Morgunblaðið - 06.07.1995, Blaðsíða 12

.12 C FIMMTUDAGUR 6. JÚLÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Löggan knáa
í Kingsmarkham
í ÆTT vid Agöthu Christie; Baker sem Wexford í Kína. Nokkrar af
sögum Ruth Rendell sem kvikmyndaðar hafa verið fyrir sjónvarp.
rHf:

AN
unkindnfs';
S^RAVENS
ILED ONE
að hugsa um slíkt. Það var mjög
mismunandi hvemig Wexford fékkst
við morðmálin en það gerði þættina
miklu áhugaverðari og hélt þessu
öllu gangandi hvað mig varðar.“
Baker, sem verður 64 ára á þessu
ári, á að baki fjöldann allan af sjón-
varpsþáttum og kvikmyndum og hef-
ur skrifað bæði fyrir útvarp og sjón-
varp, m.a. Wexfordþætti upp úr bók-
um Rendells. Hann heldur mikið upp
á sjónvarpsseríuna. Fyrstu Wexford-
þættirnir urðu til árið 1988 svo þeir
eru komnir á sitt áttunda ár og Bak-
er segir að það séu „ánægjulegustu
árin sem ég hef átt í leiklistinni,"
en árið 1997 er rétt hálf öld liðin frá
því hann fór að starfa sem leikari.
Hjón leika hjón
Baker missti konuna sína árið
1992. Hún lést úr krabbameini en
þau höfðu verið gift í 25 ár. Leikkon-
an Louie Ramsey, sem leikur Dóru
eiginkonu Wexfords í þáttunum, var
mikill vinur þeirra hjóna og var Bak-
er styrk stoð í raunum hans. Á end-
anum kvæntust þau. „Við hlökkum
til að vinna saman sem hjón að leika
hjón. Það verður spennandi að sjá
hvort efnasambandið á milli okkar á
skjánum hafi breyst með nýja ráða-
hagnum,“ var haft eftir Baker þegar
kvikmyndun „Simisola" stóð fyrir
dyrum, en það eru fyrstu Wexford-
þættimir þar sem þau leika saman
sem hjón.
Baker hefur sjálfur fengist við
skriftir eins og fram hefur komið og
hefur þróað hugmynd að nýjum
spennumyndaþáttum sem hann kall-
ar „Dead on Time“ og vonar að verði
kvikmyndaðir. Og hann gerði m.a.
sjónvarpsútgáfuna af Wexfordsög-
unni „The Strawberry Tree“, sem
sýnd var í Bretlandi í mars sl.
Að sögn Guðmundar Inga Krist-
jánssonar hjá Innkaupadeild Sjón-
varpsins hefur ríkissjónvarpið sýnt
alla þætti og myndir sem gerðar
hafa verið um Wexford og mun
kaupa allt það sem framleitt verður
með Wexford í framtíðinni en sjón-
varpsmynd með Wexford verður
næst á dagskrá í haust.
Breska sakamálasagan með sínum
skemmtilegu og ólíku rannsóknar-
lögreglumönnum hefur lengi vel
dafnað í sjónvarpinu en nú virðist
ætla að verða hörgull á góðum
lögregluforingjum. Þegar vel tekst
til eru bresku sakamálaþættimir með
besta sjónvarpsefni sem völ er á og
ekki samanburðarhæfir við banda-
ríska lögguþætti eins og Allt á huldu
svo tekið sér nærtækt dæmi þar sem
allt snýst um sálarlíf og einkavanda-
mál sérgóðra og áferðafallegra lög-
reglumannanna sjálfra svo glæpur-
inn og spennan gleymist. Það gæti
aldrei gerst hjá Rendell og Wexford.
Rannsóknarlögreglumenn
bresku sjónvarpsstöðvanna
standa á nokkrum tímamót-
um. Fremsti lögreglumaður
Glasgowborgar, Taggart, er látinn
langt um aldur fram. Morse upplýsir
ekki lengur morðin í Oxford. Ádam
Dalgliesh er fjarri góðu gamni og
hefur reyndar ekki sést á skjánum í
heila eilífð. Og brátt gæti morðunum
farið að fækka í smábænum Kings-
markham þar sem rannsóknarlög-
reglumaðurinn, Reg Wexford, og
félagi hans, Burden, standa í
ströngu. Líklega hefur minnst farið
fyrir Wexford. Hann er hugarfóstur
sakamálasöguhöfundarins Ruth
Rendell og hefur nú skemmt íslensk-
um sjónvarpsáhorfendum í nokkur
ár með þrjósku sinni og ósveigjan-
leika og áunnið sér sess svo óhætt
er að segja að hann sé orðinn einn
af skemmtilegri heimilisvinum sjón-
varpsins.
í ætt vlö Christle
Ekkert varir þó að eilífu. Wexford
er að verða einhver lífseigasta sjón-
varpsafurð Bretanna en óvíst er
hversu lengi hægt verður að halda
honum að rannsókn morðmála. Hann
á í áþekku vandamáli og landi hans
James Bond í Ieyniþjónustunni; sögu-
brunnurinn er uppurinn í bili. Það
hefur reyndar ekki stöðvað njósnara
hennar hátignar en örlög Wexfords
eru óráðin. Sakamálahöfundurinn
Ruth Rendell hefur ekki haft undan
að skrifa ofan í hann morðmálin og
nú hafa allar sögur hennar verið
færðar í sjónvarpsbúning. I Bretlandi
töldu menn að þar með yrði Wexford
atvinnulaus en nýjustu fréttir herma
að í vor hafi enn eitt Wexfordmálið
verið upplýst. Heitir sagan „Simi-
sola“ og var kvikmynduð fyrir
skemmstu og mun sýnd sem sérstak-
ir jólaþættir í Bretlandi. Þeir verða
að líkindum sýndir í ríkissjónvarpinu
á næsta ári. Hvort það verður síð-
’ista myndin um þéttvaxna rann-
sóknarlögreglumanninn með trilby-
hattinn skal ósagt látið.
Vinsældir þáttanna eru miklar og
má skýra með ýmsu móti. Ruth
Rendell er einn af færustu sakamála-
söguhöfundum Bretlands og einn sá
afkastamesti. Sögur hennar eru bæði
spennandi og skemmtilegar með
áhugaverðum persónum eins og þær
birtast í sjónvarpsútgáfunni. Umbún-
aðurinn er fjarska langt frá t.d. stór-
borgarraunsæi hins úrilla Taggarts
(sem líka er fyndnastur rannsóknar-
lögreglumanna) en minnir um margt
á rólyndislegar sögur Agöthu
Christie þar sem undir kyrrlátu yfir-
borði sveitasamfélagsins krauma
ástríður og heitar tilfinningar nú eða
bara hrein og klár fégræðgi, sem
leiða til ódæðisverka. Það er hrein-
lega viðburður ef einhver bregður
upp skammbyssu gegn Wexford.
Rendell er mjög stórvirkur saka-
málasöguhöfundur en eftir hana
liggur fjöldinn allur af bókum. Hún
skrifar einnig undir heitinu Barbara
Vine og sl. vor sáum við einmitt
smáþáttaröð á Stöð 2 eftir sögunni
„A Dark Adapted Eye“ eða Með
vakandi auga og var eitthvert besta
sjónvarpsefni sem komið hefur hér í
langan tíma.
Wexford aldrei staðnað
Annar mikilvægur þáttur í vin-
sældum og velgengni Wexfords er
fjölbreytni sakamálanna. Þótt Rend-
ell hafi sent mikið magn sakamála-
sagna frá sér endurtekur hún sig
ekki heldur kemur á óvart með hverri
sögu. I bandarískum sakamálaþátt-
um eins og „Matlock" og „Murder
She Wrote“ er byggt á sömu formúl-
unni þátt eftir þátt en eins og leikar-
inn George Baker segir í nýlegu
blaðaviðtali er alltaf eitthvað nýtt á
ferðinni í Rendell-sögunum. „Það
skemmtilegasta við Wexford er að
hann hefur aldrei staðnað. Þetta
hefur aldrei orðið formúlusería vegna
þess að Wexford-sögurnar hafa verið
svo ólíkar hverri annarri," er haft
eftir honum.
Þriðja ástæðan fyrir vinsældunum
er skemmtileg persónusköpun alveg
ofan í minnstu smáatriði í smæstu
rullum. Fyrirferðarmestur er auðvit-
að Wexford sjálfur, sem Baker leikur
með áherslu á einurð og þrjósku
þess sem einatt glímir við flóknar
morðgátur og er aldrei í rónni fyrr
en hann hefur leyst þær. Hann hefur
sinn dr. Watson til halds og traust,
sem er rannsóknarlögreglumaðurinn
Burden. Christopher Ravenscroft
leikur hann án þess að bjóða upp á
nokkra samúð með persónunni, alltaf
þurr á manninn og fráhrindandi og
efasemdarmaður fram í fíngurgóma
en Ravenscroft hefur þó tekist að
gera hann aðlaðandi á sinn hátt.
Eiginkonur þeirra beggja koma æ
nieira við sögu og síðan er litríkur
hópur persóna í hveijum þætti sem
tengjast morðrannsókn dúettsins.
Þar skiptir kannski mestu máli per-
sónusköpun Rendell en Baker, sem
orðinn er einn af framleiðendum
þáttanna, er óþreytandi við að lýsa
mikilvægi hennar í heildarmyndinni.
„Mikill fjöldi lögregluþátta sem skrif-
aðir eru af stórum hópi handritsþöf-
unda þurfa að fylla upp í ákveðna
beinagrind en rithöfundur þarf ekki
Breski rannsóknarlögreglu-
maðurinn, Wexford, og sam-
starfsmaðurinn, Burden, eru
hugarfóstur Ruth Rendell
en þeir lenda í dularfullum
málum í Kingsmarkham,
kyrrlátu sveitasamfélagi þar
sem morðin hrannast upp.
Arnaldur Indríðason skoð-
ar hvað er á seyði
Skemmti-
legar saka-
málasögur;
úr einum
þáttanna um
ránnsóknar-
lögreglu-
manninn
Wexford.