Morgunblaðið - 21.05.1995, Blaðsíða 12

12 B SUNNUDAGUR 21. MAÍ1995
MORGUNBLAÐIÐ
Þó kaupsamningum fari heldur fækkandi á Cannes og gildi verðlaunanna minnkandi þá er
engin hátíð jafnalþjóðleg, segir Sæbjörn Valdimarsson, og enginn árviss atburður í kvik-
myndaheiminum jafnmikið í sviðsljósinu - að Óskarsverðlaunaafhendingunni undanskilinni.
ÚR OPNUNAR-
MYNDINNI Borg
glataðra barna, sem
sögð er jafnskín-
andl sérviskuleg og
fyrrl mynd þelrra
Caros og Jeunets -
Dellcatessen.
LITRIK OG ALÞJOÐLEG
Dómnefnd 1995
AHVERJU vori verður Cannes
nafli kvikmyndaheimsins.
Að þessu sinni stendur kvik-
myndahátíðin, sem kennd er við
þessa fögru baðstrandarborg á
frönsku Rivíerunni, frá 17.-28. mai.
Sem endranær er von á fríðum hópi
leikara, leikstjóra, framleiðenda og
annarra kvikmyndagerðarmanna
víðsvegar að úr heiminum. Þá setja
innkaupastjórar í kvikmyndageiran-
um ekki minni svip á veisluna, sem
er jafnframt ein stærsta kaupstefna
heims á þessu sviði og hefur m.a.
verið sótt af íslenskum bíóeigendum
í hartnær tvo áratugi. Umsvifamikið
kaupmang, glæstar kvikmyndakynn-
ingar, frumsýningar, veisluhöld og
uppákomur, kroppasýningar smá-
stirna, nærvera stórstjarna og spenn-
an í kringum aðalkeppnina um verð-
laun hátíðarinnar, þar sem Palme
D’Or - Gullpálmann ber hæst, allt
hefur þetta ótrúlegt aðdráttarafl. Þó
kaupsamningum fari heldur fækk-
andi á Cannes og gildi verðlaunanna
minnkandi þá er engin hátíð jafna-
lþjóðleg og enginn árviss atburður í
kvikmyndaheiminum jafnmikið í
sviðsljósinu - að Oskarsverðlaunaaf-
hendingunni undanskilinni. Árið
1995 er engin undantekning, það
mun fjölmargt forvitnilegt gerast í
þessari litskrúðugu kvikmyndahring-
iðu.
Hátíðarmyndunum er skipt í fjóra
flokka. Mest er um vert að komast
í aðalkeppnina, „Official Selection",
því þær myndir keppa um Gullpálm-
ann eftirsótta. Þátt fyrir að Frakkar
hafi jafnan átt þar drjúgan skerf
hafa Bandaríkjamenn verið með ein-
dæmum sigursælir í gegnum árin.
Við blendna hrifningu heimamanna,
svo ekki sé meira sagt. í þessu 24
mynda úrvali eru einnig veitt sérstök
verðlaun dómnefndar og allir flokkar
kvikmyndagerðarmanna fá verðlaun
fyrir bestan árangur á sínu sviði.
Ánnar hópur mynda er sýndur undir
samheitinu „Tvær ieikstjóravikur",
þar eru leikstjóramir í fyrirrúmi,
einsog nafnið bendir til. Á „Viku
alþjóðlegra gagnrýnenda" eru valdar
myndir nýrra leikstjóra, almenna
reglan að þar séu á boðstólum aðeins
fyrsta eða annað verk þeirra. Yfir-
leitt myndir sem eiga litla sem enga
möguleika á almennum markaði.
Undir „Un Certain Regard" keppa
svo 24 myndir, þær eru einatt sér-
stæðar og afar listrænar. Velgengni
þeirra hér getur gefið þeim, líkt og
myndum í öðrum flokkum, byr undir
báða vængi í alheimsdreifingu.
Stjómandi hátíðarinnar, Gilles
Jacob, tilkynnti fyrir skömmu úrvaiið
sem sýnt verður á Cannes í ár. Af
myndum í aðalkeppninni er beðið
með hvað mestri eftirvæntingu Bey-
ond Rangoon, nýjasta verks breska
leikstjórans Johns Boormans. Það er
ÚR JEFFERSON í París, nýj-
ustu stórmynd þríeyklsins
góðkunna - James Ivory,
Ishmalls Merchant og Ruth
Prawler Jabwhala.
pólitísk ádeila sem á að gerast í
Burma og var tekin í Malasíu. Það
eru ágætisleikkonurnar Patricia
Arquette og Frances McDormand
sem fara með aðalhlutverkin. Þá
verður hin rómaða mynd Tims Bur-
ton, Ed Wood, loks frumsýnd í Evr-
ópu og verður þess skammt að bíða
að hún stingi upp kollinum hérlend-
is. Sömu sögu er að segja af Jeffer-
son in Paris, úr fagmannshöndum
þrenningarinnar frægu, James Ivory,
Ishmail Merchant og Ruth Prawer
Jhabvala. Frá Bandaríkjunum koma
jafnframt í aðalkeppnina Kids, um-
deild mynd frá hendi Larrys Clark
og The Neon Bible, eftir Terence
Davies með Genu Rowlands, Diana
Scarwid og Denis Leary; Angels and
JEANNE Moreau (Frakkland),
forseti
Nadine Gordimer (Suður-Afr-
íka)
Norma Heyman (Bretland)
Maria Zverva (Rússland)
Gianni Amelio (Ítalía)
Jean-Claude Brialy (Fakkland)
Emilio Garcia Riera (Mexíkó)
Gaston Kabore (Burkína Faso)
Philippe Rousselot (Frakk-
land)
John Waters
(Bandaríkin)
Myndir i
aöalkeppni
1995
■ LaCiteEs
Enfantes Perd-
us - BorggJat-
aðra barna.
(Frakkland)
Leikstjórar Je-
an-Pierre Jeu-
net, Marc Caro.
OPNUNAR-
MYND
The Glance of
Ulysses -
Augnaráð
Ódysseifs (Frakkland/ítal-
ía/Grikkland) Theo Ange-
lopoulos.
Historias Del Kronen. (Spánn),
Montxo Armendoz
N’ oublie pas que tu vas mour-
ir - Gleymdu ekki að þú ert
feigur. (Frakkland) Xavier
Beauvois
■ Beyond Kangoon - Handan
Rangoon (Bandarikin) John
Boorman
Ed Wood (Bandaríkin) Tim
Burton
Waati (Mali/Frakkland/Burk-
ina Faso) Souleymae Cisse
Kids - Krakkar (Bandaríkin)
Larry Clark
Senatorul Melcilor (Rúmenía)
Marcia Daneliuc
■ The Neon Bible - Neon
ritningin (Bandaríkin) Ter-
ence Davies
Angels and Insects - Englar
og pöddur (Bandaríkin/Bret-
land) Philip Haas
■ Carrington (Bret-
land/Frakkland) Christopher
Hampton
Between the Devil and the
Deep Blue Sea - Milli Heljar
og hafdjúpanna (Belgía/Bret-
Iand/Frakkland) Marion Hans-
el
Haonan Haonu (Tævan/Japan)
Hou Hsiao-hsien
■ The Madness of King Georg
- Geggjun Georgs konungs
(Bandaríkin/Bretland) Nichol-
as Hytner
■ Jefferson in Paris - Jeffer-
son í París (Bandaríkin) James
Ivory
■ Dead Man - Feigur (Banda-
ríkin) Jim Jarmusch
La Haine - Hatrið (Frakkland)
Mathieu Kassovitz
Underground - Neðanjarðar
(Frakkland) Emir Kusturica
Land and Freedom - Land og
frelsi (Bretland) Ken Loach
L’Amore Molesto (Ítalía) Mario
Martone 0 Convento (Portúg-
al) Manoel de Oliveea Sharaku
(Japan) Masahiro Shinoda
■ Shanghai Triad - Shanghai
þrennan (Kína/Frakkland)
Zhang Yimou
Lokamynd - utan keppninnar
■ The Quick and the Dead -
Sá snari og sá dauði (Banda-
rikin) Sam Raimi
Mlðnœtursýningar - utan
keppninnar
■ Desperado (Bandaríkin)
Robert Rodriguez
■ Kiss of Death - Koss dauð-
ans (Bandaríkin) Barbet
Schroeder
■ To Die For-Að fórna sér
(Bandaríkin) Gus Van Sant
The Usual Suspect - Alltaf
undirgrun (Bandaríkin) Brian
Singer
■ = íslenskur sýningarréttur
hefur verið keyptur 15. maí
1995
Insects, gerð af Philip Haas með
hinni glæsilegu Kristin Scott Thomas
(Fjögur brúpkaup...); The Madness
of King George, sem er bresk/banda-
rísk, leikstjóri Nicolas Hytner, og
kom nokkuð við sögu óskarslaunatil-
nefninganna í ár; nýjasta mynd hins
eina og sanna Jims Jarmusch, svart-
hvítur vestri, Dead Nan, með hinum
vinsæla Johnny Depp, Gabriel Byme
og Robert Mitchum í aðalhlutverk-
um. Neil Young semur tónlistina.
Forvitnilegt, einsog allt sem Jar-
musch gerir.
„Miðnætursýningarnar" hafajafn-
an notið vinsælda og hlotið hvað
mesta eftirtekt, þó þær taki ekki
þátt í aðalkeppninni. Nú hefur mynd-
unum, sem hljóta þann heiðurssess,
verið fjölgað um helming. Þær eru í
ár fjórar talsins, allar bandarískar;
Desperado, nýjasta mynd Roberts
Rodriguez (El Mariachi), fyrsta
myndin sem Mexíkóbúinn gerir norð-
an landamæranna; nýja myndin hans
Barbets Schroeders, Kiss of Death,
sem hefur verið lofuð hástöfum og
líkt við Reyfara. Með aðalhlutverkin
fara m.a. Samuel L. Jackson, David
Caruso og Nicholas Cage. Á mið-
nætti verður einnig sýnd Dead Man,
glæný afurð frá Gus Van Sant (My
Own Private Idaho, Even Cow-
girls...) með Nicole Kidman og Matt
Dillon og The Usual Suspects eftir
Bryan Singer.
í aðalkeppninni á breski nýliðinn
Christopher Hampton sína fyrstu
mynd og nefnist hún Carrington,
með Emmu Thompson og Jonathan
Pryce í aðalhlutverkum málarans
Doru Carrington og skáldsins Lytons
Strachey. Líkt og Boorman á breski
gæðaleikstjórinn Ken Loach langa
hefð fyrir þátttöku á Cannes og að
þessu sinni sýnir hann myndina Land
and Freedom, sem gerist á Spáni á
tímum borgarastyrjaldarinnar.
Flaggskip gestgjafanna í ár er La
Cite Es Enfantes Perdus, glæný
mynd frá háðfuglunum Jean-Pierre
Jeunet og Marc Caro, sem gerðu
garðinn frægan með furðuverkinu
Delicatessen. Borg glataðra barna
gerist í framtíð þar sem oss er bann-
að að dreyma. Emir Kusturica (Þeg-
ar pabbi var fjarverandi í viðskipta-
ferð) sendir frá sér Underground,
rösklega þriggja tíma mynd sem
hefur verið lengi í smíðum og sögð
vera líkingasöguleg lýsing á sögu
fyrrum heimalands hans, Júgóslavíu.