafa skirnarnöfn sfn en ekki stuttnefni undir greinunum.
t
Elskulegur faðir okkar og afi,
FRÓÐI BJÖRNSSON
fyrrverandi flugstjóri,
Bugðutanga 28,
Mosfellsbæ,
sem lést þann 27. febrúar, verður jarð-
sunginn frá Langholtskirkju mánudag-
inn 6. mars kl. 10.30. Blóm og kransar
vinsamlegast afþakkaðir, en þeim sem
vilja minnast hans er bent á Krabba-
meinsfélagið.
Hallveig Fróðadóttir,
Ragna Fróðadóttir,
Björn Fróðason,
Hólmfríður Fróðadóttir,
Hulda Rún Jóhannesdóttir,
Fróði Jóhannesson.
MINNINGAR
ur“, hinum yngsta af systkinunum,
kynntumst við vel síðar. Hann var
flugmaður, við elskuðum hann og
virtum og fannst hann gæddur
sömu töfrum á karlmannlega vísu
og prýddu Borghildi, ímynd hins
„eilífa kvenlega".
Pétur var fæddur árið 1919, dag-
inn eftir lát afa okkar, séra Pétúrs
Þorsteinssonar, prests að Heydölum
í Breiðdal. Hann lést úr berklum á
besta aldri. Þá stóð amma okkar,
Hlíf Bogadóttir Smith, ein með tíu
ung böm. Þá dugði henni vel mann-
dómur hennar og drengskapur.
Breiðdælir reyndust henni og böm-
unum því afar vel, það er þess vegna
ekki ófyrirsynju að okkur þyki dal-
urinn jafnan fagur og ljómi um
Breiðdal og Breiðdælinga. Það er á
orði haft, að ísland sé á mörkum
hins byggilega heims; einhverjir
telja það handan þeirra marka og
eflaust er of hljóstrugt og kalt til
þess að nokkur stæðist aðstæður
þar á eindæmi sitt.
Pétur Pétursson var svo ungur
að hann gat varla talist tilheyra
kynslóðinni á undan okkur, enda
saxast og á kynslóðabilið þegar
menn vaxa úr grasi og verða vinir
á besta máta þótt fímmtán eða tutt-
ugu ára aldursmunur sé milli þeirra.
Hið sama átti sjálfsagt við um
Bebbu, hún var svo ung og glæsi-
leg, kankvís og hlý, kannske voru
'hugmyndir Freuds gamla ekki alveg
út í hött.
Allir deyja ungir, æviferillinn lík-
ist meir hringferli en beinni línu,
þegar „(Og) ég og nóttin verðum
aftur ein“.
Bebba hafði ást á vísunni við
tuttugasta febrúar í gamalli afmæl-
isdagabók; hún stendur svona í
bamaminninu:
Vér sjáum hvar sumar rennur
með sól yfír dauðans haf
og lyftir í eilífan aldingarð
því öllu sem drottinn gaf.
Læknir nokkur lést nýlega á
besta aldri úr krabbameini frá kon-
unni yngri og bömum þeirra þrem-
ur. Hann kvaddi sáttur við lífíð og
huggunarríkan guð sinn; þegar
hann var spurður að því hvemig
hann gæti dáið sáttur við þann guð
sem léti þvílíkt og annað eins verða,
svaraði hann, að hinn huggunarríki
guð hefði margsinnis birst sér í
nálægð ástvinanna og setningum
og vísuorðum úr hinni heilögu bók
sem hljómað hefðu í vitund hans á
þeim stundum í baráttu hans við
sjúkdóminn sem kvaldi hann og
lærði langa stund; þess vegna trúði
hann á gæsku þess guðs sem svo
hefði vitjað sín.
Bebba verður okkur ætíð vitnis-
burður um slíkan guðdóm; ef það
sem er gott er einnig og þess vegna
fagurt, og það sem er fagurt er
þess vegna líka gott, verður henni
best lýst með því eina orði, fögur,
að hún var fögur manneskja.
Nú þegar hún er öll og „blikið
af fyrsta bjarma lífs (hennar) bráð-
um deyr á bak við lukta hvarma"
kveðjum við hana eins og „... skóg-
urinn stendur ferðbúinn framan við
vatnið."
ttt
Krossar
á leiði
I viSarlitog mc
Mismunandi mynsnjr, v
Stml 9I-38929
Fersk blóm og
skreytingar
við öll tækifæri
Persónuleg þjónusta.
Fákafeni 11, sími 689120.
■vrtnarTi'Ti"fr WTTWTiriiriirTirHTiTiri
wmmmmmmmmmm*
... löngu seinna -
eitt síðkvöld
með stórar blikandi stjörnur
og himin í hverri lind.
Og þá er sumarsins söngleik að eilífu brugðið,
þvi laufharpa tijánna er lostin banvænni glóð,
síðustu sólgeislum vorsins,
sem leiftra, streng eftir streng, eins og
brugðin sverð,
svo haustsölnuð blöðin hríslast um kvöld-
skóg rauðan
hrynja í iðandi rökkur,
flosmjúka nótt
hin bláa djúps og berast í glampandi Qarska
eins og bleikar vatnaliljur á tunglskinsferð,
eins og bleikar sofandi liljur
á tunglskinsferð
inn í dauðann -
Við erum döpur um stund - þar
til við minnumst þess, hvemig og
hvert hún fer, hún „rennur með sól
yfír dauðans haf, og lyftir í eilífan
aldingarð því öllu sem drottinn gaf“
- eins og sumarið.
Guðný Anna,
Hlíf, Gauti.
Mig langar að minnast nokkrum
orðum vinkonu minnar, Borghildar
Pétursdóttur, Bebbu.
Leið hennar lá fyrst til Bandaríkj-
anna árið 1953 er hún fór í heim-
sókn til systur sinnar sem bjó í Los
Angeles. Fljótlega fékk hún vinnu
og starfaði sem „au pair“ hjá leik-
konu af íslensku bergi, Elain
Christy, um tíma, en síðar starfaði
hún á rannsóknarstofu spítala í
þeirri borg.
í þessu samfélagi íslendinga fór
ekki hjá því að eftir Bebbu væri
tekið, enda var hún hvers manns
hugljúfí með sinni léttu og fínlegu
framkomu. Einn þeirra var Guð-
mundur Guðlaugsson, trygginga-
fræðingur, sem beðið hafði lengi
ókvæntur eftir að kjmnast lífsföru-
naut sem honum sæmdi. Guðmund-
ur var fæddur aldamótaárið. Hann
hafði rúmlega tvítugur haldið utan,
fyrst til Danmerkur, þar sem hann
vann á búgarði, en hugur hans
stefndi hærra og árið 1926 flyst
hann til Bandaríkjanna. Vann hann
þar ýmis störf en lengst af sem
sölumaður tryggingafélags í
Chicago. Vegna starfs síns flyst
hann til L.A. og þar lágu leiðir
þeirra saman. Bebba og Guðmund-
ur voru gefín saman á fertugsaf-
mælisdegi hennar og fór athöfnin
fram í hinni frægu borg Las Vegas
árið 1957.
Ég hitti Bebbu og Guðmund fyrst
á samkomu íslendinga í L.A. Há-
punktur þeirrar skemmtunar var
fjöldasöngur ættjarðarlaga og stóð
Guðmundur þar fremstur og leiddi
sönginn. Eftir stuttar viðræður
bauð Bebba mér að dvelja á heim-
ili þeirra í Inglewood í nokkra daga.
Varð það úr og dvaldi ég þar í
hálfan mánuð. A heimili þeirra var
mér tekið með kostum og kynjum
af bláókunnugu og óskyldu fólki.
Fór ekki hjá því að ég tengdist
þeim hjónum innilegum vináttu-
böndum sem héldust alla þeirra ævi.
Bebba lagði mikið á sig til að
sýna mér allt það áhugaverðasta í
borginni og þrátt fyrir að Bebba
væri mun eldri en ég, skemmtum
við okkur saman eins og 18 ára
vinkonur sem þekkst höfðu alla ævi.
Guðmundur lagði sig hins vegar
fram um að kynna mér áhugamál
sitt, heim óperutónlistar þar sem
fóni fremstir Carusó, Titó Scipa,
bassinn Paul Robson og fleiri stór-
söngvarar, en plötusafn hans var
viðamikið.
Samband Bebbu og Guðmundar
var einstakt og mikil gagnkvæm
virðing, t.d. hafði ég aldrei áður
heyrt maka segja „takk fyrir daginn
honey“ daglega áður en lagst var
til hvílu.
Árið 1966 ákváðu þau að flytjast
heim til íslands og settust þau að
á Laugateigi 12 hér í borg. Nú var
stutt að heimsækja þau og enn frek-
ar er þau fluttu heimili sitt á Hring-
braut 47. Við hjónin og börnin nut-
um þar ávallt mikillar gestrisni og
var hvergi til sparað að hafa veit-
ingar sem veglegastar og eru marg-
ar góðar minningar frá þessum
heimsóknum.
Guðmundur féll frá 1989 eftir
skamma legu. Líf Bebbu breyttist
mikið við það eins og skiljanlegt
er. Á árunum eftir þetta heimsótti
hún okkur hjónin reglulega meðan
heilsa hennar leyfði, okkurtil mikill-
ar gleði.
Eg á Bebbu mikið að þakka,
hvað hún reyndist mér alltaf vel,
ávallt var hún tilbúin að hlusta,
taka þátt í lífí mínu og gefa góð
ráð. Elsku Bebba mín, takk fyrir
allt.
Kæru Sveinn, Helga og böm,
innilegar samúðarkveðjur.
Elísabet S. Ottósdóttir.
Elskuleg móðursystir mín Borg-
hildur, eða Bebba frænka, er látin.
Það er sárt að sjá eftir svo yndis-
legri konu sem hún var og margar
ljúfar minningar koma upp í hug-
ann. Tveggja ára missir hún föður
sinn, og eins og þá var algengt
leystist heimilið upp og hún flutti
með móður sinni frá Heydölum að
Flögu í Breiðdal. Yngsti bróðirinn
og sá elsti, sem var fatlaður, fylgdu
móður sinni, en hin sjö systkinin
fóru ýmist í fóstur eða að vinna
fyrir sér.
Á unglingsárum veiktist hún af
bráðri liðagigt og lá lengi á Land-
spítalanum. Hún náði ekki fullri
heilsu eftir það. Ung stúlka hóf hún
nám í Gagnfræðaskóla Ingimars,
en varð að hætta vegna efnaleysis
og fara að vinna fyrir sér. Þetta
var á kreppuárunum og helst að
ungar stúlkur gætu unnið fyrir sér
með heimilisstörfum. Hún giftist
fyrri manni sínum Kjartani Sveins-
syni, skjalaverði, 1940. Þau eignuð-
ust einn son, Svein Pétur 1941. Þau
skildu 1947. Næstu árin vann
Bebba fyrir sér með verslunarstörf-
um, þar til hún fór til Ameríku þar
sem hún átti bæði systur og ætt-
ingja. Fyrst til stuttrar dvalar árið
1950 en síðar 1953. Þar átti hún
ákaflega góð ár, og þar kynntist
hún seinni manni sínum, Guðmundi
Guðlaugssyni verslunarmanni. Veit
ég að heimili þeirra í Kaliforníu
stóð opið mörgum íslendingum sem
þar áttu ieið um. Þau fluttu heim
1966 og settu saman fallegt heim-
ili á Laugateig í Reykjavík. Þar var
alltaf ákaflega gott að koma og
einnig til þeirra á Laugateig í
Reykjavík. Þar var alltaf ákaflega
gott að koma og einnig til þeirra á
Hringbrautina, þar sem þau þjuggu
síðustu árin. Guðmundur lést 1989.
Var missir Bebbu mikill, samband
þeirra hafði verið einstaklega far-
sælt. Síðustu þijú árin hafði heilsu
Bebbu hrakað ört og trúi ég að hún
hafi verið hvíldinni fegin.
Þó að systkinahópurinn stóri hafi
dreifst ar samband þeirra á milli
samt mjög gott. Og á milli móður
minnar Oddnýjar og Bebbu var sér-
stakt systrasamband. Þær studdu
hvor aðra í hretviðrum lífsins.
Bebba var meðalkona á hæð, ljós
yfirlitum og grannvaxin. Ákaflega
fínleg og snyrtileg. Hún var gaman-
söm og sló oft á létta strengi. Jafn-
vel þegar hún var orðin rúmföst
komu persónutöfrar hennar og
gamansemi fram. Minnisstætt var
þegar hún sagði frá lífí sínu, gleði
og sorgum, að hún dæmdi ekki
aðra og bað fyrir þeim sem gert
höfðu á hluta hennar. Hún var vina-
föst og má segja að mannleg sam-
skipti og hjálpsemi hafí verið henn-
ar aðal áhugamál.
Ég kveð frænku mína með þakk-
læti og söknuði. Hún var mér ein-
lægur vinur og veitandi í okkar
samskiptum. Blessuð sé minning
' hennar.
Ég man að þú varst hluti af lífí mínu. Ég
man hve þú varst mér góð. Ég man hve ég
fann til með þér þegar þú sagðir mér frá
sorgum þínum. Ég man að þú talaðir aldrei
illa um nokkum mann. Ég man að þú baðst
fyrir þeim sem gerðu á hluta þinn. Ég man
eftir trúarvissu þinni. Ég veit að þú færð
góða heimkomu.
Ilalla M. Hallgrímsdóttir.
• Fleirí minningargreinar um
Borghildi Pétursdóttir bíða birt-
ingar ogmunu birtast í blaðinu
næstu daga.