Morgunblaðið - 07.07.1995, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
FÖSTUDAGUR 7. JÚLÍ 1995 19
Morgunblaðið/Rúnar Þór
JÓN Laxdal Halldórsson myndlistarmaður á Akureyri við verk sín Línur.
Er þetta ekki skáldskapur?
Er þetta ekki póetískt?
Sumarsýn-
ing í List-
húsinu í
Laugardal
MYNDLISTARKONURNAR
Þorbjörg Höskuldsdóttir og
Guðrún Svava Svavarsdóttir
opna sýning á nýjum verkum
í sýningarsal Listhússins í
Laugardal kl. 14 á föstudag.
Þorbjörg sýnir bæði olíu-
málverk og vatnslitamyndir,
en Guðrún Svava vatnslita-
myndir. Þorbjörg stundaði
nám í Myndlistarskólanum í
Reykjavík og í Myndlistar-
akademíunni í Kaupmanna-
höfn. Guðrún Svava stundaði
einnig nám í Myndlistaskó-
lanum í Reykjavík og í Strog-
anov akademíunni í Moskvu.
Þetta er í þriðja skipti sem
þær sýna saman. Sýningin
er opin virka daga frá kl.
13-18 og laugardaga kl.
12- 16. Lokað á sunnudögum.
Ríkey á tveim-
ur stöðum
FYRIR helg-
ina opnar Rí-
key Ingi-
mundardóttir
myndlistar-
kona sýningu
á tveimur
stöðum, í
Gallerí Rí-
key, Hverfis- Rlkey.
götu 59, og í Nönnukoti,
Hafnarfirði.
Á sýningunni sýnir hún
mikið af nýjum hlutum. Ríkey
hefur haldið á fjórða tug
einkasýninga bæði hérlendis
og erlendis. Hún útskrifaðist
frá Myndlista- og handíða-
skóla íslands, myndhöggv-
aradeild, árið 1983 auk náms
í keramikdeild sama skóla.
Opið er í Gallerí Ríkey frá
kl. 13-18 daglega, en laugar-
daga og sunnudaga frá kl.
13- 16.
Georg sýnir
á Mokka
GEORG Guðni opnar örstutta
málverkasýningu á Mokka,
mánudaginn 10. júlí. Þar myn
hann sýna nýjar myndir til
14. júlí.
Sýningin mun aðeins
standa yfir í þessa fimm daga
og er hún hugsuð sem eins
konar upphitun fyrir sumar-
sýningu hans í Norræna hús-
inu, sem opnuð verður strax
í kjölfarið, laugardaginn 15.
júlí.
Georg Guðni er kunnur
fyrir óvanalega nálgun sína
að íslensku landslagi. Verk
hans hafa verið sýnd um víð-
an heim og vakið athygli.
Norrænir
brunnar
SÝNINGUNNI Norrænir
brunnar sem staðið hefur yfir
undanfarnar þrjár vikur í og
utan við Norræna húsið, lýk-
ur á sunnudag kl. 19.
Tilefni þessarar sýningar
er 50 ára afmæli Norræna
myndlistarbandalagsins. Alls
eru sýnendur 17 talsins, frá
íslandi, Svíþjóð, Noregi og
Finhlandi.
Sýningin er opin daglega
kl. 12-19 og er aðgangur
ókeypis.
AKAFFI KAROLÍNU situr
hann með tindrandi tár í
glasi. Hann er hávaxinn
og grannur, klæddur
svörtum gallabuxum, bláum jakka
og bol sem auglýsir íslenskt brenni-
vín. Það gætir eilítils taugatitrings
í röddinni er hann heilsar mér enda
segist hann ekki vanur að tala mik-
ið við blaðamenn. „Eg hef reyndar
ekki mikið álit á blaðamönnum“,
segir hann og brosir, „mér vannst
bara ekki tími til að móðga þig í
símanum í gær.“
Jón Laxdal hóf að yrkja á ung-
lingsárum og gaf út sína fyrstu
ljóðabók, Myrkur í hvítri örk, árið
1974, þá 24 ára gamall. Fyrir um
fimmtán árum tók hann svo að fást
við myndlist og segist strax hafa
hrifist mjög af töfrum hennar.
„Kikkið sem ég fékk út úr myndlist-
inni fólst í að losna undan merking-
arkvöðinni sem hvílir á tungumál-
inu. Texti þarf alltaf að merkja eitt-
hvað, hann þarf alltaf að hafa ein-
hveija rökræna skírskotun til sam-
mannlegs reynsluheims. í myndlist-
inni eru manni ekki settar eins
þröngar skorður. Auðvitað hefur
myndlist merkingu en á allt annan
hátt.“
Myndir úr texta
Jón hefur þó ekki sleppt hendinni
af tungumálinu fyrir fullt og allt.
Myndir hans hafa mjög ljósa skír-
skotun til texta enda flestar úr úr-
klippum úr bókum og blöðum.
„Textinn í verkum mínum þjónar
sama hlutverki og litur gerir í mál-.
verki. Það skiptir sem sagt ekki
KVIKMYNPIR
Lauga rásbíó
EFTIRFÖRIN „The
Hunted" ★ Vi
Leikstjóri: J.F. Lawson.
Aðalhlutverk: Christopher Lambert,
Joan Chen, John Lone.
Universal Pictures. 1995.
FRANSKI leikarinn Christopher
Lambert er að verða eins konar arf-
taki Chucks Norris. Hann hefur
reyndar nokkuð menningarlegra yf-
irbragð fram yfir amerísku drasl-
myndahetjuna, sennilega af því að
hann er franskur og hefur ekki alltaf
leikið í hreinræktuðum B-myndum,
en myndir hans upp á síðkastið eru
ósviknar draslmyndir og má sérstak-
lega benda á tvær síðustu Hálend-
ingsmyndir því til stuðnings en líka
margar fleiri.
Spennumyndin í Laugarásnum er
enn ein í B-mynda safnið hans. Hún
heitir Eftirförin eins og svo margar
aðrar í þessum dúr og segir af hetju
Jón Laxdal Halldórsson
hefur fengist við skáld-
skap og allsérstæða
myndsköpun um langt
árabil. Þröstur Helga-
son hitti hann að máli
í Gilinu á Akureyri og
ræddi við hann um
myndlistina og
skáldskapinn.
máli hvað þú getur lesið út úr text-
anum enda ber hann engan boð-
skap. Textinn hefur allt aðra fúnk-
sjón þegar hann hefur verið settur
í myndverk, það eina sem skiptir
máli eru formin sem hann myndar."
Finna má ýmsar bókmenntalegar
skírskotanir í verkum Jóns þótt
hann telji ekki að þær skipti höfuð-
máli í verkunum. Þannig hefur hann
t.d. rifið niður nánast allt höfundar-
verk Agöthu Christie í myndaröð
sem hann kallar Stofuljóð. Eitt
verka hans heitir Flugur og saman-
stendur af stöfunum úr heiti verks-
ins sem dreift er um myndflötinn.
Myndu margir telja það augljósa
vísun í ljóðabók Jóns Thorodsens,
Flugur, og segist Jón geta verið
sammála því. „En í huga mínum eru
hinar bókmenntalegu vísanir að ná
Lambert
leggur á
flótta
vorri í vondum málum í Japan. Hann
sér andlit leigumorðingja seni enginn
utan vina og vandamanna hefur séð
áður og verður því að deyja en Lam-
bert tekur til fótanna.
Það sem skilur þessar formúluaf-
þreyingar frá hverri annarri eru
gæði hasarsins og að leikstjóri Eftir-
fararinnar, J.F. Lawson, er ekkert
að leggja sig neitt verulega fram í
þeim efnum fyrr en kannski í loka-
bardaganum, sem engan endi ætlar
að taka. Allt snýst þetta um fornar
samúræjahefðir og í stíl B-myndanna
hljóma svipljótir Japanirnir eins og
þeir hafi allir gleypt rifjárn. Engin
þeim boðskap sem kemur fram í
bókunum inn í verkin mín. Ég vel
texta, orð og stafi einungis eftir
útliti þeirra. Texti getur verið falleg-
ur að sjá þótt það sé ekkert vit í
honum, rétt eins og kona getur ver-
ið falleg að sjá þótt það sé ekkert
vit í henni.“
Bubbi nýjasta skáldið!
Aðspurður segist Jón aldrei hafa
hætt að yrkja. „Þetta er allt saman
kveðskapur sem ég er að fást við.“
Hann sýnir mér þijú verk sem stillt
er upp við einn vegginn í vinnustof-
unni hans sem er í kjallaranum á
Listasafninu á Akureyri, beint á
móti Kaffi Karolínu. Verkin heita
Línur. Þetta eru myndir af samhliða
línum sem eru með óljósum rofum
hér óg hvar, á einni myndanna ijúfa
stafir línurnar. „Er þetta ekki skáld-
skapur?" spyr hann dálítið sposkur
á svip, „er þetta ekki póetískt?"
Jón segist hafa fylgst sæmilega
með því sem hefur verið að gerast
í skáldskapnum síðan hann sneri sér
að myndlistinni og hefur blendnar
tilfinningar til ungskáldanna svo-
köiluðu. „Og þegar höfundar eins
og Bubbi eru gerðir að skáldi eins
og gert var hér um árið, þá er ég
alveg hættur að fylgjast með. Mað-
ur skilur ekki hvað er verið að tala
um. Það er eins og menn séu hætt-
ir að gera sér grein fyrir því hvað
er kvæði.“
Ég skil við Jón Laxdal þar sem
hann gengur yfir Gilið, hann hristir
höfuðið yfir nýja skáldinu og tuldr-
ar: „Þetta hlýtur að vera einhver
vitleysa."
regla er á því hvort þeir taia ensku
við hver annan eða japönsku, sem
er ósvikið gleðiefni í svona myndum.
John Lone er leigumorðinginn sem
á ættir að rekja til morðingja langt
aftur í aldir og er því sérstaklega
alvarlegur á svip og annt um að
enginn lifi sem sér framan í hann.
Lone stjórnar svona sértrúarhópi,
sem munar ekki um að drepa alla
farþega í hraðlest bara svo þeir séu
ekki fyrir þegar kemur að Lambert,
sem svo óheppilega vili til að er frek-
ar aftarlega í lestinni (maður má
þakka fyrir að Lambert fór ekki inn
á fótboltaleikvang en hvers eiga jap-
anskir lestarfarþegar að gjalda aust-
ur þar?).
Lambert dettur að vísu útúr Eftir-
förinni á heldur siysalegan hátt mið-
að við að hann er stjarnan, þegar
myndin tekur allt- í einu að snúast
um Lone og erkióvin hans úr sam-
úræjastéttinni. Chuck Norris hefði
ekki verið ánægður með það en að
öðru leyti hefði hann lítið út á mynd-
ina að setja.
Arnaldur Indriðason
Ljósmynda-
sýning Lárus-
ar Karls
LÁRUS Karl Ingason ljósmyndari
opnar í dag ljósmyndasýningu í List-
húsi 39 við Strandgötu í Hafn-
arfírði. Þema sýningarinnar er hest-
ar og fjöll.
Lárus Karl sýnir þar tuttugu
svart/hvítar ljósmyndir, sem teknar
hafa verið og unnar á síðustu miss-
erum.
Þetta er þriðja einkasýning Lár-
usar Karls, en hann starfar sem
augiýsinga- og iðnaðarljósmyndari.
Sýningin er opin virka daga kl.
10-18, laugardaga 12-18 og sunnu-
daga 14-18. Sýningin stendur til
20. júlí.
Stéttin
erfyrsta
skrefið
inn...
MiMðúrval
af hellum
og steinum.
Mjöggottverð.
STÉTT
HELLUSTEYPA
HYRJARHÖFÐI 8
112 REYKJAVÍK
SÍMI 577 1700- FAX 577 1701