Morgunblaðið - 03.05.1995, Blaðsíða 6
6 C MIÐVIKUDAGUR 3. MAÍ 1995
MARKAÐIR
MORGUNBLAÐIÐ
Fiskverð heima
Alls fóru 266,3 tonn af þorski um fiskmarkaðina þrjá hér syðra
í síðustu viku. Um Fiskmarkað Hafnarfjarðar fóru 21,2 tonn á
89,52 kr./kg. Um Faxamarkað fóru 25,6 tonn á 82,61 kr./kg
og um Fiskmarkað Suðurnesja fóru 219,5 tonn á 86,76 kr./kg.
Af karfa voru seld 107,9 tonn. í Hafnarfirði á 60,59 kr. (3,71),
á Faxagarði á 54,31 kr./kg (4,41) en á 46,899 kr. (99.81) á F.
Suðurnesja. Af ufsa voru seld 169,4 tonn. í Hafnarfirði á 49,38
kr. (9,51), á Faxagarði á 68,81 kr. (0,41) og á 61,40 kr. hvert
kíló á Suðurnesjum (159,51). Af ýsu voru seld 219,8 tonn á
mörkuðunum þremur hér syðra og meðalverðið 87,58 kr./kg.
mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm
Fiskverð ytra
Þorskur mmm—m Karfi mmmmm Ufsi mmmmm
Eitt skip seldi afla sinn í Þýskalandi í síðustu viku.
Dala Rafn VE 508 seldi 128,9 tonn á 139,48 kr./kg. Þar af voru
113,0 tonn af karfa á 142,97 kr./kg, en 8,4 tonn af ufsa á 108,36 kr./kg.
Eingöngu var seldur
fiskur úr gámum í
Bretlandi í síðustu
viku, samtals 134,3
tonná161,34 kr./kg.
Þar af voru 2,5 tonn
af þorski seld
á 165,90 kr./kg.
Af ýsu voru seld
50,0 tonn á 125,51
kr./kg, 0,5 tonn af
kolaá 156,36 kr./kg,
61,3 tonn af grálúðu
á 200,70 kr./kg. og
7,5 tonn af karfa á
121,54 kr. hvertkíló.
4
ÚA jók verðmæti hvers kílós
í vmnslunni um 9% milli ára
REKSTUR Utgerðarfé-
lags Akureyringa gekk vel
á síðasta ári. Afli skipa
félagsins jókst um 900
tonn milli ára og varð
tæplega 21.700 tonn. Þá
var heildarfrysting áfurða
meiri en nokkru sinni fyrr. Afli frystitogaranna jókst töluvert enda bætt-
ist sá þriðju í flotann á árinu og töluvert var sótt á fjarlæg mið eins og
Reykjaneshrygg og Smuguna. Hér verður á eftir stiklað á stóru í árs-
skýrslu ÚA, þar sem fjailað er um veiðar og vinnslu:
90 milljónum króna
varið í fyrra til
kaupa á aflaheimildum
Heildarafli skipa félagsins var
21.683 tonn, en hann var 20.788
tonn árið áður. Aflinn jókst því um
tæp 900 tonn á milli ára, þrátt fyrir
verkfall sjómanna í janúarmánuði.
Fjöldi úthaldsdaga var 2.019 á móti
1.954 árið áður og var afli á úthaldi
þvi 10,7 tonn eða svipaður og árið
áður þegar hann var 10,6 tonn. Inn-
vegið hráefni eigin skipa til vinnslu
var 13.149 tonn eða um 1.500 tonn-
um minni en árið 1993. Þá ber að
hafa í huga, að ísfiskiskipunum
fækkaði um eitt á árinu, þar sem
bv. Svalbak EA 302 var lagt, en nýi
Svalbakur EA 2 kom í hans stað,
en hann var frystitogari. Hins vegar
var önnur hráefnisöflun 3.200 tonn.
Nær öll þessi hráefnisöflun fór til
vinnslu hjá félaginu á Akureyri og
Grenivík eða um 16.350 tonn.
Afli frystitogara félagsins, sem nú
voru orðnir þrír, var samtals 8.534
tonn eða um 2.400 tonnum meiri en
árið áður. Eins og kunnugt er hafa
orðið verulegar skerðingar á úthlut-
uðum aflaheimildum á sl. árum og á
það sérstakelga við um þorsk, grál-
úðu og karfa. Enn ein skerðing átti
sér stað við úthlutun frá 1. septem-
ber á sl. ári og var hún um 500 tonn
af þorski og um 900 tonn af karfa.
Niðurskurður á aflaheimildum i
þorski sl. fjögur ár hefur verið um
56%. Til þess að setja þessa alvarlegu
stöðu í samhengi má benda á að afli
félagsins í þorski var tæplega 9 þús-
und tonn árið 1988, en úthlutaðar
heimildir á yfirstandandi ári eru
3.300 tonn en þá hafa verið keypt
varanlega um 2.000 tonn af þorski
á sama tímabili.
Við þessum skerðingum hefur
verið brugðist með því að kaupa
varanlegar veiðiheimildir og veiði-
heimildir innan ársins og eru þannig
um kr. 90 millj. gjaldfærðar á árinu
1994 vegna slíkra ráðstafana, ýmist
sem rekstrargjöld eða auknar af-
skriftir. Ennfremur var sótt á fjar-
læg mið á sl. ári í auknum mæli.
Svalbakur EA 2 aflaði um 2.200
tonna af úthafskarfa á Reykjanes-
hrygg og fjórir togarar félagsins
öfluðu samtals um 1.800 tonna af
þorski í Smugunni í Barentshafi.
Samsetning afla eftir tegundum
hefur breyst nokkuð á milli ára og
er það í samræmi við skerðingu afla-
heimilda. Þorskaflinn er um 2.000
tonnum minni þrátt fyrir áðumefnd-
ar Smuguveiðar og grálúðuaflinn
dregist saman um 800 tonn. Hins
vegar eykst karfaaflinn og ýsuaflinn
tekur mikið stökk en á síðasta ári
öfluðu skip félagsins 3.200 tonna
af ýsu á móti 1.300 tonnum árið
áður.
FramlelAsla
Eins og fyrr var nær allur afli
skipa félagsins unninn í eigin fisk-
vinnslustöðvum. Auk þess var samið
við aðrar útgerðir um öflun hráefnis
og tókst þannig að halda stöðugri
framleiðslu. Pramleiðsla freðfisks í
landi var samtals 6.740 tonn en
hafði verið 7.769 tonn árið áður.
Félagið hóf vinnslu freðfisks á
Grenivík á miðju árinu og voru fram-
leidd þar 360 tonn en 6.380 tonn á
Akureyri. Framleiðsla saltfisks var
engin á árinu, svo sem verið hefur
undanfarin ár, en framleiðsla á
skreiðarhausum var rúmlega 400
tonn eða litlu minni en árið áður.
Stöðugt er unnið að því að ná
meira framleiðsluverðmæti út úr
hveiju kílógrammi af hráefni og
beina sölunni á þau markaðssvæði,
sem best gefa hverju sinni. Framþró-
un varð að þessu leyti á árinu, þar
sem um 9% aukning varð á fram-
leiðsluverðmæti hvers kílós af hráefni
sem fór til vinnslunnar. Framleiðsla
á sjófrystum afurðum var 4.879 tonn
en var 3.825 'tonn árið áður.
Eins og áður segir fjölgaði um eitt
frystiskip í eigu félagsins og var bv.
Svalbakur EA 2 gerður út í sjö mán-
uði á árinu. Heildarframleiðslumagn
frystra afurða varð því 11.619 tonn
en var 11.594 tonn árið áður. Er
þetta örlítil framleiðsluaukning og
jafnframt mesta framleiðsla, bæði í
magni og verðmæti, sem náðst hef-
ur, þrátt fyrir nær enga vinnslu í
janúar vegna verkfalls sjómanna.
Markaðir
Sem fyrr taka fimm markaðs-
svæði verulegan hlut framleiðslunn-
ar. Að því er Iandfrystinguna varðar
jókst útflutningur til Bandaríkjanna
verulega á árinu 1993 og hélt sú
aukning áfram á sl. ári. Hinn mikli
ýsuafli hafði hér veruleg áhrif en
Bandaríkjamarkaður er langsterk-
asti markaður fyrir þessa fiskteg-
und. Hlutfall þess markaðar af land-
frystingunni var 44,1% af magninu
og 50,1% af verðmætinu, en 35,5%
af magninu og 44,7% af verðmætinu
árið áður. Útflutningur til Evrípu,
þ.e. Bretlands, Þýskalands og
Frakklands, var 51,9%-af magninu
og 46,2% af verðmætinu á móti
56,9% af magninu og 49,2% af verð-
mætinu árið áður.
Markaðssvæði sjófrystra afurða
eru þau sömu og fyrir landfrystu
afurðirnar. Útflutningur til Austur-
Asíu á sem fyrr stærsta hlutann eða
71,6% í magni og 69,7% í verð-
mæti. Árið áður voru þessi hlutföll
67,5% í rhagni og 64,7% í verð-
mæti. Sem fyrr endurspeglast í út-
flutningnum sú stefna í framleiðsl-
unni að beina þorsk- og ýsuvinnsl-
unni meira í landvinnslu en karfa
og grálúðu meira í sjóvinnslu.
Aflahelmlldlr
Mikill samdráttur hefur orðið á
veiðiheimildum ÚA á undanförnum
árum eða allt frá árinu 1989. Afla-
heimildir sem námu 20.656 tonnum
1988 voru komnar niður í 11.788
tonn á yfirstandandi fiskveiðiári.
Félagið hefur hins vegar keypt var-
anlegar aflaheimildir sem eru nú um
4.100 tonn eftir skerðingu þannig
að grunnheimildir félagsins eru um
15.900 tonn. Hins vegar fékkst 690
tonna úthlutun úr jöfnunarsjóði og
aðgangur að veiðiheimildum vegna
samvinnu við Grenvíking nemur um
500 tonnum. Þá voru um 2.300 tonn
flutt á milli fískveiðitímabila og eru
því veiðiheimildir til ráðstöfunar á
yfirstandandi fiskveiðiári um 19.500
tonn.
Um sl. áramót var búið að ráð-
stafa um 5.600 tonnum þannig að
um 13.900 tonn eru til ráðstöfunar
frá 1. janúar til 30 ágúst á þessu
ári. Með veiðum utan kvóta ætti því
að vera hægt að halda ótruflaðri
starfsemi á þessu ári og afli að verða
svipaður og á sl. ári.
Gæðamál
Félagið vann til gæðaverðlauna
sem dótturfyrirtæki SH, Coldwater
Seafood, veitir árlega þeim framleið-
endum, sem þykja skara fram úr í
gæðum.
Félagið fékk þessi verðlaun fyrir
landfrystinguna, en einnig fékk bv.
Sléttbakur EA 304 þessi verðlaun
fyrir framúrskarandi gæði í sjófryst-
ingu. Þannig hlaut félagið tvenn af
þeim 14 verðlaunum, sem úthlutað
var af Coldwater á þessu ári.
Magn
Útgerðarfélag Akureyringa:
Framleiðsla 1989-94
15,0þús.tonn >—
0-|—-t----1---1---1—i—+-
'89 ’90 '91 '92 '93 ’94 '95
Mesta frysting
í sögu ÚA hf.
FRYSTING sjávarafurða hjá Út-
gerðarfélagi Akureyringa varð í
fyrra, meiri en nokkru sinni áður
eða rúmlega 11.600 tonn, sem er
örlitlu meira en árið áður. Þessu
marki var náð þrátt fyrir að
vinnsla væri nær engin í janúar
1994 vegna verkfalls sjómanna.
Skýringin á aukningunni er með-
al annars sú, að nýtt skip bættist
í flota ÚA, Svalbakur EA 2 en
hann var gerður út í sjö mánuði.
Þar að auki sóttu skipin töluverð-
an afla á fiskimið utan lögsög-
unnar, bæði á Reykjaneshrygg
og í Smuguna. Þá hefur ÚA gert
nokkuð af því að kaupa varanleg-
ar aflaheimildir til að mæta nið-
urskurði á aflakvóanum.
Verdmæti
Útgerðarfélag Akureyringa:
Framleiðsluverðmæti
1989-94 (á verðlagi hvers árs)
3,0 milljarðar kr.
0 I I I I I I
'89 '90 ’91 '92 '93 '94
NOKKRAR breytingar hafa orð-
ið á vægi vinnslugreina innan
framleiðslu ÚA. Sjófrystingin
vinnur stöðugt á, en hiutur fryst-
ingar í landi dregst saman. Sam-
dráttur í magni er þó heldur
meiri en samdráttur í verðmæt-
um. Vinnsla ÚA byggist nánast
eingöngu upp á frystingu á sjó
og í landi. Saltfiskvinnsla er eng-
in, en framleiðsla á hertum fisk-
hausum nam um 400 tonnum í
fyrra. Enn er frysting í landi
meiri en á sjó, en á þessu ári er
gert ráð fyrir því að jafnmikið
verði fryst í landi og um borð í
skipunum.
18þús. tonn
16
Fiskmarkaður Breiðafjarðar 1992-1994
0_________1_________2_________3
Rif
Ólafsvík
Grundarfjörður
Stykkishólmur .............
Arnarstapi mmmmá Aflamagn 1994
Fyrirtæki
Riflæ
Ólafsvík
Gnjndarfjörður
Stykkishólmur
Arnarstapi
Fyrirtæki
1992 1993 1994
5þús. tonn 6 Breiðafjörður
Stykkishólmurf
%
Hellissandur.í^
Slafsvík
irnarstapi
Aflaverðmæti
400 500 600
Faxaflói
700 milljónir kr.