Morgunblaðið - 11.05.1995, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 11. MAÍ 1995 B 5
VIÐSKIPTI
<
um til opinberra aðila og íslensku
félögin? Ef mikill munur er á þess-
um skilyrðum þá skekkir það óneit-
anlega samkeppnina. A sama hátt
skekkir það samkeppnisaðstöðuna
ef félög ákveða að koma inn á
markaðinn með 'því að niðurgreiða
iðgjöld.
Við erum undir það búnir að
hingað komi aðilar í stuttan tíma
með afslátt á iðgjöldum til þess að
kynna sig. Þegar það hins vegar
gengur ár eftir ár að t.d. erlendir
eigendur félaga greiða hundruð
milljóna til starfseminnar hér á
landi sem síðan býður íslendingum
lægri iðgjöld en sem þekkist á
markaðnum, er augljóst að verið
er að skekkja samkeppnisstöðuna.
Þarna er raunverulega um undirboð
að ræða sem hlýtur að vera álita-
mál hvort að stenst samkeppnis-
lög.“
Hægt að auka markað
einstaklingstrygginga
— Hvaða möguleikar eru til stað-
ar fyrir íslensku vátryggingafélögin
að auka sín umsvif í hefðbundum
skaðatryggingum?
„Á sama hátt og erlendir aðilar
geta starfað hér á landi geta ís-
lensku félögin einnig starfað í út-
löndum. Það er auðvitað möguleiki
á því að slíkt verði gert í framtíð-
inni en mér er ekki kunnugt um
að neitt félag hyggi á landvinninga
í útlöndum. Hins vegar er hægt að
auka þann markað sem fyrir er í
landinu m.a. á sviði einstaklings-
trygginga. Það á fyrst og fremst
við um tryggingar á innbúi manna
og íbúðum.
í nýlegri könnum sem Samband
íslenskra tryggingafélaga stóð fyrir
kom í ljós að ótrúlega margir íslend-
ingar láta hjá líða að brunatryggja
innbú sitt. Á sama hátt er það einn-
ig of algengt að menn láti hjá líða
að tryggja íbúðir sínar fyrir öðrum
áföllum en bruna. Það eru ýmsar
aðrar áhættur og það er t.d. mikið
um vatnstjón hér á landi. Alltof
margir tryggja ekki íbúðir sínar
fyrir slíkum tjónum.
Með aukinni tækni í öllum rekstri
hefur síðan skapast þörf fyrir sí-
fellt nýjar vátryggingar. íslenskir
vátryggingamenn eru mjög vakandi
fyrir þessari þörf og reyna að
mæta henni. í framleiðslufyrirtækj-
um færist t.d. mjög í vöxt að taka
svokallaða skaðsemitryggingu
gegn því tjóni sem afurðir þeirra
kunna að valda neytendum. Það eru
ýmsir slíkir möguleikar fyrir hendi.“
— Nú er líftryggingamarkaður-
inn mjög lítill hérlendis. Hver er
skýringin á því að íslendingar hafa
ekki keypt sér líftryggingar í meira
mæli en raun ber vitni?
„Á þeim árum sem verðbólga var
ríkjandi í íslensku efnahagslífi dró
mjög úr líftryggingum. Á þessu
hefur nú orðið sú breyting að mikil
aukning hefur orðið í hefðbundnum
líftryggingum þar sem greiddar eru
dánarbætur við andlát. Ungt fjöl-
skyldufólk gerir sér í dag grein
fyrir nauðsyn þess að tryggja sínum
nánustu fjárhagslegt öryggi sem
fæst með líftryggingu. En eins og
nefnt var hér áðan er það á sviði
sparnaðar og lífeyrismála sem ís-
lensku félögin hafa nánast verið
áhorfendur á markaðnum hingað
til. Menn hafa talið sig geta treyst
á almannatryggingakerfíð og líf-
eyrissjóðina. Sjóðirnir eru misjafn-
lega sterkir en því miður er skyldu-
aðild að lífeyrissjóðum þannig að
menn verða að vera með sín rétt-
indi í sjóðum hvort sem þeir standa
sig eða ekki.
Lausleg athugun sýnir að ísland
sker sig að þessu leiti gersamlega
úr ef það er borið saman við ná-
grannalöndin að þvi er varðar þátt-
töku líftryggingafélaga í lífeyris-
sparnaði. Við höfum lagt áherslu á
að núverandi kerfi er barns síns
tíma. Það var á sínum tíma fundið
upp til að tryggja það að menn
ættu einhvers staðar lífeyrisrétt-
indi. Kerfið er hins vegar svo
ósveigjanlegt að það skapar ekki
rými fyrir nýja þátttakendur.“
T ry ggingafélag getur
rekið banka
— Nú skapa hin nýju lög mögu-
leika á því að tryggingafélög hefji
bankastarfsemi og að sama skapi
geta bankar boðið vátryggingar.
Hvaða þróun sérðu fyrir þér í þessu
efni?
„Það er auðvitað búið að víkka
út okkar athafnasvið. Þetta er
breyting til samræmis við það sem
hefur gerst annarsstaðar. í Dan-
mörku er algengt að vátryggingafé-
lög reki banka og þar var fyrir-
komulagið þannig áður að vátrygg-
ingafélagið þurfti að stofna móður-
félag til að geta rekið banka. Sú
breyting hefur orðið að vátrygg-
ingafélagið sjálft getur átt banka
eða eignarleigu. Þetta er spor í rétta
átt því ávöxtun fjármuna er auðvit-
að mjög veigamikill þáttur í starf-
semi vátryggingafélaga. Hvernig til
tekst í því efni getur ráðið mjög
miklu t.d. um hversu sterk félögin
geta orðið. Síðan þola menn auðvit-
að betur það að iðgjöld standi ekki
undir tjóni ef fjármálastarfsemin
gengur vel.
Það hefur ekki verið tekin nein
ákvörðun um hvort ráðist verður í
stofnun fjármálafyrirtækja en auð-
vitað verður það eitt af því sem við
hljótum að velta fyrir okkur í fram-
tíðinni. Ég sé hins vegar fyrir mér
aukna samvinnu banka og vátrygg-
ingafélaga um ýmiskonar fjármála-
þjónustu.“
— Nú hafa vátryggingamiðlarar
verið að hasla sér völl hérlendis.
Hvaða breytingar mun það hafa í
för með sér?
„Starfsemi vátryggingamiðlara
er leyfð samkvæmt lögum. Hins
vegar höfum við litið svo á að það
sé engin sérstök þörf fyrir starfsemi
þeirra. Menn eiga mjög greiðan
aðgang að vátryggingafélögunum
og þau eru þannig uppbyggð að það
er reiknað með beinum tengslum
við viðskiptamenn. Erlendis eru
sum vátryggingafélög í skrifstofu-
byggingum í miðborgum sem ein-
göngu eru fyrir þá sem eiga við-
skipti í stórum stíl. Engu að síður
er þetta orðið staðreynd. Það getur
auðvitað orðið til þess að ákveðin
viðskipti færist frá íslensku félög-
unum til útlanda. Reyndar er það
alveg óráðið hvort eð^_ hvernig ís-
lensku félögin muni vinna með vá-
tryggingamiðlurunum."
Tjónatíðni eykst í
efnahagsuppsveiflu
— Nú var síðasta ár tvímæla-
laust besta ár Sjóvár-Almennra
hvað afkomu snertir þar sem ið-
gjöld jukust meðan tjón minnkaði.
Er líklegt að framhald verði á þess-
ari þróun?
„Nei, viðbrögð okkar við þessu
góðæri hafa verið sú að lækka ið-
gjöldin. Við höfum beinlínis lækkað
iðgjaldataxtana og sömuleiðis end-
urgreitt iðgjöld til þeirra tjónlausu
aðila sem hafa ákveðin lágmarks-
viðskipti. Iðgjaldatekjurnar munu
því ekki vaxa, að óbreyttri markaðs-
hlutdeild.
Að því er tjónahliðina varðar er
erfiðara að spá fyrir um þróunina.
Reynslan sýnir okkur að þegar um
hægist í þjóðfélaginu eins og gerist
þegar ákveðið kreppuástand ríkir
þá fækkar tjónum. Um leið og hjól-
in fara að snúast á nýjan leik sem
ákveðin vísbending liggur fyrir um
að sé að byrja að gerast, þá segir
reynslan okkur að búast megi við
aukinni tjónatíðni. Það er því ekk-
ert sem bendir til að við getum
búist við sömu afkomu á árinu 1995
og við höfðum árið 1994. Á móti
kemur að við erum ennþá að njóta
ávaxtanna af hagræðingu innan
félagsins sem kemur á móti þessu.
Síðan ræðst afkoma okkar af því
hvernig til tekst í fjárfestingum sem
við höfum lagt í. Keppikeflið hjá
okkur hlýtur að vera það að halda
iðgjöldunum niðri eins og við get-
um. Þegar frjáls samkeppni ríkir
þá verða menn að standa sig.“
— Hæstiréttur kvað nýlega upp
dóm þar sem hafnað er verklags-
reglum tryggingafélaganna í út-
reikningum á bótagreiðslum fyrir
minniháttar örorku. Hvaða áhrif
mun þetta hafa á ykkar afkomu?
„Við teljum ekki að þessi dómur
taki til þeirra meginbreytinga sem
fólust í svonefndu verklagi. Það sem
hins vegar skipti máli í þessum
dómi hæstaréttar er að prósentan
sem notuð er til að afvaxta kröfur
lækkuð sem þýðir að greiðslan sem
þarf að inna af hendi þarf að vera
þeim mun hærri. Okkur sýnist að
þetta geti þýtt hjá okkur kringum
300 milljónir. Á móti kemur að
dómurinn gengur lengra í því að
lækka bætur vegna eingreiðslna en
áður hefur verið. Hins vegar má
segja að svona sveifla eigi að geta
rúmast innan þeirra öryggismarka
sem eru fyrir hendi í okkar sjóðum.
Þetta gefur vonandi ekki tilefni til
iðgjaldahækkana strax.“
Stórverðlækkurrá pappírstæturufrt.Wyggið öryggi með
trúnaðarskjöi o.fi. — Tækifæri ao gera góö kaup.
HÉÉH J. nSTVRLDSSON HF.
Skipholti 33,105 Reykjavík
sími 552 3580 - símbréf 552 3582
Stálsleglð öryggi
Öryggisskápamir frá Rosengrens
eru traust geymsla fyrir peninga,
skjöl, tölvugögn og önnur verð-
mæti. Skápamir sem eru í hæsta
gæðaflokki fást í ýmsum stærðum
og gerðum. Kynnið ykkur úrvalið.

H
QHayes
KfflAM
í!fC+E«
®Hayes M Ó T Ö L D
Örugg tengsl viö netiö
Hayes mótöldin eru þau þekktustu í heimi og viöurkennd fyrir gæði.
Henta frábærlega fyrir þá sem vilja tengjast Internetinu og
gagnabönkum nær og fjær.
EINAR J. SKULASON HF
Grensásvegi 10, sími 563 3000