Morgunblaðið - 08.03.1995, Qupperneq 1

uröiroMíiíiiÍfo
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
AÐSENDAR
GRBNAR .
MIÐVIKUDAGUR 8. MARZ 1995 BLAÐ
Ungt fólk,
takið afstöðu
Að taka afstöðu
Nú er aðeins um mánuður í kosn-
ingar og mörgum af þeim sem eru
að kjósa í fyrsta sinn hrís hugur
við að ákveða sig og gera upp á
milli flokka. Það er oft mjög erfitt
sérstaklega þegar verið er að deila
um mál sem maður sjálfur hefur
ekki hundsvit á. Ég var sjálfur í
þeirri aðstöðu þegar ég kaus í fyrsta
sinn árið 1990 til borgarstjórnar.
Að vísu gerði ég heiðarlega tilraun
til að kynna mér málin og reyndi
að lesa kosningabæklinga og fylgj-
ast með umræðum í sjónvarpi. En
gafst fljótt upp á því, vegna þess
að mér fannst þessi mál ekki koma
mér beint við og svo skildi ég ekki
allt sem verið var að deila um. Ég
man sérstaklega eftir því hversu
leiðinlegt mér fannst að lesa kosn-
ingabæklinga flokkanna, hátíðlegt
slagorðakennt málfarið heillaði mig
ekkert sérstaklega. Svo þegar í
kjörklefann kom vissi ég í raun lít-
ið um hvað ég var að kjósa og beitti
aðferðum sem áttu lítið skylt við
rökhugsun þegar ég gerði upp á
milli flokkanna (enda sá ég eftir
vali mínu síðar). I Alþingiskosning-
um ári seinna var annað upp á ten-
ingnum enda var ég þá farinn að
hafa örlítið meiri þolinmæði þegar
ég las um eða fylgdist
með stjórnmálum. Þá
kynnti ég mér málefnin
vel og bar flokkana
saman áður en ég tók
afstöðu.
Að hafa skoðanir í
stjómmálum er bara
þekking sem maður til-
einkar sér smám sam-
an og er alltaf að end-
urskoða og bæta við
út ævina. Grundvöllur-
inn er eigin lífsskoðun
og umgjörðin eru þeir
valmöguleikar sem
stjómmálin skapa.
Átakið „Ungt fólk, takið
afstöðu"
Við stjórnmálafræðinemar í Há-
skóla íslands höfum ákveðið að fara
af stað með átak fyrir alþingiskosn-
ingarnar í samvinnu við stjórnmála-
flokkana. Tilgangurinn er að hvetja
ungt fólk til að taka sjálfstæða af-
stöðu í stjórnmálum á íslandi og
umfram allt nýta kosningaréttinn.
Við búum í lýðræðisþjóðfélagi og
virkni þess byggist á þátttöku fjöld-
ans. Það er öllum í hag að sem flest-
ir taki þátt í kosningum og sýni
þannig að þeir bera hag sinn og
þjóðarinnar fyrir
btjósti.
Ástæðan fyrir því að
við emm að hvetja ungt
fólk sérstaklega til að
taka afstöðu er sú að
kannanir á samanburði
í kosningaþátttöku á
milli aldurshópa sýna
að yngsti aldurshópur-
inn, þ.e. fólk yngra en
30 ára, er lélegastur við
það að mæta á kjörstað
og að jafnvel fólk eldra
en 70 ára er duglegra
við að mæta. Einnig
hefur verið sýnt fram á
það að þessi yngsti ald-
urshópur virðist eiga erfiðast með
að gera upp á milli valkosta og um
25% ákveða val sitt á kjördeginum
og það má leiða líkur að því að það
sé ekki byggt á mjög vandlegri íhug-
un. Þó að þetta virðast ekki mjög
stórar tölur þá eru þær of stórar
óg engin ástæða til annars en að
hvetja þá sem hyggjast sitja heima
að koma sér á kjörstað og í það
minnsta að skila auðu ef menn telja
sig ekki geta gert upp á milli flokk-
anna eða eru ósáttir við kerfið.
Laugardaginn 11. mars getur fólk
mætt í sal 1 í Háskólabíói kl. 15
Einar Pálsson
Helmingur kjósenda er
undir fertugu. Einar
Skúlason, hvetur ungt
fólk til þátttöku
í kosningunum.
og hlustað á hvað forystumenn í
íslenskum stjórnmálum hafa fram
að færa til að skapa okkur unga
fólkinu lífvænlega framtíð til að
þroskast og dafna. Eftir framsög-
umar geta áhorfendur síðan komið
með fyrirspurnir til frambjóðend-
anna. Ætlunin með þessum fundi
er að stjórnmálamennimir tali til
unga fólksins með hagsmuni þess í
huga og reyni þannig að setja sig í
spor okkar. Á sama stað verða flokk-
amir með kynningu á starfsemi sinni
og menn geta fengið upplýsingar
um starfsemi þeirra, stefnuskrár og
jafnvel gerst félagsmenn.
Blaðið
Nú í lok vikunnar kemur út blað
sem ber yfirskrift átaksins. Þar er
fjallað um helstu stefnumál flokk-
anna, viðtöl við forystumenn, um-
fjöllun um stjórnkerfið, flokkakerfið
og kosningakerfið á íslandi og
greinar eftir ýmsa valinkunna ein-
staklinga í þjóðfélaginu. Blaðinu
verður dreift ókeypis til allra á land-
inu á aldrinum 18-25 ára (ca
33.000 manns) og er von okkar að
það eigi eftir að hjálpa fólki við að
læra inn á íslensk stjórnmál þannig
að auðveldara verði að fylgjast með
kosningabaráttunni eftir lesturinn.
Ungt fólk og stjórnmálamenn
Þetta átak beinist ekki eingöngu
að unga fólkinu, stjórnmálamenn
verða að fara að gera sér grein
fyrir því að tengsl Alþingis og unga
fólksins eru alltof lítil. Stjórnmála-
menn verða að fara að stíga niður
úr fílabeinstumi aldursins og nálg-
ast unga fólkið sem skynsama
hugsandi einstaklinga, í stað þess
að vera með innantóma frasa um
„ungu kynslóðina" við hátíðleg
tækifæri. Við megum ekki gleyma
því að helmingur kjósenda er innan
við fertugt en einungis sex þing-
menn af sextíu og þremur eru á
þeim aldri.
Við sem erum að komast á legg
tilheyrum þeirri kynslóð sem mun
taka fulla ábyrgð á sínum gjörðum.
Við munum borga öll okkar lán og
höfum tekið á okkur meiri kjara-
skerðingu en aðrir aldurshópar. Við
ætlumst því til þess af stjórnvöldum
að þau hlusti á hugmyndir okkar,
taki mark á þeim og styðji þær.
Því að við höfum kunnáttuna og
kjarkinn, það sem við förum fram
á eru tækifærin.
Höfundur er formaður Politicu,
félags stjórnmálafræðinema í
Háskólanum.
Hverjir bera raunverulega
hag bænda fyrir bijósti?
ERU bændur andvígir því að á
íslandi dafni öflugur og sjálfstæður
landbúnaður sem sé rekinn af
fyllstu hagkvæmni og arðsemi fyrir
þá sem vilja stunda landbúnað?
Nei, þeir eru það að sjálfsögðu ekki.
Eru þeir andvígir því að einstakl-
ingsframtakið fái að njóta sín í land-
búnaði? Nei, það eru þeir ekki. Eru
bændur andvígir því að landbúnað-
ur sé að svo miklu leyti sem hægt
er rekinn eins og hver önnur at-
vinnugrein til jafns við aðra at-
vinnustarfsemi? Nei. Vilja bændur
viðhalda því dýra milliliðakerfi sem
við lýði er í landbúnaði? Nei, þeir
eru það ekki. Eru bændur svo vel
haldnir fjárhagslega að þeir geti
kostað rekstur Bændahallarinnar
við Hagatorg í þeirri mynd nú við-
gengst? Eiga bændur ekki annað
skilið en það að vera þurfalingar á
framfæri ríkisins eins og nú á við
um allt of marga bændur á sama
tíma og framleiðsla þeirra er að
gæðum og hreinleika til sú besta
sem þekkist á jarðkringlunni? Nei,
þeir eru það aAsjálfsögðu ekki. Eru
bændur beinlínis á móti úrræðum
sem leggja áherslu á úrræði sem
efla framfaravilja og
frumkvæði þeirra? Eða
eru þeir andvígir því
að þeim sé hjálpað að
mæta alþjóðlegri sam-
keppni sem blasir við
t.d. vegna GATT-
samninganna, því að
sjálfsögðu eiga þeir
fullan rétt á því að fá
þá aðstoð? Nei, ég hef
ekki hitt bónda þeirrar
skoðunar. Vilja bænd-
ur að í sauðfjárrækt
og mjólkurframleiðslu
ríki niðurnjörvað
kvótakerfi, á sama
tíma og ekkert slíkt
viðgengst í öðrum framleiðslugrein-
um landbúnaðarins? Ég efast um
það. Eru bændur yfirleitt sáttir við
að láta segja sér fyrir verkum með
fyrirmælum frá Hagatorgi hvernig
og hversu mikið þeir eigi að fram-
leiða? Hafa „sérfræðingarnir" við
Hagatorg meira vit á atvinnu-
rekstri þeirra en þeir sjálfir? Nei,
þeir hafa það að sjálfsögðu ekki.
Hveiju hefur núverandi landbúnað-
arstefna skilað til hagsþóta fyrir
bændur? Hún hefur
skilað þeim árangri að
hún hefur rústað af-
komugrundvöll þeirra.
Að kenna
öðrum um
Svo kenna Hagat-
orgsmenn Alþýðu-
flokknum um það
hvernig komið er fyrir
bændum. Flokki sem
hefur frá stofnun sinni
1916 aldrei farið með
stjórn landbúnaðar-
mála! Kenna flokknum
um sinn eigin „árangur
_ til hagsbóta fyrir
bændur". Árangur sem hefur ekki
leitt til annars en niðurlægingar og
örbirgðar fyrir allt of marga bænd-
ur sem geta nánast hvorki lifað né
dáið.
Mótum heildstæða stefnu
Sannleikurinn er sá að Alþýðu-
flokkurinn hefur í langan tíma lagt
áherslu á að mótuð verði heildstæð
stefna í landbúnaðarmálum í sam-
vinnu við bændur sjálfa. Stefna
Eiga bændur ekki ann-
að skilið, spyr Bolli R.
Valgarðsson, en það
að vera þurfalingar
á framfæri ríkisins
eins og nú á við
um allt of marga?
flokksins er sú að mótuð verði
stefna sem hafi það að markmiði
að afla íslenskri landbúnaðarfram-
leiðslu alþjóðlegrar viðurkenningar
sem vistvænnar og lífrækt ræktaðr-
ar. Við höfum lagt áherslu á að
bændum verði hjálpað (með ríkis-
framlögum) við að efla enn frekar
vöruþróun og afla markaða erlend-
is, m.a. með því að nýta þá mögu-
leika sem EES- og GATT-samning-
arnir bjóða upp á (sem Framsóknar-
flokkurinn, Kvennalisti og Alþýðu-
bandalag voru á móti að Island
gerðist aðili að!).
Bolli R. Valgarðsson
Áróður lyginnar
Áróðursmeistararnir við Haga-
torg og framsóknaríhaldið og ein-
angrunarsinnar á Alþingi, sem vilja
láta bændur halda að þeir séu full-
trúar bænda, eru óþreytandi við að
þylja þá þulu að jafnaðarmenn séu
óvinir bænda sem vilji hefja óheftan
innflutning á erlendum niðurgreidd-
um landbúnaðarvörum og leggja
niður íslenskan landbúnað. Þetta á
sér að sjálfsögðu enga stoð í raun-
veruleikanum. Hið rétta er að jafn-
aðarmenn eru óvinir kerfisins sem
hneppt hefur bændur í ánauð. Jafn-
aðarmenn vilja gefa framleiðendum
landbúnaðarvara eðlilegan aðlögun-
artíma til að bregðast við innflutn-
ingi samkvæmt alþjóðsamningum.
Þá væri nú annað upp á
teningnum
Það er kominn tími til að bændur
átti sig á því að hveijir eru vinir
þeirra í raun, þeir við Hagatorg og
einangrunarsinnarnir á þingi sem
vilja stjórna bændum með harðri
hendi eða þeir sem vilja leysa þá
úr haftafjötum miðstýringarinnar.
Þeim sannindaorðum hefur verið
gefinn allt of lítill gaumur sem fyrr-
verandi formaður bænda sagði á
sínum tíma sem voru að ef stefnu
Alþýðuflokksins allt frá Viðreisn
hefði verið framfylgt þá væri ekki
eins hörmulega statt fyrir íslenskum
bændum og nú.
Höfmuiur á sæti í flokksstjórn
Alþýðuflokksins -
Jafnaðarmannaflokki Islands.