Morgunblaðið - 08.07.1995, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ
LAU G ARDAGUR 8. JÚLÍ 1995 17
ERLEIMT
Mynd um illa meðferð á börnum í Kína sýnd í norsku sjónvarpi
Símalínumar glóandi og
margir áhorfendur grétu
SJÖNVARPSMYND bresku stöðvarinnar
Channel Four um illa meðferð á meybörnum
í Kína og kynjamisrétti í landinu var sýnd í
TV2 í Noregi á fimmtudagskvöld og voru
viðbrögð áhorfenda á einn veg, gífurleg reiði
og hneykslun, símalínur stöðvarinnar voru
rauðglóandi fram yfir miðnætti. „Við höfum
aldrei fengið meiri viðbrögð," sagði fulltrúi
stöðvarinnar í samtali við Aftenposten í gær.
Margir grétu er þeir reyndu að tjá sig. Að
sögn Ríkisútvarpsins verður myndin sýnd hér
á landi innan skamms.
Hart er lagt að norskum stjórnvöldum og
fulltrúum á fyrirhugaðri kvennaráðstefnu
Sameinuðu þjóðanna í Kína í september að
taka málið upp eða hundsa ráðstefnuna.
Norskir ráðamenn heita því að ræða þessi
mál við stjórnvöld í Peking en Kínveijar segja
að heimildarmyndin, sem nefnist Herbergi
dauðans, sé ósanngjöm, þar gæti misskilnings
og einnig séu dæmi um hreinræktaðar falsan-
ir.
Einn af þingmönnum Hægriflokksins, Hall-
grim Berg, hefur hvatt Evrópuráðið til að
hundsa kvennaráðstefnuna en fáist það ekki
samþykkt vill hann að fulltrúi útlægra Tíbeta
fái sæti sitt í nefnd ráðsins á ráðstefnunni.
Berg segist ekki munu fara til Peking eftir
Myndin verður sýnd í
íslenska ríkissjónvarpinu
þær upplýsingar sem hann hafi fengið um
meðferð Kínverja á meybörnum og mannrétt-
indabrot á Tíbetum. Heimildarmenn hjá Evr-
ópuráðinu töldu ólíklegt að tillaga Bergs um
að hundsa ráðstefnuna yrði samþykkt.
Formaður félagsmálanefndar Stórþingsins,
jafnaðarmaðurinn Sylvia Brunstad, er andvíg
því að hundsa kvennaráðstefnuna. Hún telur
að nota eigi hana sem vettvang til að bæta
ástandið og hvetur Gro Harlem Brundtland
forsætisráðherra til að taka málið upp er hún
flytur lokaræðuna á ráðstefnunni. Sumir
embættismenn telja rangt að ræða sérstak-
lega meðferðina á kínverskum stúlkum á ráð-
stefnunni, þar beri að fjalla um kynjamisrétti
um allan heim og í víðu samhengi.
Jiang Zemin, forseti Kína, er í heimsókn í
Finnlandi um þessar mundir en hefur ekki
viljað tjá sig um myndina. Talsmaður utanrík-
isráðuneytisins í Peking, Chen Jian, er með
í för og sagði hann að rangt væri farið með
margt í myndinni. Hann segist sjálfur hafa
verið bundinn við stól í barnæsku, þetta sé
algeng aðferð Kínveija til að koma í veg fyr-
ir að smábörn detti og meiði sig. „En í sum-
um héruðum er fólk svo fátækt að ég get
ekki útilokað að lög séu brotin í Kína,“ sagði
hann í samtali við Dagbladet norska.
Kínverjar mótmæla
Kínverska sendiráðið í Ósló sendi frá sér
yfirlýsingu þar sem bresku sjónvarpsmennirn-
ir eru sakaðir um ósanngirni og falsanir.
Þeir sýni einangruð tilfelli þar sem vannæring
og sjúkdómar heiji á barnaheimilum en minn-
ist ekki á þær geysilegu lífskjaraframfarir sem
orðið hafi í landinu síðan kommúnistar tóku
völdin 1949.
Sagt er að ekki sé vitað um nein „Dauðaher-
bergi“ af því tagi sem lýst er í myndinni en
bent á þau vandamál sem fylgi því að bæta
aðstæður í landi þar sem íbúarnir séu 1200
milljónir, sum héruð mjög afskekkt og „hefð-
ir lénskipulagsins" enn við lýði.
Kínversk stjórnvöld hafa í mörg ár ekki
reynt að leyna því að íjöldi meybarna hverfur
í landinu á hveiju ári og lýst áhyggjum yfir
því að oft sé beitt ólögmætum aðferðum við
að þvinga hjón til að láta eitt barn nægja.
Opinber stefna stjórnvalda er að spornað skuli
við of mikilli mannfjölgun með færri fæðing-
um.
Stj órnarfl o kkuriim í
Armeníu fagnar sigri
Jerevan. Reuter.
Reuter
ARMENAR virtust í gær hafa sam-
þykkt nýja stjórnarskrá sem eykur
völd forsetans verulega á kostnað
þingsins í þjóðaratkvæði á miðviku-
dag og stjórnarflokkurinn var þegar
farinn að fagna sigri í þingkosning-
um, þótt úrslitin lægju ekki fyrir.
Talningu vegna þjóðaratkvæðis-
ins var lokið á 67 kjörstöðum af 150
í gær og þar samþykktu 72,6%
stjómarskrána. Úrslit þingkosning-
anna verða tilkynnt eftir að talningu
vegna þjóðaratkvæðisins lýkur.
Alþjóðleg eftirlitsnefnd á vegum
Öryggis- og samvinnustofnunar
Evrópu, ÖSE, telur að kosningarnar
hafí ekki að öllu leyti farið fram
eftir leikreglum lýðræðisins. í yfír-
lýsingu nefndarinnar eru stjórnar-
andstöðuflokkar sagðir hafa sætt
margvíslegu harðræði og þeir ekki
fengið að berjast á jafnréttisgrund-
velli, stjórnvöld hafi einnig misnot-
að herfilega aðstöðu sína í fjölmiðl-
um.
Margir hópar erlendra eftirlits-
manna voru í landinu, þ. á m. frá
Evrópusambandinu en þeir munu
flestir ætla að bíða með að leggja
dóm á framkvæmd kosninganna.
Talsmaður þingsins, Vakhgan
Mkrtchyan, viðurkenndi að mikið
hefði verið um kvartanir en sagði
að fyrstu tölur bentu til að stjórnar-
flokkurinn, Armenska þjóðfylkingin
og flokkar er starfa með honum
myndu sigra.
Þetta voru fyrstu þingkosningar
Armena eftir hran Sovétríkjanna
1991 og fóru þær friðsamlega fram
þrátt fyrir kröfu stjórnarandstæð-
inga um að þeim yrði frestað.
Stjómarandstöðuflokkar, sem fengu
ekki að taka þátt í kosningunum,
höfðu sakað stjórnarflokkinn og
Levon Ter-Petrosjan forseta um
kosningamisferli. Stjórnin vísaði
þessum ásökunum á bug en þær
hafa kynt undir áhyggjum erlendis
um að lýðræðið standi höllum fæti
í Kákasuslandinu.
Áttu
fótum fjör
að launa
NAUTUM var lileypt út á götur
Pamplona á Spáni í gær þar sem
ungir fullhugar öttu kappi við
þau á 900 metra langri leið að
nautaatshring á San Fermin-
hátíðinni. Áttu þeir fótum fjör
að launa. Atburðurinn er árleg-
ur og öðlaðist heimsfrægð með
skáldsögu bandaríska rithöf-
undarins Ernests Hemingways,
Og sólin rennur upp, sem gefin
var út árið 1920. Á myndinni
heldur einn mannanna á blaði
fyrir framan tvö naut á loka-
sprettinum að nautaatshringn-
um.
Egon
Krenz
sakaður
um svik
EGON Krenz fyrrverandi
kommúnistaleiðtogi í Austur-
Þýskalandi og tveir háttsettir
menn aðrir,
Horst Dohlus
og Giinter
Schabowski,
hafa verið
kærðir fyrir
kosningasvindl
1989. Er þeim
gefið að sök að
hafa hagrætt
úrslitum í sveit-
arstjómarkjöri
í Berlín og Dresden til þess að
andstaða gegn arftaka komm-
únistaflokksins, SED, kæmi
ekki fram að fullu og heldur
ekki dræm kjörsókn.
Fullar sættir
við Víetnam
BÚIST er við að Bill Clinton
Bandaríkjaforseti ákveði í
næstu viku að taka upp fullt
stjórnmálasamband við Víet-
nam, að sögn George Steph-
anopoulos, ráðgjafa hans.
Iranir ánægð-
ir með við-
skiptabann?
AKBAR Hashemi, forseti ír-
ans, hélt þvi fram í gær að við-
skiptabann Bandaríkjanna
gegn íran, sem kom til fram-
kvæmda í síðasta mánuði, hefði
haft þveröfug áhrif; íranskur
efnahagur hefði styrkst við
bannið og aldrei staðið betur.
Bankaræn-
ingi gómaður
ÞÝSKA lögreglan sagðist í gær
hafa handtekið mann sem tal-
inn er vera liðsmaður glæpa-
gengis sem rændi fimm milljón-
um þýskra marka í banka í
Berlín og komst undan með
fenginn.
Brent Spar
lagt á Erfirði
NORSK yfirvöld hafa veitt
Shell-fyrirtækinu leyfí til þess
að leggja Brent Spar olíubor-
pallinum á Erfírði í suðvestur-
hluta Noregs til eins árs. Leyf-
ið er háð því að Bretar taki
síðan við borpallinum.
Foot fær upp-
reisn æru
MICHAEL Foot, fyrrverandi
leiðtogi Verkamannaflokksins í
Bretlandi, vann í gær meiðyrða-
mál á hendur
Sunday Times
en því var
haldið fram í
greinum á
þremur síðum
í blaðinu í
febrúar að
hann hefði
njósnað fyrir
Michael Foot sovésku leyni-
þjónustuna KGB. Af hálfu
blaðsins var fallist á að ekki
hefði verið fótur fyrir ásökun-
um þess og honum greiddar
bætur sem taldar era nema á
annað hundrað þúsunda punda.
Egon Krenz