Morgunblaðið - 29.03.1995, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 29. MARZ 1995 D 5
Morgunblaðið/Kristinn
FYRSTI báturinn sem fékk BJ 5000 vindu um borð var Ríkey SH. Eigandinn Garðar Berg Guðjónsson
er hér ásamt Birgi Ævarssyni hjá Rafbjörgu.
Ný tölvuvinda frá Svíþjóð
Rafbjörg flytur inn
vindur frá Belitronic
RAFBJORG hefur hafið
innflutning á nýjum tölvu-
stýrðum færavindum fyrir
smábáta en þær eru fram-
leiddar hjá Belitronic í Sví-
þjóð sem er brautryðjandi í framleiðslu vörunnar. Eldri vindur frá fyrir-
tækinu, sem í daglegu tali hafa verið kallaðar JR-vindur, eru íslenskum
smábátaeigendum að góðu kunnar en þær hafa verið fluttar inn til lands-
ins um langt árabil, fyrst af J. Hinriksson en Rafbjörg hefur haft umboð-
ið með höndum frá árinu 1988.
Nýja vindan kallast BJ 5000 og
segir Birgir Ægisson hjá Rafbjörgu
að hún sé mjög frábrugðin fyrri
gerðum. „Hún er meira en helmingi
léttari, er ekki nema ellefu kíló en
auk þess hefur hún spennusvið frá
10 voltum til 35 volta en áður voru
þær annaðhvort fyrir 10 eða 24 volt.
Þá voru veiðikerfin í hana hönnuð í
samvinnu við trillukarla hér á ís-
landi og sérstakt íslenskt forrit sett
í hana. I raun er hægt að velja hvaða
„tungumál“ vindan talar.“
Óendanleglr möguleikar
Birgir segir ennfremur að vindan
hafi stillanlegan dragkraft sem geri
það af verkum að hún slíti ekki af
fisk. Þar að auki sé hún með stillan-
legan hraða á mótor, einn á skaki
og annan á veiði. „Það eru alveg
óendanlegir möguleikar í þessu.“
Birgir segir að áhuginn sé mjög
mikill og þegar hafi verið lagðar inn
pantanir fyrir fimmtíu vindum. Hann
hefur Sigurþór Jónsson á Kotey RE
fyrir því að BJ 5000 sé hinn mesti
gæðagripur en hann er meðal þeirra
fyrstu sem reynt hafa nýju vinduna.
„Hann hringdi í mig um daginn á
leiðinni í land með 3,2 tonn og hældi
þessu verkfæri í hástert. Sagði með-
al annars að það hefði einungis einu
sinni komið fyrir að hún hefði ekki
verið með fisk á öllum krókum,"
segir Birgir. Kynningarverðið á BJ
5000 er 158 þúsund krónur.
Sýnt í Bella Center í júní
FRÁ 7. til 10. júní nk. verður hald-
in í Bella Center í Kaupmannahöfn
sjávarútvegssýningin „World Fish-
ing Exhibition". Nú þegar hafa
framleiðendur í 20 löndum víðs veg-
ar um heim tilkynnt þátttöku sína
og búist er við, að enn eigi margir
eftir að bætast við. Segja aðstand-
endur sýningarinnar, að hún standi
vissulega undir nafni sem heims-
sýning eða alþjóðlegasta sjávarút-
vegssýningin.
Kunnustu framleiðendur fisk-
vinnsluvéla, veiðarfæra og annars
búnaðar á Norðurlöndum og í Norð-
ur-Evrópu verða meðal þátttakenda
auk annarra framleiðenda víðs veg-
ar að úr heimi. í norska básnum
munu 20 fyrirtæki sína vöru sína
en eins og að líkum lætur munu
gestgjafarnir láta mikið að sér
kveða. Nú þegar hafa 94 fyrirtæki
ákveðið að sýna undir merkjum
danska útflutningshópsins og auk
þess munu um 50 fyrirtæki og sam-
tök sýna sérstaklega.
Islensk fyrirtæki hafa jafnan tek-
ið mikinn þátt í þessari sýningu og
verður svo einnig nú.
1 RÆKJUBÁ TAR

Nafn Strnré Afll Flskur Sjóf Löndunarst.
FANNEYSH24 103 14 9 3 Grundarfjöröur
GRUNDFIRÐINGUR SH 12 103' 11 " 6 2 Grundarfjörður
! ARNFIRÐINGUfí BA 21 12 4 0 3 Bfldudatur
PÉTUR ÞÚR BÁ 44 21 "l1 0 3 Bíldudalur
[ ÁRNIÖLAÍSBI 17 4 Ó 5 Bolungarvik
BRYNDls /s 69 14 5 0 5 Bolungarvík
GUNNBJÖRNIS 302 J57 5 12 6 Bolungarvik ”1
HÚNIIS 68 14 5 0 5 Bolungarvík
[ NEISTllSítB 7.6.7 6 0 5 Bolungarvfk j
SÆBJÖRN ÍS 121 12 2 0 5 Bolungarvík
{ SÆDÍS ÍS 67 ~ 16 1 0 mm Bolungaryik % ]
SIGURGEIR SIGURÐSSONIS 533 21 5 0 5 Bolungarvík
\ ÖSKÁR HALLDÓRSSON RÉ 157 242 33 2 1 tsafjðrður J
ÖRN IS 18 29 ‘ 5 ’ 0 4 ísafjörður
[ BÁRAlSee 25 7 0 5 Iswfjördur : ~1
DAGNÝÍS34 11 6 0 4 ísafjöröur
i FINNBJÖRN ÍS 37 11 4 0 5 IsafförSur ~i~]
GISSUR HVÍTI ISt 14 ‘ 18 7 . 0 - 4“ ísafjöröur
[ GUNNAR SIGURÐSSÖN ÍS 13 vr 5 0 5 ísafjörður
HALLDÓR SIGURÐSSON IS 14 27 6 0 4 ísafjöröur
[ JÓHANNESIVAR KE 85 105 .2. 10 1 ísafjörður
ORRIIS 20 267 7 16 ~ T ísafjöröur
[ STYRMIR KE 7 190 11 14 1 ísafjöröur
VERlS 120 11 3 Ó 4 ísafjörður
1 ÖRVARST1SS 15 ; 2 0 1 Drangsnes
GHÍMSFY ST 2 . 4 ó 1 Drangsnes
[ ÁSBJÖRG ST 9 ea 6 0 2 Hólmavik
ÁSDÍS ST 37 30 7 ó" 2 Hólmavík
GUNNHIl.DUR ST 29 15 8 0 3 Hólmayfk
GUNNVÖR ST 39 20 3 0 1 Hólmavík
[ HAFSÚLA ST 11 30 9 0 3 Hólmavfk
HILMIR ST 1 28 15 ö 5 Hóimavík
[ SÆBJÖRG ST 7 ...12 j ó 4 Hólmavfk
SIGURBJÖRG ST 55 25 2 ö 1 Hólmavík
| AUBBJÖRG HÚ6 23 16 0 4 Hvammstnngi [
~BÁRÁBÍÖRGHU27 30 9 0 3 Hvammstangi
| DAGRÚN ST 12 20 16 0 T 51 HvammatBngi ]
HÚNI HU 62 29 11 0 •3 Hvammstangi
HAFÖRN HU 4 26 10 0 6 Hvsmmatangi ]
HELGA BJÖRG HU 7 21 15 0 4“ Hvammstangi
[ JÖFURIS 172 254 22 1 1 Hvammatangi
GISSUR HVlTI HU 35 165 ”9 ó 1 “ Skagaströnd
f ÞÓRIRSK 16 12 8 0 2 Snuöérkrökur ]
JÖKULL SK 33 68 12 0 2 Sauöárkróicur
[ SANOVlK SK 188 15 16 0 4 Sauöárkrókur
BERGHILDUR SK 137 29 8 0 2 Hofsós
1 INGIMUNOUR GAMLi HU t>5 103 10 1 111 Siglufjöréur
STÁLVlKSI 1 364 23 ö .... ^ Siglufjörður
1 UNA / GAROI GK 100 138 15 3 1 Siglufjörður ^
HÁFÖRN IA 956 142 ‘ 23 0 2 Dalvik
OTUR EA 162 58 14 1 1 Dah/fk
SÓL RÚN EÁ 351 147“' 17 1 1 Dalvík
\ STEFÁN RÖGNVALDS. EA 343 68 9 6' 1 Dafvík 1
STÖKKSNES EA410 451 78 0 1 Dalvík
SVANUR EA 14 218 17 1 1 M5tT 1
ALDEY ÞH 110 101 21 1 1 Húsavík
RÆKJUBA TAR
Nafn Stanrð Afll Flskur Sjóf. Löndunarst.
FANNEYÞH 130 22 19 3 6 Húsavík
QUDRUN B'JÖRG ÞH 60 70 18 6 6 Húsavík
HAFÖRNSK 17 149 24 0 1 Húsavík
HRÖNN SH 21 104 9 2 1 Húsavík
KROSSANES SU5 137 26 0 1 Húsavík
LOÐNUBATAR
Nafn Staard Afll Sjóf. Löndunarst.
[ BERGUR VE 44 266 1170 3 Vestmannaeyjar
GlGJÁ VE 34Ó 366 1331 3 Vestmannaeyjar
GUBMUNDUR VE 29 486 1632 2 Vestmannaeyjar
KAP VE 4 349 2448 4 Vestmannaeyjar
SIGHVATUR BJARNASON VE 81 370 1842 3 Vestmannaeyjar
HUGINN VE 55 348 1562 3 Þorlákshöfn
HÁBERG GK 299 366 1104 2 Grindavík
SUNNUBERG GK 199 385 1890 3 Grindavík
DAGFARI GK 70 299 1612 6 Sandgeröi
FAXI RE 241 331 1697 3 Reykjavík
BJÖRG JÓNSDÓTTIR II ÞH 320 273 437 1 Akranes
VlKINGUR AK IOO 950 1199 1 Akranes
ÖRN KE 13 365 1441 2 Bolungarvík
HÖFRUNGUR AK 91 445 2436 3 Bolungarvík
VÍKURBERG GK 1 328 2165 4 Bolungarvík
ALBERT GK 31 335 2105 3 Siglufjörður
BJARNI ÖLAFSSON AK 70 556 1749 2 Siglufjörður
GRINDVÍKINGUR GK 606 577 1410 2 Siglufjörður
JÚLU DAN GK 197 243 799 2 Siglufjörður
KEFLVÍKINGUR ke iöo 280 1014 2 Siglufjörður
[ ÞÓRDUR JÓNASSON EA 350 324 1326 2 Akureyri
ARNÞÓR EA 16 243 483 1 Akureyri
\ GUDMUNDUR ÖLAFUR ÓF 91 294 1196 2 Akureyri j
SULAN EA 300 391 1429 2 Akureyri
[ SIGURÐUR VE 16 914 2724 2 Akureyri |
HELGA II RE 373 794 2139 2 Raufarhöfn
F'SLEIFUR VE 63 428 1807 2 Þórahöfn
HÁKON ÞH 250 821 1911 2 Þórshöfn
[ JÚPITER ÞH 61 747 1101 i Þórshöfn
ÞÖRSHÁMAR GK 75 326 1143 2 Vopnafjöröur
GULLBERG VE 292 347 1675 2 Seyðisfjöröur
SVÁNUR RE 45 334 1331 2 Seyöisfjöröur
BÖRKUR NK 122 711 2291 2 Neskaupstaður \
BEITIR NK 123 742 1146 1 Neskaupstaöur
[ GUDRÚN ÞORKELSD. SU 211 365 633 1 Eskifjöröur ’j
HÓLMABORG SU 11 937 1093 1 Eskifjöröur
[ JÓN KJARTANSSQN SU 111 775 1044 1 Eskifjöröur
BJÖRG j'ÓNSDÖniR ÞH 321 316 1181 2 Hornafjörður
r HÚNARÖST RE 660 334 784 1_ Homafjöröur
SKELFISKBA TAR
Nafn StMrð Afll Sjðf. Lðndun-
HRÖNN SH 336 41 10 2 8M<ltÍBhólmgr 1
Mikill áhugi á
samhæfingu
gæðaeftirlits
SAMEINING og samhæfing stofn-
ana sem koma að gæðaeftirliti í
sjávarútvegi var ofarlega á baugi
á fundi sem nokkrir aðilar í grein-
inni efndu til á dögunum. Baldur
Hjaltason framkvæmdastjóri Lýsis
hf. og Sigurbjörn Svavarsson út-
gerðarstjóri Granda hf. voru sam-
mála um að núverandi kerfi væri
of þungt í vöfum og tók Þórarinn
V. Þórarinsson framkvæmdastjóri
VSÍ í sama streng en sagði þó að
bylting hefði átt sér stað eftir að
ábyrgðin á gæðum og öryggi fram-
leiðslunnar hefði flust á hendur
þeirra sem mest ættu undir ár-
angri - starfsmanna og stjórnenda
fyrirtækjanna sjálfra.
Á fundinum kom fram að könnun
á samhæfíngu eftirlits í sjávarútvegi
hófst á vegum viðskiptaráðuneytis-
ins fyrir tveimur árum. Mun sú
vinna nú vera á lokastigi. Það vakti
hins vegar athygli að Þórði Ásgeirs-
syni Fiskistofustjóra, sem hafði
framsögu á fundinum, var ekki
kunnugt um þessa vinnu.
Meglnáherslur réttar
Þórarinn V. Þórarinsson er þeirr-
ar skoðunar að megináherslur í eft-
irlitsstarfsemi í sjávarútvegi séu
réttar enda séu fyrirtæki í auknum
mæli farin að líta á skipulögð gæði
sem peninga. Viðhorfín til þess
hvernig tryggja á gæði framleiðsl-
unnar hafi breyst í grundvallaratr-
iðum; í stað opinbers eftirlits með
framleiðslunni sjálfri hafí komið
kröfur um innra eftirlit fyrirtækj-
anna sjálfra.
Þórarinn sagði að Fiskistofu
væri nú fyrst og fremst ætlað að
skilgreina kröfurnar en fyrirtækj-
unum sjálfum ætlað að fylgja þeim
eftir með eigin eftirliti og því að-
haldi sem sjálfstætt eftirlit einka-
rekinna skoðunarstofa veita. Slíkar
stofur eru nú sex talsins og ætti
því, að mati Þórarins, að ríkja sam-
keppni um að veita sem besta og
ódýrasta þjónustu.
Helstu þættir virkir
Þórður Ásgeirsson sagði að tveir
helstu þættir eftirlits í sjávarútvegi
- veiðieftirlit og gæðaeftirlit -
væru virkir en þá þyrfti engu að
síður að efla. Þann fyrrnefnda stór-
lega vegna þess hve miklir hags-
munir væru í húfí og hinn síðar-
nefnda vegna aukinna erlendra
krafna.
Veiðieftirlit er að mati Þórðar
einn af burðarásum fískveiðistjórn-
unar. Hann vill því fjölga mönnum
og kosta meiru til. Þá vill Fiskistofu-
stjóri stemma stigu við því að fiski
sé fleygt í sjó og benti á að and-
virði þess afla sem árlega er hent
fyrir borð á íslenskum fískiskipum
myndi vafalaiist duga til að borga
laun hundruða veiðieftirlitsmanna.
Þórður er sammála Þórami um
að gæðaeftirlit í sjávarútvegi hafí
gjörbreyst til hins betra á síðustu
ámm. Hann gerði góðan róm að
skoðunarstofum á fundinum og kall-
aði þær framlengingu á innra eftir-
liti. Hann sagði að þessi einkavæð-
ing væri séríslenskt fyrirbæri sem
gæfí hinu opinbera góða yfírsýn án
mikils kostnaðar. „Við emm í farar-
broddi við að nýta okkur nýjustu
tækni.“
Fagglltlr eftlrlltsaðilar
Baldur Hjaltason sagði brýnt að
eftirlitsaðilar væru faggiltir og lauk
í því samhengi lofsorði á Vottun hf.
sem hefur í dag leyfi til að votta
gæðakerfi fyrirtækja samkvæmt
ISO-stöðlunum. Hann sagði að Lýsi
hf. félli undir margar reglugerðir
um eftirlit og kvaðst vilja samræma
þær þannig að fyrirtæki gætu kom-
ið gæðakerfum á með einföldum
hætti. Þá sagði Baldur að ekki væri
úr vegi að einn aðili hefði verk þetta
með höndum að því gefnu að fyrir-
tækin myndu sjálf gera kerfin að-
gengileg.
Sigurbjörn Svavarsson taldi upp
alla þá aðila sem koma að gæðaeft-
irliti hjá fyrirtæki á borð við Granda
sem starfrækir bæði útgerð og land-
vinnslu. Nefndi hann sjö ráðuneyti
og fjölda stofnana. Hann sagði að
beinn kostnaður við slíkt eftirlit
væri ekki hár en óbeinn kostnaður
lægi hins vegar víða. Sigurbjörn
sagði ennfremur að verksvið þessara
aðila skaraðist víða og þar af leið-
andi hlyti að vera hægt að samræma
vinnuna og minnka um leið kostnað
sj ávarútvegsfyrirtækj anna.
Asía eykur mjölkaup
KAUP ýmissa Asíuríkja á fískmjöli
frá Chile og Perú jukust verulega á
síðasta ári vegna aukins fískeldis
og annars iðnaðar í löndunum. In-
dónesar keyptu um 170.000 tonn
af mjöli fyrir rækju- og kjúklingaeld-
ið og Filippseyingar 120.000 ofan í
kjæuklinga og svín. Þá hafa Tælend-
ingar mikinn áhuga á gufuþurrkuðu
gæðamjöli.
Fiskmjölsinnflutningur Kínveija
hefur einnig aukist mjög mikið eftir
því sem landbúnaðinum hefur fleygt
fram en innflutningsaukninguna má
nokkuð skýra með því, að tollur verð-
ur settur á mjölið í desember næst-
komandi. Hafa margir keypt meira
nú af þeim sökum. Innflutningur til
Tævan fór úr 447.000 tonnum 1993
í 413.000 tonn á síðasta ári og staf-
aði samdrátturinn af erfiðleikum í
fiskeldinu.
LANDANIR ERLENDIS
Nafn l Afll Upplst. afla Söluv. m. kr. Maðalv.kg Löndunarat.
OALA RAFN VE 297 297 140.9 Karfl 18,1 128,66 Bremerhaven
ÁkÚREY RE 3 857 252,8 Karfi 25,9 102,55 Bremerhaven
I TOGARAR

Nafn Stasrð Afll Upplst. afla Lðndunarat.
[ ÖRANGEÝ SK 1 451 ~~ 50* Kirtl Gámur [j
JÖN VÍDÁLÍN ÁR i 451 16* Karfi Gámur
RAUÐINÚPUR ÞH 160 " 481 15* Karfi Gámur 1
SKAFTI SK 3 299 27* Karfi Gámur
ÁLSEY VE 502 222 41* Ýsa Vestmannaeyjar j
BREKI VE 61 599 44 Ýsa Vestmannaeyjar
, SVEiNN JÖNSSÓN KE 9 298 126* Karfi Sandgeröi 1
ÞURÍDÚR HÁLLDÖRSDÖTTÍR GK 94 297 64 Þorskur Kefiavík
l ELDEYJAR SÚLA KE 20 274 67 Ufsi Keflavfk
LÖMUR HF 177 295 47 Ýsa Hafnarfjöröur
ÁSBJÖRN RE 50 442 192 Karfi ReyKjavík ij
JÖN BÁLdVINSSÖN RÉ 208 493 118 Ýsa Reykjavík
OTTÖ N. ÞORLÁKSSON RE 203 485 61 Karfi Reykiavfk
'h'ö'f'oÁVÍK AK 200 499 140 Karfi Akranes
DRANGUR SH 511 404 100 Ufsi Grunderfjöröur
STEFNIR ÍS 28 431 106 Ýsa ísafjöröur
GULLVER NS 12 423 43* Þorskur Seyöisflöröur
HÓLMANES SU I 451 53 Karfi Eskifjöröur
KAMBARÖST SU 200 487 80 -- Ýsa Stöðvarfjöröur
HÁFNAREY SU 110 249 Ýsa Breiödalsvfk