Morgunblaðið - 19.05.1995, Blaðsíða 20

20 FÖSTUDAGUR 19. MAÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Loginn
blaktir
LEIKLIST
Lcikfclag
Rangæinga
KERTALOG
Leikfélag Rangæinga: Kertalog
eftir Jökul Jakobsson. Leikstjóri:
Ingunn Jensdóttir, Leikendur:
Anna H. Helgadóttir, Sigurður B.
Sigurðsson, Guðmundur Helga-
son, Þórunn Ólafsdóttir, o.fl.
Sunnu, Hvolsveili, 13. mai.
MISSERI eftir að út kom safn
leikrita Jökuls Jakobssonar heit-
ins hafa leikfélög, einkum sunn-
anlands, tekið rækilega við sér
og á útmánuðum hafa leikrit
hans verið á fjölunum í Reykja-
vík, Hveragerði, Hvolsvelli og
Vestmannaeyjum.
Á Hvolsvelli hrista vaskir
Rangæingar af sér slenið í
skemmunni bak við Sláturfélagið
þar sem áður var Saumastofan
Sunna.
Þetta leikhús hygg ég sé vand-
fundnasta leikhús landsins,
eiginlegt bakhús við bakhús, og
örugglega það eina þar sem
gallabuxur, stuttbuxur og svart-
ur brjóstahaldari hanga til þerris
á þvottalínu við innganginn á
meðan sýning ier fram.
Leikstjórinn, Inga Jensdóttir,
heldur um þessar mundir upp á
tuttugu ára afmæli sitt sem leik-
stjóri.
Hún hefur á þessum árum
sett upp þrjátíu leikrit, byrjaði á
því að spreyta sig á Kertalogi
árið 1975 og það er skemmtileg
tilviljun að nú setur hún Kertalog
á svið öðru sinni.
Inga ber þá virðingu fyrir text-
anum að hún hefur enga tilburði
uppi til að breyta honum eða
stytta heldur fá áhorfendur að
fylgjast með framvindu leikritins
allri, öllum skírskotunum og end-
urtekningum á þann hátt sem
birtist í handritinu. Fyrir bragðið
verður verkið magnaðra, fyllra,
fjölþættara og kemst nær kvik-
unni í áhorfandanum en hefði það
verið stytt.
Ekki er heiglum hent að skila
hlutverki Láru svo vel sé. Sárs-
aukinn í tilveru hennar er eins
og holdrosi: Það er óbærilegt að
finna hann sttjúkast við vang-
ann. Vonleysið í von hennar er
ámátlegt. Mann langar til þess
að stökkva niður af áhorfanda-
pöllunum og leiða þessa stúlku
burtu úr skímu þess langa kalda
ljóss sem skilgreinir fortakslaust
umkomuleysi hennar og fangar
á sviðinu, hvísla því að henni að
stundum dugi ekkert, ekki blíðan
og alls ekki grunnhyggni sak-
leysisins.
Þessu skilaði Anna Hrund
Helgadóttir til mín sem Lára og
ég þakka henni fyrir að hafa
farið talsvert djúpt inn í sjálfa
sig til að ná í það.
Sigurður Bjami Sigurðsson
leikur piltinn Kalla sem verður
fyrir þeim ósköpum að eiga móð-
ur sem sviptir hann frelsinu til
að elska.
Sumir segja að oft vinni slíkir
menn stórvirki á sínum ævidög-
um, allt í þeirri bomu von að
þóknast mömmu.
Guðmundur Helgason og Þór-
unn Ólafsdóttir leika Manninn
og Konuna ágætlega.
íslendingar og Svisslendingar
voru að leika handbolta þegar
þessi sýning stóð og ég var eini
karlinn meðal áhorfenda.
Ég get ekki varist þeirri hugs-
un að karlmenn í Rangárþingi
hefðu ekki síður haft gott af því
að sjá á sviðinu í Sunnu hvernig
við elskum hvort annað fyrir það
sem okkur er naumt skammtað,
því þetta leikrit snýst einum
þræði um hið skarða líf og mis-
munandi viðbrögð okkar við því.
Einum þræði af mörgum.
Guðbrandur Gíslason
Morgunblaðið/Halldór
VALGARÐUR Gunnarsson myndlistarmaður fær oft hugmyndir úr svart/hvítum kvikmyndum.
Sýning á verkum hans stendur nú yfir í Gallerí Borg.
„ÉG BYRJA með óljósa hugmynd
enda er erfitt að festa hendur á
ákveðinni meiningu. Síðan þróast
þetta í myndinni og hvergi annars
staðar. Upphaflega hugmyndin
gleymist því oft meðan á vinnslu
myndanna stendur," segir Val-
garður Gunnarsson myndlistar-
maður en sýningu á verkum hans
í Gallerí Borg lýkur á sunnudag-
inn kemur.
„Ég nem staðar þegar mér
finnst nóg að gert og er orðinn
þokkalega sáttur við verkið,“
heldur listamaðurinn áfram.
„Auðvitað er hægt að haida Iengi
áfram. Ég reyni hins vegar alltaf
að enda á einhveijum ákveðnum
stað þótt enginn einn ákveðinn
endir sé til.“
Valgarður kveðst oft fyllast
löngun til breyta mynd löngu eftir
að hann hefur lagt hana frá sér.
Þá uppgötvar hann eitthvað nýtt
sem hann hafði ekki komið auga
á áður. Undir slíkum kring-
umstæðum kemur það sér afar
illa ef búið er að selja myndina.
„Þá getur maður náttúrulega ekk-
ert gert.“
Á sýningunni í Gallerí Borg
getur að líta tuttugu verk og eru
þau flest unnin með olíu á striga.
Flest verkanna eru frá þessu ári
ogþví síðasta. Valgarður efndi
síðast til einkasýningar hér á landi
Snerti-
gildið í
öndvegi
i Nýhöfn fyrir fjórum árum en
undanfarin ár hefur hann verið á
faraldsfæti. Á liðnu ári sýndi hann
á vegum DIN-stofnunarinnar í
Berlín og árið 1993 var hann með
einkasýningu i Nashville.
Aukið svigrúm
Listamaðurinn kom sér upp
nýrri og betri vinnuaðstöðu í fyrra
en hann hafði um langt árabil
unnið við afar þröng skilyrði.
Verkin hafa stækkað í samræmi
við aukið svigrúm og Valgarður
viðurkennir að hann geti nú færst
meira í fang en áður.
Valgarður kveðst vinna jafnt
og þétt enda sé ákaflega mikil-
vægt fyrir myndlistarmenn að
halda sér við efnið. Hann fer sér
hins vegar að engu óðslega og
gefur sér góðan tíma til að ljúka
myndum. „Ég er mjög hrifinn af
mörgu sem gert er með ákefð og
krafti en það er hins vegar ekki
minn stíll að vinna með þeim
hætti."
Valgarður er mjög upptekinn
af snertigildi litanna. „Ég vil að
fólk geti notið listarinnar. Mörg
málverk eru þannig að þau njóta
sín hvergi nema á listasöfnum.
Ég held að myndirnar mínar séu
ekki þannig enda er megnið af
þeim í einkaeign."
Valgarður kveðst oft fá hug-
myndir úr sjónvarpi og nefnir sér-
staklega gamlar svart/hvítar bíó-
myndir í því samhengi. „Það er
margt í þessum myndum sem vek-
ur forvitni ekki síst bakgrunnur-
inn. Ég horfi því á þær á mynd-
bandi og nota tæknina til að sýna
myndskeiðin hægt. Ég er að þessu
leyti nútímamaður þar sem ég
eyði meiri tíma í að horfa á sjón-
varp en landslag."
Málverk eiga sér oft hliðstæðu
í sálarlífi skaparanna. Persónuleg
reynsla er þá kveikjan að verkinu
og atburðirnir táknrænir. Val-
garður segir að persónuleg
reynsla sín rati oft með óbeinum
hætti inn í myndheiminn. „Það er
oft einhver skírskotun til eigin
reynslu en þegar upp er staðið
skiptir hún í raun ekki máli þar
sem hver mynd verður alltaf að
lifa eigin lífi án minnar hjálpar."
Tónleikar Graduale-kórs Langholtskirkju á morgun laugardag
Létt og
litríkt
GRADUALE-KÓR Langholtskirkju
heldur tónleika í Langholtskirkju á
morgun, laugardag kl. 17. Graduale-
kórinn er barna- og unglingakór og
tók til starfa í upphafi árs 1992 en
hann er sprottinn upp úr kórskóla
Langholtskirkju sem stofnaður var
haustið áður. Miklar kröfur eru gerð-
ar til kórfélaga, sem eru 43 á aldrin-
um 11 til 17 ára, en margir þeirra
eru langt komnir í tónlistamámi og
sumir hafa gengið í kórskólann.
Ásdís Kristinsdóttir, sem er sextán
ára og hefur starfað í kómum frá
stofnun hans, segir að allir þurfi að
hafa gengið í gegnum eitthvert tón-
listamám áður en þeir ganga í kór-
inn, það sé nauðsynlegt að kunna
að lesa nótur og annað slíkt. Ásdís
lærði bæði á flautu og píanó þegar
hún var yngri en er hætt því nú og
það sama er að segja um Stefán
Siguijónsson, kórbróður Ásdísar,
sem lærði eitt sinn á píanó. „Flestir
í kórnum hafa lært á eitthvert hljóð-
færi eða eru í hljóðfæranámi með
kórstarfinu", segir Ásdís og Stefán
bætir því við að sennilega væri hægt
að stofna myndarlega hljómsveit upp
úr kómum ef svo-bæri undir.
Heilluð af óperunni
Aðspurð sögðust þau bæði myndu
vilja læra söng í framtíðinni; „það
Morgunblaðið/Sverrir
ÞAÐ ættu fleiri að prófa að syngja í kór. Frá æfingu í Félagsheimili Langholtskirkju.
gæti hins vegar hindrað mann að
það er bæði dýrt að læra söng og
mjög tímafrekt með öðru námi“, seg-
ir Ásdís. Stefán segist hins vegar
ætla að halda sig við kórinn svona
fyrst um sinn; „ég fer svo kannski
að læra söng síðar þegar múturnar
eru gengnar yfir“, bætir hinn ellefu
ára söngvari við og glottir við tönn.
Þau segjast líka bæði vera mjög heill-
uð af óperunni og hafa farið á nokkr-
ar sýningar, t.d. fóru þau nýiega að
sjá La Travíata í íslensku óperunni
og þótti það hreint frábært. Stefán
vill reyndar bæta því við að hann
hafi áhuga á öllum tegundum tónlist-
ar; „skólafélögum mínum finnst það
reyndar mjög skrítið að ég hlusta á
alla tónlist, allt frá þungarokki til
ópem.“
Að sögn Ásdísar og Stefáns er
Stefáu Ásdis
áhugi á kórsöng kannski ekki mjög
almennur á meðal krakka á þeirra
aldri. „Þetta er þó mjög misjafnt",
segir Ásdís, „og það er a.m.k. ekki
svo slæmt að vinum mínum þyki
þetta hallærislegt þótt þau hafi ekki
áhuga á kórsöng sjálf.“ „Áhuginn
fer kannski líka eftir því hvort það
er kór í skólanum þínum“, segir Stef-
án, „og þá hvort kórstjórinn er
skemmtilegur. Við erum heppin því
Jón Stefánsson er bæði góður stjórn-
andi og svo á hann það til að segja
fyndnar og skemmtilegar sögur. Eg
vil hins vegar benda krökkum á okk-
ar aldri á að prófa að syngja í kór,
ég er viss um að það myndi kveikja
áhugann hjá mörgum."
Á efnisskrá tónleikanna á morgun
eru íslensk lög, m.a. ættjarðarlög en
einnig nýrri verk, t.d. eftir Jón Ás-
geirsson, Hjálmar H. Ragnarsson,
Jón Nordal og Jórunni Viðar. Þá eru
á dagsskránni erlend lög, m.a. negra-
sálmar og syrpa af lögum úr söngva-
seiði. Ásdís og Stefán sögðu að þetta
yrðu léttir og litríkir vortónleikar og
vildu hvetja sem flesta til að koma
og lyfta sér upp en ágóðinn af tón-
leikunum rennur í ferðasjóð kórsins.
Down Beat
kynnir
Sunnu Gunn-
laugsdóttur
BANDARÍSKA tímaritið
Down Beat, sem er eitt út-
breiddasta og virtasta djass-
tímarit í heimi, kynnir ís-
lenska píanóleikarann
Sunnu
Gunnlaugs-
dóttur í
nýjasta
tölublaði
sínu og er
greint frá
því að
Sunna hafi
hlotið
íaugsaomr
ur minn-
ingarsjóði Karls Sighvats-
sonar, sem veittur sé árlega
hæfileikaríkum pianó- eða
orgelleikurum á íslandi.
I blaðinu kemur fram að
Sunna leggi um þessar
mundir stund á pianónám
við William Paterson Coll-
ege í Wayne i New Jersey
hjá Pete Malinverni og að
hún komi fram með hljóm-
sveitum undir stjórn þriggja
heimskunnra djassleikara,
gítarleikarans Kenny Bur-
rell, pianóleikarans Harold
Mabern og bassaleikarans
Rufus Reid.