Morgunblaðið - 12.03.1995, Blaðsíða 30
30 B SUNNUDAGUR 12. MARZ1995
MORGUNBLAÐIÐ
J
Breski ríthöfundurínn Michael Ridpath fór
að skrifa spennusögur eftir að hann keypti
sér tölvu o g fann ekki önnur not fyrir hana
en er nú kallaður hinn breski John Grisham.
SUMIR skrifa
af innri þörf.
Aðrir af því
að þeir hafa
ekkert betra við tím-
ann að gera. Verðbré-
fasalinn Michael Ridp-
ath keypti sér tölvu en
fann lítið notagildi i
henni þar til hann fór
að skrifa spennusögu í
frístundum sínum.
Nema hann kunni ekk-
ert að skrifa bækur og
varð sér því úti um
ýmsa leiðbeining-
arbæklinga þar að lút-
andi: Hvernig maður
verður rithöfundur og þess háttar.
Spennusagan fékk nafnið „Free to
Trade“ og var um verðbréfasala
eins og Ridpath sjálfan og breskir-
bókaútgefendur kepptust við að
bjóða í hana þar til hann var kom-
inn með kvartmilljón punda í vas-
ann. Síðan hafa forlög um allan
heim keypt útgáfuréttinn en svo
vill til að Vaka/Helgafell varð fyrst
bókaforlaga utan Bretlands til að
tryggja sér réttinn. Hún kemur út
á íslensku seinna á árinu.
Bókin gerist í fjármálahverfi
Lundúna og segir af
verðbréfasalanum Paul
Murray sem einnig er
bronsmethafi í 800
metra hlaupi á ólymp-
íuleikunum. Daglega
fara milljónir dollara
um hendur hans.
Fyrsta setningin segir
allt: „Ég hafði tapað
hálfri milljón dollara á
tæpum hálftíma og
kaffivélin biluð. Það
átefndi í heldur ömur-
legan dag. Hálf milljón
dollara er mikið fé. Og
ég þurfti nauðsynlega
á kaffi að halda.“ Kol-
legi hans, Debbie, finnst látin í
ánni Thames og brátt tekur Murray
að gruna að ekki sé allt með felldu
hjá fyrirtækinu. Hann dregst inn í
vef svika, morða og blekkinga og
reynt er að klína á hann morði.
„Ég þurfti á tómstundagamni að
halda,“ hefur Ridpath sagt í bresku
pressunni en auk þess að vera verð-
bréfasali að atvinnu lauk hann
sagnfræðinámi í Oxford. Markmiðið
var ekki að skapa ódauðlegt bók-
menntaverk heldur fagmannlega
byggðan og skrifaðan trylli eins
MYRKRAVERK í
fjármálahverfinu;
„Free to Trade.“
VERÐBRÉFASALI flnnur sér tómstundagaman; breski
spennusöguhöfundurinn Michael Ridpath.
skemmtilegan aflestrar og bækur
uppáhaldshöfundar hans, Dick
Francis, og eins spennandi og lög-
fræðitryllar Johns Grishams nema
sögusviðið yrði fjármálaheimurinn,
sem Ridpath gjörþekkir. Þannig fór
hann eftir fyrstu reglunni úr leið-
beiningarritunum: Skrifaðu um það
sem þú þekkir. „Ef lögfræðin getur
verið skemmtileg þá getur fjármála-
heimurinn verið það líka; þar er
áhætta, hörð samkeppni og miklar
ástríður.“ Önnur reglan var sú að
„öll persónusköpun byggist á
ástæðum athafna en ekki einhverri
lýsingu á manni sem er hávaxinn
og grannur með yfirvaraskegg“.
Ridpath segist hafa skrifað sög-
una fyrst og fremst sér til gamans.
„Mér fannst áhugavert að skrifa
sögu þegar ég keypti mér tölvu.
Ég vildi skapa eitthvað. En margt
af því sem er svo borðliggjandi við
skriftir er ekki svo einfalt þegar
maður ætlar að gera það sjálfur.
Þess vegna kynnti ég mér leiðbein-
ingarrit um skriftir. Þegar ég hafði
lært á tæknilegu hliðina fór ég að
geta notið þess að skrifa. Ég hætti
að hafa áhyggur af því hvort lýsing-
in á fjármálaheiminum væri of flók-
in fyrir hinn almenna lesanda en
hélt bara áfram með söguna sem
ég vildi segja og vonaði að hún
yrði ekki of flókin."
Þegar hann lauk fyrsta uppkast-
inu sýndi Ridpath konunni sinni það
og þremur eða fjórum vinum sem
bentu á ýmsa veikleika „eins og í
persónusköpun, söguþræði og end-
inum en annars væri sagan fín. Það
dró nokkuð úr áhuganum og ég
lagði bókina til hliðar í nokkra
mánuði. Svo leit ég á hana aftur
og sá að þau höfðu haft rétt fyrir
sér.“ Hann þróaði sérstaklega aðal-
persónuna betur. „í fyrsta uppkast-
inu var hann talsvert líkur mér og
líklega hefur mér fundist frekar
erfitt að lýsa sjálfum mér út í hörg-
ul og því varð hann heldur óljós.
Þá minntist ég náunga sem vann
með mér hjá fjármálafyrirtæki en
hann hafði keppti í róðri við Cam-
bridge háskóla. Hann tók öll vanda-
mál sem upp komu traustum tökum
og komst langt á einurðinni. Þegar
ég fór að leita að einhverju til að
bæta við persónuna varð mér hugs-
að til þessa manns.“
Ridpath var að skrifa þriðju drög-
in þegar sorgin kvað dyra. Konan
hans lést af barnsförum þegar önn-
ur dóttir þeirra fæddist. Heimur
hans hrundi, vinnan fór forgörðum
en hann þurfti eitthvað við að vera
til að halda sér gangandi. „Ég ein-
setti mér að ljúka við bókina og fá
hana útgefna að hluta til vegna
konunnar minnar." Hann segist nú
vera kominn í gegnum það versta.
„Ég lauk bókinni í minningu hennar
og vegna áhuga hennar og þess
vegna tileinka ég henni bókina."
Ridpath nefur sjálfur trú á að
bókin fari á metsölulistana og segir
að hann hafi verið heppinn. „Ég
hitti á réttu bókina á réttum tíma,“
er haft eftir honum. Og annarstað-
ar segir hann: „Svo virðist sem all-
ir útgefendur í Bretlandi séu á hött-
unum eftir nýjum enskum spennu-
sagnahöfundi undir fimmtugu sem
gæti orðið eins vinsæll og banda-
rískir höfundar á borð við Scott
Turow, John Grisham og Michael
Crichton. Svo kom ég fram á sjónar-
sviðið og er þegar hálfnaður með
aðra bók mína. Mér finnst frábært
að höfundum skuli borgaðar fúlgur
ijár, það virkar sem hvati og hleyp-
ir nýju blóði í útgáfumálin. Af
hveiju ættu nýir höfundar ekki að
fá eins mikið greitt fyrirfram og
reyndir höfundar?" Ridpath er einn
af þessum nýju höfundum sem fær
milljónir í vasann á meðan þekktur
og víðlesinn maður eins og Martin
Amis stendur í þjarki við útgefend-
ur sína vegna nýju bókarinnar sinn-
ar. „Það kemur mér ekkert á óvart,“
segir Ridpath, „mér hefur aldrei
tekist að ljúka bók eftir hann.“
Hann hefur nú hugann við næstu
spennusögu en hún var innifalin í
samningnum um þá fyrstu. Hann
fékk þau heilræði að reyna ekki að
endurskrifa fyrstu bókina og ekki
gera neitt byltingarkennt heldur en
umfram allt hafa gaman af skrifun-
um. Hann hefur skrifað niður sögu-
þráð uppá 40 síður og þegar sett
75.000 orð á blað. í þetta sinn skrif-
ar hann um áhættufjármagn og
vinnur út frá missinum sem hann
hefur upplifað.
„Free to Trade“ hefur verið seld
um allan heim og ku Hollywood
vera á biðilsbuxunum en víst þykir
að sagan verði kvikmynduð. Þótt
Ridpath hyggist ekki skrifa handrit-
ið að myndinni sjálfur ætlar hann
að tryggja að söguþráðurinn verði
ekki eyðilagður líkt og í tveimur
fyrstu bókum Grishams. Hann vill
líka sjá hvernig bókin spj'arar sig í
sölu. Hann virðist ekki þurfa að
hafa áhyggjur. Hún fór beint í ann-
að sætið yfir söluhæstu skáldsögur
Bretland þegar hún kom út í janúar
sl. Þriðja bókin er þegar farin að
raða sér saman í kollinum á honum.
„Það geta allskonar dularfullir at-
burðir gerst í íjármálaheiminum,“
segir hann.
Arnaldur Indriðason
I
ElNN HLLRH BE5TI
HUHFEM l.flPRÍL - II111
VlGHfl GÍFllftLEGRHR EFTIflSPURNHR HGFUM VIII Nll BETT VIO HUKHFERI! 1. HPRÍL
LRTTU HRMIN6JUNR ELTfl NE fl RflNDUM
Verð sem kvcikir sólskinsbros
Verðdæmi: Pinhal Falésia 33.335 kr.* á
mann m.v. tvo fullorðna og tvö börn (2ja til
og með 11 ára) í íbúð með 1 svefnhcrbergi.
Ondamar 45.246 kr.* á mann m.v. tvo fullorðna í stúdíóíbúð.
* Vcrð mcð föstum aukagjöldum m.v. 6% staögreiðsluafslátt.
Hótelin á Algarve í Portúgal bcra af enda þykir
margt af því sem er sjálfsagtí Algarve munaður á
öðruin sólarstöðum.
Ondamar - einn af fjölmörgum frábærum
gististööum okkar. Einstaklega ríkulega búnar
loftkældar íbúðir og stúdíó með gervihnatta-
sjónvarpi.
Glæsilcgur sundlaugargarður sundlaug,
barnasundlaug, innisundlaug • Sauna • Tyrkneskt
gufubað • Veggtennis • Líkamsræktarsalur •
Billiard • Veitingastaður •
i Bar • Næturklúbbur •
Útibar
I Daglega skemmtidagskrá í
sundlaugargarðinum.
ÚRVAL UTSÝN
Lágmúla 4 sfmi 569 9300, í Hafnarfiröi sfmi 565 2366,
f Keflavfk sfmi 1 13 53, á Akureyri sími 2 50 00,
á Selfossi sfmi 21 666 ■ og bjá umboösmönnum um lancl allt.