Morgunblaðið - 24.05.1995, Blaðsíða 2

2 B MIÐVIKUDAGUR 24. MAÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Minni mjölbirgðir
á heimsmarkaði
FRAMBOÐ
Framleiðsla hvarvetna minni timSu11 á
og líkur á hækkandi verði Jþaeí uÍÍ’e?
töluvert minna en á sama tíma í fyrra að því er fram kemur í Oil World.
Um síðustu áramót voru birgðir nokkru minni á Norðurlöndum og í Suður-
Ameríku auk þess sem framleiðsla hefur minnkað verulega í þessum heims-
hlutum og annars staðar.
Fiskmjölsframleiðsla hefur dregist
saman í þeim ríkjum, sem aðild eiga
að Samtökum fiskmjölsútflytjenda,
FEO, og er búist við, að framboðið
á fyrra misseri þessa árs hafí verið
0,40 til 0,45 milljónum tonna minna
nú en á síðasta ári. Síðustu spár FEO
gera ráð fyrir 13% minni framleiðslu
í fimm aðildarríkjum, Chile, Perú,
Danmörku, íslandi og Noregi, en var
í fyrra og er samdrátturinn mestur
í Perú.
FEO telur, að samanlögð físk-
mjölsframleiðsla Dana, íslendinga og
Norðmanna verði um 370.000 tonn
á fyrra helmingi Jjessa árs eða 9%
minni en í fyrra. I Chile er búist við
Isblandan kælir
fiskinn hraðar
4% samdrætti, að framleiðslan verði
um 900.000 tonn, en talið er, að
framleiðslan í Perú verði 1,14 millj.
tonn eða 20% minni en í fyrra en
þá var hún líka óvenjulega mikil.
í Japan stefnir enn í minni veiði
og framleiðslu mjöls og lýsis og sömu
sögu er að segja frá öðrum Asíuríkj-
um. Mun þessi staða verða til að ýta
undir verðhækkanir á mjölinu.
Margt bendir til, að búið verði að
veiða ansjósukvótann fyrir Mið- og
Norður-Perú fyrir júnílok og þá má
búast við, að veiðibannið á þriðja
ársfjórðungi standi lengur en ella.
Það leiddi aftur til minna framboðs
frá Suður-Ameríku.
ÁHUGI útgerðarmanna á
kælingu afla um borð í físki-
skipum svo hann komist
sem ferskastur að landi fer
vaxandi. Mikilvægast er að
kæla fiskinn hratt. Á þetta
jafnt við um síld, sem verið
hefur í umræðunni að undanfömu vegna veiða í Síldarsmugunni, loðnu og
bolfisk. Kælitækni hf. býður nú upp á nýja tækni, svokölluð ísblöndunar-
kerfi, sem hafa verið að ryðja sér til rúms í Evrópu, og Ingvar Kristinsson
sölumaður segir að henti vel til þessara nota og fjölmargra annarra.
Kælitækni undirbýr
framleiðslu
á ísblöndunarkerfum
Kælitækni mun í upphafí flytja inn
FLQ ICE-ísvélar frá hollenska fyrir-
tækinu Inham refrigerating b.v. og
setja upp hér og undir-
búningur er jafnframt
hafínn að framleiðslu á
þessum tækjabúnaði hjá
fyrirtækinu. Kerfíð
byggist á því að vélamar
framleiða ískristalla úr
sjó eða öðru saltvatni.
Vegna saltsins fer ísinn
ekki í klumpa og auðvelt
er að dæla honum beint
á notkunarstað eða fyrst
1 blöndunarkar, til að
auka íshlutfallið, og það-
an á notkunarstað.
Ingvar segir að þar
sem hver rúmmetri af
ísblöndu hafí töluvert
meiri kæligetu og
geymsluþol en aðrar
kæliaðferðir, til dæmis
bein sjókæling, sé hún góður kostur
í plássleysinu um borð í fiskiskipum.
Einnig kæli hún hráefnið hraðar.
Hægt er að fá ísvélina sérsmíðaða
eða í einni samstæðu með eða án
kælivélar.
Ingvar bendir á mikil-
yægi kælingar síldar og
loðnu um borð í skipun-
um til þess að hægt sé
að auka framleiðslu til
manneldis og auka gæði
afurða loðnuverksmiðj-
anna. Hann bendir á
möguleikana á að nota
þessa kælítækni til að
kæla bolfísk í móttök-
unni í togurum og síðan
í blóðgunarkerum. En
hann segir að sá eigin-
leiki ísblöndunarkerfís-
ins að unnt sé að dæla
ísnum eins og vatni gefí
möguleika á að nota það
í stað freons í kælitækj-
um. Þessi aðferð hafí til
dæmis verið tekin í notkun í flöl-
mörgum stórmörkuðum í Hollandi
Ingvar Kristinsson
NÝR GUFUKETILL HJÁ SVN
• NÝR gufuketill var tekin í
notkun fyrir skömmu hjá
Síidarvinnslunni hf. í Neskaup-
stað, en við fiskmjölsframleiðsl-
una er gufan notuð tii að sjóða
hráefnið áður en pressaður er
ór því allur vökvi. Þegar það
hefur verið gert er svo gufan
jafnframt notuð til að eyma úr
vökvanum það nyöl sem eftir
verður í vökvanum. Ketiilinn
er smíðaður iyá Vélsmiðju
Orms og Víglundar sf. í Hafn-
arfirði, og er hann keyrður á
umframorku frá Rafmagns-
veitum ríkisins. Orkuþörf hans
er um 12 megawött, en að sögn
Freysteins Bjarnasonar, verk-
smiðjustjóra, er það meiri orka
en framleidd er i Lagarfíjjóts-
virkjun og Smyrlabjargavirkj-
un tii samans. Til stóð til að
gangsetja gufuketiiinn snemma
í vetur, en þá kom í Ijós að
engin umframorka var til stað-
ar. Þurfti því að notast við eldri
katla sem eru oliukyntir, og var
Morgunblaðið/Sverrlr
kostnaðurinn við það á annað
hundrað þúsund krónur á
sólarhring. Meðal starfsmanna
Síldarvinnslunnar hefur nýi
gufuketillinn gengið undir
nafninu Jóhanna, þar sem sýnt
þótti í vetur að hans tími myndi
koma, þótt ekki hefði tekist að
gangseija hann þegar til stóð.
Það er Magni B. Sveinsson raf-
virki og vaktformaður í Síldar-
vinnslunni sem á myndinni sést
í ketilhúsinu.
Þrjú fyrirtæki ganga
nú til liðs við FRH
■■■■^^^■■■■■■■■■■■■■^^■■■^^■B ÞRJÁR rækju-
Félagsmenn í Félagi rækju- SagSí^
og hörpudiskframleiðenda °s höipudisk-
o jl nm pinpnna
vinna úr 82% allrar rækju fyrir aðalfund
félagsins sl.
föstudag. Fram kom hjá Pétri Bjamasyni framkvæmdastjóra FRH að
þeir sem nú eru félagar framleiða úr tæplega 82% af því hráefni sem
rækjuvinnslur taka á móti og tæplega 75% af því sem hörpudiskvinnsl-
ur taka á móti.
Fyrirtækin sem nú gengu í fé-
lagið eru Þormóður rammi hf. á
Siglufirði, Hraðfrystihús Eski-
fjarðar hf. og Rækjunes hf. í
Stykkishólmi. Félögum fækkaði
hins vegar um einn við samruna
Hraðfrystihúss Drangsness hf. og
rækjuvinnslu Kaupfélags Stein-
grímsfjarðar við Hólmadrang hf.
Fram kom hjá framkvæmda-
stjóra og Tryggva Finnssyni for-
manni FRH að þó talsverður hluti
framleiðenda hörpudisks og rækju-
afurða hafi kosið að standa utan
félagsins verði að miða starfsemi
félagsins við hag greinarinnar í
heild og því njóti þeir einnig ávaxt-
anna sem utan standa þó þeir kosti
engu til. Tryggvi sagði að þetta
væri óviðunandi ástand. Því hafi
verið haft samband við flest fyrir-
tæki sem utan félagsins hafí stað-
ið með þeim árangri að þrjú hafí
gengið til liðs við félagið á undan-
fömum mánuðum.
Margar rækjuvinnslur eru jafn-
framt í Samtökum fiskvinnslu-
stöðva. Tryggvi Finnsson lýsti
þeirri skoðun sinni á aðalfundinum
að jafnhliða því átaki að þjappa
rækju- og hörpudiskframleiðend-
um saman undir merki félagsins
ætti að efna til viðræðna við Sam-
tök fiskvinnslustöðva um málefni
félaganna. Hugsanlega væri hægt
að mynda nánara samstarf en fé-
lögin störfuðu áfram hvert undir
sinni stjórn. Einnig kæmi til greina
að FRH gengi sem félag inn í
Samtök fiskvinnslustöðva líkt og
Félag íslenskra fiskimjölsframleið-
enda og framleiðendur innan ís-
lenskra sjávarafurða hf. hefðu
gert.
Fundarmenn tóku almennt vel
í hugmyndir formannsins um sam-
vinnu við Samtök fískvinnslu-
stöðva.
Heildarlausn
JJafdís II er ný kynslófl margreynds hugbúnaðar
■fyrir fiskvinnslu og úígerð þar sgm haldið er ulari
um aflabrögð, sjóniannalaun, vinnslu hráefnis pg ■
afurðUpakkníngar:
Nýjungar á borð við öflugt gœðaeftirlitskerfi,
skjámyndaslýrt vinnslueftírlit og aðgengileg
Wíndows notendaskil eru ómetanleg
stjórnunarverkfœri, tryggja rekjanleika frá
til veíðisvceða og auðvelda afla
betri nýting, öruggarí vínnsla auk
yfírsýnar stjórnenda tryggja bættan
rra afurðaverð.
nd við okkur í dag eða komdu og híMu
a Ceiiler í Kaupmannahöfn 7.-10, jiíní.
Tæknival
Skeífunni 17 - 568-1665 - Fax 568-0664
NAFO-fundir í júní
FUNDUR verður í Norðvestur-
Atlantshafsnefndinni, NAFO, í
Montreal í Kanada 7. til 9. júní
næstkomandi og er vonast til, að
þá muni öll aðildarríkin falla á sam-
komulag Kanada og Evrópusam-
bandsins, ESB, í heild.
Embættismenn ESB og Kanada
leggja mikla áherslu á, að önnur
aðildarríki NAFO fallist á samkomu-
lagið i öllum atriðum því annars er
veruleg hætta á, að það missi marks.
Ekki er þó víst, að þetta mál verði
útkljáð á júnífundinum og líklegra
að frá því verði gengið á fundinum
í Dartmouth í Nova Scotia í septem-
ber. Meðal annars er stefnt að því,
að önnur ríki en ESB-ríkin og
Kanada afsali sér þeim kvóta, sem
þeim var úthlutað í febrúar sl.
Ráðstefna
TALIÐ er að í ár séu 60 ár liðin
frá upphafí rækjuveiða og -vinnslu
hér á landi. í tilefni þess hefur
Félag rækju- og hörpudiskframleið-
enda ákveðið að efna í haust til
ráðstefnu um rækjuveiðar og
-vinnslu.
Ráðstefnan verður haldin á
ísafirði dagana 22.-23. september
næstkomandi. Fram kom á aðal-
um rækju
fundi Félags rækju- og hörpudisk-
framleiðenda að reynt verður að
vanda til ráðstefnunnar. Fjallað
verður um flest það sem iðnaðinn
varðar, svo sem ástand rækjustofna
hér við land og annars staðar,
umhverfi rækjuiðnaðarins, vinnslu
og markaði. Fengnir verða til fyrir-
lestra innlendir og erlendir sérfræð-
ingar.