Morgunblaðið - 02.04.1995, Side 16

16 B SUNNUDAGUR 2. APRÍL1995
MORGUNBLAÐIÐ
J
i
Tækni og nýjungar
hafa komið Áströlum í
fremsta flokk vínfram-
leiðsluþjóða. Stein-
grímur Sigurgeirsson
komst hins vegar að því
að fyrirtækið sem
fastast heldur í fortíð-
ina er jafnframt einn
athyglisverðasti fram-
leiðandi Astralíu.
MATUR OG
VÍN
TAHBILK notar ekki bara
gamlar tunnur.
TURNINN frá 1860 er eitt af helstu táknum Chateau Tahbilk.
Chateau Tahbilk
Morgunblaðið/Steingrímur
FEÐGARNIR Alistair og John Purbrick.
CHATEAU Tahbilk í Goul-
burn-dalnum í Viktoríu
er fyrirtæki sem gengur
þvert á alla þróun í ástr-
aiskri víngerð. Á meðan flestir
framleiðendur keppast við að tölvu-
væða og beita nýjustu tækni á öllum
stigum víngerðarinnar halda feðg-
arnir John og Alistair Purbrick
áfram að framleiða vín með sömu
aðferðum og í mörgum tilvikum
sömu tækjum og notuð hafa verið
í rúma öld.
Víngerðin hjá Tahbilk, sem er í
rúmlega hundrað kílómetra fjar-
lægð frá borginni Melbourne, hófst
árið 1860, einungis þremur áratug-
um eftir að fyrsti hvíti maðurinn
steig á þennan hluta jarðarinnar.
Fyrirtækið dregur nafn sitt af heiti
írumbyggja á staðnum, „tabilk-
tabilk“, sem þýðir „staður hinna
mörgu vatnsbóla".
Vínekrur Tahbilk eru þær elstu
í Viktoríu-ríki og þær sjöttu elstu í
Ástralíu allri. Samtals eru þær 126
hektarar að stærð en heildarlandar-
eignin er um 1.200 hektarar.
Árið 1925 festi maður að nafni
Reginald Purbrick kaup á eigninni
og sonur hans Eric tók við rekstrin-
um árið 1931. Vínekrurnar voru þá
í mjög slælegu ástandi og unnu
þeir mikið starf við að byggja þær
upp á ný. Árið 1955 tók John, son-
ur Erics, við og sonur hans, Alista-
ir, hefur stjórnað fyrirtækinu og séð
um víngerðina frá árinu 1978.
Alistair er jafnframt
fyrsti háskólamenntaði
víngerðarmaðurinn hjá
Tahbilk en faðir hans
segir að fram að því
hafi menn látið fingur-
gómatilfinninguna ráða
ferðinni. „Alistair hefur
skapað fyrirtækinu
þann sess, sem það á
skilið. Það er hollt að
fá unga og gáfaða menn
inn í reksturinn og ég
held að framtíð okkar
sé mjög björt,“ segir
John.
Þeir feðgar segjast
ætla að halda fyrirtæk-
inu í fjölskyldueign svo
lengi sem þeim endist
ævi til. „Við höfum fengið tilboð frá
öllum stóru aðilunum en höfum
staðist allar freistingar til þessa,“
segjr Alistair.
Ólíkt öðrum áströlskum víngerð-
arfyrirtækjum er fátt nýlegt að sjá
í Tahbilk enda markviss stefna að
staðurinn eigi að minna sem mest
á aðstæður um miðbik síðustu ald-
ar. Víngerðin sjálf lýtur einnig öðr-
um lögmálum. Þó að stáltankar
(sem eru lokaðir inni í gamalli
skemmu til að skemma ekki heild-
armyndina) séu notaðir við geijun
hvítvína eru rauðvínin látin gerjast
í opnum viðartunnum, líkt og í
mörgum frönskum héruðum. Jafnt
tunnurnar, sem vínið geijast í, og
þær, sem það er látið þroskast í á
eftir, eru vissulega úr eik en flestar
áratuga gamlar. Sumar eru jafnvel
rúmlega hundrað ára gamlar. Vín-
gerðin fer fram í kjöllurum Tahbilk
en gamli kjallarinn frá 1860 er enn
í notkun auk „nýja“
kjallarans, er byggður
var árið 1875. Það er
helst að reynt er að
halda kjöllurunum
svalari en áður var
hægt auk þess sem
allar kröfur nútímans
um hreinlæti eru upp-
fylltar.
Fyrirtækið er einnig
eitt fárra ástralskra
fyrirtækja, sem fram-
leiða einungis hrein-
ræktuð „chateau“-vín,
það er allar þrúgur
koma einungis frá
landareigninni sjálfri.
„Þetta gerir það auð-
vitað að verkum að við
erum alveg háð duttlungum náttúr-
unnar. Við getum ekki keypt þrúgur
annars staðar frá í slæmu árferði
og verðum því alltaf að eiga vara-
birgðir á lager. Okkar reynsla er
sú að fimmta hvert ár að meðaltali
sé slæmt ár,“ segir Alistair.
Annað sérkenni Tahbilk er loks
að helsta hvítvínsþrúgan, sem er
notuð, er franska þrúgan IVÍarsanne,
sem einnig er notuð í hvítvínum frá
Chateauneuf-du-Pape og Herm-
itage. Þó að Marsanne-viður hafi
fyrst verið gróðursettur í Tahbilk
árið 1860 er núverandi viður frá
1927. Samt sem áður er um elsta
Marsanne-vínvið í heimi að ræða.
Alls er hjá Tahbilk að finna 16,5%
af öllum Marsanne í heiminum og
eru þeir'feðgar því stærsti ræktandi
þessarar þrúgu í heiminum. Mars-
anne-vínin frá Chateau Tahbilk eru
með mest heillandi hvítvínum Ástr-
alíu. Ung eru þau létt og fersk en
með aldrinum öðlast þau mikla dýpt.
Öll vín Tahbilk eru raunar þeim
kosti gædd að eldast vel. Cabernet
Sauvignon og Shiraz frá 1981
reyndust enn í toppformi og eiga
langt eftir. Tahbilk státar einnig af
elsta Shiraz/Syrah-vínvið í heimi
og er vínið „Shiraz 1860“, besta vín
Tahbilk, úr þrúgum af þeim vínvið.
Tahbilk-vínin eru hlaðin ávexti
og þeirra er hægt að njóta ungra
og krafturinn er mikill þrátt fyrir
að enginn ný eik komi við sögu.
Líklega eru þau einhver frönskustu
vínin, sem hægt er að finna í Ástr-
alíu. Af einhveijum ástæðum eru
þau einnig með ódýrari vínum Ástr-
alíu og einhver bestu kaup sem
hægt er að gera, en því miður fást
þau ekki hér á landi. Riesling-vínin
komu sérstaklega á óvart í hvítu
og Chardonnay-vínin reyndust tölu-
vert frábrugðin hinum „ástralska
stíl“. Þau eru ekki eins smjörfeit
og flestir landar þeirra sem hafa
gengið í gegnum malolactic-geijun.
Vissulega
tælandi
FJÖLDI austurlenskra veitinga-
staða í Reykjavík hefur marg-
faldast á undanförnum árum
eins og greinilega má sjá þegar
keyrt er um borgina. Ekki er
heldur lengur einungis um
„kínverska" staði að ræða er
byggja matseðil sinn að mestu
á djúpsteiktum réttum með súr-
sætri sósu. Nú má finna tæ-
lenska, japanska og mismun-
andi afbrigði kínverskrar mat-
argerðar og bjóða margir stað-
anna upp á mjög góðan mat
miðað við verð.
I kringum Laugaveg er að
finna helstu austurlandastaði
Reykjavíkur og nýleg viðbót í
þann flokk er veitingastaðurinn
Thailandi á horni Laugavegs
og Smiðjustígs. Thailandi er um
margt sérstakur staður. I
fyrsta lagi er hann tvískiptur.
Annars vegar skyndibitahluti í
kínverskum „take away“ stíl
og hins vegar „tælensk mat-
stofa“ á annarri hæð hússins,
sem einungis er opin föstudags-
til sunnudagskvöld klukkan
18-22.
Það sem fyrst vakti athygli
mína á þessum stað er vægast
sagt óhefðbundið útlitið. Húsið
hefur verið málað í flestum
regnbogans litum og auk þess
prýða það alls kyns blikkandi
ljós og risaváxin Ijósmynd af
eigendum staðarins. Við inn-
gang matstofunnár hafa verið
settir upp tveir gervipálmar (þó
að flest blöð þeirra virðast hafa
fokið burt einhvern góðviðris-
daginn í vetur) og hangir litríkt
neon-skilti á milli þeirra.
Þegar inn er komið tekur við
þröngur stigi upp á loft en i
stigaganginum hafa verið
hengdar upp fjölmargar ljós-
myndir frá Tælandi, er eigend-
ur staðarins hljóta að hafa tek-
ið. Uppi bíður manns hins vegar
nýr heimur. Salurinn er klædd-
ur hráum, dökkum viði í hólf
og gólf og básar þar sem gest-
ir sitja eru að sama skapi úr
viði. Bastgluggatjöld hylja
glugga en á veggnum gegnt
gluggunum hafa verið málaðir
gervigluggar með útsýni yfir
tælenskt landslag. Ur hátölur-
um koma ýmis hitabeltishljóð,
skordýr og fuglar, vatnsniður
og í fjarska má heyra leikna
tælenska þjóðlagatónlist. I loft-
ið hafa verið festar gervieðlur
og fjórar grænmálaðar viftur
sjá um að kæla gesti niður. Það
eina sem vantar er að hækka
hitann upp í þrjátíu gráður og
rakastigið upp i um 90% til að
kóróna hið suðaustur-asíska
andrúmsloft.
Tælensk stúlka þjónar til
borðs og matseðillinn er ágæt-
lega umfangsmikill. Við ákváð-
um að reyna þrjá rétti af handa-
hófi, Kjúkling í engifer (1.190
kr.), Nauta-bambus chilly
(1.290 kr.) og Hrísgrjónanúðlur
með svínakjöti og svartbauna-
sósu (980 kr.).
Ekki þurfti að bíða mjög lengi
eftir matnum og var hann borinn
fram með hrísgijónum og fersku
salati. Fylgdu þau skilaboð að
ef gestir æsktu eftir meira með-
læti ætti bara að láta vita.
Kjúklinga- og nautarétturinn
brögðuðust afbragðsvel, kjöt
og grænmeti hæfilega wok-
steikt og sósan góð. Eg var
ekki eins hrifin af hrísgrjóna-
núðlunum, sem komu í einum
klesstum köggli. Það sem helst
mætti setja út á er að maturinn
hefði mátt vera sterkar krydd-
aður. Jafnvel chilly-rétturinn
(sem sérstaklega var varað við
að væri sterkur) var of mildur
fyrir minn smekk og það eina
sem vantaði upp á til
að um „raunveruleg-
an“ suðaustur-asískan
mat væri að ræða.
Væntanlega er þetta
gert til að koma til
móts við hinn íslenska
smekk, en tillitssemin
mætti kannski vera
örlítið minni. Að
minnsta kosti mætti
bjóða þeim sem vilja
asískan mat vel sterk-
an að eiga kost á því.
Skammtar voru vel
útilátnir og eru þrír
réttir á tvær persónur
yfirdrifið nóg. Einn
réttur á mann ætti að
nægja til að seðja
flesta.
Það er þægilegt
ándrúmsloft á Thailandi og hin-
ar frumlegu innréttingar eru
skemmtilegri en hinir leiði-
gjörnu plastdrekar og pappírs-
ljósakrónur, sem eru uppistaða
innréttinga svo margra kína-
staða í heiminum. Maturinn er
góður og það sem meira er,
hann er nijög ódýr. Flestir rétt-
ir kosta á bilinu 900-1.200 krón-
ur og dýrustu réttirnir eru tveir
humarréttir á rúmar nítján
hundruð krónur.