Morgunblaðið - 07.03.1995, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 7. MARZ 1995 29
SÖFNUNARFÉ SÚÐVÍKINGA
ÞANNIG var umhorfs í Súðavík, þegar veðrinu slotaði.
Greinargerð sjóðstjórnar söfnunarinnar Samhugur í verki
Neyðaraðstoð
vel á veg komin
TÁKNRÆN mynd fyrir hörmungarnar í Súðavík. Fáninn í hálfa stöng á ísafirði.
MORGUNBLAÐINU hefur borizt
greinargerð sjóðstjórnar söfnunar-
innar Samhugur í verki, en sjóð-
stjórnina skipa Pétur Kr. Hafstein
hæstaréttardómari, Jónas Þórisson
framkvæmdastjóri Hjálparstofnunar
kirkjunnar, Sigrún Árnadóttir fram-
kvæmdastjóri Rauða kross Islands,
sr. Magnús Erlingsson sóknarprest-
ur Súðvíkinga og Þorbjörn Sveinsson
gjaldkeri Rauða krossdeildar ísa-
fjarðarsýslu:
„Sjóðstjórn söfnunarinnar Sam-
hugur í verki þykir hlýða að gera
nú nokkra grein fyrir verkum sínum
þær sex vikur, sem hún hefur starf-
að. Er það bæði vegna þess, að störf
hennar eru komin langt á veg og
ekki síður vegna hins, að vart hefur
orðið misskilnings og missagna um
þau.
Upphafið
Þegar hin illvígu snjóflóð féilu í
Súðavík um miðjan janúarmánuð
höfðu fjölmiðlar landsins frumkvæði
að því að hefja almenna íjársöfnun.
Fulltrúar þeirra stjórnuðu gangi
mála og svöruðu þannig kalli al-
mennings um að bregðast við. For-
ráðamenn Hjálparstofnunar kirkj-
unnar og Rauða kross Islands
ákváðu því að standa ekki fyrir söfn-
unum á vegum samtaka sinna, sem
þeir ella hefðu gert, heldur beina
framlögum sókna og deilda Rauða
krossins í hina sameiginlegu söfnun.
Hins vegar var margvísleg neyðar-
aðstoð veitt af hálfu þessara sam-
taka frá fyrstu stundu og á meðan
söfnunin stóð yfir. Hluti þess hjálp-
arstarfs byggðist á því að miðla
þegar í stað nokkru af söfnunarfénu
til fólksins, áður en sjóðstjórn hafði
fengið ráðrúm til aðgerða. Að ósk
fjölmiðlanna var sjóðstjórnin skipuð
fulltrúum þessara samtaka auk for-
manns, sem forsætisráðherra til-
nefndi.
Starfsreglur og kostnaður
Sjóðstjórnin setti sér þegar í upp-
hafi starfsreglur til víðmiðunar við
úthlutun söfnunarfjárins. Þær
byggðust á því fyrst og fremst að
styrkja þá einstaklinga og fjölskyld-
ur, sem misstu eða urðu að yfirgefa
heimili sín vegna snjóflóðanna og
urðu fyrir efnalegu, andlegu og fé-
lagslegu tjóni og ástvinamissi. Út
frá því var þó gengið, að ekki yrði
greitt úr sjóðnum vegna fjárhags-
tjóns, sem bætt yrði af öðrum aðilum
svo sem Viðlagatryggingu íslands,
tryggingafélögum eða ríkissjóði.
Sjóðstjórnin telur það í samræmi við
tilgang söfnunarinnar, að söfnunar-
fénu verði varið til þess að tryggja,
svo sem frekast er kostur, að menn
standi ekki lakar að vígi efnalega
eftir áföllin en fyrir þau auk þess
sem horft sé til þeirra þjáninga og
röskunar, sem menn hafa mátt þola.
Slíkt mat er ætíð nokkrum vand-
kvæðum bundið en bætur mega ekki
fara úr skynsamlegu samhengi við
slíkt markmið, þótt meira fé hafi
safnast en nokkurn gat órað fyrir.
Þá er í starfsreglunum gert ráð fyr-
ir því, að hugað verði að stöðu þeirra,
sem orðið hafa fyrir óbeinu tjóni af
völdum áfallsins, og samfélagslegum
verkefnum í Súðavík, eftir því sem
það þykir samræmast tilgangi
söfnunarinnar. Sjóðstjórnin taldi rétt
og nauðsynlegt að ráða sér starfs-
mann til skamms tíma til þess að
aðstoða fólk við að koma sjónarmið-
um sínum á framfæri við stjórnina
og auðvelda henni að gera sér sem
besta grein fyrir aðstæðum hvers
og eins. Honum eru greidd laun af
söfnunarfé auk útlagðs kostnaðar
við starf hans. Annar kostnaður fell-
ur ekki á sjóðinn, en stjórnarmenn
þiggja ekki laun fyrir störf sín. Þeir
aðilar, sem tilnefndu stjórnarmenn-
ina, greiða hver um sig þann beina
kostnað, sem af starfi sjóðstjórnar
hlýst, svo sem ferðakostnað.
Uthlutanir úr sjóðnum
Eins og áður er fiv.n komið námu
fyrirheit um framlög vegna náttúru-
hamfaranna í Súðavík um 240 millj-
ónum króna. Hins vegar hafa nú
borist inn á reikning söfnunarinnar
um 250 milljónir króna. Er þá ótalin
24 milljóna króna þjóðargjöf Færey-
inga, sem að þeirra eigin ósk verður
varið til byggingar nýs leikskóla í
Súðavík. Greiðslur úr sjóðnum vegna
neyðarhjálpar fyrstu daga eftir áföll-
in námu tæpum 10 milljónum króna.
Bráðabirgðagreiðslur til þeirra, sem
verst urðu úti, voru inntar af hendi
3. og 14. febrúar sl., samtals að fjár-
hæð um 11 milljónir króna.
Undanfarna daga hefur svo verið
gengið frá dijúgum hluta úthlutana
úr sjóðnum til einstaklinga og fjöl-
skyldna, eftir að nauðsynlegar upp-
lýsingar um aðstæður þeirra lágu
fyrir. Nema framlög úr sjóðnum nú
samtals um 126 milljónum króna.
Lánveiting til
Súðavíkurhrepps
í lok febrúarmánaðar ákvað sjóð-
stjómin að lána Súðavíkurhreppi allt
að 62 milljónir króna af söfnunarfé
til þess að gera hreppnum kleift að
koma sem fýrst og með sem hagkvæ-
mustum hætti upp bráðabirgðahús-
næði fyrir þá, sem misstu heimili sín
í snjóflóðunum. Það hefur nú verið
gert með kaupum á 18 sumarhúsum,
sem þegar hafa verið sett upp í Súða-
vík, eins og kunnugt er. Lánið er
vaxtalaust og endurgreiðist eigi síðar
en 1. ágúst nk. eða innan fimm
mánaða. Endurgreiðsla þess er
tryggð með sérstakri ábyrgðaryfir-
lýsingu ríkisstjórnarinnar. Lánið var
veitt, þegar sýnt þótti, að þessari fjár-
hæð yrði ekki varið^il annarra þarfa
á lánstímanum, en hún er utan ofan-
greindra framlaga úr sjóðnum. Sjóð-
stjórnin telur þetta þar að auki mikils-
verðan þátt í neyðaraðstoð við sveit-
arfélag í sárum og að hann komi
ekki síst þeim einstaklingum til góða,
sem einna harðast urðu úti og vilja
hýsa sér bæ í Súðavík.
Tjón annars staðar en í
Súðavík
Til söfnunarinnar í janúar var
stofnað og hún fór fram undir þeim
formerkjum, að verið væri að styrkja
Súðvíkinga og sýna þeim samhug í
verki. Á meðan á söfnuninni stóð
komu fram óskir sumra gefenda um,
að einnig yrði hugað að tjóni þeirra,
sem náttúruhamfarir léku grátt um
þetta leyti annars staðar en í Súða-
vík. Var því vinsamlega tekið í fjöl-
miðlum af þeim, sem að söfnuninni
stóðu, og fyrirsvarsmönnum Súðvík-
inga. Sjóðstjórnin telur hins vegar,
að þetta geti verið nokkrum vand-
kvæðum bundið vegna tilgangs söfn-
unarinnar, eins og hann var kynntur
og að framan er lýst. Hún hefur þó
samþykkt að taka til efnislegar skoð-
unar slíkar beiðnir, er kunna að ber-
ast annars staðar að, en stuðningur
úr sjóðnum í þessu efni hlýtur þó
að vera háður sérstöku samþykki
sveitarstjórnar Súðavíkurhrepps
sem fulltrúa viðtakenda söfnunarfj-
árins.
Niðurlag
Sjóðstjórninni er ljóst, að mikil
ábyrgð hefur verið lögð henni á herð-
ar. Hún kappkostar að gera sitt ýtr-
asta til þess að verðskulda traust.
Hún gerir hins vegar þá kröfu, ekki
síst til fjölmiðla, að um þessi við-
kvæmu málefni sé fjallað á opinber-
um vettvangi af sanngirni og hleypi-
dómaleysi I stað þess að ala á sund-
urþykkju og sá fræjum tcrtryggni
og efasemda með getsökum og hálf-
kveðnum vísum.“
r.
Lærðu til að verða „naprapat11
- nút í m ale gt s t a r f
Naprapati er algengasta sérmeðferðin, sem beitt er með handlækningum við
óþægindum í hrygg, liðamótum og vöðvum.
f starfslíði kennara eru dósentar, læknar,
háskólakennarar og doktorar í naprapati.
Námið tekur 4 ár. Eftir próf og verkiega þjálfun
(praktík) er hægt að sækja um löggildingu hjá
félagsmálaráðuneytinu (Socialstyrelsen).
Læknisfræðilega efiiið:
Líffærafærði, líftækni, lífefnafræði, lífeðlisfræði,
taugasjúkdómafræði, næringarfræði, bæklunar-
sérfræði, meinafræði,
Sjúkraþjálfún:
Rafsegulfræði, liðamótafræði, nudd, teygjur.
Lækning með höndum (manuell medidn);
Sjúkdrómsgreining, tæknileg lífeðlisfræði, hagkvæm
líffærafræði, losunar- og hreyflngartækni.
iþróttalæknisfi-æði:
Íþróttalífeðlisfræði, íþróttasálarfræði, „tejpning".
A Naprapathögskolan
Menntun sem leiðir til sjálf-
stæðrar, faglegrar starfsemi.
Observatoriegatan 19-21,113 29 Stokkhólmi
Sími 00 46 8 16 01 20