Morgunblaðið - 17.03.1995, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 17. MARZ 1995 D 7
FERÐALÖG
Tvær djóðir í norðri
sem vinna vel saman
„GRÆNLAND og Is-
land eru lík lönd að
mörgu leyti þótt
þjóðfélögin séu gjöró-
lík. Á báðum stöðum
búa fámennar og vin-
gjamlegar þjóðir,
sem hafa löngum ver-
ið háðar fiskveiðum.
Þar sem þær hafa
verið að dragast sam-
an horfa báðar þessar
þjóðir á ferðaþjón-
ustu sem vænan kost
fyrir þjóðarbú sín. ís-
land og Grænland
státa bæði af mikilli
og sérstæðri nátt-
úrufegurð, sem eftir-
sóknarvert er að
skoða,“ segir Guðmundur Þor-
steinsson, sem um árabil hefur
búið á Suður-Grænlandi. Hann er
annar tveggja fulltrúa Grænlands
SAMIK, samstarfsnefnd um ferða-
mál milli íslands og Kalaallit
Nunaat (Grænlands), en formaður
er Birgir Þorgilsson. Nefndin hefur
starfað í eitt ár og var rætt við
Guðmund eftir nefndarfund sem
nýlega var haldinn í Reykjavík.
„Við vinnum fyrst og fremst að
auknum tengslum þessara þjóða
og árangurinn hefur verið mjög
góður. Á síðasta ári fóru til dæm-
is hópar skólakrakka, íþróttafólks
og eldri borgara héðan til Græn-
lands og öfugt. Grænlendingar
hafa sitthvað að kenna íslending-
um og sömuleiðis er eitt og annað
sem þeir geta lært af okkur Islend-
ingum."
Gælunafn á ávísun
Guðmundur er kallaður Gujo á
heimaslóðum sínum í Grænlandi.
Hann býr í Hvíta bænum, Qaq-
ortoq, um 3.000 manna bæ, þar
sem allir þekkja alla. Þegar hann
skrifar undir ávísun, skrifar hann
ekki fullt nafn heldur Gujo og það
þykir ekkert tiltökumál.
„Ég kann afskaplega vel við
mig þama. Ég vinn mikið með
börnum og ungling-
um, er m.a. þjálfari
í handbolta og for-
maður handknatt-
leiksdeildar. Ég var
meira að segja valinn
þjálfari ársins í
fyrra,“ segir hann og
glottir að árangri sín-
um á því sviði, enda
segist hann sjálfur
aldrei hafa leikið
handbolta.
Á kajak
Hann segir að á
síðustu árum hafi
áhugi Grænlendinga
á inúíta-menningu
aukist. Eitt af mörg-
um dæmum um það sé mikil
gróska í kajak-róðri unglinga.
„Krakkamir róa í kajökum sem
smíðaðir em samkvæmt gamalli
fyrirmynd, úr timbri og skinni.
Þeir hafa náð mjög góðum tökum
á íþróttinni og ég sé ekkert því
til fyrirstöðu að SAMIK-nefndin
komi á samstarfi þar sem græn-
lenskir kajak-ræðarar kæmu hing-
að til lands til að kenna og sýna
íslendingum tæknina.
í ljósi þess hversu margt íslend-
ingar og Grænlendingar eiga sam-
eiginlegt, fínnst mér eðlilegt að
þjóðirnar vinni saman að þróun
ferðaþjónustu. Til skamms tíma
vom samgöngur milli landanna
stopular óg ferðir dýrar, en nú er
flogið reglulega á milli Islands og
Grænlands og hægt að fá farseðla
á góðu verði. Síðasta sumar vom
3-4 daga ferðir til Grænlands mjög
vinsælar og ég geri ráð fyrir að
svo verði einnig á þessu ári.“
Boðið í bæinn
Margar íslenskar ferðaskrifstof-
ur bjóða skipulagðar ferðir til
norður-, suður-, og austur-Græn-
lands. Boðið er upp á margvíslegar
ferðir, til dæmis hundasleðaferðir
á norðanverðri vesturströndinni og
margvíslegar hópferðir.
Um þessar mundir er unnið að
uppbyggingu ferðaþjónustu
bænda í Grænlandi, en fjölbreytni
í gistimöguleikum er þó nokkur
að sögn Guðmundar. „Möguleik-
arnir em misjafnir eftir bæjum,
en þar sem ferðamannastraumur
er mikill era möguleikarnir fleiri.
Einn ódýrasti valkosturinn nú, er
gisting á sjómannaheimilum eða í
tjaldi. Hótel og farfuglaheimili em
allmörg og hótelin eru svipuð að
gæðum og íslensk hótel á lands-
byggðinni. Þeir sem ferðast sjálf-
stætt og fara í fámenn þorp þar
sem ferðamenn em fáséðir, geta
allt eins átt von á að verða boðin
gisting í heimahúsi."
Þegar Guðmundur talar um
Grænland verður honum tíðrætt
um mikla gestrisni Grænlendinga
og hina miklu náttúrufegurð og
kyrrð sem alls staðar er ríkjandi.
„Þegar rekís kemur í fírðina, er
hægt að gleyma sér algjörlega við
það eitt að horfa á þá. Kyrrðin
er ólýsanleg." í tilfinningaríkum
lýsingum á landi og þjóð gefst
Guðmundur allt í einu upp. Hann
ypptir öxlum og segir: „Það er
ekkert hægt að lýsa þessu með
orðum. Menn verða bara að heim-
sækja landið til að skilja hvað ég
er að fara.“ ■
Brynja Tomer
Guðmundur Þor-
steinsson: „Það er gott
að vera á Grænlandi.“
Morgunblaðið/Sig. Jóns.
FRÁ fundinum á Selfossi um ferðaþjónustu.
Stelnumótun
i í erðaþ jonust u
Selfossi - „ÞAÐ er mikil þörf á sam-
vinnu og samræmingu í ferðaþjón-
ustunni," sagði Jón Pálsson rekstrar-
verkfræðingur og þróunarstjóri hjá
Samskipum meðal annars á fundi á
Selfossi um stefnumótun í ferðaþjón-
ustu. Hann ræddi á fundinum ferli
stefnumótunar, markmiðssetningu
og um leiðir til að ná markmiðum.
Jón lagði áherslu á að styrkleika-
og veikleikaþættir svæðisins og
hvers fyrirtækis yrðu metnir. Það
fælust tækifæri í því að þekkja veik-
leika sína og takast á við þá. Hann
lagði og á það áherslu að allir þeir
sem tækju þátt í stefnumótunar-
vinnu vildu taka ábyrgð og fram-
kvæma það sem niðurstaða væri um
að gert yrði. Þess vegna væri mikil-
vægt að í starfshópum væm fulltrú-
ar allra aðila sem málið varðaði.
Vinnuhópar munu sinna
ákveðnum þáttum
Fundurinn var lokakynningar-
fundur um verkefnið Stefnumótun
í ferðaþjónustu á Selfossi. Atvinnu-
og ferðamálanefnd Selfoss stendur
fyrir þessu verkefni og á fundinum
hófst skráning í vinnuhópa um
ákveðin svið ferðaþjónustunnar,
flutninga og samgöngur, gistingu
og veitingar, afþreyingu og al-
menna þjónustu. Gert er ráð fyrir
að vinnufundir verði um þessa þætti
nú í mars. Vinna er þegar hafin um
eitt afmarkað verkefni, Sundhöll
Selfoss, og er vinnuhópur að störf-
um um þann þátt.
Að undanförnu hafa. verið haldn-
ir á Selfossi fjórir fundir um ferða-
mál sem voru liður í kynningu og
litið á þá sem aðfaraverkefni að því
sem nú tekur við. Yfirumsjón með
verkefninu hefur Róbert Jónsson
atvinnuráðgjafi. Verkefnið í ferða-
málum er einn liðurinn í atvinnuá-
taki á Selfossi en í undirbúningi em
átaksverkefni á öðrum sviðum,
matvælasviði og iðnaðarsviði. ■
Singapúrar bestu
starfsmenn í heimi
SINGAPORE hefur hæfasta vinnu-
afla í heiminum samkvæmt skýrslu
Alþjóðasamkeppnisstofnunarinnar
og er byggt á úttekt sem sérhæfðar
stofnanir gerðu fyrir hennar atbeina.
í úttektinni var litið til almennra
gæða í menntun, þjálfun sem fólk
hlýtur á vinnustöðum, fæmi á tölv-
ur, afstöðu fólks til vinnunnar ofl.
í næsta sæti voru Danir, þá Þjóð-
veijar, Japanir og síðan Norðmenn.
HVERNIG
VAR FLUGID?
Zurich-Piag-Zurich með
tékkneska félaginu CSA
ÞEGAR í ljós kom að verðmunur
á flugi með tékkneska flugfélaginu
CSA og lestarferð til Prag frá
Ziirich var ekki ýkja mikill ákváð-
um við þijár vinkonur að fljúga.
Við höfðum heyrt og sannreynt
margar sögur af seinkunum á flugi
til Prag út af þoku en létum það
ekki á okkur fá. Við vildum heldur
lenda í nokkurra tíma seinkun en
sitja 11 tíma í lest. Flugmiði kost-
aði um 360 franka hjá SSR-ferða-
skrifstofunni eða 19 þús. kr.
Það er dálítil stéttaskipting á
flugvellinum í Kloten við Ziirich.
Það er ekki pláss fyrir allar vélar
uppi við flugvallarbygginguna og
sumar verða að standa úti á velli.
Vél CSA er auðvitað ein af þeim.
Farþegunum er ekið út í þær. Það
er að vissu leyti þægilegra fyrir
farþegana, þeir þurfa þá ekki að
ganga eins langt inni á flugstöð-
inni.
Dýr flugvallarbar
Flugið til Prag var að þessu
sinni á auglýstum tíma. Við flug-
um með Boeing
B737-500 vél sem
tekur 108 farþega.
Mér fannst nokkuð
þröngt um borð. Við
sátum í sætaröðinni fyrir aftan
viðskiptafarrýmið og var óþægi-
legt að hafa gardínu sem skildi
farrýmin tvö að við nefið á mér.
En vélin var hrein og þjónustan
góð. Farþegarnir voru reyndar
bara ávarpaðir á tékknesku og
ensku yfir hátalarakerfið svo að
svissnesk samferðarkona mín
skildi ekki orð. Það kom þó ekki
að sök. Hún vissi hvað um var að
vera þegar flugfreyjurnar kynntu
varúðarráðstafan-
irnar í upphafi flugs
og hún fékk vatnið
sem hún bað um með
matnum. Kaldar
kjötsneiðar og laxakæfa voru
bornar fram á klukkutíma löngu
fluginu. Ég lét kæfuna eiga sig
en notaði hluta kjötsins sem álegg
á rúnstykkið sem fylgdi með. Það
var boðið upp á bjór, hvítvín og
rauðvín með matnum og meiri
rúnstykki.
Flugvöllurinn í Prag er fremur
lítill. Fríhöfnin er ekki spennandi.
En það er nóg af básum til að
skipta peningum. Þeir sem skipta
peningum við komuna og geyma
kvittunina geta skipt tékknesku
krónunum sem þeir hafa ekki eytt
aftur í upphaflega mynt við brott-
för. Ég ákvað að gera það ekki
og bjóða frekar vinkonum mínum
á barinn. Drykkirnir á barnum á
flugvellinum reyndust miklu dýrari
en við höfðum vanist inni í bæ og
það var ekki fyrr en við höfðum
leitað í öllum vösum að ég gat
borgað fyrir síðasta glasið af Bec-
herovka.
Laxakæfu leift á báöum lelðum
Við þurftum að ganga út í vélina
sem flaug með okkur aftur til
Zurich. Það var TU-134 A vél,
rússnesk flugvél sem tekur 72 í
sæti. Fnykurinn af einhveijum
hreinsivökva var svo sterkur um
borð að manni varð hálfíllt. CSA
hefur endurnýjað flugvélaflota
sinn á undanförnum þremur áram
en er enn með nokkrar rússneskar
vélar í notkun af því að þær era
enn tiltölulega nýjar. í viðtali við
varaforstjóra CSÁ í flugblaði fé-
lagsins kemur fram að fyrirtækið
hyggst kaupa vélar á Vesturlönd-
um þegar þessar hafa sungið sitt
síðasta.
Ég lét laxakæfuna aftur eiga sig
á fluginu til baka. Áleggið var
ágætt og í þetta sinn fylgdi sinnep
með. Ég fékk síðustu hvítvínsflösk-
una um borð og vinkonur mínar
urðu að sætta sig við sætt rauðvín.
Flugfreyjumar buðu vörar til sölu
en enginn hafði áhuga á þeim. Þjón-
ustan var aðfinnslulaus og farþeg-
arnir vora ávarpaðir á þýsku í þetta
sinn. Vélin lenti mjúkt og settlega
í Zúrich hálftíma á eftir áætlun af
tæknilegum ástæðum. ■
Anna Bjarnadóttir