Morgunblaðið - 17.06.1995, Qupperneq 1
2Bo r0»aMíit»Íi>
MENNING
LISTIR
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS LAUGARDAGUR 17. JÚNÍ 1995 BLAÐ1
Óskynsamlegt
að hafa kvikmynda-
iðnaðinn í svelti
DAG Alvberg, nýr framkvæmda-
stjóri Norræna kvikmynda- og sjón-
varpssjóðsins, var hér á landi í vik-
unni að kynna íslenskum kvik-
myndagerðarmönnum áherslubreyt-
ingar í stjómun sjóðsins og um leið
að kynna sér íslenska kvikmynda-
gerð.
Að sögn Bryndísar Schram, fram-
kvæmdastjóra Kvikmyndasjóðs ís-
lands, eru breytingar Alvebergs á
starfsemi norræna sjóðsins einkum
fólgnar í því að færri fá styrki en
hingað til hefur tíðkast en hærri
upphæðir koma hins vegar í hlut
hvers styrkþega. „Þannig er ætlunin
að reyna að leggja meira upp úr
gæðum en magni í framleiðslu nor-
rænna kvikmynda en hingað til hef-
ur verið gert. Nú verða styrkirnir
heldur ekki veittir samkvæmt kvóta
Framkvæmda-
stjóri Norræna
kvikmynda- og
sjónvarpssjóðsins
í heimsókn
til hvers aðildarlands sjóðsins; bestu
verkin verða styrkt burt séð frá því
hvaða landi þau tilheyra. Einnig
verða styrkir sjóðsins ekki eingöngu
veittir til framleiðslu á verkum held-
ur í sumum tilfellum til markaðs-
setningar og dreifingar. í haust
verður svo ráðinn markaðsfulltrúi á
vegum sjóðsins til að aðstoða nor-
ræna kvikmyndagerðarmenn við að
koma verkum sínum á framfæri."
Bryndís segir að Alvberg hafí
fundist mikið til um íslenska kvik-
myndagerð. „Hann var heillaður af
atorkunni og frumkvæðinu sem ís-
lenskir kvikmyndagerðarmenn hafa
þrátt fyrir að þeir hafi litla peninga
úr að moða. Sagði hann þennan kraft
einnig einkenna danska kvikmynda-
gerðarmenn en af öðrum Norður-
löndum hafði hann lítið að segja,
sennilega vegna þess að þar fá menn
fulla styrki frá ríkinu til framleiðslu
á kvikmyndum. í ljósi þessa var
Alvberg mjög hissa á afstöðu ís-
lenskra stjórnvalda til kvikmynda-
iðnaðarins hérna og taldi mjög
óskynsamlegt að hafa hann í svelti
lan'|tímum saman, þau ættu miklu
frekar að reyna að virkja þennan
kraft því þar lægi vaxtarbroddur-
inn.“
Ballettsliórar koma og fara
Kaupmannahöfn. Morgunblaðið.
SAMA DAG og Peter Schaufuss ballett-
stjóri Konunglega danska ballettsins var
leystur frá störfum var tilkynnt um ráðn-
ingu Frank Andersens, forvera hans í
Kaupmannahöfn, að ballett Konunglegu
sænsku óperunnar. Báðir ballettstjórarnir
eru fyrrverandi dansarar heima og heiman
og meðan Schaufuss hefur átt storma-
saman feril eriendis sem ballettstjóri hefur
Frank Andersen átt öllu farsælli en minna
áberandi feril.
Það kemur fæstum á óvart að Peter
Schaufuss lætur nú af störfum, tæpu ári
eftir að hann tók við Konunglega balletin-
um, því undanfarna mánuði hefur ekki
skort á fréttir um samstarfsörðugleika
hans bæði við Michael Christiansen leik-
hússtjóra og við ballettflokkinn. Dansar-
amir kvarta yfir skyndiákvörðunum og breytingum á
verkefnaskrá, sem gefi þeim ónóg tækifæri. Leikhús-
stjórinn hefur verið fátalaður um samstarfið, en í vor
birtist ljósmynd í einu dagblaðanna frá blaðamanna-
fundi leikhússtjórans og ballettstjórans, þar sem þeir
sneru nánast baki hvor í annan. Hún þótti bera vitni
um litla kærleika þeirra í milli.
Það vantaði þó ekki fyrirheitin og væntingarnar,
þegar Schaufuss tók við. Hann ætlaði að taka upp
meira samstarf við aðra dansflokka í Danmörku og
efla nútímayfirbragð flokksins, eins og
hann sagði í viðtali sem birtist við hann í
Morgunblaðinu síðastliðið haust. Sjálfur
er hann dansahöfundur og næsta vetur
sýnir Konunglegi ballettinn verk eftir
hann. Hann varð ballettstjóri í London
Festival Ballet eftir glæsilegan dansferil,
en tók síðan við ballett Berlínaróperunnar,
auk þess að semja balletta. Hæfni hans á
því sviði er þó umdeild og síðustu verk
hans hjá Berlínarballetinum hlutu slaka
dóma. Einnig hefur stjórnunarstíll hans
verið umdeildur.
Frank Andersen er einnig fyrrum dans-
ari, dansaði mest heima fyrir og var ballett-
stjóri í níu ár á undan Schaufuss. Hann
var látinn fara, því þó flokkurinn hafi
blómstrað undir hans stjórn vildi stjóm
leikhússins fá nýjan mann og ferskar hugmyndir. Eft-
ir árshlé, þar sem hann hefur sett upp sýningar og
lesið viðskiptafræði er hann að vonum í sjöunda himni
að fá nú aftur tækifæri til að stjórna ballettflokki.
Sænski ballettinn er stór flokkur með 75 dönsumm.
Sænski ballettinn er einn af gömlu ballettunum í Evr-
ópu, rétt eins og sá danski, og einnig þar starfaði á
síðustu öld Boumonville-fjölskyldan, sem hefur sett svo
sterkan svip á danska flokkinn.
PETER Schaufuss
The Royal Shakespeare Company
hættir starfsemi í London
Verður leikhús
allra Breta
í FRÆGIJM þætti sjónvarps-
myndaflokksins „Já, forsætis-
ráðherra“, leggur ráðherrann til
að þjóðleikhúsið breska verði
sannkallað þjóðleikhús og flylji
aðsetur sitt frá London. Leikhús-
ið er á sínum stað en hins vegar
bendir allt til þess að The Royal
Shakespeare Company muni
hætta að starfa í London og
starfa eingöngu í Stratford-on-
Avon. Búast má við að þessi
ákvörðun muni valda miklu
fjaðrafoki, nú þegar hafa stjóm-
endur Barbican-listamiðstöðvar-
innar, harmað ákvörðunina.
Það er listrænn stjórnandi
Ieikfélagsins, Adrian Noble, sem
stendur að baki ákvörðuninni en
hann tók við leikfélaginu fyrir
fímm árum. Frá árinu 1959 hef-
ur það haft aðsetur sitt á tveim-
ur stöðum, í London og Strat-
ford-on-Avon. Leikfélagið hefur
staðið í áralangri baráttu til að
fá bættan húsakost sinn í Lond-
on; sviðin í Barbican-listamið-
stöðinni voru sérstaklega hönn-
uð og byggð með leikhúsið í
huga og það hefur hlotið millj-
óna punda styrki frá borgarráði
London og listaráði borgarinnar.
Gert er ráð fyrir að sex mán-
uði ársins verði svokölluð vetrar-
hátíð í London, þar sem settar
verði upp uppsetningar frá
Stratford en hinn helming ársins
verði ekkert sýnt
í höfuðborg-
inni. AUt árið
verði sýning-
ar í Strat-
ford, sýnt
verði einn
mánuð á ári í
Newcastle eins
og hingað til, auk
ADRIAN
Noble, list
rænn
andi
Shakespeare
Company, hefur
tekið djarfa
ákvörðun.
HVER verða viðbrögð leikara
félagsins? Mynd úr sýningu
RSC á Hamlet; Kenneth Bran-
agh og Joanne Pearce í hlut-
verkum Hamlets og Ófelíu.
þess sem leikhúsið mun koma sér
upp aðsetri í tveimur borgum til
viðbótar og ferðast til staða sem
hingað til hafa verið afskiptir,
svo sem Skotlands og Wales.
í The Independent segir að
þetta sé ákveðnasta yfirlýsingin
sem fram hafí komið um að
London geti ekki lengur verið
miðpunktur alls hins besta í
bresku listalífi. Sjálfur segir
Noble það mestu máli skipta að
leikhúsið sýni að það sé raun-
verulega leikhús þjóðarinnar
allrar. Allir eigi að hafa jafnan
aðgang að því. Næsta skrefíð
hljóti nú að vera að ná niður
miðaverðinu, þar sem kostnað-
ur við að sækja leiksýningar
muni aukast fyrir
marga, t.d. Lund-
únabúa.