Morgunblaðið - 27.04.1995, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 27. APRÍL 1995 B 11
VIÐSKIPTI
Fjarkennslíi
Tölvur
Með bættum tölvusamskiptum hefur opnast
fyrir ýmsa möguleika á fjarkennslu með
hjálp tölva, segir Marinó G. Njálsson,
í grein sinni um þetta gróskumikla svið.
TILKOMA íslenska mennta-
netsins, fyrir nokkrum árum,
hefur breytt möguleikum í
notkun tölvusamskipta í skólastarfi
hér á landi. Er svo komið að óvíða
í heiminum er gróska jafnmikil. Til
merkis um þetta þá þótti öðrum
Norðurlandaþjóðum sjálfsagt að líta
til íslands, þegar Norræna skólanetið
var sett upp fyrir einu ári.
Undanfarin ár hafa nokkrir skólar
reynt fyrir sér með fjarkennslu. Flest-
ir eru á algjöru tilraunastigi, en aðrir
hafa gengið lengra og bjóða upp á
þokkalega viðamikið nám með hjálp
tölvusamskipta. Islenska menntanetið
hefur meðal annars boðið upp á nám-
skeið fyrir kennara í framhaldsskólum
sem ber heitið „Fjarkennsla með tölv-
usamskiptum". Til að ýta undir þátt-
töku og sýna stuðning í verki, þá
greiðir menntamálaráðuneytið kostn-
aðinn af námskeiðinu.
Tveir skólar eru komnir öðrum
lengra í þróun fjarkennslu. Þetta eru
Kennaraháskóli íslands og Verk-
menntaskólinn á Akureyri. Vegna
starfs míns við Iðnskólann í Reykja-
vík hef ég verið að skoða hvað þess-
ir skólar eru að gera og langar mig
til að reifa það stuttlega hérna.
Kennaraháskólinn
Kennararháskóli íslands (KHÍ) er
miðstöð kennaramenntunar á íslandi
og útskrifar um 100 kennara á ári.
Farskóli KHÍ er samheiti yfir fjar-
kennslu á vegum skólans. Fjar-
kennsla hefur verið í geijun á öllum
stigum kennaranámsins; í grunnn-
ámi, endurmenntun og viðbótar- og
framhaldsmenntun.
Undanfarinn áratug hefur fjar-
kennsla aukist hjá KHI. Til að byija
með fólst kennslan í bréfaskóla
ásamt hefðbundnum námskeiðum.
Útibú frá KHÍ hafa síðan tekið við
hluta af kennslunni.
Nýr hópur hóf nám í ársbyijun
1993 og mun hann brautskrást haust-
ið 1996. í þetta sinn var bætt við
nýjum þætti í fjamámið. Til viðbótar
stuttum námskeiðum, bréfaskóla og
símtölum eru nýttir möguleikar upp-
lýsingatækninnar, þ.e. samskipti um
tölvunet. Settar hafa verið upp ráð-
stefnur á íslenska menntanetinu fyrir
einstaka námsþætti.
Vissulega verður aldrei hægt að
stunda kennaranám eingöngu í
ijarnámi. Til þess byggir kennsla of
mikið á mannlegum samskiptum.
Kennarar án réttinda eru víða um
land (sérstaklega á landsbyggðinni)
og vilja margir hveijir tryggja betur
starfsöryggi sitt. Að gefa þeim kost
• á að taka svo og svo stóran hluta
námsins heima í stofu hjá sér getur
ekki gert neitt annað en að bæta
kennsluna. í framhaldinu flytja þeir
þekkingu sína á tölvusamskiptum til
nemenda sinna og opna þeim um
leið dyr inn í nýjar víddir við upplýs-
ingaöflun og til samskipta.
Verkmenntaskólinn á
Akureyri
Það er ekki á neinn framhalds-
skóla hallað, þó sagt sé að Verk-
menntaskólinn á Akureyri (VMA)
sé kominn lengst á braut fjar-
kennslu á framhaldsskólastigi. Hún
hófst með lítilli tiiraun á vorönn
1994. Byijað var á fáum áföngum.
Reynslan varð það góð, að á haust-
önn var boðið uppá 11 áfanga. Það
athyglisverða við áfangavalið var
að ekki var boðið upp á einn einasta
tölvuáfanga.
Reynsla VMA er, líkt og víðast
þar sem fjarkennsla hefur verið
reynd á þennan máta, að árangur
nemenda er betri en þeirra sem sitja
í kennslustofum. Haukur Ágústsson,
kennslustjóri hjá VMA, telur það
meðal annars að þakka viðmiðum
sem skólinn setti í upphafi. Þau voru:
1. Nemendur teljast nemendur skól-
ans, sbr. öldungadeildamemendur.
2. Kennslan miðast við áfanga
kennda í skólanum. Fullri yfirferð
er náð á hverri önn. Föst skilaskylda
á verkefnum. Nemandi strikast út
af nemendaskrá, ef skilað var einni
viku of seint. 4. Aðeins eru lögð fyr-
ir verkefni sem hægt er að senda
um tölvunet. 5. Nemendur þurfa
ekki að taka fyrir hendur ferðir
vegna námsins. Próf eru tekin í skóla
í nágrenni nemandans.
Eins og áður sagði varð sl. haust
stökkbreyting á umfangi fjarkennsl-
unnar á Akureyri. Það sem áður var
sjálfboðavinna tveggja kennara, er
orðið að skipulögðu námi í samræmi
við námsskrá. Boðið var upp á ellefu
áfanga. Þetta voru byijunaráfangar
í bókfærslu, dönsku, ensku, sögu,
stærðfræði, sálfræði, íslensku og
þýsku. Auk þess eru kenndir þrír
framhaldsáfangar í ensku.
Aukin tækifæri
Pjarkennslan hjá VMA er ennþá
á vaxtarskeiði. Hún er komin til að
vera og mun vafalaust verða_ fyrir-
mynd annarra framhaldsskóla á
landinu. Fyrir nemendur mun þetta
þýða mikla breytingu. Nemendur
sem áður þurftu að flytjast búferlum
til að stunda nám, geta að miklu
leyti stundað nám sitt heiman frá
sér. Þó svo að verklegt nám verði
enn að sækja í skólann, þá mun fjar-
kennslan stytta til muna þann tíma,
sem nemandinn þarf að vera fjarri
sinni heimabyggð. Jafnframt mun
nemandinn átta sig á þeim kostum
sem fjarþjónusta hefur upp á að
bjóða og mun það eitt auka atvinnu-
möguleika hans umtalsvert.
Aukin bandvídd, lægra gjald
Fyrr í vetur ijallaði ég um ráð-
stefnu um fjarþjónustu. Minntist ég
þar á bandvídd þeirrar gagnalínu sem
ber tölvusamskipti til og frá landinu.
Hún var á þeim tíma 64 kílóbitar,
sem ég taldi allt of litla. Jafnframt
upplýsti ég að til stæði að auka þessa
bandvídd í 256 kílóbita. Þessu hefur
núna verið hrint í framkvæmd. Er
rétt að þakka Pósti og síma fyrir
það. Samhliða þessari breytingu mun
gjaldskrá Pósts og síma fyrir gagna-
flutning hafa lækkað eitthvað. Fyrir
þetta ber einnig að þakka.
Það er með þessa breytingu, eins
og ýmsar aðrar, að betur má ef duga
skal. Það kom fram í máli Friðriks
Skúlasonar á ráðstefnunni, að hann
þyrfti að fela það fyrir viðskiptavin-
um sínum, að hann hafi aðsetur á
íslandi. Væri það fyrst og fremst
vegna þeirrar litlu bandvíddar á
þeirri línu sem tengir okkur við um-
heiminn. Friðrik taldi á þeim tíma
að eðlileg bandvídd væri 2 megabit-
ar, sem væri það sama og Færeying-
ar notuðu.
Á næstunni mun Póstur og sími
opna fyrir svokallaða ISDN tengingu
til landsins. Með henni má búast við
að aftur verði aukning á bandvídd-
inni. Vona ég innilega að svo verði.
Höfundur er tölvunarfræðingur.
Dagbók
Aðalfund-
ur Útflutn-
ingsráðs
ÚTFL UTNINGSRÁÐ íslands
boðar til aðaifundar þriðjudaginn
2. maí nk. í A-sal Hótel Sögu
kl. 14.00 Á fundinum mun utan-
ríkisráðherra, Halldór Ás-
grímsson, flytja ávarp, Páll
Sigurjónsson, stjórnarformaður
Útflutningsráðs, flytur skýrslu
stjórnar og Jón Ásbergsson,
framkvæmdastjóri ráðsins, gerir
grein fyrir ársreikningum. Á
fundinum verður tilkynnt um
skipan nýrrar stjórnar í sam-
ræmi við lög um Útflutningsráð
íslands. Síðari hluti fundarins
er helgaður erlendri fjárfestingu
og samkeppnisstöðu Islands á
komandi árum. Munu þeir Hall-
dór Kristjánsson, skrifstofu-
stjóri í iðnaðarráðuneytinu, og
Sigurður B. Stefánsson, fram-
kvæmdastjóri Verðbréfamark-
aðar íslandsbanka. Þá mun
Daniel G. McBrennan, fram-
kvæmdastjori Nova Scotia Mar-
keting Ágency, greina frá
hvemig Kanadamenn hafa með
samhæfðu átaki unnið að því að
skapa atvinnutækifæri og hag-
vöxt í ríkjunum við austurströnd
Kanada.
Aðalfundur
FVH
WAÐALFUNDUR Félags við-
skiptafræðinga og hagfræð-
inga verður haldinn fimmtudag-
inn 4. maí nk. í Þingholti, Hót-
el Holti kl. 16.00.
Fundur um
tækniyfir-
færslu
WKYNNINGARMIÐSTÖÐ
Evrópurannsókna, KER, og
Samtök iðnaðarins efna til
fundar 3. maí nk. á Grand Hót-
el Reykjavík, um evrópsk sam-
starfsverkefni sem íslenskum
fyrirtækjum stendur til boða að
taka þátt í. Verkefnin eru á sviði
tækniyfirfærslu og nýtast jafnt
þeim sem hafa áhuga á að taka
í notkun nýja tækni frá öðrum
Evrópulöndum svo og þeim sem
vilja koma á framfæri tækni sem
þróuð hefur verið hér.
Evrópusambandið hefur aug-
lýst styrki til þessara verkefna
til handa þeim þjóðum sem eiga
aðild að EES-samningnum.
Gestur fundarins verður Guido
Hasen, sérfræðingur í fram-
kvæmdastjórn ESB í málefnum
sem varða tækniyfirfærslu og
miðlun niðurstaðna úr rannsókn-
um og þróunarverkefnum.
Sveinn Hannesson, fram-
kvæmdastjóri Samtaka iðnaðar-
ins ávarpar fundinn og stjórnar
umræðum, dr. Vilhjálmur Lúð-
víksson framkvæmdastjóri
Rannsóknarráðs íslands fjallar
um hvernig íslensk fyrirtæki
geta tekið þátt í verkefnunum.
Auk þess verður lýst tveimur
verkefnum sem unnin hafa verið
hér á landi á þessu sviði. Það
eru þeir dr. Ragnar Jóhanns-
soná Iðntæknistofnun og Her-
mann Kristjánsson fram-
kvæmdastjóri Vaka hf. sem lýsa
verkefnunum. Fundurinn hefst
klukkan 13.00 og lýkur kl.
15.15. Fundurinn er öllum opinn
sem ' hafa skráð sig í síma
621320.
Iðnþing 1995
WIÐNÞING, ársþing Samtaka
iðnaðarins, verður haldið á
morgun í Húsi iðnaðarins, Hall-
veigarstíg 1. Aðalmál þessa Iðn-
þings er stefnumótun Samtaka
iðnaðarins. Erlendur gestur Iðn-
þingsins, dr. Kaari Jaakko
Juhani Jalas, kemur frá Finn-
landi. Hann hefur lengst af
starfað fyrir samtök iðnaðar í
Finnlandi. Ári 1986 var Jalas
ráðinn sem aðalfulltrúi í sendi-
nefnd finnsks iðnaðar og at-
vinnurekenda í Brussel og hefur
gegnt því starfi síðan. Hann er
fastafulltrúi Finna hjá Samtök-
um atvinnu- og iðnrekenda í
Evrópu (UNICE). Jalas mun
halda erindi um fyrstu skref
Finna innan ESB. Á Iðnþingi
verður birt niðurstaða úr könn-
un Samtaka iðnaðarins á af-
stöðu félagsmanna til hugsan-
legrar inngöngu í Evrópusam-
bandið.
Kynningar
fundurBrian
Tracy Intern-
ational
WCANDEN Industries og
Brian Tracy International á
Islandi bjóða til kynningar-
fundar á þeim námskeiðum sem
stofnarinar bjóða uppá í sam-
einingu. Fundurinn verður
haldinn á Hótel Loftleiðum
miðvikudagin 3. maí kl. 16.00-
18.00 í þingsölum. Hér er um
að ræða efni á myndböndum
sem fylgt er eftir með leiðbein-
ingum þjálfara ,eins og Phoen-
ix-námskeiðið, Leiðin til
Árangurs. Ib Möller sam-
starfsaðili Brian Tracy stofn-
unarinnar og eigandi Canden
Industries mun gefa fyrirtækj-
um og stofnunum ítarlegar
upplýsingar og fræðslu varð-
andi námskeiðin og ráðgjöf sem
fellst í eftirfylgni þeirra.
(»)
Ráðstefnuskrifstofa Islands
SÍMII626070 - FAX 626073
og ráðstefnur
HÓTF.I, þg.LANP
sími 687111
ilboðsverð á TulSp tölvum
AÐEINS
KRÓNUR:
3JJX ARA ABYFtGÐ
Tulip Vision Line
486 DX2/66
4"B™T, NYHERJI
270 MB diskur SKAFTAHLlÐ 24 S|MI 569
Alltaf skrefi ú undan
<Q> I
IÝHERJI ‘1
=TAHLÍÐ 24 - SlMI 569 7700 9|
lltaf skrefi ú undun