Morgunblaðið - 07.07.1995, Qupperneq 1
56 SÍÐUR B/C
Eðlisfræði
Spá í eðli
fjármála-
markaða
London. Reuter.
TVEIR eðlisfræðingar sögðust
í gær hafa komist niður á að-
ferð til að spá fyrir um breyt-
ingar á fjármálamörkuðum,
nokkuð sem hagfræðingum og
fjárfestum hefur ekki tekist
þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir.
Hins vegar segjast þeir ekki
getað sagt fyrir um hvenær
breytingarnar verða.
Það voru Rosario Mantegna,
við háskólann í Palermo á Ital-
íu og Eugene Stanley, við Bos-
ton-háskóla sem sögðu frá
rannsóknum sínum í nýjasta
hefti Nature.
Beittu þau tölfræðilegri
greiningu sem venjulega er
aðeins notuð í æðri stærðfræði
til að spá fyrir um meiriháttar
hækkanir og lækkanir á ijár-
málamörkuðum. Til grundvall-
ar rannsóknum lögðu eðlis-
fræðingarnir breytingar á
verðbréfamarkaðnum í New
York á sex ára tímabili, frá
1984-1989.
Reuter
Pottar í
stað launa
STARFSKONA verksmiðju í
Novomoskovsk í austurhluta
Úkraínu hefur komið sér fyr-
ir við vegarbrún til að selja
potta o g pönnur sem hún fékk
við síðustu útborgun. Ekki
eru til peningar í verksmiðj-
unni til að greiða út laun og
því hefur verið gripið til
þessa ráðs. Efnahagsþreng-
ingar í mörgum lýðveldum
Sovétríkjanna sálugu hafa
reynst fyrirtækjum þungar í
skauti og ramba fjölmörg
þeirra á barmi gjaldþrots.
Reuter
Bildt í Sarajevo
CARL Bildt, sáttasemjari ESB í
ríkjum fyrrv. Júgóslavíu, kom í
gær til Bosníu til viðræðna við
Bosníustjórn. A myndinni klæðir
Bildt sig í skothelt vesti áður en
hann heldur frá Sarajevo en harð-
ar árásir voru gerðar á borgina í
gær sem kostuðu tvö börn lífið.
■ Eldflaugadrífa/16
Yfirmaður hersins í Tsjetsjníju skipaður innanríkisráðherra
Rifkind vill efla NATO o g
samstarf við Bandaríkin
London. Reuter.
MALCOLM Rifkind, nýskipaður ut-
anríkisráðherra Bretlands, sagði í
gær að það væri einarður ásetningur
sinn að styrkja samstarf Bandaríkja-
manna og Breta og efla Atlantshafs-
bandalagið (NATO).
„Það verður meginviðfangsefni
mitt að styrkja og hleypa nýjum
þrótti í Atlantshafsbandalagið og
glæða samstarf á öðrum sviðum sem
tengja Bandaríkin og Evrópu," sagði
Rifkind á fundi með blaðamönnum
í ráðuneyti sínu í gær.
Hann sagðist hafa fengið góðar
undirtektir við hugmyndir sem hann
setti fram fyrr á árinu um nýtt Atl-
antshafssamfélag, þar sem ekki yrði
einvörðungu lögð áhersla á samstarf
á sviði varnarmála, heldur á mörgum
sviðum stjórnmála og menningar-
mála.
Rifkind sagði að vaxandi áhugi
væri í þá veru að koma á fríverslun
milli Evrópu og Ameríku en mikil
undirbúningsvinna þyrfti að fara
fram áður en þau markmið gætu
orðið að veruleika.
Rifkind sagði að Evrópusamstarf-
ið yrði annað helsta viðfangsefni sitt.
Sagðist hann myndu verja hagsmuni
Breta ásamt því að leggja fram já-
kvæðar tillögur um að efla Evrópu-
samstarfið. „Evrópusambandið
(ESB) er stórkostlegur sögulegur
áfangi og framtíð okkar er innan
þess, en við verðum að byggja sam-
starfið með þeim hætti að okkur líði
vel í sambandinu og það samrýmist
breskum hagsmunum og sérkenn-
um,“ sagði Rifkind í gær.
■ Major eflir vinstri/23
Moskvu. Reuter. The Daily Telegfraph.
BORÍS Jeltsín, Rússlandsforseti,
skipaði í gær Anatolíj Kúlíkov ‘í
embætti innanríkisráðherra en
hann var yfirmaður herafla Rússa
í Tsjetsjníju. Er skipun hans talin
merki um að auka eigi ítök hersins
í Rússlandi eftir tilraunir síðustu
fimm árin til færa stjórn landsins
í lýðræðisátt. Rússneskir og tsjetsj-
enskir sáttasemjarar hófu á ný frið-
arviðræður í Grozny i gær, nokkr-
um klukkustundum eftir að rúss-
neskir hermenn sökuðu uppreisnar-
menn um að hafa ráðist á stöðvar
þeirra um nóttina, að sögn Itar-
Tass.
Tilgangurinn með skipun Kúlí-
kovs er fyrst og fremst að herða á
öryggismálum innaniands í kjölfar
gíslatöku tsjetsjenskra uppreisnar-
manna í Búdennovsk í síðasta mán-
uði. Kúiíkov tekur við af Viktor
Jerín, sem Jeltsín vék úr embætti
í síðustu viku vegna málsins.
Kúlíkov var skipaður aðstoðar-
innanríkisráðherra 1992 og hefur
stýrt hernaðaraðgerðum Rússa í
ena voru hafnar á ný, þrátt fyrir
yfirlýsingu rússneskra stjórnvalda
um að ekki yrði rætt um hvort
Tsjetsjeníu yrði veitt sjálfstæði,
sem er ein helsta krafa uppreisnar-
manna. Að sögn Itar-Tass létu
Tsjetsjenar lausa tvo rússneska
fanga áður en viðræðurnar hófust.
Arangur af viðræðunum hingað
til er ótraust vopnahlé og drög að
samningi um brottför rússneskra
hermanna, en engar ákvarðanir
hafa verið teknar um stöðu Tsjetsj-
níu og framtíð Dúdajevs.
Báðir aðilar hafa sakað hinn um
að ijúfa vopnahléð, sem lýst var
yfir í síðasta .mánuði, til þess að
finna mætti friðsamlega lausn á
deilunni, sem hefur kostað mörg
þúsund manns lífið.
Viktor Tsjernomýrdin, forsætis-
ráðherra Rússlands, sagði á mið-
vikudag að Tsjetsjenar gætu vænst
þess að verða efnahagslega sjálf-
stæðir með einum eða öðrum hætti,
en ekki kæmi til greina að ræða
um fullt sjálfstæði þeirra.
Tsjetsjeníju.
Hann var einn af
stuðningsmönn-
um Jeltsíns þeg-
ar harðlínumenn
gerðu misheppn-
aða tilraun til
valdaráns. Grein-
ir stjórnmála-
skýrendur á um Kúlíkov
hvaða áhrif skip-
un Kúlíkovs muni hafa á friðarvið-
ræðurnar við Tsjetsjena, sumir
halda því fram að hún muni skaða
þær, aðrir telja ekki hættu á því.
Sjálfstæði ekki til umræðu
Þá eru merki um klofning innan
stjórnarinnar vegna friðarviðræðn-
anna við Tsjetsjena, en menn eru
ekki á eitt sáttir um hversu mikið
eigi að koma til móts við þá. Hryll-
ir harðlínumenn við því að svo virð-
ist sem rússnesk yfirvöld viður-
kenni Dzhokar Dúdajev sem rétt-
mætan leiðtoga Tsjetsjníju.
Friðarviðræður Rússa og Tsjetsj-
Vaxta-
lækkun til
styrktar
efnahag'
London, Washington. Reuter.
GENGI dollarans lækkaði í gær
gagnvart þýsku marki í kjölfar
þess að bandaríski seðlabank-
inn lækkaði vexti af skamm-
tímalánum um 0,25% til að
reyna að styrkja efnahag lands-
ins. Sagðist bankinn losa um
lánsfé í fyrsta sinn í þijú ár til
að geta lækkað vextina. Þá
voru vextir lækkaðir í Dan-
mörku og í Frakklandi og talið
er að fleiri lönd muni fylgja í
kjölfarið.
I Bandaríkjunum lækkuðu
millibankavextir úr 6% í 5,75%
en forvextir standa áfram í
stað, eru 5,25%. Um er að ræða
stefnubreytingu lijá seðlabank-
anum en hún endurspeglar
áhyggjur manna af efnahag
landsins.
Kanadíski seðlabankinn
fylgdi í kjölfarið og lækkaði
skammtímavexti í fjórða sinn á
einum mánuði.
Búist við aukningu á
skuldabréfamarkaði
Ekki eru margir mánuðir frá
því að menn áttu fremur von á
vaxtahækkunum en lækkun í
Evrópu. í gær lækkuðu hins
vegar Frakkar skammtímavexti
og Danir foi’vexti í trausti þess
að fleiri þjóðir myndu gera slíkt
hið sama. Búist var við að það
myndi auka söiu á skuldabréfa-
mörkuðum.
Merki um að auka
eiffi ítök hersins