Morgunblaðið - 06.04.1995, Blaðsíða 46

46 FIMMTUDAGUR 6. APRÍL'1995
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
Framtíð djúpveiða
í LOK marzmánað-
ar, þegar aðalhrygn-
ingartími þorsksins fer
í hönd, eru yfir 40
djúpveiðitogarar að
veiðum á Selvogs-
banka og undan
Reykjanesi innan _ 50
mílna línunnar. Ótil-
greindur fjöldi neta-
bátá er þar einnig að
veiðum, en þorskanet
eru nú næstum tvöfalt
dýpri en áður var, eða
60 x 9 tommu möskvar
eða um 13.5 metrar á
dýpt frá botni. Þetta
er eins og 5 hæða hús.
Þessi dýpt hefir víst
verið í notkun sl. 4-5 ár, en einnig
eru notuð grynnri net 7-8 metar
eða likt og 3ja hæða hús á köntun-
um, víst mest út frá Vestmannaeyj-
um og Hornafirði. Þessi net eru
eðlilega lögð mest þvert á göngu-
leiðir þorsksins á hrygningarstöðv-
arnar, því að þannig Veiða þau bezt.
Þetta er lýsing á viðbúnaði útgerð-
arinnar á mestu hrygníngarstöð
þorsksins nú, eftir að hrygning
hans 8 undanfarin ár hefir misfar-
jst, Margir eru þejr, sem telja þessi
vinnubrögð óábyrg, en þannig er
fiskveiðum stjórnað á okkar tíð, og
því verður ekki breytt nema af Al-
þingi.
Ollum að óvörum er góð veiði á
grunnslóð við SV-land. Stór og fall-
egur hrygningarfiskur, sem einnig
veiðist á línu, hvernig
svo sem þorskinum
tekst að rata í gegn
um netafrumskóginn.
Hann er vísast ekki
eins vitlaus og af er
látið. Kannske er þetta
síðasta hrota stórfisks
á þessar hrygningar-
stöðvar, því að enginn
bjóst við svo vænum
fiski nú. Vonandi mis-
ferst þessi hrygning
ekki nú, þótt sýnilega
verði vinnubrögðum í
útgerðinni ekki þakkað
það.
Kvótana burt
Frambjóðendur allra flokka hafa
I kosningabaráttunni lýst sig fylgj-
andi breytingum á kvótkerfinu,
nema Framsókn, sem vill óbreytt
ástand. Þetta er skiljanlegt, þvl að
framsóknarmenn hafa alla tíð lifað
á opinberri sérhagsmunastefnu.
Talið er að þelf „eigi“ nú um 40%
af úthlutuöum kvótum, þe. 66.000
tonn af árskvótanum af þorski, sem
alls er 165.000 tonn. Miðað við
verð á árlegum „leigukvóta11 80
kr/kg nemur þetta nú 5.280 milljón-
um,(sem á undangengnum 11 árum
samsvarar 57.2 milljörðum króna),
en miðað við verð á „eignarkvóta“
250 kr/kg er „varanlegt" verðmæti
kvóta framsóknarmanna 16,500
milljónir. Það þarf engan að undra,
að framsóknarmenn vilji viðhalda
Útgerð djúpveiðiskipa
hér við land er á tíma-
mótum. Onimdur As-
geirsson segir ekki
lengur unnt að úthluta
þeim kvótum innan lög-
sögunnar, og útgerðir
þeirra verði að finna
aðra möguleika.
þessum sérhagsmunum. Miðað við
atkvæðafjölda til Alþingis, sem að
jafnaði er um 18% hafa þeir meira
en tvöfaldar aflaheimildir á við aðra
borgara landsins. Vörn þeirra fyrir
viðhaldi þessa ranglætis kemur nú
fram í geysilegum áróðri í auglýs-
ingum ( kosningabaráttunni, langt
umfram aðra flokka. Hver skyldi
bofga kosnitlgaáfóöur Framsóknar?
Siðleysið og spillingin I kfing um
kvótakerfiö eru orðin algerlega
óþolandi, og það er þegar orðið
augljóst, að ekki getur orðið fram-
hald á slíkum vinnubrögðum. Upp-
söfnun kvóta á örfá stór úthafs-
veiðiskip gengur gegn siðferðisvit-
und almennings. Þetta er dýrasta
útgerðin við landið, sem skilar
minnstu og spillir mestu í umhverf-
inu. Komið hefir fram, að við Ný-
fundnaland höfðu kvótar safnast á
6 stórútgerðir, sem tókst að útrýma
orskinum og eyðileggja fiskimiðin.
sama stefnir hér. Engin ástæða
er til að úthluta þorskveiðileyfum
til togskipa innan 200 mílna lögsög-
unnar hér, því að nóg er af hent-
ugri skipum með umhverfisvæn
Eru sumir
jafnari en aðrir?
Önundur
Ásgeirsson
veiðarfæri til að ná þessum 165.000
tonnum, sem leyfilegt er talið að
veiða. Þessa staðreynd verður ný
ríkisstjórn að virða. Krókaveiðarnar
eru bezta veiðiaðferðin innan land-
helginnar, og það ber að virða,
amk. meðan ekki tekst að ná upp
hrygningarstofninum, sem nú er
talinn aðeins 200.000 tonn eða 10%
af því sem var þegar bezt gegndi.
Nýting djúpveiðiflotans
Krafa Brians Tobin fiskiráðherra
Kanada gegn EB, fréttir af flota
Japana til veiða á Atlantshafi frá
bækistöðvum á írlandi, sem sannar
að þeir hafa tæmt allt Kyrrahafið,
sem mun ekki vera svo lítið afrek,
og að 660 úthafsskip Spánvetja
skuli hætta veiðum við Marokko
eftir lok aprílmánaðar, ætti að vera
nægileg aðvörun til eigenda úthafs-
veiðiskipa um að gæta sln á hættun-
um framundan. Miklar llkur eru á
að djúpfiskifloti EB bætist við á
Reykjaneshryggnum, og hvar
stöndum við þá? Það er sama þótt
hani gali norður á Þórshöfn eða
skytta þar skjóti á Norðmenn, þá
eykur það ekki eða bætir aðstöðu
íslenzka djúpveiðiflotans.
Miðað við þessar aðstæður til
veiða á N-Atlantshafi, er óhjá-
kvæmilegt að ráðstefna SÞ I New
York verður að komast að niður-
stöðu um skipulag þessara veiða,
annarB_fer allt i upplausn, Sendi-
nefnd íslands þar hefir lagt fram
tillögu þess efnis, að tekið skuli
sértakt tillit til þjóða, sem sérstak-
lega eru háðar fiskveiðum í atvinnu-
lífi sínu, sem sýnist gott mál, en
af bræðraþeli gagnvart íslending-
um hafa Norðmenn snúist gegn
þeirri tillögu. Furðu vekur, að sendi-
nefndin hefir ekki mótmælt út-
færslu Norðmanna á fiskilögsögu í
200 mílur við Jan Mayen, Svalbarða
og Bjarnarey, og er þó enginn
munur á þeirri aðstöðu og er við
Rockall, þar sem fella á niður fiski-
lögsögu Englendinga. Þetta er þó
grundvallaratriði I sambandi við
veiði á þessu svæði, sem ætti að
lúta sameiginlegri ákvörðun að-
liggjandi veiðiþjóða, þe. íslendinga,
Færeyinga, Norðmanna og Rússa.
Smugan og Síldarsmugan eru bein-
línis ákvarðaðar af Norðmönnum
með hinni ólöglegu útfærslu þeirra
á 200 mílna lögsögunni. Þetta varð-
ar alla íslendinga og ekki slzt út-
gerðir djúpveiðiskipa. Hvað veldur?
Tími notkunar umhverfisspillandi
djúpveiðiskipa I landhelginni er lið-
inn. Úthlutun á kvótum til slíkra
skipa er þvl einnig að baki. í stað-
inn hlýtur að koma fijáls króka-
veiði I landhelginni með kvöð um
löndun alls afla og úrgangs til full-
vinnslu I landi. Útgerðir djúpveiði-
skipa verða því að finna sér nýjan
vettvang. Það gera þær eflaust
bezt með samningum við ríki þar
sem slík skip geta komið að gagni,
og þetta er eflaust bezt að gera
með stofnun útgerðarfélaga I við-
komandi löndum, td. Angóla,
Mexico eða Brazilíu, o.s.frv. Héðan
I frá eru sllk skip innan (slenzkrar
fiskilögsögu aðeins til vandræða.
Höfundur er fyrrverandi forstjóri
OHb.
ICfCITIZENI
l t-« ii i ii < i II»«»<Y!
Falleg, vattisvariH stálúr ttieð
Úriti eru sérlegaÞutiH otííara
þess vegna vel á hendi
Stelpuúr
Verð áður kr. 15.200,-
Tilboðsverð
kr. 10.600,-
Strákaúr
Verð áður kr. 15.900,-
Tilboðsverð
w JÁtM- úra- og skartgripaverslun Axel Eiríksson úrsmiður
iSAFIRDI.AnA15TRjCTI 22.SIMI 94-3023 . ALFABAKKA 16»MJODD»SÍMI 870706
Póstsendum frítt
ÁRNI Sigfússon,
oddviti sjálfstæðis-
manna í borgarstjóm,
lætur hjá iíða að svara
einfaldri spumingu,
sem beint var til hans
þess efnis, hvort með-
höndla eigi embætt-
ismenn, sem fylgja
Sjálfstæðisflokknum að
málum, samkvæmt
nýrri kenningu hans um
að láta reka embættis-
menn, sem ekki era
fylgjandi ráðandi vald-
höfum á hveijum tíma.
Þess I stað telur hann
upp störf, sem nýlega
hefur verið ráðið I hjá
Reykjavíkurborg, og era ýmist tíma-
Ekki er sjálfgefið, segir
Alfreð Þorsteinsson,
að sjálfstæðismenn einir
séu ráðnir í Ráðhúsið.
bundin eða hlutastörf, sbr. ráðning
Kristínar Ámadóttur aðstoðarkonu
borgarstjóra, sem mun sitja jafnlengi
og núverandi borgarstjóri, og ráðn-
ing Stefáns Jóns Hafstein I sérverk-
efni í stuttan tíma.
Allt öðru máli gegnir hins vegar
um stöðu borgarritara. Þar er verið
að ráða embættismann I stað Jóns
G. Tómassonar, sem lét af störfum
að eigin ósk og tók við starfi ríkislög-
manns. En það er ráðning Helgu
Jónsdóttur I stöðu borg-
arritara, sem varð til-
efni Áma og sjálf-
stæðismanna til hótun-
ar um brottrekstur
óæskilegra embættis-
manna.
Segja má, að embætti
borgarritara sé ígildi
stöðu ráðuneytisstjóra
eða t.d. framkvæmda-
stjóra Ríkisútvarpsins.
Til að Árni Sigfússon
skilji betur hvað átt er
við er hægt að varpa
fram þeirri spumingu,
hvort hann telji eðliiegt,
að þegar nýr mennta-
málaráðherra tekur við
af núverandi ráðherra, sem réð
Markús Örn Antonsson nýlega, að
þá láti nýr ráðherra víkja Markúsi
úr starfi? Eða að Ólafur Davíðsson,
ráðuneytisstjóri I forsætisráðuneyt-
inu, sem Davíð Oddsson réð, verði
látinn víkja, þegar Davíð hættir sem
forsætisráðherra?
Málið er ekki flóknara en svo, að
það er verið að spyija um, hvort
sömu leikreglur eigi að gilda fyrir
alla — eða hvort sumir séu jafnari
en aðrir.
Að lokum þetta: Þó að sjálfstæð-
ismenn séu alls góðs maklegir, þá er
það ekki endiiega sjálfgefið, að þeir
einir séu ráðnir til starfa I Ráðhúsinu
— og að ráðning þeirra nái út yfir
gröf og dauða Sjálfstæðisflokksins I
borgarmálum Reykjavíkur.
Höfundur er borgarfulitrúi
R-Iistans íReykjavík.
Alfreð Þorsteinsson
Diplomat fístölvur
486 DX2 66 MHz
VESA Local Bus, hljóðkort,
8 Ml) miiini, 240 Mb HDD
Verð kr. 189.900,-
*BOÐEIND~
Austurströnd 12. Sfmi 561-2061. Fax 561-2081
Hverjupariaf ^wogönguskóm íylgja VWÍH Tbíriiö göngusokkar
Nú gildir að draga ekki lappimar. M velur
þér ^ÖMflgönguskó við hæfi og Thorlo
sokkamir í'ylgja í kaupbæti.
Heildverslunin VETRARSÓL
er dreifinpraðili fyrir Tliórlo sokkana.
VETRARSÓL hf.
Kópavogi
s. 564-1864
Þarsem ferbalagiö byrjar!
SEQLAQERÐIN
ÆQIR
Eyjaslóð 7 Reykjavík s. 562-1 780
PÚ
OG FÆRÐ nar
KAUPIR
PARAF SOKKUM
AF SKOM
Thórlo sokkar
Sérstyrktir sokkar
sem eru hannaðir af
fótasérfræðingum.
Einstakir (gönguskó
Light lYekking kx
Kvenna- og karlastærðir. Sénukiega
hanníðir fyrir jöngutkó. Sterkir. I nokkrum litum.
Stubai frá kr. 8.700 Nevada kr. 11.700
Starðir 36-48 sympatexvatnsvarðir Sutrðir 36-48 sympatexvatnsvarðir
Þyngd: 560 g. parió Skór fyrir létur gönguferðir Þyngd: 600 g. parið Léttir mjúkir og þ*gilegir
JllVCl kr. 10.700 «>
Stærðir 36-48 sympatexvatnsvarðir ^QfJ)Qf)
Þyngd: 600 g. parið Mjög þægilegir skór
fyrir st/ttri og lengri göngur