Morgunblaðið - 03.05.1995, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 3. MAÍ1995 29
AÐSEIUDAR GREINAR
Einkavæð-
ingeftiilits
á Islandi
Þróun eftirlitsiðnaðarins
í Evrópu
UNDANFARIN ár hefur átt sér
stað þróun í meðferð lögboðins eft-
irlits og prófana í Evrópu. Þessi
þróun felst í því að aflétta einka-
rétti ríkisstofnana og annarra á
sviði skoðana, vottana, prófana og
eftirlits.
Þessi aðferðafræði byggir á vel
skilgreindum verklagsreglum
stjórnvalda um framkvæmd til-
greindrar starfsemi og tilnefningu
ríkisstofnunar sem
fylgst getur með þvi
að eftirlitsaðilar upp-
fylli tilskíldar kröfur
sem meðal annars eru
settar fram í evrópsku
staðlaröðinni EN 45
000. Einstakir staðlar
innan staðlaraðarinnar
fjalla um starfsemi
prófunarstofa, vottun-
arstofa, skoðunar-
stofa, eftirlitsaðila og
faggildingaraðila.
Hafa þessir staðlar
verið gerðir að íslensk-
um stöðlum, staðlaröð-
inni ÍST EN 45 000.
Aðskilnaður löggjafar- og
framkvæmdaaðila
Forsenda einkavæðingar á eftir-
liti er aðskilnaður löggjafar- og
framkvæmdaaðila. Þannig þarf
hlutverk ríkisstofnana sem sett
hafa reglurnar, framfylgt þeim og
úrskurðað um samræmi og niður-
stöður að breytast.
í þessari nýju aðferðafræði er það
hlutverk ríkisstofnana að sjá til þess
að lagalegt umhverfi sé til staðar
og skýrar verklagsreglur og kröfur
Það eru meginmark-
mið Aðalskoðunar,
segir Bergur Helga-
son, að veita faglega
ökutækjaskoðun, per-
sónulega þjónustu.
fyrir hendi um framkvæmd þess
eftirlits, prófana eða skoðana sem
framkvæma á. Að þeim skilyrðum
uppfylltum geta einkaaðilar sem
uppfylla hlutleysiskröfur og telja
vænlegt að starfa á viðkomandi svið-
um aflað sér þekkingar, þróað gæða-
kerfí sem lýsir viðkomandi starf-
semi, leitað faggildingar og fengið
starfsleyfí á grundvelli hennar.
Þannig er tryggt að framkvæmd
eftirlitsins sé eins og til er ætlast,
samkvæmt skilgreindum kröfum og
eftir ákveðnum verklagsreglum.
Ríkisstofnanir gegna hlutverki
stjórnvalds en framkvæmdin verður
í höndum einkaaðila sem eru í
frjálsri samkeppni sem skilar sér í
betri þjónustu, meiri hagræðingu,
lægra verði og öðrum þeim kostum
sem fylgja ftjálsri samkeppni. Þeir
sem þurfa á þjónustunni að halda
hafa valkost.
Lögboðið eftirlit á íslandi
Á undanförnum misserum hefur
þróun átt sér stað á íslandi í þá
átt að aflétta einokun ríkisstofnana
í tilteknum greinum lögboðins eftir-
lits. Unnið hefur verið að niðurfell-
ingu einokunar á bifreiðaskoðun og
samsvarandi þróun hefur átt sér
stað í rafmagnseftirliti hér á landi.
Þar hefur Rafmagnseftirlit ríkisins
hætt að framkvæma skoðun raf-
fanga sem sett eru á markað hér
á landi en samið við hlutlausa skoð-
unarstofu um að annast eftirlit á
markaði sem felst í því að athuga
hvort rafföng uppfylli ákveðnar
form- og öryggiskröfur. Einnig eru
rafveitur að hætta að sinna eftirliti
og úttektum á neysluveitum sínum
en semja við óháðar faggiltar skoð-
unarstofur um að sinna því hlut-
verki.
Samkeppni í skoðun bifreiða
Einkavæðing bifreiðaeftirlits á
íslandi hefur verið gerð á áður-
nefndan hátt, þ.e að
veita til þess hæfum
aðilum, sem uppfylla
kröfur um hlutleysi,
tækjabúnað og aðstöðu
sem byggja á stöðlum,
lögum, reglugerðum og
ítarlegum verklags-
reglum stjómvalda,
starfsleyfi. Fyrirtækin
þurfa að öðlast faggild-
ingu til að sína fram á
hæfni sína til að fram-
kvæma verkið sem lýst
er ítarlega í gæðakerf-
um þeirra. Faggilding-
ardeild Löggildingar-
stofunnar annast út-
tekt og veitir faggildingu uppfylli
fyrirtækin tilskildar kröfur.
Með þessari leið sem stjórnvöld
hafa valið er tryggt að aldrei verð-
ur um samkeppni að ræða gagn-
vart öryggisþáttum og framkvæmd
skoðunarinnar. Faggilding fyrir-
tækis sem haslar sér völl á þessu
sviði tryggir að fyrirtækið sé hæft
til að framkvæma verkið.
Vegna þessarar þróunar í fram-
kvæmd bifreiðaeftirlits á íslandi
hafa landsmenn átt valkost sem
ekki hefur áður þekkst á íslandi.
Skoðunarfyrirtækið Aðalskoðun hf.
var stofnað í september 1994 gagn-
gert til að heija samkeppni í skoðun
ökutækja og hóf skoðun bifreiða í
byijun árins.
Það eru meginmarkmið Aðal-
skoðunar hf. að veit.a faglega öku-
tækjaskoðun, persónulega þjón-
ustu, stuttan biðtíma, hafa hentug-
an opnunartíma og síðast en ekki
síst lægra verð. Síðan Aðalskoðun
hf. hóf starfsemi sína um miðjan
janúar hefur fyrirtækinu verið tekið
mjög vel eins og aðsóknartölur þess
sýna en Aðalskoðun hf. hefur haft
um 32% markaðshlutdeild á sviði
almennrar skoðunar ökutækja á
höfðuðborgarsvæðinu.
Aðalskoðun hf. reið á vaðið með
lækkun verðs fyrir skoðanir öku-
tækja og lengri opnunartíma ásamt
gerð þjónustusamninga við fyrir-
tæki. Biðtími eftir skoðun hefur
verið lítill, tímapantanir staðist og
fyrirtækið hefur veitt þá persónu-
legu þjónustu sem oft fylgir fyrir-
tækjum af þessari stærð. Fjölmarg-
ir ánægðir viðskiptavinir Aðalskoð-
un hf. eru til vitnis um það.
Áframhaldandi þróun
Fróðlegt verður að fylgjast með
hvort farið verður sömu eða hlið-
stæða leið og farin hefur verið í
skoðun ökutækja í afnámi einka-
leyfis ríksisstofnana á ýmsu öðru
lögboðnu eftirliti. Það er a.m.k. trú
forsvarsmanna Aðalskoðunar hf.
að flestir þeir sem hafa notfært sér
þjónustu fyrirtækisins á fyrstu
starfsvikum og mánuðum þess hafa
verið ánægðir með þá þróun sem
átt hefur sér stað með afnámi
einkaleyfis á almennri skoðun öku-
tækja á íslandi.
Höfundur er verkfræðingur og
franikvæmdustjóri Adalskoöunar
hf.
Bergur Helgason
prentarar loksins fáanlegir á Islandi
Canon prentarar hafa margsinnis fengið
frábæra dóma í virtum tölvublöðum og
hina eítirsóttu viðurkenningu Best Buy.
Nú eru þeir loksins fáanlegir hér á landi.
„Bcstu kauptn á prattara t' dag“
Prínters Buyer’s Guídc and Handbook 1995 Wínu*r.
um Bj 200 og BJ 230.
BJ lOsx bleksprautuprentari
360 punkta upplausn
83 stafir á sek.
Tilvalinn fyrir þá sem vilja mikil gæði en ekki kosta
miklu til, hentar einnig fartölvueigendum, þar sem
hann getur gengið fyrir rafhlöðum.
Mjög hljóðlátur.
Kynningarverð:
Aðeins 19.900 kr. (í stað 24.900 kr.).
BJ 200 bleksprautuprentari
360 punkta upplausn
248 stafir á sek.
Prentar á umslög, glærur og allar stærðir allt að A4
Tilvalinn skrifstofuprentari. Snöggur, mjög
hljóðlátur og tekur lítið pláss.
Kynningarverð:
Aðeins 26.900 kr. (í stað 29.900 kr.)
BJ 230 bleksprautuprentari
360 punkta upplausn
Prentar á umslög, glærur og allar stærðir allt að A3
248 stafir á sek.
Tilvalinn fyrir þá sem starfa í útlitshönnun og aðra
sem vilja geta prentað í stærðinni A3.
Kynningarverð:
Aðeins 44.900 kr. (í stað 51.900 kr.).
BJC 600 iitableksprautuprentari
360 punkta upplausn
Prentar á umslög, glærur og allar stærðir allt að A4
240 stafir á sek.
Tilvalinn fyrir þá sem prenta mikið og gera kröfu
um góðan lit.
Mjög hagkvæmur í rekstri. Stök blekfylling er fyrir
hvern lit og kostar hver fylling innan við 1300 kr.
Getur prentað á venjulegan pappír.
Kynningarverð:
Aðeins 57.900 kr. (í stað 69.900 kr.).
BJC 800 litableksprautuprentari
360 punkta upplausn
Prentar á umslög, glærur og allar stærðir allt að A3
600 stafir á sek.
Apple- og PC samhæfður
Tilvalinn fyrir hönnuði og aðra sem vilja
gæða-litprentun. Mjög hagkvæmur í rekstri.
Prentar á venjulegan pappír.
Stök blekfylling fyrir hvern lit.
Kynningarverð: ‘
Aðeins 169.900 kr. (í .stað 189.900 kr.).
Komdu og skodadu
Sjón er sögu ríkari
2
5
______________________ O
= ÓRTÖLVUTÆKNI = '
Skeifunni 17, sími 568 7220
Eitt blab
fyrir alla!
Jtlorijimblaíiiti
- kjarni málsins!