Morgunblaðið - 18.05.1995, Blaðsíða 2

2 B FIMMTUDAGUR 18. MAÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
MYNDIN er tekin eftir að starfsmenn BT tölva höfðu breytt yfir
skilti við verslunina þar sem áður stóð Bónustölvur.
Bónustölvur verða
BT tölvur
Jóhannes í Bónus hugsar sér einnig til
hreyfings gegn Bónus Radíó
Eigandi Heilsuhússins
gagnrýnir Hagkaup
fyrir „hugmyndastuld “
FORRAÐAMENN Tæknivals hf.
hafa ákveðið að breyta heiti
Bónustölva tímabundið í BT tölv-
ur í framhaldi af Iögbanni sem
sýslumaðurinn í Reykjavík sam-
þykkti á mánudag á notkun fyrr-
nefnda heitisins. Er nú beðið eft-
ir því að Bónus höfði mál fyrir
héraðsdómi á hendur Tæknivali
til staðfestingar lögbanninu.
Rúnar Sigurðsson, fram-
kvæmdastjóri Tæknivals hf., seg-
ist vænta þess að héraðsdómur
muni kveða upp sinn dóm í mál-
inu í haust sem verði Tæknivali
í hag. Um leið og lögbanninu
verði aflétt muni fyrirtækið taka
upp heitið Bónustölvur að nýju.
Rúnar bendir á að allir lögfræð-
ingar sem fyrirtækið hafi ráðg-
ast við séu á einu máli um að
Tæknival sé í fullum rétti að
nota þetta heiti enda komi það
fram hjá Vörumerkjaskrá að eig-
endur Bónus hafi ekki einkaleyfi
á þvi. Þá hafi ýmis önnur fyrir-
tæki eins og Bónus Radíó, Bón-
usvídeó og Bónusborgarar notað
þetta í mörg ár án þess að at-
hugasemdir hafi komið fram.
Síðan hafi Bónus-heitið verið
notað í Noregi í mörg ár. „Mér
sýnist að Jóhannes í Bónus sé
kominn úr hlutverki Hróa hattar
í hlutverk fógetans. Ein ástæðan
fyrir þessum viðbrögðum hans
gæti verið sú að fyrirtækið hafi
ætlað að fara sjálft út í sölu á
tölvum,“ sagði Rúnar.
Jóhannes Jónsson, kaupmaður
í Bónus, staðfesti að hann hefði
ekki fengið Bónus-nafnið skrá-
sett hjá Vörumerkjaskrá. „Við-
skiptavildin sem við höfum skap-
að þessu nafni á sex árum er
réttarins ígildi. Við eigum 500
úrklippur úr blöðum þar sem
rætt er um Bónus. Núna eru aðr-
ir að reyna að hagnýta sér það.“
Varðandi það hvers vegna
hann hefði ekki gert athuga-
semdir fyrr við notkun Bónus-
heitisins sagði Jóhannes að Bón-
us Radió og Bónustölvur væru
fyrstu fyrirtækin til að hagnýta
sér það á smásölumarkaði. Ef
niðurstaðan yrði jákvæð í dóms-
málinu gegn Bónustölvum yrði
með sama hætti farið fram á lög-
bann á nafnið Bónus Radíó og
þess krafist að það verði aflagt.
Sömu rökin giltu í því máli. Hins
vegar hefði fyrirtækið ekki séð
ástæðu til að amast við því að
Bónus-heitið væri notað hjá ein-
yrkjum á allt öðrum markaði en
Bónus starfaði á.
„Mig myndi ekki langa til að
setja fyrirtæki á stofn og stela
grunninum frá öðrum. Mér finnst
það ansi langt gengið þegar
fyrirtæki eins og Tæknival og
Radíóbúðin þurfa að standa í
þessu. Þetta villir um fyrir neyt-
endum. Þarna eru fyrirtæki að
reyna að næla sér í viðskiptavild
sem við höfum skapað.“
Jóhannes sagði ekki rétt að
hann ætlaði sjálfur út í sölu á
tölvum en ef málið gegn Bónus-
tölvum tapaðist myndi hann hik-
laust gera það og benti á að fyrir-
tækið væri þegar byijað að selja
sömu vörur og Bónus Radíó hefði
á boðstólum.
MIKIL gagnrýni kemur fram á
starfshætti Hagkaups í bréfí sem
Orn Svavarsson, eigandi Heilsu
hf., sendi stjórn Húsfélagsins
Kringlunnar og verslunareigend-
um í Kringlunni.
Heilsa hf. rekur verslunina
Heilsuhúsið í Kringlunni og í bréfi
sínu gagnrýnir Örn hvernig for-
svarsmenn Hagkaups stóðu að
samkeppni við þá verslun. Hann
segir í bréfínu að þegar byggjend-
ur Kringlunnar óskuðu eftir
Heilsuhúsinu til samstarfs í þeirri
nýju verslunarsamstæðu, hafi
meðal ágætis verið tíunduð fjöl-
breytni verslana og kostir þess að
þurfa ekki að vera í samkeppni
við samskonar verslanir í bygging-
unni. Nú hafi Hagkaup útbúið svo
nákvæma eftirlíkingu af Heilsu-
húsinu í matvöruverslun sinni að
viðskiptavinir Heilsuhússins spyiji
unnvörpum hvers vegna þeir hafi
opnað útibú í 50 metra fjarlægð
frá þeirri verslun sem fyrir sé.
Kaupfélag Húnvetninga skilaði
liðlega 100 þúsund króna hagnaði
á síðasta ári samanborið við um
17 milljóna tap árið áður. Afkom-
an batnaði í fiestum deildum auk
þess sem fjármagnskostnaður
lækkaði milli ára.
Heildarvelta félagsins var því
sem næst hin sama í fyrra og árið
áður eða um 470 milljónir króna.
Þar af nam sala dagvörudeildar
171 milljón og hélt hún hlut sínum
í flestum vöruflokkum. Sala í
byggingarvörudeild nam alls um
130 milljónum og dróst saman um
4% milli ára. Rekstur Esso-skálans
var svipaður og árið áður og nam
salan þar um 98 milljónum. Hins
vegar gekk rekstur Vilko afar vel
því salan jókst úr um 13 milljónum
í 17 milljónir eða um 28%. Sérstak-
lega hefur gengið vel að selja
vöffluduft sem kom á markað í
„í sjálfu sér hefði mér fundist
ástæðulaust að vekja athygli
stjórnar á þessari framkvæmd
nema -fyrir það hvernig að henni
var staðið,“ segir í bréfinu. „Sam-
starfsaðila mínum í Kringlunni
þótti við hæfi að senda tvo menn
í nokkrar vikur samfellt til að skrá
hjá sér vöruval okkar glas fyrir
glas, pakka fyrir pakka, rekka
fyrir rekka og kóróna þessar at-
hafnir með því að fímm manna
sendinefnd undir forystu forstjóra
fyrirtækisins gerir úttekt á Heilsu-
húsinu og forstjórinn gefur ábend-
ingar um að svona vilji hann hafa
hlutina, nákvæmlega eins og hér
sé.“
Stórlega ýkt
„Hvorki við né aðrir höfum
einkarétt á því að versla með til-
teknar vörur,“ sagði Óskar Magn-
ússon, framkvæmdastjóri Hag-
kaups, þegar hann var inntur eftir
viðbrögðum við bréfi Arnar. „Við
upphafí ársins 1994. Þá nam sala
í útibúinu á Skagaströnd um 16
milljónum sem er svipuð niður-
staða og árið 1993.
Kaupfélag Húnvetninga verður
100 ára þann 16. desember nk. í
ársskýrslu segir að félagið hafi
gengið í gegnum mikla erfíðleika
á liðnum árum. Eftir endurskipu-
lagningu og með aðhaldi og að-
gæslu hafí tekist að bæta afkomu
þess, þó ennþá sé staða þess erfíð.
Afkoman hafi markast af stöðu
landbúnaðar í héraðinu og aukinni
samkeppni í verslun með batnandi
samgöngum. Horfur eru taldar á
bættri afkomu ef ekki verði miklar
breytingar á ytra umhverfi svo
sem launum og fjármagnskostn-
aði.
Eigið fé nam í árslok alls um
36 milljónum en skuldir eru sam-
tals tæplega 258 milljónir.
höfum sjálf orðið að sæta því að
einhveijir hafi haft áhuga á hlut-
um sem við höfum verið að gera
og horft til þeirra í sínum verslun-
arrekstri. Það er ekkert við því
að segja.“
Óskar sagði að það væri talið
nauðsynlegt að Hagkaup byði
þessar heilsuvörur og að þær
hefðu meira eða minna fengist þar
áður. Hins vegar hefði þessi vöru-
flokkur verið efldur upp á síðkast-
ið. Vörurnar væru nú á einum stað
í versluninni, en það kæmi til
vegna ákveðinna skipulagsbreyt-
inga.
„Því er ekki að leyna að Örn
rekur þarna giæsilega verslun og
við gátum ekki látið hjá líða að
ganga að minnsta kosti framhjá
glugganum hjá honum. Við Iitum
til Heilsuhússins, en lýsingarnar á
því hvernig það var gert eru hins
vegar stórlega ýktar,“ sagði Ósk-
Ríkið býður
útgistingu
innanlands
RÍKISKAUP hafa boðið út alla
gistingu innanlands fyrir ríkis-
stofnanir og ríkisfyrirtæki. Stefnt
er að þvi' að gera rammasamninga
við gististaði um allt land sem gilda
munu í tvö ár. Ráðgert er að samn-
ingarnir taki gildi næsta haust og
verður þá hætt að greiða ríkis-
starfsmönnum dagpeninga vegna
gistingar en þess í stað verður sá
kostnaður settur á reikning.
Samkvæmt upplýsingum Ólafs
Ástgeirssonar, verkefnisstjóra hjá
Ríkiskaupum, var ferðakostnaður
ríkisins innanlands 433 milljónir
króna árið 1993. Reiknað er með
því að um 40% þeirrar fjárhæðar
megi rekja til gistingar þannig að
heildarumfang ötboðsins gæti
numið rúmlega 170 milljónum.
Við val á samningsaðila verður
í senn litið til verðs, gæða, þjón-
ustu, aðbúnaðar og mats á gistiað-
stöðu. Gististaðir þurfa að uppfylla
margvíslegar kröfur um aðbúnað
en þeim er skipt í almennan flokk
og betri flokk.
Batnandi afkoma hjá
Kaupfélagi Húnvetninga
Afkoman / járn-
um á síðasta ári
Er samstarf bankanna í
kjaramálum á enda?
Tap á rekstri VSÍ í fyrra
Árgjöld aðildarfé-
laga drógust saman
SVERRIR Hermannsson, banka-
stjóri, segist vel getað hugsað sér
að samstarf bankanna í samningum
við starfsfólk sitt hafí runnið sitt
skeið á enda, enda þótt ýmsir verka-
iýðskappar séu komnir í lið með
yfirvöldum bankanna að semja við
fólkið. Þetta kom fram á fundi
starfsmanna Landsbankans í Há-
skólabíó í gær þar sem útibúum
voru veittar viðurkenningar fyrir
góðan árangur.
Sverrir sagði Landsbanka vera í
betri færum að leysa innri vanda-
mál stofnunarinnar hvort heldur
þau lytu að kaupi eða kjörum eða
öðrum þeim þáttum sem þessi viða-
mikla starfsemi hvíldi á. „Eg trúi
að með þeim hætti næðum við sam-
an um betri úrlausnir til bættra
kjara því auðvitað fer það saman
að við bætum afkomu bankans og
bætum kjör fólksins," sagði Sverrir.
Mæta þarf aukinni samkeppni
Halldór Guðbjamason, banka-
stjóri sagði í ávarpi sínu að fyrirsjá-
anlegt væri að vaxtamunur myndi
minnka vegna aukinnar samkeppn;
sem m.a. kæmi fram í auknum ósk-
um viðskiptavina um tilboð í vexti
útlána. „Samhliða því verður að
tryggja að viðskiptamenn sem ekki
eru komnir út á tilboðsmarkaðinn
njóti sambærilegra kjara hjá bank-
anum og þeir sem slíkra tilboðs-
kjara njóta. Þrátt fyrir að bankam-
ir hafi nú þegar farið að laga sig
að nýjum viðskiptaháttum og geri
í auknum mæli kröfu til þess að
þjónustutekjur standi undir hærri
kostnaðarhlutdeild em þjónustu-
tekjur Landsbankans af nýjum og
eldri þjónustuþáttum ekki nema
51% af vaxtamun hans. Þetta hlut-
fall þarf nauðsynlega að vaxa.“
Þá sagði Halldór samkeppnina
taka á sig ýmsar myndir. „Einn af
okkar stærri samkeppnisaðilum
virðist ekki vera búinn að gera upp
við sig hvort hann ætlar að vera í
alvöru samkeppni á sviði fjármála
eða hvort hann ætlar fyrst og fremst
að stunda samkeppni á vettvangi
sem mestrar íjölmiðlaumræðu. A
þeim vettvangi hefur ekki verið
rætt um verð og þjónustu heldur
hefur rógurinn verið í fyrirrúmi.
Nýir aðilar í samstarfí við erlenda
aðila hafa boðað samkeppni á sviði
gjaldeyrisviðskipta auk þess sem
Póstur og sími er farinn að skil-
greina sig sem innlánsstofnun og
boðar aukin gjaldeyrisviðskipti á
pósthúsum. Þessari samkeppni þurf-
um við að mæta og með öllum til-
tækum ráðum tryggja að bankinn
haldi sinni sterku markaðshlutdeild
í þessum viðskiptum."
TAP varð á rekstri Vinnuveitenda-
sambands íslands á seinasta ári
sem nam um 2,7 milljónum kr.
samanborið við 5,8'millj. kr. hagn-
að á árinu á undan. Megin ástæð-
an er sú að tekjur sambandsins
af félagsgjöldum hafa dregist
saman en árgjöld aðildarfélaga
minnkuðu úr um 72,5 millj. kr. á
árinu 1993 í 71,3 miilj. á seinasta
ári.
Súpa seiðið af
gjaldþrotahrinu liðinna ára
Fram kom í máli Þórarins V.
Þórarinssonar, framkvæmda-
stjóra VSÍ, á aðalfundi sambands-
ins í vikunni, að ástæður þessa
væru annars vegar minni tekjur
vegna breytinga sem gerðar voru
í fyrra þegar ákveðið var að lækka
svokallað veltuhámark sem ár-
gjöldin eru miðuð við og hins veg-
ar væri sambandið enn að súpa
seiðið af gjaldþrotahrinu liðinna
ára.
Rekstrargjöld hækkuðu um 9%
á milli ára eða um 7 millj. kr. og
var meginástæða þess útgjöld
vegna 60 ára afmælis sambands-
ins. Fram kemur í efnahagsreikn-
ingi Framkvæmdasjóðs VSÍ að
útistandandi árgjöld numu um 6,8
millj. kr. á seinasta ári samanbor-
ið við 393 þús. kr. fyrir árið 1993.
í máli Þórarins kom fram að gert
sé ráð fyrir því að reksturinn verði
í jafnvægi á þessu ári.