Morgunblaðið - 31.05.1995, Blaðsíða 2

2 C MIÐVIKUDAGUR 31. MAÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Notkun seiðaskilju lögbundin
á öllum úthafsrækjuveiðum
Nokkrar undanþágur
þó gefnar í upphafi
SJÁVARÚTVEGS-
RÁÐUNEYTIÐ hefur
ákveðið að nota skuli
seiðaskilju við allar út-
hafsrækjuveiðar innan
fiskveiðilögsögu íslands. Tekur reglugerð þar að lútandi gildi á morg-
un, þann fyrsta júní. Frestur frá reglugerðinni er gefinn í ákveðnum
tilfellum. Skuttogarar, sem eru 40 metrar og lengri hafa frest til 15 júní
til að taka upp notkun skiljunnar, en frá 15. júlí er öllum skipum skylt
að nota skiljuna. Fyrir Vestur- og Suðurlandi er veittur frestur til næstu
áramóta til að taka seiðaskiljuna í notkun á ákveðnu svæðu.
Miklar umræður hafa verið með-
al sjómanna og útgerðarmanna um
notkun seiðaskiljunnar. Telja þeir
notkun hennar afar erfiða á minni
skipum. Á hinn bóginn hefur kom-
ið í ljós að mikill munur getur ver-
ið á seiðamagni í rækjutrollinu eft-
ir því hvort skilja er notuð eða ekki.
Til verndar ungfiski
í reglugerð ráðuneytisins lýsing
á því hvernig skiljan skal vera og
hvernig koma skuli henni fyrir í
trollinu. Á síðasta ári hafa verið
sett nokkur svæði þar sem rækju-
veiðar hafa verið bannaðar á seiða-
skilju. Fyrir Norðurlandi eru þijú
slík svæði, sem sett voru til vernd-
ar ungkarfa og tvö önnur voru
sett fyrir vesturlandi til verndar
ungfiski, einkum þorski og ýsu.
Komast hjá því að veiða
tveggja ára þorsk
„Ákvörðun um að taka upp
seiðaskilju við allar rækjuveiðar er
meðal annars til komin nú vegna
þeirra niðurstöðu, sem fékkst í
togararalli Hafrannsóknastofnun-
arinnar nú snemma í vor. Þar sýndi
stofnmæling, að stærð tveggja ára
þorskárgangsins væri í góðu með-
allagi. Ber nauðsyn til að vernda
þenna eina árgang, sem mælst
hefur um eða yfir meðallagi mörg
undanfarin ár, en athuganir sýna
að með seiðaskilju í rækjuvörpu
má komast hjá því að veiða fisk
af þessari stærð,“ segir meðal ann-
ars í frétt frá ráðuneytinu.
Veiðar á skilju aðeins
heimilaðar inni á fjörðum
Samkvæmt reglugerðinni verða
rækjuveiðar án seiðaskilju eftir
næstu áramót aðeins heimilar á
inníjarðarrækjusvæðum. Það eru
Arnaríjörður, ísafjarðardjóp,
Húnaflói, Skagfjörður, Skjálfanda-
flói og Axarfjörður.
Ákvörðun sjávarútvegsráðu-
neytisins um að lögbinda seiða-
skilju við veiðar á úthafsrækju er
tekin að tillögu hafrannsókna-
stofnunar og Fiskistofu og að
höfðu samráði við samtök sjó-
manna og útgerðarmanna.
Sýningí
Bella Center
• SJÁVARÚTVEGSSÝN-
INGIN í Bella Center í
Kaupmannahöfn hefst mið-
vikudaginn 7. júní nk. og
stendur fram til laugar-
dagsins 10. Mun Hinrik
Danaprins opna hana við
hátíðlega athöfn. Fyrir-
tæki og stofnanir í 25 lönd-
um munu taka þátt í sýning-
unni, sem tekur til allra
greina iðnaðarins, veiða og
vinnslu, fiskeldis, skipa-
smíða, veiðarfæra og hvers
kyns búnaðar, umbúða,
flutnings og margs annars.
Auk Danmerkur verða átta
riki með þjóðarbás, Bret-
land, Færeyjar, Frakkland,
Ilolland, ísland, Noregur,
Spánn og Svíþjóð. Munu
ýmis fyrirtæki kynna nýja
framleiðsluvöru og danska
samsteypan Fishing Vessel
2000 mun sýna nýja skipa-
gerð.
„Vildum breytingar“
Eigendur Ozher bjartsýnir á jf blheíingá
rekstur verksmiðiuskipsins ^æðinu
" ■*- Skipm eru
farin og allt orðið svo dautt,“ segir Helgi Auðunsson, framkvæmdastjóri
Vöruafgreiðslunnar hf. á Patreksfirði, einn eigenda ístogs hf. sem í vor
tók verksmiðjutogarann Ozher á leigu frá Litháen og gerir út á úthafskarfa.
Humarkvóti
skertur um
700 tonn?
• Hafrannsóknastofnun hef-
ur nú lagt til að kvóti á humri
í byijun vertíðar 1996 fari
ekki yfir 1.500 tonn. Kvótinn
fyrir þessa vertið er 2.200
tonn og hefur hann farið
hægt lækkandi undanfarin
ár. Vertíðin nú hefur farið
illa af stað á austanverðum
hiunarmiðunum og segja sjó-
menn þar að vertíðin hafi
aldrei farið jafnilla af stað.
Stofnunin mun gera tillögu
um aflamark að loknum at-
hugunum á vertíðargögn-
um fyrir yfirstandandi ver-
tíð. Arið 1994 varð humarafl-
inn rúm 2.200 tonn sem er
nokkru minni en árið 1993.
Veiðistofn humars er nú tal-
inn nokkru minni en hann var
meginn á síðasta ári. Munar
þar mestu ofmat á árgöngun-
um frá 1984-1985 svo og
verri árganganna frá 1988-
1989 en búst hafði verið við.
Gert er ráð fyrir að meðal-
stór humar verði uppistaða
aflans 1995 og 1996. Staða
rækjustofna, bæði inni á
fjörðum og úthafinu er mun
betri og er jafnvel búizt við
því að enn verði hægt að
auka veiðina. Úthafsrækju-
veiðin hefur vaxið iryög hratt
undan farin ár og náði 64.000
tonnum í fyrra.
ístog er í eigu fjögurra einstakl-
inga á Patreksfirði og í Reykjavík
og fyrirtækisins ísbús hf. Þessir
aðilar fóru að leita fyrir sér með
skip fyrir um það bil ári og segir
Helgi að þeir hafi ákveðið að slá
til eftir síðustu áramót þegar þeim
gafst kostur á að fá Ozher. Skipið
er 2.400 tonn að stærð með bræðslu
og lýsisvinnslu um borð. Fjórir yfir-
menn eru íslenskir en auk þeirra
eru 35 Rússar í áhöfninni. Helgi
segir að ístog hafi þurft að leggja
í töluverðan stofnkostnað, m.a.
leggja til troll, hlera og víra og
breyta vinnsludekkinu. Mikil vinna
hafi skapast á Patreksfirði þegar
skipið var útbúið á veiðarnar og
gerði sjálfsagt einnig á leigutíman-
um.
Byrjunarörðugleikar
Skipið fór á úthafskarfaveiðar á
Reykjaneshrygg í byijun apríl og
landaði 140 tonnum eftir fyrstu
veiðiferðina. Segir Helgi að tölu-
verðir byijunarörðugleikar hafi ver-
ið. Áhöfnin væri vön allt öðrum
vinnubrögðum en hér þekktust og
hefði þurft að þjálfa hana upp. I
annarri veiðiferðinni hefði verið
komið gott rennsli, vinnslan hefði
aukist úr 12 í 25 tonn á sólarhring.
„En við urðum fyrir óhappi og skip-
ið þurfti að sigla í land til að fá
gert við trollið," segir Helgi.
Þokkalegt útlit er með rekstur-
inn, að mati Helga. Segir hann að
ef vel takist til í tveimur næstu
veiðiferðum muni reksturinn ganga.
Skipið verður á úthafskarfanum að
minnsta kosti fram í september. Þá
kemur til greina að veiða rækju í
norsku landhelginni fyrir þarlenda
aðila. Skipið var áður á rækjuveið-
um og þarf því ekki að kosta miklu
til vegna þeirra. Helgi segir þó að
þetta sé enn óvíst og allt eins lík-
legt að áfram verði reynt við úthafs-
karfann enda sé búið að sýna fram
á að mögulegt sé að stunda hann
allt árið.
Hugmyndir um tvífrystingu
ístog tók Ozher á Ieigu í eitt ár
með möguleikum á framlengingu í
annað. Býst Helgi við að skipið
verði rekið í tvö ár enda búið að
leggja í mikinn stofnkostnað við að
útbúa skipið á veiðarnar.
Oddi hf. á Patreksfirði fékk fjög-
ur tonn af frosnum karfa úr fyrstu
veiðiferðinni til að athuga mögu-
leika á tvífrystingu. Oddi, Jlrað-
frystihús Tálknaíjarðar og Trostan
á Bíldudal eru að íhuga kaup á
karfa í haust til að vinna eitthvað
fram á vetur.

UTVEGSSVIÐ
Á DALVÍK
Boðið er upp á 1. og 2. stig skipstjóranáms, fískiðnaðarnám og 1. ár framhaldsskóla
Leitið upplýsinga í síma 466-1083 og í bréfsíma 466-3289.
Morgunblaðið/Þorkell
HALLDOR Alniarsson yfirleiðbeinandi beinir þyrlu Landhelgis-
gæslunnar að lendingarstað í Reykjavíkurhöfn.
Tíu þúsund sótt
öryggisnámskeið
Slysavarnaskóli
sjómanna tíu ára
daga. í dag heldur Sæbjörg í sína á
SLYSAVARNASKÓLI sjómanna
er tíu ára á þessu ári. Tímamót-
anna var minnst um helgina, hald-
in afmælisveisla og skólaskipið
Sæbjörg haft opið almenningi í tvo
egu sumarsiglingu kringum landið.
Upphaf skólans má rekja til
þess að Slysavarnafélag íslands
fékk sér starfsmenn til að annast
öryggisfræðslu sjómanna. Fyrsta
námskeið Slysavarnaskóla sjó-
manna var haldið í húsi SVFÍ 29.
maí 1985. Félagið eignaðist varð-
skipið Þór sem þá hafði verið lagt
vegna vélarbilunar, keypti skipið
á 1.000 kr. af ríkinu. Skipið var
gert upp sem skólaskip og gefið
nafnið Sæbjörg. Fyrsta námskeið-
ið um borð í skipinu var haldið
3. júní 1986.
Árleg sumarsigling hefst í dag
Skólinn var festur í sessi með
lagasetningu frá Alþingi og tekinn
á fjárlög árið 1991. Skólinn er þó
áfram rekinn sem deild í Slysa-
varnafélagi íslands og á þess
ábyrgð. Starfsmenn eru fimm.
Á þessum tíu árum liafa um 10
þúsund sjómenn sótt námskeið í
Slysavarnaskólanum, eða 1.000
að meðaltali á hveiju ári.
Með skipinu jukust möguleikar
sjómanna að fá öryggisfræðslu í
sinni heimabyggð. 1 dag heldur
skipið einmitt í sína áttundu
sumarsiglingu. Byijað verður á
námskeiðahaldi í Grindavík, síðan
verður farið til Vestmannaeyja,
Djúpavogs, Neskaupstaðar og
Húsavíkur. í haust verða haldin
námskeið á Akureyri. Hilmar seg-
ir að haldin verði öryggisnámskeið
fyrir sjómenn, sérstök námskeið
fyrir smábátasjómenn og loks
námskeið fyrír hafnarstarfsmenn.
Bendir hann á að frá og með
næstu áramótum verði skipstjórn-
armenn að hafa fengið öryggis-
fræðslu til að fá lögskráningu og
sama muni gilda um alla sjómenn
að ári. Þá vekur Hilmar athygli á
nauðsyn endurmenntunar á þessu
sviði, segir það skoðun sína að
sjómenn ættu að sækja sér fræðslu
á fimm ára fresti að minnsta kosti.
Unilever kaupir Gorton’s
BANDARÍSKA stórfyrirtækið
General Mills hefur ákveðið að
selja dótturfyrirtækið Gorton’s til
útibús Unilevers í Bandaríkjunum.
Gorton’s er mjög stórt í markaðs-
setningu og dreifingu frystra og
niðursoðinna sjávarafurða til
verslana í Kanada og Bandaríkjun-
um. Heildarsala þess á síðasta ári
var um 14 milljarðar ísl. kr. en
talið er, að Unilever kaupi það
fyrir 9,7 milljarða kr.