Morgunblaðið - 29.03.1995, Side 1

Þáttur Ólafs Ragnars
Aukning
ríkisútgjalda
SKÝRSLA um ríkis-
útgjöld árið 1994 hefur
að vonum vakið mikla
athygli. í þessari
skýrslu gefur að líta
yfirlit yfir árangur
hinna ýmsu fjármála-
ráðherra þjóðarinnar
síðustu árin. Heildar-
niðurstaðan er sú að
útgjöldin hækka, en þó
er um ákveðinn
tröppugang að ræða.
Það virðist erfitt að ná
útgjöldum niður þegar
þau hafa einu sinni hækkað, en á
þessu eru þó undantekningar.
Árin hans Ólafs Ragnars
Þau ár sem helst skera sig úr
hvað aukningu á útgjöldum varðar
síðastliðin tvö kjörtímabil eru árin
1988 og 1991. Þessi tvö ár verður
meiri aukning á útgjöldum frá fyrra
ári en milli annarra ára. Sérstak-
lega á þetta við um árið 1991.
Þessi ár eiga það sameiginlegt að
Olafur Ragnar Grímsson var fjár-
málaráðherra hluta úr árinu, en á
báðum þessum árum urðu stjórnar-
skipti. Árið 1988 var Jón Baldvin
Hannibalsson fjármálaráðherra
fyrri hluta ársins en Olafur Ragnar
var fjármálaráðherra seinni hluta
ársins. Þá jukust ríkis-
útgjöldin um tæpa 14
milljarða króna milli
ár. Arið 1991 var Ólaf-
ur Ragnar fjármála-
ráðherra fyrri hluta
árs en Friðrik Sophus-
son seinni hluta ársins.
Þá jukust ríkisútgjöld-
in milli ára um tæpa
10 milljarða.
Árið sem Jón Bald-
vin tók við af Þorsteini
Pálssyni sem fjármála-
ráðherra varð aukning-
in ekki eins mikil og
árið 1988 og nú stefnir
í það að útgjöld ársins
1995 verði svipuð og árið 1994.
Þáttur ÓRG
Þær staðreyndir sem hér hafa
verið raktar eru mjög athyglisverð-
ar og leiða hugann að því hversu
mikil áhrif einstakir ráðherrar geta
haft langt fram yfir líftíma þeirra
ríkisstjórna sem þeir eiga sæti í.
Baráttan við ríkisútgjöldin allt
þetta kjörtímabil hefur gengið út á
það að snúa ofan af útgjaldaaukn-
ingu Ólafs Ragnars og þeirrar ríkis-
stjórnar sem hann átti sæti í.
Árangur hefur vissulega náðst og
nú eru ríkisútgjöld heldur lægri en
þau voru árið 1988 og mun lægri
en þegar Ólafur Ragnar skildi við
1991.
Skuldaaukning
Vinstri menn hafa leyft sér að
gagnrýna sérstaklega tvöföldun
skulda ríkissjóðs á yfirstandandi
kjörtímabili. Þeir gera þetta vit-
andi það að stór hluti þessara
skulda er yfirtaka gamalla skulda
hinna ýmsu gjaldþrota sjóða sem
þeir báru mikla ábyrgð á og nú
hafa verið lagðir niður. Þeir nefna
ekki þá staðreynd að þeir hafa
spyrnt á móti öllum tilraunum
núverandi fjármálaráðherra til
þess að draga úr ríkisútgjöldum.
Það tók Ólaf Ragnar
aðeins eitt ár á stóli fjár-
málaráðherra, segir
—^------------------------
Arni M. Mathiesen, að
tvöfalda skuldirnar.
*
Þeir hafa líka gleymt því að það
tók Ólaf Ragnar- aðeins eitt ár í
stóli fjármálaráðherra að tvöfalda
skuldirnar. Það skortir víst tölu-
vert upp á hreinlyndið í málflutn-
ingi vinstri manna.
Höfundur er þingmaður
Sjálfstæðisflokksins í
Reykjaneskjördæmi.
og stefnir nú í enn betra horf sam-
kvæmt spá Þjóðhagstofnunar. Sá
tími er liðinn að það sé hægt að lofa
kjósendum gulli og grænum skógum
fyrir kosningar, kjósendur vita bet-
ur. Sjálfstæðismenn segja: „Við höf-
um áfram sömu stjórnarstefnu eftir
kosningar ef við fáum til þess fylgi“,
það er besti mælikvarðinn. Flokka-
gerið sem býður fram núna gerir
fráfarandi stjórnarflokkum starfið
enn auðveldara að halda völdum en
við megum ekki vera andvaralaus,
það er hættulegt. Þrennt er það
fremur öðru sem einkennir vinstri-
stjórnir: í fyrsta lagi; þeim hefur
aldrei tekist að sitja út heilt kjör-
Besta vörnin gegn fjöl-
flokka ríkisstjórn, segir
Karl Ormsson, er
stuðningur við Sjálf-
stæðisflokkinn.
tímabil, í annað stað; það hefur aldr-
ei verið vinstristjórn við völd sem
minna en þrír flokkar eða flokksbrot
standa að, og í þriðja lagi; þeim
hefur alltaf tekist að koma á óða-
verðbólgu. Flýtum okkur því hægt
og stefnum að glæsilegum sigri
Sjálfstæðisflokksins með Davíð
Oddsson í forsæti. Við vitum hvað
við höfum og við vitum líka hvað
vinstri stjórn er en það unga fólk
sem ekki þekkir vinstri stjórn getur
spurt foreldra sína, þeir þekkja þær.
Höfundur er raftækjavörður.
PÉTUR Blöndal er
heiðarlegur maður og
hreinskiptinn. Hann
segir alltaf upphátt
það sem samflokks-
menn hans hugsa
margir en segja sjald-
an. Og aldrei fyrir
kosningar, aðeins eftir
kosningar. Pétur
Blöndal skrifaði grein
í Morgunblaðið um
helgina þar sem hann
setur fram hugmyndir
um grundvallarbreyt-
ingar á velferðarþjón-
ustunni, að hún verði
eins konar ölmusu-
kerfi fyrir fátækasta hluta þjóðar-
innar, aðrir bjargi sér á einka-
markaði. Pétur varpar fram þeirri
spurningu hvort velferðarkerfið
eins og það nú er skipulagt geri
alla jafnfátæka.
Efnahagur ráði?
Pétur veltir því fyrir sér hvort
velferðarþjónustan eigi að ná til
10 eða 15% þjóðarinnar enda sé
„örugglega ekki hægt að veita
allri þjóðinni hjálp“. Pétur vill með
öðrum orðum hverfa frá þeirri
hugsun sem velferðarkerfið ís-
lenska er reist á. Á honum er að
skilja að velferðarþjónustan eigi
ekki að byggja á samhjálp fyrir
þjóðfélagsþegnana alla heldur eigi
að draga fólk í dilka eftir efnahag.
Nú hefur oft komið í ljós í margs
konar könnunum að þjóðin vill
öfluga velferðarþjónustu sem allir
standi jafnfætis gagnvart. íslend-
ingar vilja ekki að fólki sé mismun-
að eftir efnahag í skólum og inni
á sjúkrastofum heldur njóti þar
allir jafnræðis. Þetta er ekki ein-
vörðungu spurning um félagslegt
réttlæti heldur einnig fjárhagslegt
hagræði eins og dæmin sanna.
Þannig er til dæmis hvergi eins
mikill kostnaður við heilbrigðis-
kerfið og í Bandaríkjunum þar sem
einna lengst hefur verið gengið
fram í þeirri stefnu sem Pétur
Blöndal boðar.
Ræðum málin fyrir kosningar
- ekki eftir á
Eftir síðustu alþingiskosningar
gerðu ríkisstjórnarflokkarnir með
sér málefnasamning þar sem opn-
að var á einkavæðingu í velferðar-
þjónustunni og einsog þjóðin fékk
að kynnast á kjörtímabilnu var
hafist handa við að innleiða þá
stefnu, farið var að krefjast þjón-
ustugjalda á sífellt fleiri sviðum
og búið var í haginn fyrir markaðs-
væðingu á sjúkrastofnunum, í
skólum og annars staðar í al-
mannaþjónustunni.
Það var óneitanlega mjög óheið-
arlegt af hálfu ríkis-
stjórnarflokkanna að
hafa ekki gert grein
fyrir stefnumiðum
sínum á þessu sviði
fyrir kosningar en
ráðast síðan í grund-
vallarbreytingar að
kosningum loknum.
Þess vegna fagna ég
því að Pétur Blöndal
vilji hafa annan hátt
á. Hann þarf hins veg-
ar að koma með nán-
ari skýringar. Pétur
Blöndal segist vilja
skipulag þar sem þjóð-
inni sé búin „hófleg
velferð" og þar sem flestir greiði
fyrir þjónustuna „úr eigin buddu“.
Þess þurfí sérstaklega að gæta að
þeir sem njóti velferðarþjón-
ustunnar megi „aldrei bera meira
úr býtum en sá sem greiðir bæt-
urnar með sköttum sínum“. Hvað
á maðurinn nákvæmlega við?
Hvar á að láta staðar numið?
Nú vitum við að læknisaðgerðir
og þjónusta við marga einstak-
linga sem hafa orðið fyrir skakka-
föllum í lífínu er mjög kostnaðar-
íslendingar vilja ekki að
fólki sé mismunað eftir
efnahag í skólum og
inni á sjúkrastofum,
segir Ogmundur Jón-
asson. Pétri Blöndal er
hér með boðið til mál-
fundar um velferðar-
þjónustuna.
söm. Ná þessir útreikningar Pét-
urs Blöndal, þingmannsefnis Sjálf-
stæðisflokksins í Reykjavík, til
þeirra? Hvaða þætti veíferðarþjón-
ustunnar er hann að tala um? Er
hann að ræða um uppeldis- og
menntakerfi? Vill hann einkavæða
skólana? Hvar á að láta staðar
numið? Eða á ef til vill ekkert að
láta staðar numið?
Pétur BlðÍSal verður að gera
nánar grein fyrir máli sínu. Kjós-
endur eiga kröfu á því. Pétri BÍön-
dal er hér með boðið til málfundar
um velferðarþjónustuna þar sem
spurt verði hvorn kostinn menn
vilji, velferðarkerfi fyrir alla eða
fátækraaðstoð fyrir fáa.
Höfundur skipai'þriðja sæti A lista
Aiþýðubandalags og óháðra í
Reykjavík.
Orðsending til ungra kjósenda:
Valið hefur aldrei
verið skýrara
ALDREI hefur val
kjósenda verið auðveld-
ara en í kosningunum
sem framundan eru,
þann 8. apríl. Nú er
kjósendum boðið upp á
það, að haldið verði
áfram á braut stöðug-
leika og festu í efna-
hagsmálum eins og á
síðustu fjórum árum.
Þeir ungu kjósendur
sem eru að koma sér
upp húsnæði og eru
skuldum vafnir ættu
uað hugsa sig vel um
áður en þeir kasta at-
kvæði sínu á vinstri-
stjórn. Þeir ungu náms-
menn sem eru með námslán vita að
verðbólgan setur öll námslán upp
úr öllu valdi. Það er alveg víst sem
dagur kemur á eftir nóttu, að ef við
kjósum vinstra samkrull rýkur verð-
bólga hér upp úr öllu valdi, og þar
með skuldir okkar. Það er semsé
fljótasta leiðin beint í gjaldþrot ef
kjósendur eru svo óheppnir að hér
skapist möguleiki á samstarfi vinstri
flokkanna. „Ungu kjósendur, vinstra
liðið hefur öngvar töfralausnir", það
hefr fengið tækifæri til að sanna það.
Það takmarkalausa dómgreindar-
leysi Alþýðubandalagsins o.fl. vinstri
Karl Ormsson
flokka að lýsa því yfir
að þeir ætli að stefna
að vinstra stjórnar-
mynstri eftir kosningar
er einsdæmi. En sú yf-
irlýsing ætti að auð-
velda kjósendum valið.
Hingað til hafa þessir
flokkar þagað þunnu
hljóði fram yfir kosn-
ingar um stjórnarsam-
starf, minnugir þess að
„sporin hræða“. Það
hefur tekið Sjálfstæðis-
flokkinn langan tíma
að rétta við þjóðarbúið
eftir fyrri vinstri stjórn-
Samstjórn Sjálf-
stæðisflokks og Al-
þýðuflokks hefur tekist að koma
ótrúlega miklu og góðu til leiðar á
stuttum tíma. Nú stendur val kjós-
enda annars vegar um sterka stjórn
Sjálfstæðisflokksins með öðrum
flokki og hins vegar vinstri stjórn.
Kjósendur þekkja vinstri sjtórnir.
Alþýðubandalagið hefur gumað af
því að þeir hafi komið niður verð-
bólgunni. Það er ósvífinn áróður og
ósannindi. Það var þessi ríkisstjórn
sem kom verðbólgunni niður í lægstu
tölu sem sést hefur í hálfa öld, nán-
ast núll og á tímabili var verðhjöðn-
un. Þjóðin nýtur nú góðs af þessu
Árni M. Mathiesen
V elfer ðarker fi
fyrir alla eða fá-
tækraaðstoð?
Ögmundur
Jónasson