Morgunblaðið - 21.05.1995, Blaðsíða 26
26 SUNNUDAGUR 21. MAÍ1995
MORGUNBLAÐIÐ
-f
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 21. MAÍ1995 27
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI
FRAMKVÆMDASTJÓRI
RITSTJÓRAR
KRISTJÁN Ragnarsson, for-
maður LÍÚ, virðist hafa mis-
skilið úrslit síðustu þingkosninga
og þær vísbendingar, sem fram
komu í kosningabaráttunni um
afstöðu almennings til fískveiði-
stefnunnar, ef marka má grein,
sem hann skrifar í nýútkomið
fréttabréf LÍÚ og ítarlega var sagt
frá hér í blaðinu si. föstudag.
í grein þessari segir Kristján
Ragnarsson m.a.: „Nú þegar úrslit
kosninga til Alþingis liggja fyrir
vekur það sérstaka athygli, að
þeir stjórnmálaflokkar, sem einna
helzt hafa staðið vörð um fiskveiði-
stefnuna undanfarin ár, teljast sig-
urvegarar kosninganna. Hins veg-
ar hafa þeir aðilar, sem talað hafa
af ábyrgðarleysi um það mál, ekki
uppskorið þá fylgisaukningu, sem
þeir hafa væntanlega veðjað á með
slíku tali.“
Sá maður, sem ætti einna gerzt
að þekkja til, Davíð Oddsson, for-
sætisráðherra, hafði svolítið annað
mat á þessari stöðu í stefnuræðu
sinni á Alþingi sl. fimmtudags-
kvöld. Forsætisráðherra sagði
m.a.: „í kosningaslagnum, sem
nýlega er afstaðinn, gáfust okkur
þingmönnum fjölmörg tækifæri til
Árvakur hf., Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
að eiga skoðanaskipti við fjölda
kjósenda. Við tókum eftir því, að
nokkurs óróleika gætir um skipan
sjávarútvegsmála víða um landið.
Það þarf ekki að koma á óvart,
að farvegur óánægju og gagnrýni
í' þessum mikla málaflokki sé
margslunginn."
Þessi ummæli forsætisráðherra
endurspegla þann veruleika, sem
blasti við frambjóðendum allra
flokka í kosningabaráttunni. Á
nánast hverjum einasta fundi, sem
frambjóðendur mættu á, urðu þeir
þess áþreifanlega varir, að megn
óánægja ríkir með núverandi fisk-
veiðistefnu. Sú óánægja er af
margvíslegum toga. En víðast hvar
um landið er undirtónninn að verða
sá, að eigendur auðlindarinnar fái
greiðslu fyrir afnot útgerðarinnar
af henni.
Þótt þessi almenna óánægja
hafi enn ekki endurspeglast í bein-
um stefnuyfirlýsingum stjórn-
málaflokkanna nema að hluta til
er augljóst hvert stefnir. Þetta má
m.a. sjá af nýlégum ummælum
Davíðs Oddssonar, forsætisráð-
herra, bæði í stefnuræðunni og á
aðalfundi Sölumiðstöðvar hrað-
frystihúsanna fyrir skömmu. Þetta
kom glöggt fram í sögulegri ræðu
Árna Vilhjálmssonar prófessors, á
aðalfundi Granda hf. sem nýlega
var haldinn. Þetta kom líka fram
í tillögugerð frambjóðenda og
þingmanna Sjálfstæðisflokksins í
Vestfjarðakjördæmi fyrir kosning-
ar. Þetta birtist einnig í þeirri upp-
reisn, gegn ríkjandi sjávarútvegs-
stefnu Framsóknarflokksins, sem
varð meðal frambjóðenda Fram-
sóknarflokksins í Reykjaneskjör-
dæmi. Hvers vegna sköpuðu þeir
sér sérstöðu fyrir kosningar? Auð-
vitað vegna þess, að þeir fundu
straumana meðal fólksins í kjör-
dæminu. Þjóðin mun ekki til lengd-
ar una því, að menn selji, kaupi,
veðsetji og erfi það sem aðrir eiga.
Svona einfalt er það. Þess er sem
sagt vænzt, að fiskveiðistefnan
byggist á góðum siðum - og rétt-
læti.
í grein sinni í fréttabréfi LÍÚ
segir formaður samtakanna m.a.:
„Það er lágmarkskrafa greinarinn-
ar að fjölmiðlar og stjórnmála-
menn, sem vilja að málflutningur
þeirra sé tekinn alvarlega, hefji
umfjöllun sína upp á hærra plan...“
Kristján Ragnarsson segir m.a.:
„Umræðuna um málefni sjávarút-
vegsins verður að hefja upp úr
þeim kaldastríðstón, sem Morgun-
blaðið, umfram aðra fjölmiðla og
ýmsa stjórnmálamenn hefur
ástundað undanfarin ár ... jafnvel
slíkt fjölmiðlaveldi, sem Morgun-
blaðið er nær ekki að kasta ryki í
augu kjósenda og grafa undan því
skynsamlega starfi, sem unnið
hefur verið hér á landi á sviði fisk-
veiðistjórnunar ... Aðferð gamla
Þjóðviljans, sem ritstjórn Morgun-
blaðsins hefur tileinkað sér í þessu
máli, það er að ala á öfund og ill-
girni...“
Þetta virðist vera það „plan“,
sem formaður LÍÚ vill hafa um-
ræður um sjávarútvegsmál á, ef
marka má hans eigin skrif!
AÐ MISSKILJA
KOSNINGAÚRSLIT
LA DIVINA COMME-
dia er án efa mesta
trúarljóð heims ásamt
Paradísarmissi Milt-
ons. Sumir sem til
þekkja mundu vafa-
laust bæta við Passíu-
sálmum Hallgríms Péturssonar.
Ljóðaflokkurinn er skrifaður af
manni sem fýrir næsta engar sakir
var dæmdur af páfastólnum til út-
legðar frá öllu því sem hann unni,
vinum sínum og fjölskyldu. Þann dag
sem borgarhlið Fórens lukust að baki
honum blasti við okkur hið Gullna
hlið sígilds skáldskapar. Þóað hinn
Guðdómlegi gleðileikur sé ortur í
anda kaþólskrar kenningar miðalda
er enginn vafi á því að hann er jafn-
framt einskonar brennipunktur per-
sónulegrar reynslu skáldsins sjálfs.
Það er ekkisízt þessi reynsla og sú
persónulega afstaða skáldsins til
manna og málefna, einsog hún blasir
við í ljóðaflokknum, sem gerir hann
eftirminnilegan og sérstæðan. Gleði-
leikurinn er að sjálfsögðu sprottinn
úr kviku þessa óviðjafnanlega meist-
ara, en hann sýnir ekkisfður svosem
f skuggsjá, svo vitnað sé í þá helgu
bók sem er umhverfi verksins og inn-
blástur, mannlegan veikleika skálds-
ins, misjöfn örlög hans og beiskju sem
á rætur að rekja til þátttöku skálds-
ins í lífi og gleði samtíðar sinnar.
Einsog fljótið leitar að farvegi sínum,
þannig er einsog öll reynsla Dantes
safnist saman í þessu máttuga kvæði.
Gleðileikurinn er hvorttveggja í senn,
trúarljóð og uppgjör Dantes við sam-
tímamenn sína og einnig dýrlegur
lofsöngur til konu sem hann sá fyrst
í æsku en fékk aldrei notið, en hún
hverfur þó aldrei úr huga hans. Ást
hans og aðdáun er slík að Dante
sveipar Beatrísu guðdómlegum ljóma
og hefur til hæstu hæða. Án ástar
skáldins á Beatrísu hefði hún ekki
orðið ímynd þess yndis og æskuþokka
sem raun ber vitni. Aftur á móti hefðu
sumir þeirra samtímamanna Dantes
sem hann skilur við til eilífrar háð-
ungar í helvíti mátt muna að enginn
skyldi skáldin styggja.
Hinn Guðdómlegi gleðileikur var
fyrst gefínn út 1320 og þá með neð-
anmálsgreinum til skýringar en af
því má augljóst vera að útgefendur
hafa ekki talið víst að allir lesendur
þess tíma kynnu skil á því efni sem
um er fjjallað eða gerðu
sér alltaf grein fyrir
táknsögunum á bakvið
frásagnir skáldsins. En
í framhaldi af því sem
ég hef sagt um nátt-
úrulýsingar í Hómers-
kviðum má geta þess að Dante notar
stundum svipaðar náttúrulýsingar til
að bregða ljósi á mannlífið:
Sem ilmlaus blöð af eikargreinum hljóðum
eitt eftir eitt um haust til jarðar falli
og hlaðist brátt í hrönn á skógarslóðum,
svo hurfu í feiju Karons einn og allir
af Adams syndumspillta og breyska sæði,
því líkt sem gegnir haukur homsins kalli.
(III kviða Vítisljóða.)
Og ennfremur:
Og eins og oddfylkt trönur vængi teygja
með tregasöng og flug í lofti þreyta,
kveinandi svipum sá ég storminn fleygja
og framhjá bera. - „Seg mér hvað þeir heita,
herra," ég bað, „er myrkir vindar kvelja,
freklega slá og fram og aftur þeyta."
(V kviða Vítisljóða.)
Þessi aðferð er arfur eldri skáld-
skapar og aðferðin er einatt bæði
áhrifamikil og eftirminnileg. Maður-
inn er einungis einn þáttur náttúr-
unnar og hvernig ætti þá að vera
hægt að lýsa lífí hans og aðstæðum
ef slíkar náttúrumyndir væru ekki
kjörin leið til þess? Stundum koma
fyrir löng samtöl í gleðileiknum eins-
og í Hómerskviðum og stinga mjög
í stúf við fáorð samtöl íslendinga
sagna, en minna fremur á langorðar
orðræður í leikritum Shekespeares. í
upphafí hittir Dante Hómer í IV kviðu
Vítis og þeir ganga saman f hina
blindu veröld hér fyrir neðan einsog
komizt er að orði. Dante sér Hómer
fyrst sem skugga en síðan skýrist
hann og sér hann þá að hann er með
blikandi sverð í hendi. Þetta minnir
á það rit sem einna helzt er fyrir-
mynd Dantes á þessu ferðalagi;
Æneasar-kviðu eftir Virgil sem verð-
ur svo fylgdarmaður hans um dauðra-
mannaríki. Dante velur Virgil sem
fylgdarmann ekki einungis vegna
þess að hann var eitt helzta skáld
latneskt um sína daga heldur vegna
þess að í þessu höfuðverki hans,
Æneasar-kviðu, sem fjallar um at-
burðina eftir Trojustríð talar þetta
heiðna skáld um land hinna útskúf-
uðu og land hinna útvöldu, þ.e. hel-
víti og paradís, en þangað fylgir hann
hetju sinni Æneasi á ferðalaginu frá
Troju til Ítalíu. Virgill var skáld eins-
og Dante og hafði ferðazt um hug
sinn og umhverfi; hann fjallar um
útlegð Æneasar frá Troju og söknuð
hans til þessarar borgar sem hjarta
hans stendur til en er nú rústir einar
og í augnsýn er stofnun Róms. Æn-
eusar-kviða tekur semsagt við af
Hómer og lýsir nú hinni rómversku
hlið þessa ferðalags. í VI kafla ljóða-
flokksins hafði Æneas komið við í
landi hinna dauðu svo að Virgill hef-
ur þannig gjörþekkt til þess umhverf-
is sem þeir Dante fóru saman. Hann
var því kjörinn fylgdarmaður um ríki
dauðra, eða allt að landamærum
himnaríkis, en þangað mátti hann
ekki fara vegna þess hann hafði ver-
ið heiðið skáld. Æneas herðist á
ferðalaginu um dauðraheim og þar
fær hann vísbendingu um sögu Róm-
arríkis fram að dögum Ágústusar
keisara og Virgils sjálfs og sér skugg-
ana sem eiga eftir að gista jörðina í
gervi þekktra persóna — og minnir
að sjálfsögðu á skugga Hómers í
helvíti Dantes. (Þess má geta hér að
í þeirri bók um svipaða reynslu af
lífinu handan við gröf og dauða sem
vakið hefur mesta athygli í Banda-
ríkjunum undanfarið, Embraced by
the Light eftir Betty J. Eadie, er
svipuð lýsing á þeim sem höfundur
hitti á astralplaninu og bíða þess að
komast þaðan og fæðast til jarðarinn-
ar. Hafði þó Eadie ekki haft neinar
spumir, hvorki af skuggaveröld
Dantes né þeim skuggum sem flöktu
fyrir augum Virgils og Æneasar.)
í Æneasar-kviðu er einnig áhrifa-
mikil ástarsaga og minnir á hug
Dantes til Beatrísu; þ.e. ástarævin-
týri Æneasar og Didós en hún deyr
og Æneas hittir hana síðar í dauðra-
mannaheimi einsog Dante Beatrísu
sína í paradís. Ástarævintýrið milli
Æneasar og Didó klúðraðist þannig
með sorglegum hætti og minnir á
hvemig fór fyrir Dante og þrá hans
eftir Beatrísu. En með því að skír-
skota í þetta ævintýri Æneasar og
Didós varpar Dante fram spurning-
unni um ábyrgð og ástríður, hvort
þær geti farið saman og hefur að
sjálfsögðu fyrirvara á því.
M
(meira næsta sunnudag)
HELGI
spjall
IMORGUNBLAÐINU í DAG,
laugardag, er frá því skýrt,
að lokað verði fjórum af átta
almennum geðdeildum Land-
spítalans í sumar vegna sparn-
aðar í heilbrigðiskerfinu. Þess-
ar lokanir hefjast 1. júní nk.
og verður þeim dreift á tvö sex vikna
tímabil þannig að á hvoru tímabili verði
tvær deildir lokaðar. Samkvæmt því, sem
fram kemur í frétt Morgunblaðsins er
um að ræða tvær móttökudeildir og tvær
eftirmeðferðardeildir. Ennfremur verður
báðum deildum fyrir áfengissjúklinga
lokað á sama hátt og einhver lokun verð-
ur á bamageðdeild.
Lárus Helgason, einn yfirlækna á geð-
deild Landspítalans, er óvenju harðorður
um þessar lokanir í samtali í laugardags-
blaði Morgunblaðsins og segir m.a.: „Við
teljum þetta gjörsamlega óábyrgar að-
gerðir og þetta leiðir aðeins til þess, að
við verðum að taka inn mun veikara
fólk. Undir venjulegum kringumstæðum
þýðir það lengri dvöl sjúklinganna, en
nú neyðumst við. hins vegar til að út-
skrifa þá fyrr. Annað sem undirstrikar
ábyrgðarleysi þessarar gjörðar er að eft-
irmeðferðardeildir verða líka lokaðar.
Þannig verðum við að loka deildum, þar
sem framhaldsmeðferð fer fram á ein-
staklingum, sem mikið er í húfi að fái
sem beztan og skjótastan árangur til
þess að koma í veg fyrir alvarlegar skerð-
ingar.
Við sjáum því ekki fram á annað en
einhveija vitleysu, sem svo auðvitað
mæðir fyrst og fremst á sjúklingum og
aðstandendum þeirra. Það er jafnframt
líklegt, þótt ég vilji ekkert fullyrða um
það, að þetta muni leiða til aukinna
sjálfsvíga, því þegar sjúklingar koma til
okkar í örvæntingu þá verðum við oft
að segja þeim að ekkert pláss sé fyrir
þá. Það má alltaf deila um hvar á að loka
í heilbrigðiskerfinu en þessi gjörningur
verður gjörsamlega á ábyrgð stjórnmála-
manna, því þetta er þeirra ákvörðun."
Þetta eru stór orð en sennilega rétt-
mæt. Þær deilur, sem staðið hafa yfir
um sparnað í heilbrigðiskerfínu hafa
verið harðar og óvægnar eins og lands-
menn hafa orðið vitni að undanfarna
mánuði og misseri. En eitt er að deila
um leiðir til þess að draga úr kostnaði
skattborgara vegna lyfjakaupa eða hvort
taka eigi upp tilvísanakerfí eða ekki til
að draga úr kostnaði við almenna læknis-
þjónustu. Annað er að loka alveg deildum
á sjúkrahúsum, sem alvarlega veikt fólk
þarf að leita til. Stundum sýnast þessar
lokanir svo handahófskenndar að full
ástæða virðist til að gera úttekt á áhrif-
um þeirra og afleiðingum.
Sjúkdómar eru misjafnlega erfiðir,
hvort sem er fyrir sjúklingana sjálfa eða
aðstandendur þeirra. Þegar um alvarlega
sjúkdóma er að ræða er út af fyrir sig
ekki hægt að gera nokkum mun á. Geð-
sjúkdómar hafa nokkra sérstöðu. Þeim
hafa um aldir fylgt þekkingarleysi, ótti,
fordómar og fram á síðustu áratugi van-
máttur læknavísindanna sjálfra að fást
við þá eða fínna skýringar á þeim.
Á síðustu þijátíu árum hefur orðið
bylting í aðstöðu fyrir geðsjúka hér á
íslandi. Á hálfri öld hafa orðið miklar
framfarir í meðferð geðsjúkra sérstak-
lega með tilkomu nýrra lyfja. Læknavís-
indunum hefur ekki tekizt að komast
fyrir rætur þessara sjúkdóma en með
nýjum lyfjum er hægt að ná því jafn-
vægi, sem gerir einstaklingi, sem á við
geðsýki að stríða, kleift að lifa sæmilega
eðlilegu lífí.
Þegar um alvarlega geðsýki er að
ræða er útilokað fyrir aðstandendur að
ráða við aðsteðjandi vanda heima fyrir.
En það er líka bæði erfitt og hættulegt
heilsu hans sjálfs vegna að senda geð-
sjúkan “mstakling heim af spítala áður
en meðferð er lokið. Með því er meðferð-
in rofin með ótímabærum hætti og lík-
umar á því að leggja þurfí sjúklinginn
inn á nýjan leik eru verulegar. Það er
hægar sagt en gert vegna þess, að oft
og kannski oftast er tilhugsunin um vist-
un á geðdeild sjúklingum þungbær svo
að ekki sé meira sagt.
Starfsfólk geðdeildanna vinnur starf,
sem venjulegum borgara mundi fínnast
óbærilegt. Það veit, að heimsending
sjúklings áður en meðferð er að fullu
lokið er ekki aðeins ábyrgðarleysi heldur
jaðrar við illa meðferð á sjúklingi. Sú
vitneskja liggur að baki þeim stóru orð-
um, sem Lárus Helgason yfirlæknir við-
hafði í laugardagsblaði Morgunblaðsins
og vitnað var til hér að framan.
Hér hefur verið tekin ákvörðun, sem
þarf að endurskoða. Þeir sem bera
ábyrgð á henni hljóta að hafa tekið hana
að óhugsuðu máli. Þeim nægir að fara
í gönguferð um geðdeildir Landspítala
og Borgarspítala og á Kleppsspítalann
til þess að átta sig á því, að þetta er eitt
af því, sem „menn gera ekki“.
Hinir geðsjúku munu ekki láta í sér
heyra. Þeir eiga ekki auðvelt með að
beijast fyrir eigin hagsmunum. Aðstand-
endur þeirra munu heldur ekki láta til
sín heyra. Þrátt fyrir allar framfarir eru
fordómamir svo miklir, að enn í dag
reynir fólk að fela þetta vandamál í fjöl-
skyldum sínum eða skammast sín fyrir
að viðurkenna að það sé til staðar. Þess
vegna þurfa þeir, sem þessa ákvörðun
tóku, ekki að óttast eitthvert allsheijar
uppnám í fjölmiðlum. En afleiðingamar
af lokun geðdeildanna verða jafnalvar-
legar eftir sem áður. Og þeir sem þessa
ákvörðun tóku mundu ekki vilja standa
frammi fyrir þeim afleiðingum í sínu
daglega lífi.
Ný átök
nauðsynleg
ÞÓTT BYLTING
hafí orðið í aðstöðu
fyrir geðsjúka á
þremur áratugum,
fyrst með opnun
geðdeildar á Borgarspítala á árinu 1968
og síðar með byggingu geðdeildar við
Landspítalartn fer því fjarri að hægt sé
að láta staðar numið eða stíga skref
aftur á bak eins og nú með svo víð-
tækri sumarlokun ákveðinna deilda.
Með geðdeildum á spítölunum tveimur
varð bylting í meðferð bráðveikra sjúkl-
inga en aðstaða til eftirmeðferðar er enn
alltof takmörkuð svo og aðstaða fyrir
sjúklinga, sem þurfa á langtímaumönnun
að halda, í sumum tilvikum alla ævi. Það
hefur verið byggð upp viss aðstaða fyrir
hvoru tveggja en hún er mjög langt frá
því að vera fullnægjandi og í sumum
tilvikum varla hægt að bjóða fólki upp
á hana.
Það er t.d. umhugsunarefni, hvort það
sé heppilegt og æskilegt að blanda sam-
an á geðdeildum mikið veiku fólki og
minna veiku fólki, sem engu að síður
þarf á sjúkahúsvist að halda eða fólki,
sem er á batavegi eftir erfíða meðferð.
í sumum tilvikum er ekki fráleitt að
ætla, að samvistir við alvarlega sjúkt
fólk geti haft neikvæð áhrif á sjúkling,
sem að öðru leyti er á batavegi. I öðrum
tilvikum. getur fólk þurft á sjúkrahúsvist
og umönnun fagfólks að halda, þótt það
sé ekki haldið bráðri geðsýki.
Þetta millistig virðist tæpast til hér á
landi, þótt komið hafi verið upp áfanga-
stöðum til að greiða fólki leið út í lífið
eftir meðferð á geðdeild. Frá sjónarhóli
leikmanns sýnist uppbygging aðstöðu til
slíkrar framhaldsmeðferðar og meðferð-
ar á minna veiku fólki að vera næsta
skref í því að koma hér upp aðstöðu til
meðferðar geðsjúkra, sem talizt getur
fullnægjandi.
Þótt miklar framfarir hafi orðið í
meðferð geðsjúkra hafa læknavísindin
ekki komizt fyrir rót geðsjúkdóma eins
REYKJAVÍKURBRÉF
Laugardagur 20. maí
Morgunblaðið/Ingólfur
VOR í lofti í Hellisvík við Þingvallavatn.
og áður sagði. Raunar virðast margvísleg
sálræn og geðræn vandamál aukast í
nútímaþjóðfélagi. Það er ekki sízt sorg-
legt að sjá þann fjölda ungs fólks, sem
er í meðferð á geðdeildum og vita, að
öll ævi þess getur verið í húfi. Það er
því miður alveg eins líklegt, að mörg
þessara ungu andlita megi sjá að 'þijátíu
árum liðnum á sama stað eftir flókna
og margslungna vegferð um lífsins ólgu-
sjó - inn og út af geðdeildum. En til
allrar hamingju eru líka til ánægjulegri
dæmi um fólk, sem nær fullum bata.
Eins og af þessu má sjá er tímabært
að hefja umræður um ný átök til þess
að bæta aðstöðu til meðferðar á geð-
sjúku fólki á íslandi. Vonandi bregða
Ingibjörg Pálmadóttir, heilbrigðisráð-
herra, og Friðrik Sophusson, fjármála-
ráðherra, æðstu yfirmenn heilbrigðis- og
Ijármála í landinu við og leita leiða til
að breyta þessari alvarlegu ákvörðun um
lokun geðdeildanna. Við skulum temja
okkur að spara á öðrum en þeim, sem
minnst mega sín.
GUÐMUNDUR
Magnússon, einn
. af fréttastjórum
heldur mig Dagblaðsins Vísis,
gjo- Qallar í blaði sínu
® í dag, laugardag,
um það sem hann kallar „hina hliðina á
sjálfstæði fjölmiðlanna" og víkur þar
m.a. að Morgunblaðinu og segir: „Morg-
unblaðið er að sönnu yfirburða fréttamið-
ill en það eru sofandi menn, sem ekki
veita því athygli, að á sama tíma og það
sker á hin flokkspólitísku tengsl við Sjálf-
Margur
stæðisflokkinn er það að verða sjálf-
stætt þjóðfélagsafl með afdráttarlausa
stefnu í öllum höfuðmálum, stefnu sem
með greinilegum hætti litar mjög oft
fréttaumljöllun þess. Þeir sem eru sam-
mála ritstjórum Morgunblaðsins í helztu
málum njóta þess í fréttaflutningi blaðs-
ins. Hinir, sem eru svo „óheppnir“ að
vera á öndverðum meiði gjalda þess.
Sérstaklega er þetta áberandi í sjávarút-
vegsmálum, þar sem blaðið er í næsta
sérkennilegri krossferð gegn svokölluð-
um „sægreifum". En hlutdrægnin er
engan veginn bundin við þann mála-
flokk. Það eru ekki annað en óheilindi,
ef menn viðurkenna þetta ekki og horf-
ast í augu við þetta ... Sérstaða Morg-
unblaðsins felst kannski í því að það er
eins og blaðið sé nánast tilbúið í fram-
boð í kosningum!“
Um þennan pistil má segja, að marg-
ur heldur mig sig en um það verður
ekki fyallað hér. A hveijum degi, sex
daga vikunnar, koma verk ritstjómar
Morgunblaðsins fyrir augu lesenda
blaðsins. Þar blasir við, svo ekki verður
um villzt hvaða meðferð margvíslegar
upplýsingar, sjónarmið og skoðanir fá, á
síðum blaðsins. Hver og einn getur tekið
sér fyrir hendur að rannsaka, vega og
meta, hvort skoðanir Morgunblaðsins
„liti“ fréttaumfjöllun þess. Því fer auðvit-
að ijjarri að svo sé.
Fréttastjóri Dagblaðsins Vísis nefnir
sérstaklega það sem hann kallar „sér-
kennilega krossferð" Morgunblaðsins í
sjávarútvegsmálum og telur „litun“
fréttanna sérstaklega áberandi á þessu
sviði. Helztu talsmenn andstæðra skoð-
ana hafa verið þeir Kristján Ragnarsson,
formaður LÍÚ, Þorsteinn Pálsson, sjávar-
útvegsráðherra og að nokkru leyti Hall-
dór Ásgrímsson, utanríkisráðherra. Get-
ur nokkur maður haldið því fram með
rökum, að sjónarmiðum þessara manna
í sjávarútvegsmálum hafí ekki verið
sýndur fullur sómi í Morgunblaðinu?
Getur nokkur maður haldið því fram,
að þessir menn hafí átt erfitt með að
koma skoðunum sínum á framfæri á síð-
um þessa blaðs? Auðvitað ekki.
Morgunblaðið hefur lagt áherzlu á.að
halda til haga öllum sjónarmiðum, sem
fram hafa komið í sjávarútvegsmálum á
undanförnum árum. Og þar þarf ekki
frumkvæði þeirra, sem hafa andstæða
stefnu við Morgunblaðið til að koma.
Nýjasta dæmið um það er ítarleg frétt,
sem birtist hér í blaðinu í gær, föstudag,
um harkalega gagnrýni Kristjáns Ragn-
arssonar, formanns LÍÚ í nýju frétta-
bréfi samtakanna á Morgunblaðið og
sem fjallað er um í forystugrein í þessu
tölublaði Morgunblaðsins.
Þeir, sem gert hafa athugasemdir við
þær breytingar, sem orðið hafa á Morg-
unblaðinu á undanförnum árum og ára-
tugum hopa nú úr einu víginu í annað.
Nú er ekki lengur talað um sviksemi við
Sjálfstæðisflokkinn en nú er sagt, að
skoðanir blaðsins „liti“ fréttaflutning
þess. Morgunblaðið hefur vissulega „af-
dráttarlausa stefnu í öllum höfuðmálum"
eins og Guðmundur Magnússon segir.
Þeirri ásökun að skoðanir blaðsins móti
fréttaflutning þess er hins vegar vísað
til föðurhúsa. í þeim efnum tala verk
ritstjórnar Morgunblaðsins sínu máli.
„Hinir geðsjúku
munu ekki láta í
sér heyra. Þeir
eiga ekki auðvelt
með að berjast
fyrir eigin hags-
munum. Aðstand-
endurþeirra
munu heldur ekki
láta til sín heyra.
Þrátt fyrir allar
framfarir eru for-
dómarnir svo
miklir... Þess
vegna þurfa þeir,
sem þessa ákvörð-
un tóku, ekki að
óttast eitthvert
allsherjar upp-
nám í fjölmiðlum.
En afleiðingarnar
af lokun geðdeild-
anna verða jafn-
alvarlegar eftir
sem áður.“