Morgunblaðið - 13.05.1995, Síða 1

JHo rgmtMafófc
• Bókasafn Vatíkansins/2
*
• Alftnesingurinn Grímur/4
• Ljósmyndarinn Nadar/8
MENNING
LISTIR
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS LAUGARDAGUR 13. MAÍ 1995
BLAÐ
Isabel Allende skrifar um líf sitt og dauða dótturinnar
Listaklúbbur Leikhúskjallarans
I svörtu landi
JÓLIN 1992 lést 28 ára gömul dóttir rithöfundar-
ins Isabel Allende, Paula, eftir að hafa legið í dái
í eitt ár en hún þjáðist af efnaskiptasjúkdómi.
Allende sat yfir dóttur sinni síðasta árið og ákvað að
fara að ráðum útgefanda síns, sem lagði til að hún
skrifaði sögu sína á meðan hún biði þess að örlög
dóttur hennar réðust. Bókin sem ber heitið „Paula“
kom út á síðasta ári og hefur verið þýdd á norsku og
dönsku. Verið er að þýða hana á íslensku og kemur
hún út síðar á þessu ári hjá Máli og menningu.
Paula bjó í Madríd og var orðin mikið veik er móð-
ir hennar kom til borgarinnar vegna kynningar á nýj-
ustu bók sinni. Allende náði að kveðja dóttur sína
áður en hún missti meðvitund. „Á því augabliki stöðvað-
ist líf mitt einnig, við fórum báðar yfir dulmagnaðan
þröskuld og inn í svart land,“ skrifar Allende.
I bókadómi sem birtist í Politiken segir að bók Al-
lende fjalli um dvölina í þessu svarta landi. I henni
skrifi Állende sögu sína og sögu ættar sinnar handa
dótturinni, svo að hún geti munað, vakni hún til lífs-
ins. Niðurstaðan er sjálfsævisöguleg skáldsaga sem
lesendur fýrri bóka Allende muni taka fagnandi þar
sem þeir kannist við fjöldamargt sem þar sé sagt frá.
Ævisaga
Allende segir frá dvölinni hjá afa og ömmu, hjóna-
bandi foreldranna sem sigldi í strand, stjúpföðurnum
og diplómatinum Ramon sem fjölskyldan fylgdi um
heim allan, fyrra hjónabandið og baráttan við að skipta
tímanum á milli eiginmanns, barna og ritstarfa. Hún
fjallar um sjálfskipaða útlegð sína í Venesúela og hryll-
inginn í Chile sem varð til þess að hún flúði föðurland
sitt. Starf sitt sem blaðamaður og sjónvarpsfrétta-
kona, tilraunin til að ná fótfestu í Venesúela, mislukk-
uð ástarsambönd, hvernig fyrra hjónabandið rann út
í sandinn og að síðustu Willi, nýju ástina.
Kafað djúpt í sálarkima
Bókin hefur fengið góða dóma, Állende þykir takast
vel að flétta saman sögu sinni og því hvernig hún
upplifir veikindi dótturinnar. Þá dragi hún upp sann-
ferðuga mynd af Paulu. „Fjarlæg, þögul og lömuð eins
og þú ert, þú vísar mér veginn,“ skrifar Allende. Og
það eitt er víst að dóttir hennar hefur vísað henni
veginn að þeim sálarkimum sem fæstir þora eða þurfa
að opna.
Fj órír ungir
tónlistarmenn
FJÓRIR ungir tónlistarmenn
halda tónleika í Listaklúbbi
Leikhúskjallarans, mánu-
daginn 15. maí. Þetta eru gítar-
leikararnir Hinrik Bjarnason og
Rúnar Þórisson, hörpuleikarinn
Sophie Schoonjans og flautuleik-
arinn Guðrún Birgisdóttir. Hinrik
og Rúnar leika saman spænsk og
suður-amerísk lög og er efnisskrá
þeirra á léttum nótum. Sophie og
Guðrún munu leika franska tónlist
og verk eftir Atla Heimi Sveinsson
og Jón Hlöðver Áskelsson.
Hinrik Bjarnason stundaði
framhaldsnám í gítarleik í Svíþjóð
undir handleiðslu prófessoranna
Per-Olafs Johnsons og Görans
Söllshers. Að því búnu lá leið hans
til Þýskalands þar sem hann lagði
stund á klassískan gítarleik við
tónlistarháskólann í Aachen.
Rúnar Þórisson stundaði fram-
haldsnám í klassískum gítarleik í
Svíþjóð undir handleiðslu prófess-
oranna Per-Olafs Johnsons, Gör-
ans Söllshers og Gunnars Spjuths
lektors. Rúnar lauk prófí í tónvís-
indum frá Lundúnaháskóla árið
1993.
Guðrún Birgisdóttir stundaði
framhaldsnám í flautuleik hjá Per
0jen í Ósló og Ecole Normale de
Musique í París og lauk þaðan
einleikaraprófi 1979. Þá tók við
nám í einkatímum hjá Reymond
Guiot og Pierre-Yves Artaud þar
sem hún var styrkþegi franska
ríkisins til ársins 1982. Síðan hef-
ur Guðrún starfað mikið við leik-
húsin hér í Reykjavík og verið
flautuleikari við Islensku óperuna'
um margra ára skeið.
Sophie Schoonjans er fædd í
Belgíu. Upphaflega lærði hún á
píanó en sneri sér síðan að hörpu-
leik. Hún hefur unnið til fjölda
verðlauna víða um heim fyrir leik
sinn á hörpu. Einnig hefur Sophie
leikið með fjölda kammerhljóm-
sveita og minni hljómsveita og
haldið einleikstónleika í heima-
landi sínu og víðar. Sophie flutti
til Islands árið 1992 og réðst sem
tónlistarkennari til Þórshafnar og
var þar til ársins 1994. Síðan hef-
ur hún leikið m.a. með Sinfóníu-
hljómsveit íslands og Sinfóníu-
hljómsveit Norðurlands.
Síðustu einleikstónleikar
Ingvars Jónassonar
UM MARGRA ára skeið hefur
Ingvar Jónasson víóluleikari
tekið þátt í íslensku tónlistar-
lífi. Hann hyggst nú hætta flutn-
ingi einleiks- og kammertónlist-
ar, en heldur áfram að leika
með Sinfóníuhljómsveit íslands.
„Nú er nóg komið og unga fólk-
ið á að taka við og sjá um þessa
hluti,“ segir Ingvar.
Þessir síðustu tónleikar Ing-
vars verða í Gerðarsafni á
mánudagskvöld en með honum
spilar Anna Guðný Guðmunds-
dóttir píanóleikari. Á efnis-
skránni eru sónötur eftir J.
Brahms og D. Sjostakovits.
„Þetta eru verk sem ég hef spil-
að oft áður og þykir vænt um,“
segir Ingvar. „Sónöturnar voru
báðar samdar í lok starfsævi
þessara tónskálda. Þannig
fianst mér viðeigandi að ljúka
mínum stafsferli með þessum
verkum. Sjostakovits lauk sinni
sónötu ekki fyrr en hann var
lagstur banaleguna á sjúkra-
húsi. Mér hefur alltaf fundist
að með þessu verki hafi hann
samið sína eigin sálumessu. En
sónata Brahms var næstsíðasta
tónsmíð hans. Hann samdi verk-
ið fyrir píanó og klarinett eða
víólu. Á þeim tíma var fágætt
að samið væri fyrir víólu sem
einleikshljóðfæri.
Nýtt íslenskt verk
eftir Jón Nordal
Á tónleikunum verður einnig
frumflutt nýtt íslenskt verk eft-
ir Jón Nordal sem hann samdi
fyrir Ingvar. „Við Jón höfum
verið félagar og vinir frá því
við vorum saman í tónlistarskól-
anum á okkar yngri árum, en
þetta verk sem Jón samdi fyrir
mig kallar hann Lítið næturljóð.
Tónleikarnir í Gerðarsafni
verða mínir síðustu hér í
Reykjavík en svo mun ég halda
eina tónleika fyrir norðan og
þá ætla ég að binda endahnút-
inn á ferilinn með því að taka
þátt í vígslu nýrrar kirkju á
Isafirði síðar í mánuðinum.“
Ingvar Jónasson ólst upp á
ísafirði og hélt sína fyrstu tón-
leika þar árið 1940, þá aðeins
13 ára að aldri. „Þetta voru
svona heimatónleikar, en faðir
minn, sem var organisti í kirkj-
unni, spilaði einnig, sem og
móðir mín, sem lék á píanó og
söng. Þannig þykir mér núna
55 árum síðar ákaflega vænt
um að fá að taka þátt í vígslu
nýrrar kirkju á ísafirði."
Hefur tekið þátt í mörgum
tónlistarviðburðum
Um árabil hefur Ingvar verið
tónlistarkennari ásamt því að
starfa með hljómsveitum bæði
á íslandi og erlendis. Á löngum
starfsferli sínum hefur hann
tekið þátt í mörgum tónlistar-
viðburðum. „Ég man eftir því
þegar Þjóðleikhúsið var vígt,
þá var mikið um dýrðir. Allan
ljósabúnaðinn og tækninýjung-
arnar þurfti að sýna. En tækni-
mennirnir kunnu ekki mikið á
hann þannig að æfingar voru
langar. Lengsta æfing sem ég
lief setið var þá, alls 14 stund-
ir.“ Tónleikar Ingvars og Önnu
Guðnýjar í Gerðarsafni verða
mánudaginn 15. maí kl. 20.30.