Morgunblaðið - 07.05.1995, Blaðsíða 14

14 SUNNUDAGUR 7. MAÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
■ TÓNLISTARMENNIRNIR
Brian Eno, sem m.a. er þekktur
fyrir starf með U2 og David
Byrne, og Laurie Anderson
standa saman að óvenjulegri
sýningu í vöruskemmu í Lund-
únum þessa dagana. Sýningin,
sem er í Acorn-vöruskemmunni
í Wembley, er innsetning undir
heitinu „Sjálfs-geymsla“. Sýn-
ingin stendur til 7. maí.
■ SKRIFTIR virðast vera
gróðravænlegasta leiðin fyrir
breskar konur ef marka má
þarlenda könnun. Fjórar af sex
tekjuhæstu konum Bretlands á
síðasta ári eru konur. Fremst í
flokki er Barbara Taylor Brad-
ford, höfundur ástarsagna, en
í kjölfarið koma leikkonan Ang-
ela Lansbury, Jung Chang, höf-
undur metsölubókarinnar
Villtra svana og Jackie Collins,
sem skrifar um hið Ijúfa líf í
Hollywood.
■ EKKERT lát virðist ætla að
verða á vinsældum danska rit-
höfundarins Peter Hoeg í Bret-
landi. Bók hans „Lesið í snjó-
inn“ (Froken Smillas fornemm-
else for sne) hefur verið í 26
vikur á lista yfir 10 mest seldu
bækurnar þar í landi sam-
kvæmt samantekt The Times
og er það met hvað kiljur varð-
ar. Sú bók sem næst kemur
hefur verið á lista í 11 vikur.
Bók Hoegs var í 6. sæti í síð-
ustu viku.
■ ZUBIN Metha hefur verið
skipaður stjórnandi óperunnar
I Bæjaralandi frá og með árinu
1998. Er samningur hans við
óperuna til fimm ára. Þá hefur
samningur Miinchenaróper-
unnar við hinn umdeilda stjórn-
anda Peter Jonas verið fram-
lengdur til árins 2003. Jonas
var áður hjá Ensku þjóðaróper-
unni en var ráðinn til Múnchen
til að færa uppsetningar óper-
unnar til nútímalegri vegar.
■ OLOF Olsen, forstöðumaður
danska Þjóðminjasafnsins, læt-
ur af störfum síðla sumars.
Lagt hefur verið til að starfs-
sviðið verði brotið upp við þetta
tækifæri og að eftirmennirnir
verði tveir, forstöðumaður
safnsins og Þjóðminjavörður,
sem hefur m.a. umsjón með
uppgreftri. Hafa þessar tillögur
vakið mikla undrun og reiði í
Danmörku.
■ MIKIL tónlistarhátíð stendur
yfir þessar vikumar í Vín und-
ir heitinu „Ofsóknir og sættir“.
Er aðaláherslan lögð á tónlist
eftir tónskáld sem máttu sæta
ofsóknum, svo sem Bartok,
Schönberg o.fl. Meðal þeirra
sem fram koma em Yehudi
Menuhin, Ruggero Raimondi,
Bernard Haitink, Andreas
Schiff og Nikolaus Harnonco-
urt.
■ ÚT ER kominn rúmlega
1.000 síðna doðrantur um líf
leikarans Peters Sellers, The
Life and Death ofPeter Sellers
eftir Rogers Lewis. Þykir full-
löng og óskipulögð en þó draga
upp nokkuð sannfærandi mynd
af Sellers.
Vorhátíð í Grafarvogi
SKÓLAHLJÓMSVEIT Grafarvogs tíu og leika allir á hátíðinni. leik. Píanóleikari er Jóhannes
heldur vorhátíð sína í dag, sunnu- Efnisskráin er bæði hefðbundin Andreasen og hljómsveitarstjóri
dag, kl. 14 í hátíðarsal Húsaskóla. „brass band“ tónlist svo og einleikur Jón E. Hjaltason. Selt verður kaffi
Hljómsveitarfélagar eru nú fimm- á hin ýmsu hljóðfæri við píanóundir- og meðlæti og er aðgangur ókeypis.
Ánægja á báða bóga
TONLIST
Háskólabíó
SINFÓNÍ UHLJÓMSVEIT
ÍSLANDS
Einleikari á píanó Izumi Tateno,
hlj ómsveitarstj óri Jerzy Maksym-
iuk. Fimmtudagurinn 4. maí 1995.
PRELÚDÍA og fúga eftir Benj-
amin Britten mun hafa verið skrif-
uð fyrir frægan strokhljóðfæra-
hóp, Boyd Neel-strengjasveitina,
sem var fámennur hópur framúr-
skarandi hljóðfæraleikara. Verkið
er undirrituðum óþekkt, en hér
reynir mikið á hvern einstakan
hljóðfæraleikara. Ekki var auðvelt
að fylgja formgerð verksins við
fyrstu heym, t.d. var ekki auðvelt
að feta sig í fúgunni, en eirileiksst-
rófur hrönnuðust upp, stundum
margar samtímis og minntu á
vopnið sem sveiflað var svo ört
að vart festi á auga.
í efnisskrá segir að Izumi Tat-
eno hafí á sínum tíma fengið þá
viðurkenningu að vera, ekki bara
einn af efnilegustu, heldur efnileg-
asti píanóleikari Japans. Þetta er
vægt sagt óvenjuleg yfirlýsing, en
hvað um það, leikur hans í Píanó-
konsert Khatsjaturjans var glæsi-
legur. Tækni hans er mjög mikil
og örugg og samleikur hans og
hljómsveitarinnar mjög nákvæm-
ur. Auðheyrt var að hljómsveitar-
stjórinn, sem jafnframt er píanó-
leikari, þekkti konsertinn vel og
náðu þeir tveir því vel saman í
konsertinum. Persónubundið er
hvemig konsertinn höfðar til hvers
og eins, kannske fínnst sumum
þátturinn veigamestur og víst eru
þar djúpfagrir hlutir, sem bæði
píanóleikarinn og hljómsveit skil-
uðu mjög vel og vera-
lega fallega hljómaði
mótífíð í bassaklari-
netti Kjartans Óskars-
sonar í lok þáttarins.
Þriðja, íjórða og
fímmta sinfónía Beet-
hovens era skrifaðar á
æviskeiði þegar mikið
umrót var í huga höf-
undarins, ekki síst
pólitískt. Heymin er
enn til staðar og hú-
morinn fyrir hendi,
fimmta sinfónían kom-
in áleiðis áður en þeirri
fjórðu er lokið og sú
þriðja búin að skipta
um titilblað, allar þijár
skrifaðar á tiltölulega
skömmu tímabili og
allar þrjár svo ólíkar
hver annarri að hlýtur
að vekja margar
spurningar. Spurning
okkar nútímafólks er,
hversu mikið erindi
eiga þessi tæplega tvö
hundrað ára gömlu
verk til okkar? Sjálf-
sagt eykur það ekki á
vinsældir ef reynt er
að h'álda því fram að
Bach og Mozart verði
langlífari Beethov-
ensku sinfóníunum. En hvað um
það, vandi okkar er að skilja og
endursegja persónuleg átök þessa
risa sem Beethoven var. Aðeins
of hratt; örlítið of hægt, getur
skipt sköpum. Er nóg að setja sig
inn í Allegro nútímans, eða þarf
maður að reyna að stilla sig inn
í umhverfi tvö til þijú hundrað ár
aftur í tímann til að ná fram sönnu
innihaldi þessara hljómkviða? Læt
ég staðar numið við
þessar vangaveltur,
en áhrifin náðu ekki
alla leið, að þessu
sinni, við flutning
þeirrar ijórðu. Upp-
hafstempóið var í
hraðara lagi og þar
með fyrsti þátturinn.
Margt var jú fallega
gert í öðrum kaflan-
um, þriðji þátturinn
ekki nægjanlega
skýrt mótaður og
nauðsynlegt er að
gleyma ekki „non
troppo“ síðasta þátt-
arins.
Hljómsveitarstjór-
inn Jerzy Kaksymiuk,
pólskur, er mjög líf-
legur stjómandi, takt-
slag hans er dálítið
stíft, eða markerað,
sem hefur áhrif á spil
hljómsveitarinnar og
átti vel við í Píanókon-
sert Khatsjatúijans.
En Jerzy var ekki
bara líflegur á stjórn-
pallinum, heldur og
fyrir utan og ofan og
ekki var langt frá því
að hann þakkaði öll-
um hljóðfæraleikur-
unum fyrir með handabandi að
loknum tónleikunum.
í umræðum um tónlistarhús
nýlega sagði einn hjómsveitarmeð-
limur: „... við þurfum engan lúxus
aðeins hús til að spila í.“ Er þetta
ekki málið, að sveitin er orðin svo
góð að hún og um leið við eigum
skilið að fá „hús til að spila í“.
Ragnar Björnsson
Izumi Tateno
Jerzy Maksymiuk
Vortónleik-
ar Tónlist-
arskólans
ÁRLEGIR vortónleikar nem-
enda Tónlistarskólans í Reykja-
vík verða í Islensku óperunni
mánudaginn 8. maí og hefjast
kl. 20.30.
Efnisskrá tónleikanna er
fjölbreytt og verða flutt verk
eftir Prokoffiev, Chopin, Rac-
hmaninoff, J.S. Bach, Debussy,
Wieniawsky, Mozart, Fauré,
Boccherini, Sjostakovitsj, Rac-
ine, Fricker, Brahms, Haydn
og Guy Roparz.
Aðgangur að tónleikúnum
er ókeypis.
Fullnaðar-
prófstón-
leikar í
Gerðarsafni
TÓNSKÓLI Sigursveins D.
Kristinssonar gengst fyrir tón-
leikum í Gerðarsafni í Kópavogi
nk. þriðjudagskvöld 9. maí kl.
20.30. Einleikari á tónleikunum
er Ingibjörg Guðlaugasdóttir
básúnuleikari og eru tónleik-
arnir síðari liður fullnaðarprófs
hennar frá tónlistarskólanum.
Fyrri hluta
prófsins lauk
Ingibjörg í
marsmánuði
er hún lék ein-
leik með
hljómsveit
skólans, Con-
sertino fyrir
básúnu eftir
Lars Erik
Larsson. Ingi-
björg Guð-
laugsdóttir
hóf að leika á básúnu 13 ára í
Skólahljómsveit Kópavogs.
Kennarar hennar voru Bjöm
Guðjónsson, þáverandi stjóm-
andi sveitarinnar, og Ossur
Geirsson. Árið 1991 innritaðist
hún í Tónskóla Sigursveins, en
kennari þar hefur verið Sigurð-
ur Sveinn Þorbergsson. Á tón-
leikunum mun Ingibjörg leika
verk eftir Georg Philipp Tele-
mann, Kazimierz Serocki,
Francis Poulenc og Saint Saens.
Píanóleikari á tónleikunum er
Judith Þorbergsson. Allir eru
velkomnir meðan húsrúm leyfir.
Vínarlög og
ítölsk lög
SAMKÓR Kópavogs heldur ár-
lega vortónleika í Listasafni
Kópavogs - Gerðarsafni, mánu-
daginn 8. maí kl. 20.30. Á efn-
isskrá eru lög eftir íslenska og
erlenda höfunda, m.a. Vínarlög
og ítölsk lög. Einsöngvarar með
kómum eru Katrín Sigurðar-
dóttir sópran og Þorgeir J.
Andrésson tenór. Píanóleikari
er Hólmfríður Sigurðardóttir
og stjórnandi kórsins er Stefán
Guðmundsson.
Kórinn er nýkominn úr vel
heppnaðri söngferð til Norður-
lands, þar sem haldnir voru
tvennir tónleikar, á Laugum í
Reykjadal og á Húsavík.
Ingibjörg
Guðlaugsdóttir
básúnuleikari
kjarni málsins!