Morgunblaðið - 10.05.1995, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 10. MAÍ 1995 11
FREYSTEINN Bjarnason,
verksmiðjusljóri hjá Síldar-
vinnslunni í Neskaupstað, þar
sem bræðsla hófst á laugar-
daginn.
HAIJKUR Jónsson, vaktstjóri
í Fiskimjölsverksmiðju Hrað-
frystihúss Eskifjarðar, þar
sem eingöngu verður fram-
leitt hágæðamjöl úr síldinni
sem þangað berst.
GUNNAR Sverrisson, verk-
smiðjustjóri hjá SR-mjöli á
Seyðisfirði, á skrifstofu sinni.
Neskaupstað sem verið er að
breyta í Póllandi," sagði Guðlaug-
ur.
Hann sagði að mánaðarstopp
hefði verið hjá Keflvíkingi eftir að
loðnuveiðunum lauk, en menn
hefðu reiknað með því að komast
á síldina um þetta leyti og gert sig
klára fyrir það. Skipið fékk tvo
túra í Síldarsmuguna í fyrra, en
þá hófust veiðarnar ekki fyrr en
um 10. júní og stóðu út mánuðinn.
Guðlaugur sagði að það, sem
heyrst hefði um verðið sem bræðsl-
urnar borguðu fyrir síldina núna,
væri ekkert spennandi. „Þetta er
hins vegar óneitanlega góð búbót
og gott að hafa eitthvað að gera,
því loðnan hefur ekki verið það
burðug síðustu árin,“ sagði hann.
Bæjarbragurinn breytist
Síldarlöndunin á Austfjarða-
höfnum síðustu dagana hefur
óneitanlega hleypt auknu lífi í
mannlífið þar og bæjarbragurinn
tekið breytingum. Þeir sem starfa
í bræðslunum vinna nú á vöktum
allan sólarhringinn í stað þess að
vinna 8 tíma á sólarhring, og þýð-
ir það að minnsta kosti þreföldun
FRÉTTIR
Morgunblaðið/Ágúst
JÓN Kjartansson SU landaði 1.000 tonnum af síld í Neskaup-
stað aðfaranótt laugardagsins, en áður höfðu Sunnubergið og
Kap landað þar smáslöttum.
í launum fyrir þá. Hvað fyrirtækin
sjálf varðar þýðir þetta að í stað
þess að vera að ganga á tekjurnar
frá vetrarvertíðinni koma auknar
tekjur til að þétta reksturinn.
Fyrir bæjarfélögin sjálf hefur
þetta í för með sér umtalsverðar
tekjur fyrir þau þar sem stærsti
einstaki tekjuliður hafnarsjóðanna
á þessum stöðum er umsýslan með
bræðsluafurðirnar. Þá verða að
auki talsverðar tekjur eftir í bæjar-
félögunum hjá viðgerðaraðilum,
verslunum og öðrum þjónustuaðil-
um.
laugardagsmorgun landaði svo Jón
Kjartansson SU 1.000 tonnum og
á mánudaginn hafði samtals verið
landað 3.300 tonnum. Að sögn
Freysteins Bjarnasonar, verk-
smiðjustjóra, eru afköst verksmiðj-
unnar um 800 tonn á sólarhring.
Loðnubræðslu í Neskaupstað lauk
11. apríl og sagði Freysteinn síld-
ina vera kærkomna þar sem hún
kæmi í annars dautt tímabil.
„Okkur grunaði svo sem hvað í
vændum væri og slógum ekkert
af. Við fórum strax í það að gera
við það sem þurfti og setja allt í
stand aftur.. Það stóð á endum að
við gátum byijað strax. í fyrra
fóru menn sem kunnugt er miklu
seinna í Síldarsmuguna og þá kom
fyrsta síldin hingað 11. júní, en
það var fyrsta síldin úr þessum
stofni sem kom til íslands frá því
árið 1968. Þá stóð veislan í 10
daga, en þá var síldin horfin inn
í lögsöguna við Jan Mayen. Ef hún
verður á svipuðum hraða núna
gæti þetta orðið 40 daga veisla,
en ef stofninn hefur stækkað eins
og menn eru að tala um að hann
hafi gert, er trúlegt að hún komi
lengra í vestur í ætisleit og verði
lengur.
Vonandi hægt að salta eitthvað
Síldin fer öll í bræðslu núna þar
sem hún er mögur ennþá og troð-
full af átu, en á sínu fyrra skeiði
þegar síldin var hérna alveg frá
vordögum og fram yfir áramót var
aldrei byijað að salta fyrr en í júlí.
Hún var ekki búin að jafna sig
fyrr, en hún byijar á því að éta
yfir sig og verður bráðfeit, en fitan
er næstum því fljótandi í henni.
Svo þegar hún er búin að taka
þetta inn í fiskholdið í endaðan
júní eða byijun júlí, er þetta orðin
þessi fræga Íslandssíld sem var
þekkt hérna á árum áður,“ sagði
Freystéinn.
Hjá SR-mjöli á Reyðarfirði var
búið að taka á móti tæplega 1.500
tonnum á mártudag, en ráðgert var
að gangsetja verksmiðjuna í gær.
Hjá SR-mjöli á Seyðisfirði var búið
að taka á móti tæplega 3.000 tonn-
um úr íjórum bátum, en fyrsti
báturinn sem landaði þar síld var
Örn KE, sem landaði aðfaranótt
sunnudagsins.
Gunnar Sverrisson, verksmiðju-
stjóri bræðslunnar á Seyðisfirði,
sagði að reynt yrði sem lengst að
framleiða hágæðamjöl, en það færi
eftir ferskleika hráefnisins sem
bærist að landi. Þá sagði hann
vonir standa til að hægt yrði að
salta eitthvað af síld þegar á líður,
en til þess yrði að kæla hana eða
ísa um borð í bátunum.
„Þetta lá í loftinu og var allt
kapp lagt á að hafa verksmiðjuna
klára, og fórum við í gang strax
á sunnudagsmorgninum. Afkasta-
getan hérna er um þúsund tonn á
sólarhring. Veiðarnar munu sjálf-
sagt takmarkast eitthvað af
vinnslugetu verksmiðjanna, auk
þess sem þetta er löng sigling
ennþá. Þetta flæðir svona í land
til að byija með á meðan verk-
smiðjurnar eru að fá fylli sína, en
svo einskorðast þetta af akasta-
getu þeirra verksmiðja sem næst-
ar eru miðunum. Það má svo bú-
ast við því að eitthvað þurfi að
sigla lengra þegar líður á, og þá
hægist væntanlega á veiðinni,“
sagði Gunnar.
Síldarbræðsla er nú þegar hafin
á Eskifirði, Seyðisfírði, Reyðarfirði
og í Neskaupstað, og auk þess á
Raufarhöfn og Þórshöfn. Þá þykir
líklegt að bræðsla hefjist næstu
daga hjá SR-mjöli á Siglufirði og
Óslandi á Hornafirði.
Eingöngu unnið hágæðamjöl á
Eskifirði
Hjá Fiskimjölsverksmiðju Hrað-
frystihúss Eskifjarðar hf. hófst
bræðslan síðastliðinn sunnudags-
morgun þegar Hólmaborgin hafði
landað þar 1.550 tonnum, sem mun
vera nýtt löndunarmet, en í gær
höfðu landað þar sex bátar. Að
sögn Hauks Jónssonar, vaktfor-
manns, er eingöngu unnið hágæða-
mjöl í verksmiðjunni á Eskifirði
líkt og hjá SR-mjöli á Seyðisfirði,
og mun verðið fyrir hágæðamjölið
vera 40-50% hærra en fæst fyrir
standard-mjöl. Því er eingöngu
reynt að fá þangað báta sem eru
fljótir að fá í sig á miðunum. Þeg-
ar bræðslan verður komin i fullan
gang verða að líkindum unnin þar
að minnsta kosti um 800 tonn á
sólarhring, en þróarrýmið er 25
þúsund tonn og allt undir þaki.
Heita má að verksmiðjan á Eski-
firði sé ný, en þar var skipt um
allt þurrkarakerfið í fyrra og settir
upp loftþurrkarar sem þurrka mjöl-
ið á lágum hita. Loðnubræðslunni
lauk 28. apríl þannig að stoppið
var lítið áður en síldarbræðslan
hófst, en að sögn Hauks voru
brædd tæplega 54 þúsund tonn á
loðnuvertíðinni.
„Ef þetta stendur út júní og við
förum svo að fá loðnuna aftur í
júlí, fer að verða hægt að lifa af
þessu. Við erum tilbúnir til þess
að beijast við þetta í bak og fyr'ir
því við erum með svo góða verk-
smiðju.
Menn voru farnir að tala um það
í lok loðnuvertíðarinnar að það
yrði farið á síld strax á eftir og
því kemur þetta okkur ekkert á
óvart. Þetta var það sem við vonuð-
umst eftir. Reyndar eru þijú ár
síðan einn karlinn hérna sagði mér
að þetta yrði svona í ár og hann
minnir mig oft á það. Ég veit ekk-
ert hvað hann hafði fyrir sér í
þessu því hann er alveg hrikalega
lélegur spámaður þó hann hafi hitt
rétt á þetta,“ sagði Haukur.
Gæti orðið 40 daga veisla
Fyrsta síldin kom til Síldar-
vinnslunnar hf. í Neskaupstað í lok
apríl þegar Sunnuberg GK landaði
þar 160 tonnum og Kap kom þá
einnig með siatta. Síðastliðinn
Ævintýra-Kringlan hefur nú opnað á þriðju hæð
í Kringlunni. Þar gefst viðskiptavinum Kringlunnar
kostur á gæslu fyrir börn tveggja til átta ára.
Ævintýra-Kringlan er opin
frá kl.14 virka daga og frá kl.10 laugardaga.
Til 1. júní er barnagæslan ókeypis.
Afgreiðslutími Kringlunnar:
Mánudaga-fimmtudaga 10-18:30
föstudaga 10-19 laugardaga 10-16
- þar sem ævintýrin gerast