Morgunblaðið - 02.04.1995, Blaðsíða 34
34 B SUNNUDAGUR 2. APRÍL 1995
MORGUNBLAÐIÐ
r
ROBIN Williams vildi ekki leika
hann. Heldur ekki Michael
Keaton, Chevy Chase og Bill
Murray. Martin Brest vildi ekki
leikstýra honum. Heldur ekki
Penny Marshall, Frank Oz, Joe
Dante og meira að segja Robert
Zemeckis þegar fyrst var' leitað til
hans. Wamer Bros. samdi hann af
sér og Columbia Pictures sagði
pass. Þetta gerðist á níu árum.
Þegar hann kom loks fyrir almenn-
ingssjónir varð hann einhver vin-
sælasta kvikmyndapersóna frá
upphafi og tryggði Tom Hanks,
sem ekki hafnaði honum, önnur
Óskarsverðlaun sín í röð. Hann
heitir auðvitað Forrest Gump og
hreppti fimm aðrar Óskarsstyttur.
Enginn veit neitt
Fólk í Bandaríkjunum hefur ver-
ið að spyija sig að því hvemig það
megi vera að mynd um einfeldning
frá Suðurríkjunum sem heitir
Gump geti orðið ein vinsælasta
mynd allra tíma og ekki aðeins
vestra heldur um allan heim, en
t.d. hafa um 55.000 manns séð
myndina á íslandi þegar þetta er
skrifað. Það sýnir enn og sannar
reglu númer eitt í Hollywood: Eng-
inn veit neitt. Það er ekki hægt
að sjá fyrirfram hvemig myndir
falla í kramið. Fræg er sagan af
Gaukshreiðrinu, sem enginn vildi
framleiða árum saman en sló eftir-
minnilega í gegn, og fleiri dæmi
mætti nefna eins og Stjömustríð
og Regnmann. Forrest Gump er
ein af þeim.
Sagan um Gump er nokkuð lýs-
andi fyrir hvemig kaupin gerast í
draumaverksmiðjunni. Hún hófst
þann 16. október árið 1985 þar sem
Wendy Finerman, aðstoðarforstjóri
hjá framleiðslufyrirtæki Steve
Tisch innan Warner Bros., sat og
hló uppúr eins manns hljóði að
handriti bókar sem væntanleg var
í bókabúðimar og hét Forrest
Gump. Sagan náði til hennar eða
hún „náði“ sögunni og á þeim níu
árum sem liðin eru gleyma þeir
ekki sem strax „náðu“ Gump hveij-
ir voru með á nótunum og hveijir
ekki. Sagan fór ekki eftir neinum
„venjulegum frásagnarreglum,"
eins og Zemeckis sagði seinna,
„sem menn halda að geri myndir
einstakar. Það er enginn óþokki í
sögunni, engin tímasprengja. Eng-
in sprengja um borð í flugvél, ekk-
ert af því sem okkur var kennt í
kvikmyndaskólanum."
Enginn vildi Gump
í lok ársins 1985 höfðu Finer-
man og Allyn Stewart, varafor-
stjóri framleiðsludeildar Wamers,
fengið réttinn til að kvikmynda
Gump og ferðuðust til New Orleans
að hitta höfundinn, Winston
Groom. Finerman og Stewart sátu
seinna fund með þeim ritstjóra
Doubleday-bókaútgáfunnar, sem
komst yfir útgáfurétt bókarinnar.
Hún hét Jacqueline Kennedy On-
assis.
Groom afhenti fyrstu drög að
kvikmyndahandriti en ákveðið var
að sleppa ferð Gumps út í geiminn
í NASA-geimflaug og besta vini
hans, karlkyns órangútuapa að
nafni Sue og Gump sjálfur var
yddaður úr 120 kflóum og meira
en tveimur metrum í venjulega
stærð. Fyrstu leikaranöfnin sem
komu upp í huga framleiðendanna
voru Nick Nolte, John Goodman,
Dustin Hoffmai) og skemmtiþátta-
stjórnandinn Jay Leno en Chase,
Murray, Keaton og Williams fengu
handrit send heim til sín og allir
höfnuðu hlutverkinu. Enginn leik-
stjóri vildi koma nálægt myndinni
og yfirmenn Wamers voru ekkert
yfir sig hrifnir af hugmyndinni.
Þannig liðu árin. Finerman hvarf
frá Wamer yfir til Columbia Pictur:
es og Stewart fór til TriStar. í
millitíðinni hafði lágt settur Gump-
aðdáandi hjá Wamer, Kevin Jones,
náð talsverðum völdum innan Par-
amount-kvikmyndaversins. „Við
gátum ékki blásið lífi í Gump hjá
Wamer,“ er haft eftir Finerman.
„Ég ætla að vita hvort ég geti
ekki útvegað þér Gump,“ sagði hún
við Jones. Fyrst reyndi hún við
Columbia-kvikmyndaverið en for-
stjórinn afþakkaði og Jones sýndi
„NÁÐI“ strax Gump;
Hanks með Óskarinn.
HAFÐI trú á Gump;
Zemeckis með Óskarinn.
toppunum hjá Paramount bókina.
Þeir hrifust strax af sögunni og
spurðu hvort þeir hjá Wamer væru
tilbúnir að láta hana af hendi.
Kostnaður upp á milljón dollara
hafði safnast í kringum Gump hjá
kvikmyndaverinu og þeir vildu fá
milljónina til baka. Paramount
bauð handrit að hasarmynd sem
hét „Executive Decision" og
400.000 dollara og samningar náð-
ust. Þegar Gump var kominn til
Paramount fór boltinn loks að rúlla.
Hanks náði Gump
Paramount vildi að Barry Sonn-
enfeld leikstýrði myndinni en hann
hafði gert Addamsfjölskylduna,
sem vegnað hafði vel í miðasöl-
unni. Hann lét Tom
Hanks hafa söguna og Hanks
hringdi um hæl og sagðist vilja
taka þátt í myndinni. Nýr handrits-
höfundur, Eric Roth, var fenginn
í verkið og hann fékk hugmyndina
að því að setja Gump á garðbekk
við strætóstoppistöð og rekja
magnaða sögu sína fólki sem sett-
ist hjá honum. Roth hafði þessa
byggingu úr Litla stóra risanum.
Einnig bætti hann við kafla sem
lýsti fundi Gumps og Elvis svo eitt-
hvað sé nefnt, breytti örlögum
Jennyar, kærustu Gumps, og
breytti samtölunum mjög mikið en
hélt frægustu samlíkingu bók-
arinnar og vörumerki Gumps: Lífið
er eins og konfektkassi, maður
TÆKNIBRELLUR Zemeckis reyndust dýrar en nú
græðir hann milljónir á þeim; Gump heilsar uppá
Kennedy.
veit aldrei hvaða mola maður fær.
Þetta var jólin 1992.
Sonnenfeld datt útúr myndinni
þegar ákveðið var að gera fram-
hald Addamsfjölskyldunnar. Hann
fékk tilboð sem hann gat ekki hafn-
að, þrefalt hærra kaup, en Sonnen-
feld vildi gera báðar myndirnar og
reyndi að fá Gump frestað um eitt
ár. Finerman hafði beðið í átta ár
og var ekki til viðtals um frekari
frestun. Hún sendi Zemeckis hand-
ritið og í þetta sinn samþykkti
hann að leikstýra.
Zemeckis er tæknifrík (Aftur til
framtíðar, Hver skellti skuldinni á
Kobba kanínu?) og sagði yfirmönn-
um Paramount frá þeirri hugmynd
sinni að nota tæknibrellufyrirtækið
Industrial Light & Magic til að
setja Gump í beint samband við
sögufrægar persónur. Áður en
Zemeckis settist í leikstjórastólinn
var kostnaðurinn áætlaður undir
40 milljónum dollara. Tæknibrell-
urnar hans kostuðu meira og Par-
amountstjórnin var ekki tilbúin að
setja mikið meira í myndina. Hún
bætti fimm milljónum við. Það
nægði ekki.
I millitíðinni réði Zemeckis í hlut-
verk Jennyar. Jodie Foster hafnaði
hlutverkinu og
Demi Moore
og Nicole
Kidman
voru einn-
ig inni í
myndinni
þegar
Zemeckis
valdi til-
tölulega
óþekkta
leikkonu í
hlutverkið,
Robin
Wright.
Zemeckis og Hanks
fó prósenlur
Kostnaðurinn vegna tækni-
brellnanna hækkaði sífellt en meiri
peningur fékkst ekki í myndina.
Framleiðendurnir komu með þá
málamiðlun að Zemeckis og Hanks
og fleiri úr Gumpliðinu létu hluta
launa sinna í myndina og fengju í
staðinn prósentur af ágóðanum.
Einnig var gerð tilraun til að fá
annað kvikmyndaver með í fram-
leiðsluna en ekkert þeirra sýndi
áhuga. Launalækkunarleiðin var
farin og nú sitja Zemeckis og
Hanks að milljóna dollara gulln-
ámu.
Á endanum fór kostnaðurinn upp
í 55 milljónir dollara og Para-
mountliðið ærðist. Það neitaði að
greiða 20.000 dollara partý þegar
tökum lauk eins og venja er svo
Hanks og Zemeckis ásamt öðrum
borguðu (Paramount endurgreiddi
þeim seinna). Yfirmenn Para-
mounts róuðust þegar, tveimur
dögum eftir að Hanks hreppti Ósk-
arinn fyrir leik sinn í Fíladelfílu,
þeir sáu Forrest Gump í end-
anlegri mynd.
Það sem síðar gerðist er skráð
á spjöld kvikmyndasögunnar.
Myndin tók inn meira en 300 millj-
ónir dollara í Bandaríkjunum ein-
um og hreppti sex óskarsverð-
laun. Níu ára barátta við Holly-
woodveldin hafðu borgað sig.
Þótt fáir hefðu haft trú á því í
byijun reyndist einfeldningurinn
Gump sannkallaður happa-
. í fengur.
W Eða eins og Gump mundi
sjálfur segja: Bíómyndir eru
eins og konfektkassi, maður veit
aldrei hvaða mola maður fær.
Heimildir: Premiere o.fl.
FÁIR höfðu trú á þessum
manni frá Suðurríkjun-
um; Hanks i hlut-
verki Gumps.
Gump
verður
til
Það tók níu ár að fá menn í draumaverk-
smiðjunni til að framleiða Forrest Gump,
segir Arnaldur Indriðason, en þegar hún
loks fékkst gerð reyndist hún gríðarlega
vinsæl og hlóð á sig sex Qskarsverðlaunum.