Morgunblaðið - 08.07.1995, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 8. JÚLÍ1995 21
AÐSENDAR GREINAR
• •
Oryggið tryggt
um borð
ÞAÐ ER öruggara
fyrir sjómenn að halda
til sjós í sumar og
haust og í næstu
framtíð vegna þess að
nú er komin ný, öflug,
björgunarþyrla til
landsins. Þorsteinn
Pálsson, dómsmála-
ráðherra, stóð fast í
ístaðinu, þegar aðrir
ráðherrar vildu skoða
málið og skoða, og
Ingi Björn Albertsson,
fyrrverandi alþingis-
maður var öðrum
mönnum óþreyttari að
taka málið upp á Al-
þingi. Sjómenn, og almenningur
geta þakkað sér nýju vélina, og
að minnsta kosti hugsað hlýlega
til þeirra tveggja sem hér eru
nefndir.
Stór fullkomin björgunarþyrla
kostar mikið, og það kostar skild-
inginn að reka hana, en furðulegt
að menn skuli gera það að sér-
stöku umræðuefni. Það eru nefni-
lega mannslíf í húfi. Þau verða
ekki metin til fjár.
Þetta leiðir hins vegar hugann
að því að útgerðarmenn og sjó-
menn þurfa alltaf að huga vel að
öryggismálum. Ef öryggismál sjó-
manna væru í fullkomnu lagi þá
fækkaði slysum í fýrsta lagi og
um leið lækkuðu útgjöldin vegna
þessara slysa. Fullkomin öruggis-
mál færu vafalaust langt með að
skila sér sem rekstrarkostnaður
einnar þyriu.
Gúmmíbátar
Undirritaður hefur í nokkur
misseri átt í stælum við Pál Guð-
mundsson, fulltrúa hjá Siglinga-
málastofnun, aðallega vegna
áhuga undirritaðs á öryggismálum
sjómanna og sérstaklega öryggi;
skoðun og eftirliti gúmmíbáta. I
bréfaskriftum okkar hefur nokkuð
borið á því, að nefndur Páll hag-
ræði staðreyndum. Þetta gerir
hann til dæmis í Sjómannadags-
blaði Víkings, sem út kom í tilefni
hátíðardags sjómanna fyrir
skemmstu. Þar segir hann í fyrsta
lagi í viðtali, að undirritaður hafi
látið prófa gúmmíbát, og í öðru
lagi, að viðkomandi bátur hafi
þegar verið tekinn úr umferð. Þeg-
ar undirritaður kom höndum yfir
gúmmíbátinn var báturinn að
koma í skoðun. Hann var með
öðrum orðum í fullri
notkun sem öryggis-
tæki. Þetta er sagt til
að halda staðreyndum
til haga.
Prófun
Eftir því sem næst
verður komist er ein
niðurstaða Iðntækni-
stofnunar sú, að erfitt
sé að setja upp kerfi
sem getur gefið vís-
bendingar um það
hvenær búast má við
að gúmmíbátar séu úr
sér gengnir. Astæðan
mun meðal annars
vera sú, að á markaðnum eru
mjög margar tegundir gúmmí-
björgunarbáta. Þessi almenna nið-
urstaða, ef rétt er, hlýtur að verða
til þess að eftirlit verður að herða.
Stöðugt eftirlit virðist ódýrasta og
skilvirkasta leiðin til að tryggja
að gúmmíbjörgunarbátar séu þau
.björgunartæki sem þeir oftast
hafa verið og eiga að vera.
í reglum um skoðun gúmmí-
björgunarbáta kemur fram, að
skoðunarmönnum er skylt að
fylgja fyrirmælum „framleiðenda
gúmmíbátanna" og þeirra sem
skoða bátana. Samkvæmt reglum
skal skoða bátana einu sinni á ári.
Nú má velta því fyrir sér hvort
eðlilegt sé, að fyrirmæli framleið-
enda eigi heima í reglugerð um
skoðun. Spyija má hvort eftirlits-
stofnunin, í þessu tilviki Siglinga-
málastofnun, þarf ekki að setja
sér harðari reglur um skoðun,
notkun og endingu bátanna, en
reglur um endingartíma eru engar
til. Það má líka spyija sig hvort
það þjónar ekki hagsmunum sjó-
manna, að upplýsa um það með
niðurstöðum rannsókna, hvaða
gúmmíbátar virðast bestir, og
hveijir lélegastir, og vekja athygli
sjómanna og útgerðarmanna á
því, að gúmmíbátar eru alls ekki
gerðir úr varanlegum efnum. Þá
þarf að endurnýja og skoða með
reglulegu millibili.
Slakað á kröfum
Páll Guðmundsson viðurkennir
í viðtali við Víking, að nokkuð
hafi verið slakað á kröfum um
„þykkt og gæði gúmmíbáta á bát-
um innan við átta metra“. Hann
segir að þetta hafi verið gert til
að fá „fleiri eigendur þessara báta
Jóhann Pálí
Símonarson
Harðar er barist fyrir
auknum afla, segir Jó-
hann Páll Símonar-
son, en öryggismálum.
til að kaupa gúmmíbáta“. Hér
slakar stofnunin á öryggiskröfum,
að því er virðist, til að fá eigendur
til að nota sjálfsögð öryggistæki,
gúmmíbjörgunarbátana.
Og hver er svo niðurstaðan af
þessari tilraun? Samkvæmt um-
mælum Páls sjálfs voru fluttir inn
og seldir bátar sem standast ekki
tímans tönn og innflutningi er
hætt. Bátar stóðust ekki þær kröþ-
ur sem gera verður til öryggis-
tækja.Þetta er skólabókardæmi
um að tilraunastarfsemi af þessu
tagi gengur ekki þegar öryggis-
málin eru annars vegar. Þetta er
dæmi um að fjárhagslegir hags-
munir eigenda mega aldrei ráða
ferðinni í öryggismálum. Þessi
„slökun“ var gerð gagnvárt eig-
endum báta innan átta metra.
Þetta eru smábátar. Vafalaust eru
margir eigendanna í Landssam-
bandi smábátaeigenda.
Þessi samtök hafa með ótrú-
legri harðfylgni fengið viðurkennt
á Alþingi að ekkert sé athugavert
við að þessi bátaflokkur auki afla
sinn. Bátarnir sækja grimmt, þeir
sækja langt út, mun lengra og
víðar en þeir gerðu áður. Samtök-
in, sem beijast svo hart fyrir afla-
hlut smábátanna, hafa hins vegar
beitt sér öðruvísi í öryggismálum.
Af sömu hörku hafa þeir barist
gegn því að ströngustu kröfur um
öryggismál séu settar um smábát-
ana. Kröfur um gúmmíbjörgunar-
báta í alla báta sem róa og full-
komin öryggistæki, eins og sjálf-
virka neyðarsenda og fleira. Væri
óskandi að Landssambandið sýndi
sömu harðfylgni í kröfum um ör-
yggismál og aflahlutdeildina.
Óskandi væri að Siglingamála-
stofnun þyrfti ekki að láta undan
þrýstingi og slaka á kröfum, þegar
öryggismál sjómanna eru annars
vegar. Öryggi sjómanna verður
best tryggt um borð. Þyrlan góða
kemur þá fyrst að notum, þegar
allt annað hefur brugðist.
Höfundur er sjómaður í Reykjavík
og áhugamaður um öryggismál.
Ævintýriá
gönguför
ÁRNI Bergmann,
fyrrum Þjóðviljarit-
stjóri, er einhver
göngumóðasti póli-
tíkus landsins. Hann
hefur lengi fetað
sömu slóðina en þag-
að göngumanna mest
um útsýnið. Sagt
ósatt með þögninni.
Þó hafa menn alltaf
vitað um göngufélag-
ana.
í DV sl. þriðjudag
er Árni enn á gangi
eftir sömu götunni.
Að þessu sinni eins
og svo oft áður er
stefnan tekin á móti auknu sam-
starfi íslendinga við lýðfijálsar
þjóðir, sem aðhyllast viðskipta-
frelsi og markaðsbúskap. Göngu-
Árni Bergmann hefur
eignast nýjan göngufé-
laga, segir Sighvatur
Björgvinsson, sem hér
svarar Arna á þjóðleg-
um nótum.
lagið er samræmt göngulag,
fornt. En sá göngumóði segist
hafa fundið sér nýjan samferða-
mann í stað hinna gamalkunnu,
sem allir eru annaðhvort fallnir
eða flúnir. Göngumann, sem
gangi sömu götu, í sömu átt og
viðhafði samræmt göngulag,
fornt. Sjálfan forsætisráðherra
og formann Sjálfstæðisflokksins.
Duttu mér þá allar dauðar lýs
úr höfði en komst að öllu athug-
uðu að raun um, að maðurinn var
að segja satt. Árni Bergmann
hefur eignast nýjan göngufélaga.
Á þjóðlegum nótum getur hann
því kveðið sitt:
Ævintýri á gönguför
Löng,^r hún orðin, lífs míns ganga.
Góða hef ég átt göngufélaga.
Unpr fór ég,
og ekki einn saman.
Gekk með Marx,
í mínu ungdæmi,
og Lenín mig leiðandi
(báðir eins sköllóttir,
báðir eins skeggjaðir;
prðungi bregður til fósturs.)
Genpm við saman,
til gamans okkur.
Þá var Stalín,
stórmenni.
Mærði ég hann,
meir'a en nokkum.
Makalaus leiðtogi!
Sungum við svo,
um Sovét-ísland,
að senn komi byltingin.
Gengum við saman,
til gamans okkur.
Komu svo Krúsjeff,
og karlinn Bulganin;
þeir, sem Bería bönuðu,
(alltaf fannst mér ófagur,
hans augnsvipur;
uppgötvaði það, þegar hann var dauður).
Svo bilaði Bulganin,
bragðust honum fæturnir,
en við Nikita gengum,
til gamans okkur.
Arkað hef égg með Ulbricht,
og Erich Honecker,
á alýðulýðveldum.
Með Gomulka hef ég gengið,
og Guttormssonum,
yfir uppreisnina í Ungveijalandi.
Séð hef ég Sjáseskús,
sálarspegla.
Gengum allir saman,
til gamans okkur.
Geng ég enn,
glaður í bragði,
fundið hef ég nýjan félaga:
Forsætisráðherrann,
félagi minn,
er formaður Sjálfstæðisflokksins;
sá er hefur asklok,
fyrir upphiminn.
Göngum við saman,
til gamans okkur.
Syng ekki meir,
um Sovét-ísland.
Ræði hvorki um Marx né Moskvu.
Japla því meira,
á Jónasi,
og á hetjulund höfðingjaþjóðar.
Fellur það betur,
félaga mínum,
þar sem við göngum,
til gamans okkur.
Mikið vildi ég, að göngutúrinn
entist þeirn félögum bæði vel og
lengi. Það kemur sér ekki illa fyrir
mig og mína. í guðsfriði.
Höfundur er alþingismaður og
fyrrv. ráðherra.
Sighvatur
Björgvinsson
Grínisti?
í MORGUNBLAÐINU þriðju-
daginn 4. júlí birtist grein eftir
Þorstein Thorarensen; rithöfund
og bókaútgefanda. I greininni
krefst hann þess að Kolfinna
Baldvinsdóttir, fréttamaður Stöð-
var 2, og Stöð 2 sjálf biðji hann
afsökunar. Hann álítur nefnilega
að Kolfinna hafi úthrópað hann
sem rasista og arabahatara í frétt
sem birtist fyrir einhveiju síðan
á Stöð 2.
Reyndar nýtir Þorsteinn plássið
í blaðinu til að freista þess að inn-
heimta þriðju afsökunarbeiðnina.
Hana telur hann sig eiga inni hjá
Birni Th. Björnssyni, sem Þor-
steinn titlar fúskara, en það er
önnur saga.
Þörf er á að gera eftirfarandi
athugasemdir við umrædda grein:
í fyrsta lagi, falsar Þorsteinn þá
setningu sem styrinn stendur um
Ekki er unnt að draga
þá ályktun að Þorsteinn,
hvað þá Fjölvaútgáfan,
sé rasisti, femínisti eða
búddisti, segir Kolfinna
Baldvinsdóttir, en ljóst
má vera að maðurinn
er ekki grínisti.
og hann í galsa sínum setti á kápu
bókarinnar Ævintýra-Trillur. í
grein sinni ritar Þorsteinn setning-
una svona: „Svona geta þeir verið
grimmir og eru enn í dag þessir
arabar, en þeir trúa á einn Guð,
sem þeir kaíla Alla og er Múham-
eð spámaður hans.“
Stáðreyndin er sú að
í bókinni Ævintýra-
Trillur er setningin
rituð eins og hér seg-
ir: „Svona geta þeir
verið grimmir og eru
enn í dag þessir arab-
ar, en þeir trúa á ann-
an guð sem þeir kalla
Alla og er Múhameð
spámaður hans.“
í öðru lagi segir
Þorsteinn að Kolfinna
hafi lýst því yfir bein-
um orðum að Þor-
steinn og Fjölvaút-
gáfan væru sýnilega
verstu rasistar. Slíku var aldréi
lýst yfir í téðri frétt. Þar fyrir
utan er vandséð hvurnig bókaút-
gáfa megi vera rasisti.
Enginn, hvorki Kolfinna né Stöð
2, þarf að biðja Þorstein afsökun-
ar. Nær lagi væri að liann sjálfur
bæði Alla eða einhvern honum
tengdan afsökunar, sé hann maður
til þess. Af skrifum hans að dæma
virðast þó líkur á því
hverfandi.
Þorsteini láðist í
grein sinni að sann-
færa undirritaða um
hvað sé fyndið við
setninguna: „Svona
geta þeir verið grimm-
ir og eru enn í dag
þessir arabar, en þeir
trúa á einn Guð, sem
þeir kalla Alla og er
Múhameð spámaður
hans.“ Og ekki er upp-
haflega ' setningin
fyndnari: „Svona geta
þeir verið grimmir og
eru enn í dag þessir
arabar, en þeir trúa á annan Guð,
sem þeir kalla Alla og er Múham-
eð spámaður hans.“ Það er alveg
sama hvernig maður setur setn-
inguna fram, ekki bólar á fyndn-
inni.
Niðurstaðan er því sú að setn-
ingarnar eru lausar við allt grín
og því má deila um það nætur-
langt. hvað Þorsteinn meinti í raun
Kolfinna
Baldvinsdóttir
með þessum „skringilegu skýring-
um“ sínum svo vitnað sé í orð
hans sjálfs. Af staðreyndum máls-
ins er ekki unnt að draga þá álykt-
un að Þorsteinn, hvað þá Fjölvaút-
gáfan, sé rasisti, femínisti eða
búddisti - en ljóst má vera að
maðurinn er ekki grínisti.
Höfundur er sagnfræðingur og
fréttamaðurá Stöð 2.
• skartgripir •
*•••••*
DEMANTAHÚSÍÐ
Borgarkringlunni, s. 588-9944