Morgunblaðið - 13.06.1995, Blaðsíða 20

20 ÞRIÐJUDAGUR 13. JÚNÍ 1995
ERLEIMT
MORGUNBLAÐIÐ
Franskir sósíalistar hvetja
til samstöðu gegn Le Pen
París. Reuter.
ÞJÓÐFYLKING hægri öfgamannsins Jeans Maries
Le Pens stal sviðsljósinu í fyrri umferð bæjar- og
sveitarstjórnarkosningunum í Frakklandi um helg-
ina og bendir allt til þess að fyrstu borgar- og
bæjarstjórar flokksins komist til valda þegar seinni
umferðin verður haldin á sunnudag. Sósíalistar
hafa skorað á frönsk stjómmálaöfl að snúa bökum
saman gegn frambjóðendum fylkingarinnar.
Uggur meðal Sósíalista
Velgengni frambjóðenda Þjóðfylkingarinnar
hefur vakið ugg meðal hófsamari hægri manna
og vinstri flokka í Frakklandi. Sósíalistar, sem
tókst að halda velli í mörgum sinna helstu vígja,
lýstu yfir þvi að frambjóðendur þeirra yrðu látnir
draga sig í hlé á þeim stöðum, sem þeir ættu
enga von um að bera sigur úr býtum í seinni
umferðinni ef framboð þeirra gæti leitt til þess
að frambjóðandi Þjóðfylkingarinnar kæmist til
valda, þótt það kostaði sigur hægri manna, sem
nær standa miðju.
Stjómarflokkunum tókst ekki að gera sér mat
úr sigri Jacques Chirac í forsetakosningunum í
maí. Þeir fengu 53,35 prósenta fylgi á landsvísu
og var það minna en stuðningsmenn Chiracs höfðu
átt von á.
Sósíalistar og kommúnistar, sem víðast hvar
buðu sameiginlega fram, fengu 40,86 af hundraði
atkvæða og sagði dagblaðið Le Monde að vinstri
vængurinn hefði haldið sínu.
Sósíalistum tókst meðal annars ^ð halda völdum
í borgunum Strasbourg og Nantes, þar sem hægri
menn höfðu vonast til að gera þeim skráveifu.
Þjóðfylkingin fékk aðeins 4,3 af hundraði at-
kvæða samkvæmt lokatölum, en það segir ekki
alla söguna, því að víða bauð flokkurinn ekki fram.
Frambjóðandi flokksins í iðnaðarbænum Vitrolles,
skammt frá Marseille, fékk 43 af hundraði at-
kvæða og frambjóðandi hans í Nice fékk 34 af
hundraði atkvæða.
Þjóðfylkingin fékk minna en þriðjung þess fylg-
is, sem Le Pen fékk í forsetakosningunum, en
hann lýsti engu að síður yfir „sláandi sigri“.
Endurkjörinn 12. sinni
Mesti sigurvegari kosninganna var þó sennilega
elsti og þáulsetnasti borgarstjóri Frakklands. Lou-
is Philipon var endurkjörinn til að sitja tólfta sex
ára kjörtímabilið í þorpinu Juvigny og fékk hann
133 af 152 greiddum atkvæðum. Philipon er 95
ára og var fyrst kjörinn í embætti árið 1929.
Kosningaþátttaka var aðeins 65,9 prósent í
kosningunum á sunnudag, sú minnsta frá árinu
1947.

Reuter
BERLUSCONI á kjörstað í Mílanó á sunnudag. Meirihluti ítalskra kjósenda kom í veg fyrir, að
hann neyddist til að brjóta upp fjölmiðlaveldið sitt.
Þjóðaratkvæðagreiðslan á Ítalíu á sunnudag
Pólitískur sigur
fyrir Berlusconi
Róm. Reuter.
Major fær
kaldar
kveðjur
London. The Daily Telegraph, Reuter.
MARGARET Thatcher, fyrrver-
andi forsætisráðherra Bretlands,
segir að ríkisstjóm íhaldsflokksins
sé ekki nægilega trygg hefðbundn-
um grundvallarsjónarmiðum
flokksins. „Þeir hafa ráðist á allt
sem ég trúði á,“ sagði hún í blaða-
viðtali í gær í tilefni þess að annað
bindi æviminninga hennar kom út.
Þrátt fyrir þessar köldu kveðjur
telur Thatcher að John Major for-
sætisráðherra hafi að undanfömu
sýnt merki um að hann sé að
hverfa af villigötunum og hún seg-
ist andvíg því að honum verði velt
úr leiðtogasessi. Það myndi veikja
flokkinn sem þurfi mjög á sam-
stöðu að halda.
„Hann verður meiri íhaldsmaður
með hverjum degi sem líður,“ sagði
Thatcher um arftakann. Er gengið
var á hana í sjónvarpsviðtali sagð-
ist hún myndu ráða flokksfélögum
sínum að kjósa Major ef til leið-
togakjörs kæmi.
Hún er á hinn bóginn mjög
óánægð með stefnuna undanfarin
ár og segist hafa fyllst skelfingu
er ríkisstjómin stóð fyrir því að
vaxtafrádráttur vegna kaupa á
eigin húsnæði var lækkaður, lagð-
ur var skattur á fasteignatrygging-
ar og dregið úr skattafrádrætti
hjóna.
Thatcher lagði í valdatíð sinni
mikla áherslu á að auðvelda fólki
að kaupa sér eigið húsnæði og
beitti sér fyrir því að hlutabréfa-
eign yrði almenn. „Ég vildi að all-
ir yrðu kapítalistar", sagði hún í
viðtalinu.
Tók rógburð nærri sér
í öðm bindi minninganna þykir
„Jámfrúin", eins og andstæðingan
nefndu hana, vera opinská um til-
fínningar sínar. Hún segist hafa
verið afar hörundsár, tekið mjög
nærri sér róg, einnig þegar hún
stóð fyrir sársaukafullum breyt-
ingum sem hún taldi nauðsynlegar
og var gagnrýnd fyrir að vera
harðbijósta.
Thatcher hefur ávallt verið ein-
staklega afkastamikil en hún skýr-
ir frá því að hún hafi leitað til Sir
Laurence Oliviers, leikarans heims-
kunna, til að læra ræðuflutning.
Thatcher segir það hafa verið
þungt áfall er hún var hrakin úr
leiðtogaembættinu 1990 en síðar
hafí hún getað glaðst yfír því að
í stjómartíð sinni hafí hugarfar
gerbreyst í Bretlandi. Þetta hafí
hún fyrst skilið eftir að hún yfír-
gaf Downingstræti 10, embættis-
bústað forsætisráðherra Breta.
FJOLMIÐLAKONGURINN Silvio
Berlusconi hrósaði sigri í þjóðarat-
kvæðagreiðslu á Ítalíu um helgina
en þá hafnaði meirihluti kjósenda
tillögu um að takmarka eignarhald
á sjónvarpsstöðvum við eina stöð.
Sjálfur á Berlusconi þijár stöðvar
og því eru úrslitin öðrum þræði póli-
tískur sigur fyrir hann. Búist er við,
að hann muni nú herða á kröfum
sínum um þingkosningar í haust.
Berlusconi hefur barist fyrir nýj-
um kosningum frá því stjórn hans
féll í desember síðastliðnum þegar
Norðursambandið ákvað að hætta
stuðningi við hana. Hafði stjórnin
þá aðeins setið í sjö mánuði. An-
tonio Tajani, talsmaður Forza Italia,
flokks Berlusconis, sagði í gær, að
niðurstaða þjóðaratkvæðagreiðsl-
unnar á sunnudag væri mikill per-
sónulegur sigur fyrir hann og myndi
verða til að gefa kröfunni um haust-
kosningar aukið vægi.
Dini liggur ekkert á
Lamberto Dini, forsætisráðherra
„sérfræðingastjórnarinnar", sem nú
situr og er skipuð mönnum, sem
ekki hafa haft mikil afskipti af
stjórnmálum, sagði á sunnudag, að
niðurstaða þjóðaratkvæðagreiðsl-
unnar myndi engu ráða um það hvort
stjórnin sæti lengur eða skemur og
undir það tók Tiziano Treu, atvinnu-
Búist við að hann
herði á kröfum
sínum um haust-
kosningar
málaráðherra. Lét Dini hafa það
eftir sér í blaðaviðtali í síðustu viku,
að þingkosningar gætu í fyrsta lagi
orðið í október og útilokaði ekki, að
þær yrðu á næsta ári.
Meginspurning þjóðaratkvæða-
greiðslunr.ar á sunnudag var um það
hvort takmarka ætti eignarhald á
sjónvarpsstöðvum við eina en Ber-
lusconi á þijár og mörgum þykja
áhrif hans í gegnum þær og áróðurs-
aðstaða meiri en góðu hófu gegnir.
Kosningaþátttaka var lítil, aðeins
um 57%, en um 57% voru andvíg
því að takmarka eignarhaldið. Er
niðurstaðan sætur sigur fyrir Ber-
lusconi og raunar sá fyrsti í nokkurn
tíma en flokki hans vegnaði illa í
héraða- og sveitarstjórnarkosning-
unum í apríl og maí.
„Hefnd Berlusconis“
Framtíð Berlusconis er að vísu enn
óráðin að því leyti, að verið getur
að dómari í Mílanó skipi honum að
mæta fyrir rétt í næsta mánuði
vegna spillingarákæru en niðurstað-
an á sunnudag var þó einmitt það,
sem hann þurfti. „Hefnd Berluscon-
is“ var aðalfyrirsögnin í dagblaðinu
La Repubblica í gær en blaðið hefur
yfírleitt verið Berlusconi andsnúið.
La Stampa sagði, að með sjónvarps-
stöðvarnar þijár að vopni væri Ber-
lusconi nú albúinn að takast á við
mið- og vinstriflokkana til að láta
drauminn rætast, að komast aftur í
forsætisráðherrastólinn.
Spurningin um eignarhald á sjón-
varpsstöðvum var aðeins ein af 12
og voru hinar um hin margvísleg-
ustu efni, til dæmis réttindi verka-
lýðsfélaga og afgreiðslutíma versl-
ana. Var tilgangurinn með aðal-
spurningunni að hnekkja lögum frá
1990, sem leyfðu Berlusconi að eiga
þijár sjónvarpsstöðvar við hliðina á
þeim þremur, sem ítalska ríkisút-
varpið, RAI, rekur. Hefur Berlusconi
nú alger yfirráð á markaðinum fyrir
einkareknar stöðvar.
Tvær aðrar spurningar lutu einnig
að sjónvarpinu og niðurstaðan þar
var einnig eins og Berlusconi óskaði
sér. Með annarri var leitast við að
takmarka verulega tímalengd aug-
lýsingahléa meðan verið er að sýna
kvikmyndir og samþykki við hinni
hefði bannað auglýsingastofum að
vinna fyrir fleiri en eina sjónvarps-
stöð. Kjósendur svöruðu báðum neit-
andi.
Hótaað
fella stjórn
Rabins
ÞRÍR þingmenn ísraelska
verkamannaflokksins hafa
hótað að fella ríkisstjórn Yitz-
haks Rabins forsætisráðherra
ljái hún máls á því að afhenda
aftur Sýrlendingum Gólan-
hæðir sem ísraelar tóku í sex
daga stríðinu 1967. Þing-
mennirnir lýstu þessu yfir í
kjölfar heimsóknar Warrens
Christophers utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna til Mið-
austurlanda um helgina þar
sem samkomulag náðist um
að yfírmenn heija ísraels og
Sýrlands hæfu viðræður um
framtíð Gólan-hæða og örygg-
isþætti hugsanlegra friðar-
samninga landanna í Wash-
ington 27. júní.
Friðþægir
Kínverja
LEE Teng-hui forseti Taiwan
freistaði þess að friðþægja
Kínveija í gær með því að
segja að nota bæri hvert tæki-
færi sem gæfist til þess að
efla traust og í gærmorgun.
Talsmenn hersins fullyrtu að
16 skæruliðar hefðu fallið.
og Peking. Sagði hann þetta
á blaðamannafundi eftir heim-
komuna frá Bandaríkjunum;
sex daga heimsókn sem stjórn-
völd í Peking reyndu að koma
í veg fyrir með hótunum við
bandarísk yfirvöld.
Kúrdar fella
18 hermenn
SKÆRULIÐAR úr aðskilnað-
arsamtökum Kúrda felldu
a.m.k. 18 tyrkneska hermenn
í áhlaupi á búðir tyrkneska
hersins við þorpið Saritas í
Ahvanoz-gilinu í suðaustur-
hluta Tyrklands.
Israelar fella
ökuþór
ÍSRAELSKIR hermenn, sem
stóðu vörð við vegtálma á
Vesturbakkanum, skutu araba
sem hugðist keyra þá niður í
gærmorgun. Báru þeir við
sjálfsvöm en ökumaðurinn var
21 árs.
Girnilegt
gerviauga
GEOFF Woods, næturklúbbs-
eigandi í Port Talbot í Wales,
kvaðst í gær vera bíða eftir
því að komast aftur yfír gervi-
augað sitt. Hann lagði það frá
sér um helgina i klúbbnum og
greip í tómt er hann ætlaði að
setja það aftur í tóttina; svang-
ur hundur hafði tekið það í
misgripum fyrir matarbita og
gleypt í heilu lagi. „Ég mun
fylgjast með hveiju fótmáli
hvutta og setja það á sinn stað
eftir gott bað í sótthreinsilegi,“
sagði Woods í gær.
Reglugerðir
til vansa
SAMTÖK evrópskra fyrir-
tækjarekenda (UNICE) sögðu
í gær, að frumskógur reglu-
gerða, oft á tíðum illa samdra,
kæmi í veg fyrir skilvirka sam-
keppni í álfunni. Þær lettu til
nýbreytni og framfara og
hægðu á hagkvæmni í rekstri.