Morgunblaðið - 19.03.1995, Qupperneq 5
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 19. MARZ1995 B 5
INGIBJÖRG Blrgfsdóttir og Guðrún
Sveinsdóttir eru ýmsum hnútum kunnug-
ar viðvíkjandi ættleiðingu barna erlendis
frð, en þær hafa báðar ættleitt börn af
erlendum uppruna og aðstoðað mörg ís-
lensk hjón við slíkt hið sama.
SEXTÍU börn hafa komið hingað til lands
af barnahefmili í Kalkútta á Indlandi frá
árinu 1988. Chandana Bose er forstöðu-
kona þess og hefur hún tvisvar komið til
ísiands. Hér er hún ásamt Söndru Ósk
Magnúsdóttur frá Egilsstöðum.
BWIN ER ERFIBUST
SÚ ÁKVÖRÐUN að ættleiða barn erlendis frá
er ekki skjóttekin heldur felst í þeim vanga-
veltunum vandasamur undirbúningur, sem tekið
getur nokkur ár. Þetta þekkja þær Ingibjörg Birgis-
dóttir og Guðrún Sveinsdóttir bæði af eigin raun
og sem starfsmenn félagsskaparins íslenskrar
ættleiðingar enda hafa þær báðar ættleitt útlensk
börn og aðstoðað mörg íslensk hjón í því ferli, sem
felst í því að ættleiða börn frá fjarlægum heims-
hlutum.
Ingibjörg er formaður félagsins og Guðrún með-
stjórnandi og starfsmaður skrifstofunnar, sem er
til húsa á Grettisgötu 6. í félaginu eru um 200
manns, sem ættleitt hafa eða vilja ættleiða börn
af erlendum uppruna. Félagið hefur starfað síðan
1978 og er það eina í landinu sem vinnur að alþjóð-
legum ættleiðingum. Samstarf við æðsta yfirvald
ættleiðinga á íslandi, dómsmálaráðuneytið, hefur
verið-með ágætum, og tekur félagið þátt í starfi
sambærilegra samtaka á Norðurlöndunum og einn-
ig í EurAdopt, sem eru samtök Evrópufélaga um
alþjóðlegar ættleiðingar.
Fyrstu börnin, sem íslendingar ættleiddu frá
öðrum heimshlutum, komu til landsins um og
eftir 1970 og eru þau nú orðin ríflega 300 talsins
frá sautján löndum sem hingað hafa komið með
þessum hætti. íslensk ættleiðing var í raun stofn-
uð upp úr tveimur félögum, annars vegar upp
úr félagsskap þeirra, sem ættleitt höfðu börn frá
Guatemala, og hinsvegar þeirra, sem ættleitt
höfðu börn frá Kóreu. Islendingar, sem búsettir
voru á öðrum Norðurlöndum og ættleitt höfðu
börn í gegnum þarlend félög, voru frumkvöðlar
í þessu tilliti.
Fyrstu tíu árin var félagið ekki með neitt fast
aðsetur, heldur var vinnan meira og minna unnin
við eldhúsborð áhugamanna um erlendar ættleið-
ingar, en vegna þrýstings ýmissa landa um að
„alvörufélag“ stæði að baki ættleiðingunum var
ráðist í opnun sérstakrar skrifstofu árið 1988.
Skrifstofan er lítil og heimilisleg og veggi prýða
myndir af mörgufti þeim börnum, sem fengið hafa
íslenska kjörforeldra, oft eftir að hafa verið yfirgef-
in af kynmæðrum ýmist á sjúkrahúsi eða á víða-
vangi enda þjóðfélagsmynstrið gjarnan annað í
þriðja heiminum en hér hjá okkur. Þar eiga kon-
ur, sem eignast börn utan hjónbands, sér ekki við-
reisnar von og því er það oft neyðarúrræði að láta
börnin af hendi. Börn þessi lenda gjarnan á munað-
arleysingaheimilum þar sem að þau dvelja þangað
til hentugir kjörforeldrar finnast. Aftur á móti er
yfirleitt allra leiða leitað í heimalandinu áður en
ættleiðing til annars lands er heimiluð.
„Það er því ekki hlaupið að því að fá hvítvoðung
í hendur því ákveðinn tími þarf að líða áður en
gengið er úr skugga um að ekkert skyldmenni
barnsins geri tilkall til þess eða hvort hjón í heima-
landi þess vilji taka það að sér. Það að senda barn-
ið úr landi er yfirleitt síðasta hálmstrá yfirvalda
og þegar svo er komið tekur pappírsvinnan óneitan-
lega sinn dijúga tíma,“ segja þær Guðrún og Ingi-
björg.
Helsta starfsemi Islenskrar ættleiðingar felst í
aðstoð við ættleiðingu og félagsstarf fyrir fjölskyld-
ur kjörbarna, svo sem jólatrésskemmtanir og sum-
arferðir. Einnig hefur félagið staðið fyrir opnu
húsi og fræðslufundum af ýmsum toga. Þá eru
gefin út fimm til sex fréttabréf á ári og aðalfund-
ur er haldinn í nóvember ár hvert. Félagið hefur
sömuleiðis útbúið fræðsluefni fyrir verðandi for-
eldra og geta allir þeir, sem óska upplýsinga um
ættleiðingar, leitað til félagsins. Það er þó ekki
einhlítt að fólk leiti til félagsins, heldur geta hjón
kosið að vinna ættleiðingamál á eigin vegum, en
eins og áður segir krefjast sum lönd þess að viður-
kennt félag standi að baki ættleiðingum.
Ingibjörg segir að 20-30 hjón séu að staðaldri
á biðlista eftir barni og ekki sé óraunhæft að reikna
með allt að tveggja til þriggja ára biðtíma eftir
ættleiðingu. Sá langi tími sé hvað erfiðastur fyrir
verðandi foreldra enda liggi við umsókn gjaman
fyrir afdráttarlaus vilji fólks til ættleiðingar. Fólk
hafí með öðrum orðum gengið í gegnum nokkurra
ára ferli viðvíkjandi hugsuninni einni saman og
eftir ákvörðunina taki svo við langur biðtími.
Hjá Islenskri ættleiðingu kemst fólk inn á bið-
lista eftir að hafa greitt svokallað óafturkræft bið-
listagjald, sem nemur 20 þús. kr. Gjaldið er vegna
kostnaðar félagsins við rekstur skrifstofunnar, en
auk biðlistagj alds þurfa hjón að greiða félaginu
útlagðan kostnað við undirbúning ættleiðingarinn-
ar sem er innheimtur í tveimur til þremur hlutum
eftir vinnuframlagi og kostnaði við ættleiðinguna
sem getur verið breytilegur eftir löndum. Þýðingar-
kostnaður getur, svo dæmi sé tekið, verið ærinn.
En svo á heildina sé litið má reikna með að kostn-
aður við ættleiðingu nemi 400-600 þús. kr. og er
ferðakostnaðurinn þar af stærsti kostnaðarliðurinn
enda þurfa hjón að sækja barn sitt langar leiðir
og oft er þess krafist að þau dvelji í landinu með
barninu í tilskilinn tíma áður en haldið er af stað
heim á leið.
„Vegna þessa mikla kostnaðar, sem ættleiðingin
felur í sér, hvetjum við fólk til þess að nota tæki-
færið og skoða sig um í leiðinni í stað þess að
einblína eingöngu á það að fara út til þess að
sækja barn því það er ekki á hveijum degi sem
kjörið tækifæri gefst til þess að sjá sig um í heimin-
um samfara brýnum erindagjörðum."
íslensk ættleiðingvinnur stöðugt að öflun nýrra
sambanda vegna ættleiðinga erlendra barna. Með
aðstoð dómsmálaráðuneytis tókst haustið 1987 að
koma á tengs'lum við barnaheimili í Kalkútta á
Indlandi. Fyrstu börnin þaðan komu hingað til
lands í ársbyijun 1988 og eru þau nú orðin um
sextíu talsins enda má segja að indversku tengslin
vegi hvað þyngst í starfseminni nú. Áður höfðu
komið fjölmennir hópar barna frá Sri Lanka, Indó-
nesíu og Kóreu. Þá hafa leiðir verið að opnast til
annarra landa, svo sem til Thailands, Kólumbíu,
Víetnam og Rússlands.
Þær stöllur Ingibjörg og Guðrún leggja á það
áherslu að það sé alltaf stór viðburður í lífi hvers
manns að eignast barn, burtséð frá því hvernig
að því sé staðið. Hinsvegar geti tilfinningalífið
bært á sér í mun ríkari mæli við ættleiðingu er-
lends barns en upplifun af því að fæða af sér
barn og undir þá staðhæfíngu tekur Ingibjörg, sem
hefur reynslu af hvoru tveggja. „Við reynum hins-
vegar að telja fólk af því að óska eftir ákveðnu
kyni og aldur getur sömuleiðis verið breytilegur
þegar barn stendur allt í einu til boða. í rauninni
höfum við ekkert með það að gera að fínna barn,
sem hentar ákveðnum foreldrum því í reynd virkar
þetta öfugt. Yfirvöld í landi barnsins leita oftar
en ekki eftir fjölskyldu, sem þeirn fínnst skipta
máli fyrir barnið og í því sambandi ertekið tillit
til ótalmargra fjölskylduþátta. Þetta ferli snýst um
ákveðið samval barns og verðandi foreldra, von-
andi öllum aðilum í hag.“
Ford Turbo Diesel 7,3L (210hp/425 punda tog á 2000rpm).
Club Wagon m/öllu, dökkt gler, vönduö hljómflutningstæki meö geislas., auka
miöstöð afturí, Dana 60 framhásing, ABS bremsur, ARB loftl. fr., Warn 6 tonna
spil, Rancho RS9000, IPF Ijóskastarar, sjálfvirk rafmagnstrappa fyrir farþega,
35” dekk, álfelgur, hraða-stillir/veltistýri, sérskoðaður.Nýr bíll með öllu.
Verð kr. 5,2 millj. Upplýsingar veitir Bílasalan Bílabatteriið, sím 673131.
Íiy
Álgluggar
Álhuröir
Rennihuröir
Fellihuröir
Glerveggir
Sólstofur
Gróöurhús
Framleiöum ailar geröir áleininga, huröir og glugga.
Bjóöum vandaða vöru á veröi fyrir þig, Viö komum
á staöinn, tökum mál og sjáum um uppsetningu.
Ekkert verk er of lítið og ekkert of stórt. Leitið tilboöa
^inestra - ÁLemmg efif
Sfqítuvofli 4, 4245, 104 4{ey/gaví/^
Sími 5812140, /Fax_ 5680380
TILBOÐ
Gildir alla
sunnudaga
og tnánudaga
í janúar,
febrúar
og mars '95
TILBOÐ
Ef þú klippir út þennan miða og kemur með hann
á Hard Rock, kaupir einn hamborgara færðu
annan írían. Drykkir undanskildir.
Sími 689888
TVEIR FYRIR EINN
Gildir alla sunnudaga og mánudaga janúar, febrúar og mars '95.