Morgunblaðið - 01.04.1995, Blaðsíða 58

58 LAUGARDAGUR 1. APRÍL 1995
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
eskja. Að fá hana í heimsókn fannst
mér gott, líkt og hún væri litla syst-
ir. „Frændi“ lék sér við dóttur mína,
skemmtilegast fannst honum að
leika sér með stóra bílinn og spar-
aði hann ekki bílhljóðin. Það var
oft eins og við værum stödd við
mikla umferðargötu. Ég veit í
hjarta mínu að Hafdís og bömin
hennar eru nú hjá Guði.
Kæri Steini, orð mega sín lítils i
þínum mikla missi, orð sem hæfa
virðast svo vandfundin. Missirinn
er mikill, söknuðurinn og sorgin
sár, það skarð sem nú er höggvið
verður aldrei fyllt. Við biðjum Guð
um styrk til handa Steina, Halldóri
og Unnu, Þorkeli og Guðrúnu og
öllum öðrum ástvinum.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir ailt og allt.
(V. Briem.)
Blessuð sé minning þeirra.
Þórey, Magnús og
Kristín Heiða.
Sem kona hún lifði í trú og tryggð,
það tregandi sorg skal gjalda.
Við ævinnar lok ber ást og dyggð
sinn ávöxtinn þúsundfalda
og ljós þeirra skín á hjartans hryggð
svo hátt yfir myrkrið kalda.
(E.B.)
Eftirlifandi eiginmanni og föður,
Þorsteini Þorkelssyni, svo og öðrum
aðstandendum sendum við okkar
dýpstu samúðarkveðjur vegna hins
hörmulega fráfalls Hafdísar Hall-
dórsdóttur og Halldórs B. Þor-
steinssonar.
F.h. Starfsmannafélags Búnað-
arbanka íslands,
Helga Thoroddsen.
Okkur skortir orð til þess að lýsa
harmi okkar við hið hörmulega frá-
''fall Hafdísar Halldórsdóttur, sem
ásamt syni sínum og ófæddu barni
lést í bílslysi á Hellisheiði 12. mars
sl. En í sorg okkar koma fram
fagrar minningar.
Hafdís hóf störf í Háaleitisútibúi
Búnaðarbanka íslands 1985, þá 19
ára gömul, en hún hafði áður unnið
um hríð í útibúi Búnaðarbankans í
Vík í Mýrdal. Það var dugnaðarleg,
ung stúlka sem komin var til starfa
og þegar kom í ljós að þessi nýi
starfsmaður myndi skipa sér í röð
bestu starfsmanna bankans. Hún
var dugleg, samviskusöm og ábyrg
í starfi. Með hlýlegri og rólegri
framkomu sinni vann hún sér brátt
traust og vináttu bæði samstarfs-
manna og viðskiptavina. Hafdís
vann ýmis störf í bankanum, þó
lengst af í skráningu og bókhaldi,
en þar hófst starf hennar og síðar
bættist útlánadeildin við. Ekki sótt-
ist Hafdís eftir frama í bankanum,
en þegar staða fulltrúa í bókhalds-
og lánadeild losnaði 1989 var hún
hvött til að sækja um þá stöðu.
Skömmu síðar leysti hún deildar-
stjóra af í u.þ.b. eitt ár og það gjörði
hún á sinn trausta og ábyrga hátt.
Um svipað leyti og Hafdís hóf
störf í Háaleitisútibúi kom til okkar
ungur sumarmaður. Hann var sömu
góðu kostunum gæddur og Hafdís
og við samstarfsfólkið nutum þess
í ríkum mæli að hafa þetta unga,
efnilega fólk meðal okkar. Það ríkti
fögnuður okkar á meðal er þetta
glæsilega par gekk í hjónaband og
við tókum þátt í þeirri gleði sem
svo góðum ráðahag fylgir. Margar
ánægjustundir áttum við með Haf-
dísi og Halldóri Birki, syni þeirra
Þorsteins, þegar þau mæðginin fóru
að heimsækja okkur í útibúið. Hall-
dór litli var einstaklega fallegt og
broshýrt bam.
í nóvember sl. fékk Þorsteinn
stöðu skrifstofustjóra við útibú
Búnaðarbankans á Selfossi og þau
Hafdís keyptu sér hús þar. Hafdís
hætti vinnu í Háaleitisútibúi um sl.
mánaðamót og þau fluttu til Selfoss
í marsbyijun.
Hafdís var oft glettin og gaman-
söm og hún sagði hreint út það sem
henni fannst en ávallt þó svo að
sárindi fylgdu ei. Hún var móðurleg
og umhyggjusöm í garð allra er í
kringum hana voru.
Dauðinn er sár þegar við þurfum
nú að sjá á bak ungri, fallegri og
góðri konu og svo litla drengnum
hennar með brosið sitt bjarta. Það
er með sorg og söknuði sem við
kveðjum þau. Við vottum Þorsteini,
foreldrum, systkinum, tengdafor-
eldrum og öllum öðrum ættingjum
þeirra okkar dýpstu samúð og biðj-
um Guð að styrkja þau öll og gefa
Þorsteini heilsu, þrek og styrk.
Faðir ljósanna,
lífsins rósanna,
lýstu landinu kalda.
Vertu oss fáum,
fátækum, smáum
líkn í lífsstriði alda.
(M. Joch.)
Samstarfsfólk.
Það sló okkur öll, skólasystkini
Hafdísar, er við fréttum af sviplegu
andláti hennar og sonar hennar.
Við kynntumst henni veturinn
1983-84 í Lýðháskólanum í Skál-
holti. Minningin um þann tíma er
okkur afar kær. Þar var komið sam-
an ungt fólk hvaðanæva af landinu,
fjarri streitu nútímans, í kyrrðinni
og rónni í Skálholti. Þar eyddum
við saman öllum stundum sem ein
stór fjölskylda þar sem hvert og
eitt okkar hafði sitt fram að færa.
Milli okkar sköpuðust sterk tengsl
og náin kynni. Það er því sárt að
sjá á eftir Hafdísi okkar í blóma
lífs síns og mikill er söknuður eigin-
manns Hafdísar og fjölskyldu henn-
ar. Þeim vottum við okkar dýpstu
samúð.
Skólasystkini.
Birting afmælis- og
minningargreina
Morgunblaðið tekur afmælis- og minningargreinar til birtingar
endurgjaldslaust. Greinunum er veitt viðtaka á ritstjórn blaðs-
ins í Kringlunni 1, Reykjavík, og á skrifstofu blaðsins í Hafnar-
stræti 85, Akureyri. Þá er enn fremur unnt að senda greinarn-
ar i símbréfi í númer 691181. Það eru vinsamleg tilmæli blaðs-
ins að lengd greinanna fari ekki yfir eina og hálfa örk A-4
miðað við meðallínubil og hæfilega línulengd — eða 3600-4000
slög. Greinarhöfundar eru beðnir að hafa skímamöfn sín en
ekki stuttnefni undir greinunum.
Við birtingu afmælisgreina gildir sú regla, að aðeins eru
birtar greinar um fólk sem er 70 ára og eldra. Hins vegar eru
birtar afmælisfréttir ásamt mynd í Dagbók um fólk sem er
50 ára eða eldra.
Mikil áhersla er lögð á, að handrit séu vel frá gengin, vélrit-
uð eða tölvusett. Sé handrit tölvusett er æskilegt, að diskling-
ur fylgi útprentuninni. Það eykur öryggi í textameðferð og
kemur í veg fyrir tvíverknað.
Auðveldust er móttaka svokallaðra ASCII-skráa sem í dag-
legu tali eru nefndar DOS-textaskrár. Þá eru ritvinnslukerfin
Word og Wordperfect einnig auðveld í úrvinnslu.
VALGERÐUR
ING VARSDÓTTIR
+ Valgerður
fæddist í Laug-
ardalshólum í
Laugardal 14. des.
1908. Hún lést á
Ljósheimum á Sel-
fossi 21. mars síð-
astliðinn. Foreldr-
ar hennar voru
Ingvar Grímsson
bóndi í Laugar-
dalshólum, f. 1867,
d. 1940, og fyrri
kona hans, Kristín
Stefánsdóttir
Stephensen, f.
1874, d. 1910.
Tveggja ára gömul var Val-
gerður tekin í fóstur að Skip-
holti til móðursystur sinnar
Þórunnar og manns hennar
Guðmundar Erlendssonar og
ólst hún þar upp. Vorið 1931
giftist hún Helga Jónssyni í
Tungufelli, f. 22. apríl 1906,
d. 17. júní 1945, og eignuðust
þau tvö börn. Þau bjuggu í
Tungufelli á meðan Helgi lifði,
í tvíbýli á móti foreldrum og
systkinum Helga. Börn Val-
gerðar og Helga eru Guðrún,
f. 1934, húsmóðir á Sandlæk,
gift Erlingi Loftssyni bónda
þar, og Siguijón, verkfræðing-
ur í Reykjavík, f. 1937, kvænt-
ur Hildi S. Arnoldsdóttur kenn-
ara. Börn Guðrúnar og Erlings
eru Helgi, f. 1956, d. 1981, Elín,
f. 1959, Valgerður, f. 1963 og
LANGRI ævi ér lokið, hún Vala
amma er dáin á 87. aldursári. Hvfld-
inni fegin eftir langa bið.
Móðir ömmu, Kristín Stefáns-
dóttir, dó frá sex börnum þegar hún
var tæplega tveggja ára, yngst í
hópnum. Var hún þá send í fóstur
til móðursystur sinnar að Skipholti
í Hrunamannahreppi. Þar ólst hún
upp sem langyngsta barn fósturfor-
eldra sinna við gott atlæti.
Amma var hæglát en ákveðin
dugnaðarkona frá fyrstu tíð, alin
upp í því að vinna og bjarga sér
bæði úti og inni. Hún sagði okkur
oft sögur frá ýmsu úr bemsku sinni.
Ömmu leið vel í Skipholti, heimilið
var stórt, þar var alltaf margt
vinnufólk og mikill gestagangur.
Hún saknaði þess þó að geta ekki
umgengist föður sinn og systkini
meira. Hún lærði snemma að sitja
hest og hefur greinilega þótt hafa
kjark og dug til að bjarga sér. Hún
sagði okkur t.d. þegar hún fór í
sendiferð ríðandi langan veg austur
að Laugum aðeins sjö ára gömul
og frá smalamennskum í Skipholts-
fjalli. Líka frá ullarþvotti í læknum
þar sem ullin var breidd á hólinn
og hvernig fólk hefði þurft „að vara
sig á henni Kotlaugakeldu“ þegar
farið var fram í hrepp. Á þessum
tíma var farskóli í hreppnum. Um
tíma dvaldi hún i Gröf hjá systur
fósturföður síns. Þar eignaðist
amma sína tryggustu vinkonu fyrir
lífstíð, Eyrúnu sem enn á heima í
Gröf. í Gröf komst hún fyrst í kynni
við tónlist því þar var til orgel og
oft spilað og sungið. Hún var alveg
heilluð og þessar minningar voru
einar af bestu bemskuminningum
hennar. Áhugi á tónlist sem kvikn-
aði þarna fylgdi henni alla tíð. Þeg-
ar amma óx upp fór hún til Reykja-
víkur um tíma til að læra sauma-
skap. Sá lærdómur átti eftir að
koma sér vel síðar á lífsleiðinni.
Þegar amma var 23 ára gömul
giftist hún Helga afa og flutti að
Tungufelli, efsta bæ í Hrunamanna-
hreppi þar sem styttra er til sjávar
vestur í Hvalfjörð en að suður-
ströndinni. Þar bjó fjölskyldan í
nánu sambýli við_ foreldra Helga,
afa og systkini. I Tungufelli var
burstabær og höfðu þau og börnin
þeirra tvö litla íbúð, tvö lítil her-
bergi, eldhús með kolaeldavél og
búr. Eina upphitunin var kolaofn í
öðru herberginu og fátt um þæg-
indi sem nú þykja sjálfsögð. Raf-
Loftur, f. 1968.
Börn Siguijóns og
Hildar eru Helga
Guðrún, f. 1969, og
Hjalti, f. 1976. Son-
ur Siguijóns og Val-
gerðar K. Gunnars-
dóttur er Magnús,
f. 1963. Barna-
barnabörn Valgerð-
ar eru sex. Haustið
1945 brá Valgerður
búi og fluttist frá
Tungufelli með
börn sín, fyrst að
Gröf til æskuvin-
konu sinnar Eyrún-
ar Guðjónsdóttur og manns
hennar Emils Ásgeirssonar, en
ári síðar að Flúðum. Hún var
um árabil matráðskona í
barnaskólum, fyrst í Ásaskóla
og síðan á Flúðum, en vann
annars ýmis störf, bæði austan
fjalls og í Reykjavík. f nokkur
ár hélt hún heimili með syni
sínum í Reykjavík og studdi
hann til náms, en átti annars
lengst af heima á Sandlæk hjá
dóttur sinni og tengdasyni.
Vegna heilsubrests þurfti hún
að dvelja á hjúkrunarheimili
nokkur síðustu árin, fyrst á
Blesastöðum en síðustu árin á
Ljósheimum.
Útför Valgerðar fer fram
frá Hrunakirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.00. Jarð-
sett verður í Tungufelli.
magn og sími komu ekki fyrr en
löngu síðar. Amma og afi bjuggu
fjárbúi og notuðu m.a. fyárhús inni
á Tungufellsdal, í Skógarkoti. Afi
þótti mikill fyármaður. Sjálfur átti
hann oftast um 100 fjár og allar
kindur á bænum, bæði sínar eigin
og annarra, þekkti hann með nafni.
Þau áttu fjórar kýr í fjósi sem var
sameign bændanna og það var hlut-
verk ömmu að mjólka þær. Þau
áttu góða hesta og talaði amma oft
um Berg og Móaling. Stundum reið
amma í söðli og reiddi bömin sín
þannig þegar á þurfti að halda. Hún
keypti orgel og lærði nótur og
kenndi börnunum. í Tungufelli er
lítil og nett bændakirkja sem var
sóknarkirkja Tungufellssóknar í
búskapartíð afa og ömmu. Á altar-
inu er dúkur, verk ömmu sem hún
saumaði og gaf í minningu afa.
Amma naut afa aðeins í 14 ár.
Hún varð ekkja 36 ára gömul, börn-
in voru átta og tíu ára gömul. Þá
flutti amma fram í hrepp, fyrst að
Gröf og síðan að Flúðum, litla hús-
inu austan við gamla skólann sem
þá var. Það skipti hana öllu máli
að geta haldið fy'ölskyldunni saman,
svo börnin hennar þyrftu ekki að
reyna það sama og hún við móður-
missinn forðum.
Amma vann fyrir sér og börnun-
um sínum með ýmsu móti næstu
árin og studdi þau til náms, bæði
í landspróf, síðan dótturina í hús-
mæðraskóla og soninn í mennta-
skóla og háskóla. Amma gegndi
mörgum störfum þessi ár. Fyrst
vann hún við sauma og stundum
pijónaskap. I mörg ár var hún
matráðskona í heimavistarskólun-
um á Flúðum og í Ásaskóla á þeim
tímum sem starfsmenn skólanna
voru aðeins tveir, kennarinn og
matráðskonan. Frá þeim tíma átti
amma marga vini úr hópi barnanna
sem nutu umhyggju hennar. Síðar
vann hún á barnaheimili Rauða
krossins í Laugarási, var matráðs-
kona kirkjusmiðanna í Skálholti og
gangastúlka á sjúkrahúsinu á Sel-
fossi svo fátt eitt sé nefnt. í mörg
sumur var hún í kaupavinnu í Há-
holti hjá Filippusi mági sínum og
Völu konu hans sem var mikil vin-
kona hennar. Börnin fylgdu henni.
í Háholti áttu þau síðar heimili
þangað til dóttirin stofnaði sitt eig-
ið og sonurinn var kominn í há-
skóla og hún flutti með honum um
tíma til Reykjavíkur.
Á fyrstu búskaparárum foreldra
okkar á Sandlæk átti hún herbergi
hjá okkur þótt hún sækti vinnu sína
annað. Þegar sonurinn kom heim
úr námi árið 1963 flutti hún aftur
suður og héldu þau heimili saman
þar til hann fór að búa árið 1969.
I Reykjavík bjó hún um tíu ár. Hún
vann lengst af á prjónastofunni
Iðunni en síðar sem húshjálp, bæði
sem barnfóstra og við ummönnun
aldraðra kvenna.
Við munum fyrst eftir Völu
ömmu sem „ömmu í Reykjavík",
eins og við kölluðum hana til að-
greiningar frá föðurömmunni sem
bjó ásamt föðurafanum á neðri
hæðinni á Sandlæk. Við nutum
þeirra forréttinda að alast upp sem
þriðja kynslóðin í húsinu og að því
búum við alla tíð. Afi og ömmurnar
voru jafn sjálfsagður hluti tilver-
unnar og foreldrarnir. Þetta voru
allt sterkir persónuleikar þótt ólík
væru um margt og áttu örugglega
sinn þátt í að móta okkur ekki síð-
ur en foreldrarnir til þess sem við
erum í dag. Að hafa skilning á
hvernig lífsbarátta þeirra skapaði
okkur þau skilyrði sem við lifum
við í dag. Að kunna að meta bæk-
ur, að hafa gaman af tónlist, hafa
gaman af því að ferðast og skoða
landið, njóta náttúrunnar og bera
virðingu fyrir henni. Allt eru þetta
þættir sem einkenndu persónu Völu
ömmu.
Amma var tæplega fimmtug þeg-
ar fyrsta barnabarnið á Sandlæk
fæddist. Fyrstu ferðimartil Reykja-
víkur voru tengdar heimsókn til
hennar. Einni ömmustelpunni þótti
ógerlegt að finna hana í allri ljósa-
dýrðinni sem blasti við af Ártúns-
brekkubrúninni og annarri að ferðin
til ömmu væri orðin nógu löng þeg-
ar ljósin í Hveragerði blöstu við úr
Ölfusinu. Þessar Reykjavíkurferðir
voru sveipaðar dýrðarljóma og harla
ólíkar þeim sem við förum í dag.
Að fara á róló, að kaupa sér sjálfur
eitthvað í búðinni, að velja í bakarí-
inu, að fá heitt súkkulaði úr rós-
óttri könnu, ganga í fjörunni við
Ægissíðuna og skoða bárujárns-
vegginn við Melavöllinn. Allt var
þetta jafn spennandi. Eldri bróðir
okkar sem nú er dáinn dvaldi hjá
ömmu vetrarlangt þegar hann gekk
í skóla við sitt hæfi 11 ára gamall.
Hann þótti öfundsverður af því að
njóta þeirra forréttinda að vera hjá
ömmu og Sigga á Lynghaganum
og geta farið á róluvöllinn þegar
hann lysti.
Vala amma flutti alkomin á
heimili okkar þegar hún var komin
á áttræðisaldur og það yngsta okk-
ar var um þriggja ára. Þá voru
mjaðmirnar farnar að slitna og tími
til kominn að hún gæti farið að
eiga náðugri daga. í herberginu
hennar héngu margar myndir á
veggjunum, m.a. teikning af Bergi,
gæðingnum frá því í Tungufelli og
önnur sem hún hafði saumað af
bænum og kirkjunni í Tungufelli
og sú þriðja af Brúarhlöðum. Fal-
legar styttur og stofuklukka á
skápnum. Þar voru skápar fullir af
bókum, örugglega 200-300 bindi,
sem ekki var ónýtt að komast í,
sérstaklega þessa um hestana.
Einnig fylgdi henni ömmu pijóna-
vél, mikil gersemi og orgelið hennar
frá Tungufelli hafði staðið í stof-
unni á loftinu frá því við mundum
eftir okkur. Á það æfðum við okkur
þegar við komumst á þann aldur
að geta lært að spila.
Við munum alla tíð eftir Völu
ömmu með mjúka andlitsdrætti og
langa fléttu sem með árunum varð
silfurgrá og var ýmist vafin um
höfuðið eða í hnút í hnakkanum,
svona eins og ömmur áttu að vera
í okkar augum. Þegar hún hafði
mest við klæddist hún upphlut eða
peysufötum. Hún var hljóðlát en
gat samt hlegið lengi og innilega
og raulaði gjarnan fyrir munni sér.
Hún bar mikla umhyggju fyrir
bæði mönnum og málleysingjum,
það var sama hvort hún vermdi á
okkur kaldar hendurnar eða reyndi
að koma lífi í köld lömb á sauðburð-
inum. Hún fylgdist með því að við
færum okkur ekki að voða, bað
okkur að girða nú nógu vel áður
en við settumst í hnakkinn og alltaf