Morgunblaðið - 15.03.1995, Síða 1

<TT TO
jT-\rrrj*r
o
SÉRBLAÐ UM SJÁVARÚTVEG
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS MIÐVIKUDAGUR 1S.MARZ 1995
BLAO
+
GOLÞORSKUR ÚR TOGARARALLI
Morgunblaðid/Svavar
•ÞEIR leynast víða golþorskarnir og fást líka í togararallinu. Anton Galan, fiskifræðingur hjá Hafrannsókna-
stofnun, er hér að fást við einn af „eldri kynslóðinni“ um borð í Vestmannaey. Þorskinn fengu þeir ásamt
fleiri af svipuðu tagi við Reykjanes.
Lýsisframleiðsla í lágmarki
sakir mikils skorts á lifur
LYSISFRAMLEIÐSLA er í sögu-
legu lágmarki á íslandi vegna
skorts á hráefni. Fiskilifur berst
einfaldlega ekki á land í sama
mæli og áður þar sem þorskkvótinn
hefur verið skorinn við nögl. Að sögn Baldurs Hjaltasonar framkvæmdastjóra
Lýsis hf. má þó snúa þessari þróun við. Allt sem þurfi sé hugarfarsbreyting en
hann telur að stórum hluta af þeirri lifur sem tilfellur um borð í íslenskum fiski-
skipum sé kastað fyrir borð.
Mikil verðmæti fóru í
súginn á síðasta ári
4 Aflayfirlit og
staðsetning
fiskiskipanna
Markaðsmál
0 Markaðurinn í
Suður-Kóreu að
opnast okkur ís-
lendingum
Greinar
7 Sveinbjörn
Jónsson
„Sjómenn og útgerðarmenn gera sér
einfaidlega ekki grein fyrir því hversu
miklum verðmætum þeir eru að henda
í sjóinn. Lýsi hf. gæti hæglega selt mun
meira af meðalalýsi ef meira framboð
væri á lifur. Að þeim forsendum gefnum
tel ég að háar upphæðir fari forgörðum
vegna þess að hráefni sem þörf er á er
hent í sjóinn."
Rösklega 90% af öllu meðalalýsi sem
framleitt er í heiminum kemur frá ís-
landi og Noregi og þegar mest var hafði
ísland um 60% af heimsframieiðslunni.
A þessu ári gerir Baldur ráð fyrir að
hlutdeildin detti niður í 30-40%. „Kvóti
Norðmanna er að stækka á meðan okk-
ar kvóti fer minnkandi sem gerir það
af verkum að við þurfum að fleiri hirði
lifur í dag til að ná því tnagni sem við
þurfum á að halda til að geta staðið í
samkeppni við Norðmenn."
Mættu vera fleiri!
íslenskt lýsi hefur verið flutt út til
meira en hundrað landa en ef fram held-
ur sem horfír óttast Baldur að markaðs-
svæði kunni að glatast. „Við sjáum fram
á að geta ekki sinnt öllum okkar við-
skiptavinum. Þar að auki hækkar verðið
sennilega lítið þar sem Norðmenn eiga
svona mikið af fiski. Ef við förum ekki
að hirða lifur í stærri stíl verðum við
einfaldlega ekki samkeppnisfærir."
Lýsi hf. leggur sig í líma til að útvega
lifur úr botnfiskum hvaðanæva af land-
inu og lætur skipum til að mynda sér-
hönnuð kör í té, þeim að kostnaðar-
lausu. Þá hefur fyrirtækið ailan flutning
á lifrinni með höndum. „Við viljum fá
hvem einasta lifrartitt sem kemur að
landi til okkar,“ segir Baldur. I dag eru
smærri bátarnir á suðvesturlandi dug-
legastir við að skila lifrinni á land og
nefnir Baldur sérstaklega Reykjanes í
því samhengi. „Það ber vissulega að
hrósa þeim sem hirða lifrina; þeir mætu
hins vegar vera fleiri!"
Að sögn Baldurs fara mikil verðmæti
í súginn þar sem erfítt hefur reynst að
fá ísfisktogara og frystitogara til að
hirða lifur. Lýsi hefur hvatt þá fyrr-
nefndu til að hirða lifrina síðustu vikuna
í hverri veiðiferð og bindur Baldur vonir
við að úr því geti orðið. Hann segir á
hinn bóginn að erfiðara geti reynst að
sannfæra sjómenn á frystiskipum um
að sjófrysting á lifur borgi sig.
„Annað sem við höfum reynt er að
fá útgerðir til að gefa sinn skiptahluta
eftir. Sjómenn gætu þá annað hvort
gert sér glaðan dag fyrir peningana eða
látið þá renna til íþróttafélaga eins og
gert hefur verið í Grindavík.“
Fréttir Markaðir
Pétur kaupir á
Tálknafirði
• EIGENDUR meirihlutans
í Hraðfrystihúsi Tálkna-
fjarðar, Valfellssystkinin,
hefur ákveðið að ganga til
samninga við Pétur þor-
steinsson, framkvæmda-
stjóra fyrirtækisins um
kaup hans á því. Kaupverð
hefur ekki fengizt uppgefið,
en óstaðfestar heimildir
herma að það sé um 80 millj-
ónir króna. Auk Péturs sótt-
ist Oddi hf. á Patreksfirði
eftir kaupum á meirihlutan-
um í fyrirtækinu. Hrað-
frystihús Tálknafjarðar
mun nú sameinast Háanesi
á Patreksfirði./2
Ferskleikamat
samræmt
• FERSKLEIKAMAT á
fiski er yfirskrift alþjóðlegs
samskiptaverkefnis sem
sextán rannsóknastofur í
fjórtán Evrópulöndum und-
ir forystu Rannsóknastofn-
unar fiskiðnaðarins standa
að. Verkefnið tilheyrir
þriðju rammaáætlun Evr-
ópusambandsins en það var
fyrst á síðasta ári sem ísland
átti fulla aðild að þeirri
áætlun. Helstu markmið eru
að bera saman og staðfesta
ólíkar aðferðir sem notaðar
eru við ferskleikamat á
fiski./3
HelgaREmeð
60 tonn af rækju
• HELGA RE 49 gerði mett-
úr á dögunum; fékk ríflega
60 tonn af rækju á 300 föðm-
um 90 milur norður af Siglu-
firði. Aflanum var landað í
gær hjá rækjuvinnslunni
Ingimundi hf. á Siglufirði
eftir sex daga úthald. Helga
RE var smíðuð árið 1956 og
hafði fyrir þennan túr mest
skilað 45 tonnum af rækju
á land í einum túr./4
Sér Granda hf.
fyrir hrognum
• GEIR Garðarsson, skip-
stjóri, og áhöfn hans á Helgu
IIRE hafa verið að gera það
gótt að undanförnu. Þeir
hafa landað fullfermi nánast
daglega hjá Granda hf. í
Reykjavík og séð fyrirtæk-
inu fyrir loðnuhrognum til
frystingar ásamt Faxa RE.
Áætla má, að útflutnings-
verðmæti loðnuhrogna úr
þessum farmi gæti verið á
bilinu 7 til 10 milljónir
króna./8
Fiskeldið í
Kóreu eykst
• HLUTUR fiskeldis í
Kóreu hefur aukizt eins og
víðast hvar um heiminn á
undanförnum árum. f land-
inu tengjast um 114.000
heimili sjávarútvegi og af
þeim eru tæp 40% tengd
fiskeldi. Fyrstu átta mánuði
síðasta árs skilaði fiskeldi
og veiðar í ferskvatni um
20.000 tonnum, en um 15
tegundir eru aldar í fersk-
vatni þar í landi. Algengast-
ar þeirra eru áll, silungur
og karpi.
Skipting framleiðslu
S.-Kóreu á sjávarafurðum
eftir tegund veiða/framl.
árið 1993 #
Strand- og
djúpsjávar-
veiði
Fiskeldi
Úthatsveiði
1% lnnanlands-/terskvalnsveiöi
Mikið veitt
af ansjósu
Strand- og djúpsjávarveiði
í S.-Kóreu eftir tegundum,
jan.-ágúst 1994
Fiskar
8,8% Krabbadýr
15,2% Lindýr
1, Ti'c Þörungar
0,7% Önnur valnadýr
• VEIÐAR við strönd
Kóreu og á djúpsævi undan
ströndinni skila íbúum
landsins miklum afla. Árið
1993 drógu þeir 1,5 milljón-
ir tonna úr þeim sjó. Helztu
fiskitegundirnar eru Ans-
jósa, um 250.000 tonn,
smokkfiskur, 220.000 tonn
ogmakríll, 175.000 tonn.
Um mitt síðasta ár höfðu
þessar veiðar skilað um
850.000 tonnum á land, eða
56% af afla ársins áður.
Þessar veiðar skila þó si-
fellt minna hlutfalli af
heildinni vegna mengunar
og ofveiði. Arið 1978 stóðu
þær undir 78% heildaraf-
lans, en aðeins 46% árið
1993./6