Morgunblaðið - 07.05.1995, Qupperneq 18

18 B SUNNUDAGUR 7. MAÍ1995
SKOÐUIM
MORGUNBLAÐIÐ
Heímsmeistarakeppnín í
handknattleik 1995 eflir ný-
sköpun á sviði ferðaþjónustu
í DAG hefst heimsmeistara-
keppnin í handknattleik karla hér-
lendis og koma hingað til lands um
500 blaðamenn, 1500 áhorfendur
og um 700 þátttakendur og dómar-
ar ásamt fulltrúum Alþjóða hand-
knattleikssambandsins. Með móti
þessu hefst einnig algjör endur-
skipulagning á fyrirkomulagi
heimsmeistarakeppna Alþjóða
handknattleikssambandsins sem
stjóm HSÍ hefur átt mikinn þátt í
að móta, því núna 1995 og í fram-
tíðinni verður haldin heimsmeist-
arakeppni karla og kvenna á
tveggja ára fresti með 24 þátttöku-
þjóðum í stað svo kallaðra A, B og
C keppna. Samtímis hefur Evrópu-
keppni landsliða og félagsliða kom-
ist í farsælan farveg undir stjórn
hins nýja_ Evrópusambands, sem
stjóm HSÍ átti éínnig mikinn þátt
í að stofnað var haustið 1991. Því
má segja að það hafi bæði verið
góð frammistaða landsliðs okkar á
leikvellinum svo og tillöguflutning-
ur stjómarmanna HSÍ á þingum
Alþjóða handknattleikssambands-
ins sem leiddi til þess að íslandi var
falin umsjón þessarar fyrstu 24
þjóða heimsmeistarakeppni í hand-
knattleik. '
Þar sem undirbúningur að þess-
ari keppni hér á landi á sér tíu ára
aðdraganda er áhugavert að rifja
upp þann feril í stuttu máli því
umsókn_ Handknattleikssambands-
ins og íslands um heimsmeistara-
keppnina í handknattleik er án efa
ein merkasta „nýsköpun" síðari ára
til að efla ferðaþjónustu á íslandi.
Því þjóð sem heldur heimsmeistara-
keppni í ólympískri íþróttagrein
getur tekið að sér framkvæmd
margra annarra sambærilegra við-
burða síðar meir eins og Evrópu-
keppni landsliða í handknattleik.
Er hér með skorað á HSÍ í sam-
vinnu við Reykjavíkurborg að sækja
um framkvæmd Evrópukeppni
landsliða árið 2000 þegar Reykja-
víkurborg sækir um að verða Menn-
ingarborg Evrópu því íþróttir eru
mikilvægur þáttur í menningarlífi
fólks.
U ndirbúningurinn
Undirbúningur að umsókn HSÍ
hófst þegar árið 1986 eftir frábæra
frammistöðu landsliðs okkar á
Ólympíuleikunum 1984 og í A-
heimsmeistarakeppninni 1986, þar
sem liðið vann sér þátttökurétt í
Ólympíuleikunum 1988 í Seoul.
Var möguleiki íslands til að halda
keppnina fyrst kannaður óform-
lega á þingi Alþjóða handknatt-
leikssambandsins í Senegal haustið
1986 og fengum við strax mjög
jákvæð viðbrögð, sérstaklega með-
al fulltrúa smáþjóða svo og þjóða
frá þriðja heiminum. Velheppnaður
fundur Reagans og Gorbachevs hér
á landi skömmu fyrir þingið var
öllum kunnugur og sjónvarpssend-
ingar frá þeim atburði um allan
heim studdu umsókn íslands.
Markmiðin
Meginmarkmiðin með umsókn
HSÍ og íslands á sínum tíma um
að halda A - heimsmeistarakeppni
í handknattleik voru helst þessi:
- Efla kynningu á íslandi, landi,
þjóð, menningu, útflutningsvörum
og sérstaklega ferðaþjónustu með
sjónvarpssendingum víða um heim.
Því handknattleikur er
leikinn í einum 140
löndum og gert var ráð
fyrir um 400 erlendum
blaðamönnum hingað
vegna keppninnar.
- Með því að halda
A- heimsmeistara-
keppni hérlendis í
Ólympíuíþróttagrein
eins og handknattleik,
þá yrði auðveldara síð-
ar meir að sækja um
fleiri íþróttaviðburði,
t.d. Evrópukeppni
landsliða í handknatt-
leik, Ólympíuskákmót,
heimsmeistarkeppni í
Brids, o.fl.
- Efla áhuga unglinga og al-
mennings á íþróttum og þá sérstak-
lega á handknattleik.
- Hraða byggingu íþróttahúsa
um land allt svo og endurbótum á
eldri íþróttammannvirkjum vegna
mótshaldsins til að bæta starfsað-
stöðu íþróttahreyfingarinnar.
- Bæta fjárhagsstöðu Hand-
knattleikssambandsins til lengri
tíma litið með auglýsingasamning-
um við mörg samstarfsfyrirtæki svo
og tekjum af mótshaldinu.
- Efla gjaldeyristekjur þjóðar-
innar, því reiknað var með um þijú
þúsund þátttakendum, blaðamönn-
um og áhorfendum sem gætu skilað
um 400 milljónum króna í þjóðar-
búið.
- Efla samstöðu meðal ólíkra
aðila hérlendis, óháð stjómmála-
skoðunum þeirra, um sameiginlegt
og verðugt þjóðarátak sem vekti
alþjóðlega athygli.
Undirbúningsnefnd
Til að vinna að þessari umsókn
íslands, þá skipaði HSÍ sérstaka
Undirbúningsnefnd ánð 1987 til að
vinna með stjóm HSÍ að umsókn-
inni um að fá Heimsmeistaramótið
hingað til lands; Nefnd þessa skip-
uðu: Matthías Á. Mathiesen, utan-
ríkisráðherra, formaður, Alfreð
Þorsteinsson, borgarfulltrúi, Birgir
Þorgilsson, ferðamálastjóri, Gils
Guðmundsson, rithöfundur, Gísl
Halldórsson, forseti Ólympíunefnd-
ar íslands, Gylfí Þ. Gíslason, pró-
fessor, Júlíus Hafstein, borgarfull-
trúi, Kristján Oddson, bankastjóri,
Ólafur B. Thors, forstjóri, Sigurður
Helgason, stjómarformaður Flug-
leiða hf, Sveinn Bjömsson, forseti
ÍSÍ og Þráinn Þorvaldsson, forstjóri
Útflutningsráðs. Með nefnd þessari
starfaði formaður og nokkrir stjóm-
armenn HSÍ.
Auk þess var leitað til fjölda
annarra sérfræðinga um ýmis mál-
efni tengd fjarskiptum, sjónvarps-
málum, lyfjaprófunum, öryggismál-
um, íþróttafréttariturum, ferðamál-
um, o. fl.
V erkefríastj órnun
Unnið var mjög markvisst að
skipulagningu keppninnar bæði fyr-
ir ársþing IHF í Seoul 1988 svo og
eftir að íslandi hafði verið falin
framkvæmd hennar. í samvinnu við
Verkefnastjórnunarfélag íslands
var leitað aðstoðar nokkurra af
færustu verkefnastjórnendum
landsins og árið 1990 vom tilbúin
drög að Verkefnishandbók vegna
HM 1995 í tólf köflum þar sem um
500 verkþættir vora skilgreindir
vegna framkvæmdar
keppninnar, móts-
halds, lyfjaprófunar,
landkynningar, upp-
byggingar landsliðsins,
o.fl. atriða eins og
vegna hugsanlegs
óveðurs eða verkfalla.
Efast ég ekki um að
þessi handbók hafí
komið að góðum not-
um við lokaundirbún-
ing keppninnar.
Stuðningur
ríkisstjómarinnar
Á sama hátt og gert
er hjá öðram þjóðum,
þá leitaði HSI eftir
stuðningi ríkisstjómar íslands við
að halda heimsmeistarakeppnina
því handknattleikur er Ólympíu-
íþróttagrein. Á ríkisstjómarfundi
þann 26. maí 1987 samþykkti ríkis-
stjómin stuðning við umsókn HSÍ
til Alþjóða handknattleikssam-
bandsins um að heimsmeistara-
keppni í handknattleik karla verði
haldin hér á landi. HSÍ hafði þann-
ig fullan stuðning ríkisstjómar ís-
lands og þjóðarinnar við þessa
umsókn um að halda keppnina. Á
þingi Alþjóða handknattleiksam-
bandsins (IHF) í Seoul árið 1988
var íslandi síðan falið að halda
Heimsmeistarakeppnina árið 1995
og var þá miðað við að keppni færi
fram í nýju íþróttahúsi sem tæki
um 7.000 áhorfendur og ríkisstjórn-
in hafði gefíð fyrirheit um að byggt
yrði í samstarfi við Reykjavíkurborg
o.fl. aðila. Því miður stóð ríkis-
stjómin ekki við þessi fyrirheit sín
um að hafa framkvæði að byggingu
þessa íþrótta- og sýningarhúss. Á
þingi Álþjóða handknattleikssam-
bandsins árið 1992, var samt stað-
fest að keppnin færi fram hér á
landi árið 1995 í endurbættri Laug-
ardalshöll, sem tæki 4.200 áhorf-
endur, þar af 2.200 í stæðum. Þess-
ari stærð hússins var sterklega
mótmælt af stjóm IHF, en þingið
samþykkti það samt fyrir atbeina
fulltrúa HSI.
Ekki er hægt að segja annað en
að ríkisstjóm' íslands hafí stutt
HSÍ fjárhagslega í sambandi við
þessa keppni._ í fyrsta lagi með því
að greiða HSÍ haustið 1991 krónur
25 milljónir í skaðabætur þegar
Kópavogsbær rifti samningi við
ríkið um byggingu keppnishúss
fyrir HM þar sem þeim þótti 300
milljón króna styrkur ónógur til
þeirra framkvæmda og núna ný-
lega þegar ákveðið var að verja
20 milljónum til landkynningar í
sambandi við keppnina og þjónustu
við hina 500 erlendu fíölmiðlamenn
sem koma hingað til að fylgjast
með henni.
Kynningarstarfsemi
Til að kynna umsókn íslands um
heimsmeistarakeppnina í hand:
knattleik, þá lét HM-nefnd HSÍ
gera mjög vandað kynningarrit á
þremur tungumálum sem sent var
út um allan heim árið 1988 þar sem
í voru stuðnngsyfirlýsingar frá
helstu ráðamönnum þjóðarinnar.
Samgönguráðherra, Matthías Á.
Mathiesen, sá um útsendingu þess-
ara kynningargagna til erlendra
fjölmiðla og annarra áhrifaaðila.
Forseti Olympíunefndar íslands,
Þjóð sem heldur heims-
meistarakeppni í ólymp-
ískrí íþróttagrein, segir
Jón Hjaltalín Magnús-
son, getur tekið að sér
framkvæmd margra
annarra sambærilegra
viðburða síðar meir, eins
og Evrópukeppni lands-
liða í handknattleik.
Gísli Halldórsson, sendi persónulegt
bréf með kynningarriti HM-nefnd-
arinnar til Alþjóða Ólympíunefndar-
innar og allra 170 Olympíunefnda
í heiminum fyrir Ólympíuleikana í
Seoul 1988;
Forseti ÍSÍ, Sveinn Bjömsson,
sendi einnig persónulegt bréf með
kynningarriti HM-nefndarinnar til
Alþjóða íþróttasambandsins og
allra 170 íþróttasambanda í heim-
inum.
Formaður HSÍ, Jón Hj.Magnús-
son, sendi persónulegt bréf á fimm
tungumálum með kynningarriti HM-
nefndarinnar til allra 130 hand-
knatttleikssambanda í heiminum.
Á þingi IHF í Seoul 1988 var
auk kynningarrits HM-nefndarinn-
ar lagður fram fyöldi kynningarrita
um Island, sem Ferðamálaráð ís-
lands, Íþrótta- og tómstundaráð
Reykjavíkurborgar og Útflutnings-
ráð höfðu lagt til. Öll þessi kynning-
arstarfsemi og yfírlýsingar um
stuðning íslensku þjóðarinnar við
heimsmeistaramótið skilaði þeim
árangri að íslandi var falin umsjón
með HM árið 1995.
Árið 1990 var hafín útgáfa
fréttabréfs á ensku um HM ’95 í
sambandi við þátttöku íslands í
A-heimsmeistarakeppninni í Tékkó-
slóvakíu það ár. í þessu fréttabréfi
er stuðningsyfírlýsing forsætisráð-
herra, Steingríms Hermannssonar,
svo og samgönguráðherra Stein-
gríms J. Sigfússonar.
Árið 1993 lét Reykjavíkurborg
síðan útbúa vandaðan kynning-
arbækling í sambandi við þátttöku
íslands í A-HM í Svíþjóð.
Stuðningur sendiráða og
ræðismanna
Matthías Á. Mathiesen, utanrík-
isráðherra sendi öllum sendiherram
og ræðismönnum íslands svo og
sendiherram erlendra ríkja á íslandi
sérstakt bréf í júli 1987 um umsókn
íslands um heimsmeistarakeppnina
, þar sem hann óskar eftir því
að þessir aðilar beiti áhrifum sínum
til þess að samþykki _sem flestra
þjóða fáist við tillögu íslands."
Sendiherra íslands í Svíþjóð sendi
m.a. út sérstaka fréttatilkynningu
til sænskra fjölmiðla meðan á World
Cup í handknattleik stóð í janúar
1988 auk þess sem hann hélt boð
fyrir fulltrúa þátttökuþjóðanna í
keppninni og sendiherra viðkom-
andi landa. Sendiherrar íslands er-
lendis voru mjög virkir við að kynna
umsókn íslands og m.a. hafði sendi-
herra okkar í Belgíu boð í maí 1988
fyrir fulltrúa handknattleikssam-
Jón Hjaltalín
Magnússon
banda allra Evrópulanda í sambandi
við fund þeirra.
Sendiherra íslands í París kom
með formanni HSÍ á fund IHF í
Strassburg í apríl 1988, þar sem
hann kynnti bréf frá menntamála-
ráðherra og stuðning ríkisstjómar
íslands við keppnina.
Sendiherra íslands í Genf kom
með formanni HSÍ á fund Samar-
anch, forseta Alþjóða Ólympíu-
nefndarinnar í september 1988 og
einnig á fund forstjóra EBU.
Stuðningnr forseta íslands
Leitað var til forseta íslands, frú
Vigdísar Finnbogadóttur, um að
verða vemdari heimsmeistara-
keppninnar í handknattleik, og
samþykkti hún það og ritaði ávarp
í kynningarrit HM-nefndarinnar
sem gefið var út vegna umsóknar
íslands um keppnina.
í sambandi við opinbera heimsókn
forsetans til Vestur-Þýskalands í
júlí 1988 var efnt til sérstaks „for-
setalandsleiks" milli íslands og Vest-
ur-Þýskalands (19-20) sem var mik-
il og góð landkynning og styrkti
veralega umsókn íslands fyrir þing
IHF sem haldið var skömmu síðar
eða í ágúst 1988 í Seoul. Formaður
þýska handknattleikssambandsins
notaði tækifærið og boðaði til sérs-
taks stjómarfundar í handknatt-
leikssambandi Vestur- Evrópu þenn-
an'dag og styrkti það umsókn okkar
veralega þegar þeir sáu hvað öflug-
an stuðning HSI hafði við kynning-
arstarf sitt vegna HM.
í sambandi við að fulltrúar er-
lendra ríkja afhentu skilríki sín sem
sendiherrar viðkomandi þjóðar þá
var umsókn íslands um HM 1995
komið á framfæri á kurteislegan
hátt. Þakka ber áhuga og stuðning
frú Vigdísar við keppnina.
Stuðníngur
Reykjavíkurborgar
Árið 1987 þegar hafist var handa
um umsókn íslands um heimsmeist-
arkeppnina í handknattleik, þá var
alltaf gert ráð fyrir að keppnin
færi fram í endurbættri Laugar-
dalshöll. Þegar krafa IHF um 7.000
áhorfenda keppnishús kom fram í
janúar 1988, þá var um tvennt að
ræða fyrir HSÍ: Hætta við umsókn
íslands eða leita leiða til að upp-
fylla hin nýju skilyrði IHF um stærð
keppnishúss. Eins og kunnugt er
var ákveðið að uppfylla þessi skil-
yrði IHF að höfðu samráði við ríkis-
stjómina.
í ársbyijun 1992, þegar ljóst var
að ekki yrði byggt ijölnota íþrótta-
hús í Kópavogi, þá leitaði HSÍ til
borgarstjórans í Reykjavík, Mark-
úsar Amar Antonssonar, sem lofaði
að láta lagfæra Laugardalshöllina,
þannig að hún tæki um 4.200 áhorf-
endur ( 2.000 í sæti og 2.200 í stæði
).
Hófust nú mikilvægar viðræður
við tækninefnd IHF, en nýr formað-
ur hennar var Otto Schwarz. Féllst
nefndin fyrir sitt leyti á þessar nýju
keppnisaðstæður vegna HM 1995.
En það varð samt ákvörðun stjóm-
ar IHF að leita þyrfti samþykkis
þings IHF í Barcelona 1992 sem
og jiingið gerði.
Anægjulegt er að borgarstjóri
Reykjavíkur, Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir, ákvað síðastliðið haust
að stækka Laugardalshöllina vegna
HM 1995 með hagkvæmri viðbygg-
ingu, til að auka þann þjóðhagslega
hagnað sem keppnin getur haft í
för með sér og til að standa með
sóma að framkvæmd hennar. Þann-
ig opnast núna góðir möguleikar á
að Island geti sótt um Evrópu-
keppni landsliða í handknattleik á
næstu áram og að við fáum jákvæð-
ari landkynningu. Þar sem HM
1995 er forkeppni fyrir handknatt-
leikskeppni Ólympíuleikanna í Atl-
anta árið 1996 þá eykst áhugi fjöl-
miðla á að fylgjast með gengi sinna
landsliða í keppninni veralega eins
og komið hefur í ljós með komu
um 500 erlendra íþróttafréttaritara
hingað til lands.
Stuðningur Ríkisútvarpsins
HSÍ lét kanna vandlega mögu-
leika á sjónvarpssendingum frá