Morgunblaðið - 14.03.1995, Blaðsíða 43

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 14. MARZ 1995 43
MINNINGAR
ÞORA MYRDAL
+ Þóra Mýrdal
var fædd í
Reykjavík 13. októ-
ber 1917. Hún lést
á Vífilsstöðum 5.
mars síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Steinunn Jó-
hannsdóttir Mýrdal
og Siguijón Mýrdal
skipstjóri. Þau eru
bæði látin. Hún var
elst af fímm börn-
um þeirra hjóna,
önnur börn þeirra
voru Guðríður og
Njáll sem eru látin, ~
en á lífi eru Sæunn
Tveggja ára fluttist
Hafnarfjarðar með foreldrum
sínum, lauk hún þar barnaskóla
og var fermd þar. Hún fluttist
aftur til Reylqavík 1932 og átti
þar heima siðan. Siðustu 14
árin bjó hún í Hátúni 12, húsi
Sjálfsbjargar. Hún var ógift og
barnlaus.
Útför Þóru fer fram frá Foss-
vogskirkju í dag og hefst at-
höfnin kl. 13.30.
og Jón.
hún til
HÚN Bagga frænka mín er dáin.
Aldrei er hægt að vera viðbúinn því
að fá slíkar fréttir, þó að oft hafi
litið út fyrir að hún kæmi ekki aft-
ur heim úr ferðum sínum á sjúkra-
hús undanfarin ár. Minningarnar
streyma fram, allt frá barnæsku
þegar hún bjó með okkur fjölskyld-
unni í heimili. Það var þá sem lítil
frænka hennar reyndi mikið að
segja frænka en úr varð Bagga,
nafn sem við systkinaböm hennar
höfum flest notað í stað Þóru-nafns-
ins. Bagga var ólöt að lesa fyrir
krefjandi áheyranda á þessum tíma
og einnig að setjast í teboð með
bollastelli ásamt dúkkum og böngs-
um. Við fórum stundum í göngu-
ferðir eða sátum úti í garði saman
og hún fór með mér, smáhnátu, að
kaupa fyrstu jólagjöfina handa
móður minni.
Hún var móðursystir mín en þau
systkinin voru fimm. Var hún elst
þeirra en móðir mín yngst.
Bagga bjó hjá okkur uppvaxtarár
mín og er ekki hægt að hugsa til
hennar á þeim árum öðruvísi en að
hún væri að sauma út. Seinna meir
skildi ég hversu mikil ró fylgdi því
að hún sat inni hjá sér við sauma
þegar við komum heim úr skólan-
um. Hvert meistaraverkið af öðru
skapaði hún með krossaumi og
skilningi á samsetningu lita. Hún
gat gefið öllum myndum líf og
blómum dýpt, jafnvel gulum rósum
og hvítum liljum.
Persónuleiki hennar var sterkur
og gefandi og hún var gædd góðum
gáfum. Hún átti auðvelt með nám,
en í hennar ungdæmi tíðkaðist ekki
að skólar leyfðu fötluðu fólki að
sitja á skólabekk. Það hefur verið
harður dómur á sínum tíma að fá
synjun á þeim grundvelli en frænka
mín var stolt og ákveðin og í raun
og veru leit hún aldrei á sjálfa sig
sem fatlaðan einstakling. Hún var
skapmikil og kröfuhörð, á sjálfa sig
jafnt sem aðra, og alls ekki alltaf
auðveld í umgengni, en hún átti ljúft
og gott skap og var það ekki síst
léttleiki hennar sem kom henni
áfram í lífinu.
Þegar Sjálfsbjörg, félag fatlaðra,
var stofnað var hún einn af stofnfé-
lögum þess og síðar fluttist hún í
Hátúnið. Það var eftir að hún hafði
CrfiscPrykkjur
GAPI-mn
Slmi 555-4477
ERFIDRYKKJUR
f*-'
um nokkur ár notið þess
að búa hjá Guðríði syst-
ur sinni og fjölskyldu
hennar.
Flutti hún í Hátún
10 og síðan í Sjálfs-
bjargarhúsið. Hafði hún
herbergi útaf fyrir sig
á báðum stöðum og leið
mjög vel, en háfði þó
alltf löngun til að vera
í íbúð með sér stofu.
Sú ósk rættist og var
hún um árabil í sér íbúð
í Sjálfsbjargarhúsinu.
Þama eignaðist hún
góða vini og naut að-
stoðar margra.
Þrátt fyrir hreyfíhömlun sína
dreymdi hana alltaf um að ferðast,
bæði innanlans og utan. Þessir
draumar urðu að veruleika hjá
Sjálfsbjörgu. Hún ferðaðist með
þeim þeim til Danmerkur, Noregs
og Þýskalands auk ferðalaga innan-
lands. Þetta voru henni. ógleyman-
legar ferðir, upplifun sem við, er
frjáls erum allra okkar ferða, getum
ef til vill ekki skynjað.
Við vorum aðskildar af fjarlægð
í mörg ár, frænkurnar, en núna
seinni árin höfum við hist oftar og
spjallað saman. Hún vissi ýmislegt
meira en margir aðrir hún frænka
mín og við höfðum gaman af að
skiptast á skoðunum um hugðarefni
okkar og grafa svolítið djúpt í sálar-
fylgsnin og var hún svo lánsöm að
vera fullkomlega skýr i hugsun
fram á síðustu stundu.
Hún hafði um nokkur ár átt við
astma að stríða og fór nokkrar ferð-
irnar á Landspítalann og Vífils-
staði, þar sem umhyggja starfsfólks
átti sinn þátt í því að hún komst
yfirleitt fljótt heim aftur. Að kom-
ast heim aftur var alltaf aðalatriðið
hjá henni og þrautseigjan og sjálf-
stæðið gerðu henni kleift að búa
ein. Með því að fá hjálp á daginn
og aðstoð heimahjúkrunar á morgn-
ana og kvöldin gat hún verið í íbúð-
inni lengi vel. Þegar það var ekki .
hægt lengur, þrátt fyrir hennar
sterka vilja, flutti hún um set innan
sama húss, á Dvalarheimili Sjálfs-
bjargar. Þar hefur hún verið undan-
farið ár og unað sér vel, ekki hvað
síst vegna alúðar og hjálpsemi
starfsfólks þar. Hjartað hafði verið
að stríða henni um tíma svo að oft
höfðum við átt von á að hún kæm-
ist ekki heim úr ferðum sínum á
sjúkrahús, en úr þessari ferð á Vff-
ilsstaði átti hún ekki afturkvæmt.
Þó hafði hún verið hress er foreldr-
ar mínir voru hjá henni nokkrum
stundum áður en hún dó og hafði
hún veifað í kveðjuskyni er þau
fóru og sagt: „Ég bið kærlega að
heilsa öllum.“ Þannig var hún
frænka mín.
Elsku Bagga, þakka þér sam-
fylgdina, við komum til með að
sakna þín, en við hittumst, aftur
seinna. Far þú í friði.
Steinunn Einarsdóttir.
Ég vil kveðja Þóru Mýrdal föður-
systur mína og með nokkrum orðum
láta í ljós virðingu fyrir sjötíu og
sjö ára hetjulegri baráttu hennar
við líkamlega fötlun sína. Hún var
fötluð frá fæðingu en í minningunni
er hún tákn um mikið andlegt þrek,
lífsgleði og viljastyrk.
Þóra var félagslynd og tók mik-
inn þátt í mannamótum, félags-
störfum, ferðalögum.og vildi yfír-
leitt komast með þar sem lífsgleði
hennar gat notið sín. Hún fór það
sem líkamlegir burðir hennar leyfðu
og lengra ef kostur var á. Hún á
sinn sterka þátt í bernskuminningu
minni sem sameiningartákn fjöl-
skyldunnar. Mynd hennar er í hug-
skotinu tengt samkomum ættingj-
anna eða mannþrönginni á Austur-
velli á 17. júní, og alltaf fannst
mér reisn og hátíðleiki yfir Þóru
frænku þar sem hún tók þátt í því
sem fram fór.
Örugglega fann hún oft til þeirra
takmarka sem líkamsburðirnir
settu henni. Hún var rétt um tví-
tugt þegar togarinn Ólafur fórst
með allri áhöfn. Þar missti hún föð-
ur sinn Siguijón Mýrdal skipstjóra
og um fímm árum síðar lést móðir
hennar Steinunn Jóhannsdóttir.
Þóra var elst fimm systkina og
hefur án efa fundið sárlega til fötl-
unar sinnar þegar þessir atburðir
dundu yfír heimili þeirra.
Ég trúi að á þessum tíma hafí
mikið reynt á andlegt þrek Þóru
frænku og að þarna hafí að ein-
hvetju leyti mótast sá persónuleiki
sem ætíð bar umhyggju fyrir systk-
inum sínum, börnum þeirra og síðar
barnabörnum.
Sérstaklega voru alla tíð kær-
leiksrík og sterk tengsl Þóru við
Sæunni yngstu systir sína og mann
hennar Éinar Þorsteinsson. I 17 ár
bjó hún á heimili þeirra. Síðar flutti
Þóra í nágrenni við Guðríði systur
sína og mann hennar Guðmund
Eyjólfsson í Eskihlíð og nokkru síð-
ar í Hátúnið í húsnæði Öryrkja-
bandalagsins. Síðustu 14 árin var
hún í húsnæði Sjálfsbjargar.
Þóra var stolt af að vera meðal
stofnfélaga Sjálfsbjargar og upp-
bygging á vegum samtakanna og
t
Ástkær eiginkona mín, móðir, tengda-
móðir okkar, amma og langamma,
HÓLMFRÍÐUR EHRAT,
sem lést í Fjórðungssjúkrahúsinu á
Akureyri 9. mars, verður jarðsungin frá
Akureyrarkirkju fimmtudaginn 16. mars
kl. 13.30.
Walter Ehrat,
Kjartan Bragason,
Hrefna Bragadóttir, Rafn Erlendsson,
Walter Ehrat, Aðaiheiður Kristinsdóttir,
Anna Eiríksdóttir,
barnabörn og barnabarnabarn.
P E R L A N sími 620200
t
Eiginmaður minn og faðir,
AGNAR KJARTAN HREINSSON,
Hrafnistu
í Reykjavík,
áður Leifsgötu 14,
sem lést 3. mars, verður jarðsung-
inn frá Dómkirkjunni miðvikudaginn
15. mars kl. 1 3.30.
Berta F. Hreinsson,
Agnar W. Agnarsson.
réttindamál fatlaðra voru henni
hugleikin.
Ferðalög og fróðleikur um önnur
lönd og fjarlæga staði voru tíðum
umræðuefni við Þóru og hún vildi
fá lýsingar og ferðasögur þegar
einhver kom heim úr langferð. Hún
lét sér þó ekki nægja að tala um
þetta áhugasvið sitt en dreif sig
sjálf af ótrúlegum dugnaði í nokkr-
ar ferðir til útlanda með Sjálfsbjarg-
arfélögum. Oft virtist mér að hún
færi á staði og í skoðunarferðir
meira af viljastyrk og þrautseigju
en af líkamlegum mætti.
Líklega er okkur flestum svo far-
ið að meta mikils það sem við höfum
í takmörkuðum mæli. Heilsa og
hreysti eru meðal dýrmætustu
hlunninda lífsins, nokkuð sem þeir
sem njóta mega meta. Þetta fínnst
mér vera skýr sannindi þegar ég
skoða lífsferil Þóru frænku minnar
og dáist að áræði hennar og bar-
áttugleði. Ég er þakklátur fyrir
hennar góða samfylgd í lífinu.
Blessuð sé minning Þóru Mýrdal.
Garðar Mýrdal
Hún Þóra frænka mín er dáin.
Með henni hverfur einn af föstu
punktunum í tilverunni. Manneskja
sem gaf lífinu gildi. Síðan ég man
fyrst eftir mér hefur Þóra átt vísan
stað í hjarta mínu. Meðan ég var
lítill fannst mér hún fjarlæg, en
spennandi og í návist hennar fyllt-
ist maður ró og öryggistilfínningu.
Ég minnist margra stunda á
Baldursgötunni, í fjölskylduboðum
og í bíltúrum austur fyrir fjall eða
suður með sjó. Sérstaklega var
gaman að skreppa suður á Vatns-
leysuströnd og út á Garðskaga þar
sem Þóra gat glætt landslagið lífi
liðinna atburða og persóna.
Þóra kenndi mér margt um gleði
og kjark, umburðarlyndi og nægju-
semi. Ég dáðist að hvemig hún gat
talað um fötlun sína og aðstæður
án þess að kvarta. Hún bjó sér sína
eigin veröld, þar sem var hátt til
lofts og vítt til veggja. Þar ríkti ró
og friður og þangað var gott að
koma og leita skjóls. Hátún hefur
sérstaka merkingu í huga mér.
Ég heimsótti Þóru stundum
þangað þegar ég þurfti hlé frá
amstri hversdagsins. Hún tók
manni ætíð opnum örmum, hlustaði
þolinmóð og gaf góð ráð þegar
henni fannst það við eiga. Maður
kom aldrei að tómum kofanum hjá
henni. Hún var vel heima í þjóðmál-
um, hafði góða yfirsýn yfir fjöl-
skylduna okkar, en næmastur var
skilningur hennar á líðan hvers og
eins. Þess vegna kom maður alltaf
ríkari af fundi hennar.
Nú er Þóra farin yfír móðuna
miklu og heimsóknirnar verða ekki
fleiri. En minningin um góða
frænku lifir og það sem hún kenndi
mér mun nýtast mér um ókomna
tíð.
Sigurjón Mýrdal.
Alltaf kemur það jafnmikið á
óvart þegar fólk fellur frá og svo
var það méð mig þegar ég frétti
um andlát Þóru Mýrdal, þó að ég
vissi að Þóra hefði verið mjög
heilsutæp síðustu tvö til þijú ár.
Ég kynntist Þóru árið 1970, þeg-
ar herbergi okkar lágu hlið við hlið
í.húsi Öryrkjabandalagsins í Hátúni
10, við vorum með fyrstu íbúunum
sem fluttu þar inn. *'
Það var alltaf svo mikil reisn
yfir Þóru og hún hafði mikinn per-
sónuleika til að bera. Hún var ekk-
ert að fjargviðrast yfír því að hún
gæti ekki gert þetta eða hitt. Þóra
hafði verið fötluð frá unga aldri og
alist upp við það að hjálpa sér sjálf
að miklu leyti, alltaf svo sjálfstæð.
Mjög gott var að eiga hana að
nágrannakonu, hún var alltaf tilbú-
in að liðsinna mér þegar ég leitaði
til hennar og við áttum margar
góðar stundir þar saman.
Um það leyti sem við Þóra þjugg-
um í Hátúni 10 stofnuðum við
saumaklúbb nokkrar stöllur, sem
höfðum kynnst í starfí Sjálfsbjargar_
f Reykjavík. Allar vorum við eitt-
hvað fatlaðar, en það háði hvorki
Þóru né okkur hinum að halda
saumaklúbba eða gera eitthvað það
sem okkur datt í hug og gladdi
hugann.
Þessi samvera okkar hefur alla
tíð verið einstaklega skemmtileg og
gefið okkur mikið að hittast nokkuð
reglulega á hveiju ári. Eftir því sem
árin líða og bætist á gráu hárin
verður svona vinskapur ennþá inni-
legri og nauðsynlegri.
Síðustu ár hafa verið Þóru ákaf-
lega erfíð heilsufarslega, en hugur-
inn alltaf sá sami. Hún var með
okkur viku áður en hún dó, þegar
við eldri félagar í Sjálfsbjörgu í
Reykjavík samfögnuðum með góð-
um gesti í okkar hóp og hún virtist
vera ánægð með sig eftir því sem
hægt var.
Hún er sú fyrsta sem hverfur
úr þessum samhenta hópi. Allar
kveðjum við Þóru með söknuði og
þökkum þær góður stundir, sem við
áttum saman.
Við samhryggjumst systkinum
hennar, Sæunni og Jóni, og þeirra
mökum, einnig systkinabörnum
Þóru.
Fyrir hönd saumaklúbbsins,
Sigurrós M. Siguijónsdóttir.
+
Eiginmaður minn, faðir okkar, tengdafaðir og afi,
HREIÐAR STEFÁNSSON
kennari og rithöfundur,
Austurströnd 8,
Seltjarnarnesi,
verður jarðsunginn frá Langholtskirkju fimmtudaginn 16. mars
kl. 13.30.
Þeim, sem vildu minnast hins látna, er vinsamlegast bent á Minn-
ingarsjóð Þroskahjálpar.
Jenna Jensdóttir,
Ástráður B. Hreiðarsson, Ásta B. Þorsteinsdóttir,
Stefán J. Hreiöarsson, Margrét O. Magnúsdóttir
og barnabörn.
Í
Ástkær eiginkona mín, móðir okkar, tengdamóðir og amma,
AÐALHEIÐUR KRISTJÁNSDÓTTIR,
Vallholtsvegi 7,
Húsavík,
er lést 8. mars, verður jarðsungin frá Húsavíkurkirkju miðvikudag-
inn 15. mars kl. 14.00.
Þorsteinn Jónasson,
Karl Bragi Jóhannesson, Idda Jóhannesson,
Arndís J. Þorsteinsdóttir, Ólafur V. Sigurpálsson,
Kristján G. Þorsteinsson, Dagbjört Eysteinsdóttir,
Danfríður E. Þorsteinsdóttir, Kristbjörn Svansson,
Hafdís B. Þorsteinsdóttir, Róbert Júlíusson
og barnabörn.