Morgunblaðið - 09.07.1995, Blaðsíða 14
14 SUNNUDAGUR 9. JÚLÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
■v.1
“ r
Hugleiðing
um söng í
Listasafni
Sigurjóns
ÞRIÐJUDAGSTÓNLEIKAR
verða haldnir þann 11. júlí næst-
komandi kl. 20.30 í Listasafni Sig-
urjóns Ólafssonar. Flytjendur eru
Margrét Th. Hjaltested víóluleik-
ari, bandaríski píanóleikarinn
Eduard Laurel og söngkonan Ing-
veldur Ýr Jónsdóttir.
Messósópran, víóla og píanó
Flutt verða eftirtalin verk: Són-
ata nr. 1 í G-dúr eftir J.S. Bach
og Lachrymae op. 48 eftir Benja-
min Britten, Hugleiðing um söng
eftir John Dowland. Verkið, sem
var samið árið 1950 og frumflutt
af breska víóluleikaranum William
Primrose, byggir á söng eftir Dow-
land úr safni verka gefið út 1597.
Næst fylgja tveir söngvar fyrir
messósópran, víólu og píanó op.
91 eftir Johannes Brahms og síð-
ast á efnisskrá er sónata fyrir ví-
ólu og píanó op. 25 nr. 4 eftir
Paul Hindemith.
--------------
Söngtónleikar
í Grindavíkur-
kirkju
TÓNLEIKAR í Grindavíkurkirkju
hafa verið haldnir síðastliðna
sunnudaga. Er þetta liður í átaki
um að auka fjölbreytni í bæjarlíf-
inu yfir sumartímann og að gefa
ferðafólki tækifæri á því að staldra
við í kirkjunni, skoða hana og
hlusta á tónlist.
Sumartónleikarnir sem eru allt-
af á sunnudögum og hefjast kh
18 standa yfir út ágústmánuð. í
dag er það danskur bamakór frá
Jótlandi sem skemmtir.
LISTIR
STEFFAN Herrik, einn úr leikhópnum sem sýnir gjörning í Rauðhólum.
í RAUÐHÓLUM rétt ofan við
Reykjavík á þriðjudagskvöld verð-
ur sérstæð uppákoma, en þá sýnir
hópur listamanna gjörning á veg-
um Pandóra-Ieikhússins í Vaasa í
Finnlandi, „Vive la Foresta".
Gjörningurinn sem tekur um það
bil klukkustund i flutningi fjallar
um tímann, um það að bíða, um
samskipti manna í meðal.
í kynningu segir: „í júnímánuði
síðastliðnum unnu tíu listamenn
frá þremur Norðurlandanna auk
tveggja leikara frá Kantor-leik-
húsinu í Póllandi að þróun þessar-
ar sýningar þar sem markalinur
milli mismunandi listgreina eru
leystar upp.
Kveikjan að þessu verkefni varð
til í Pandóra-leikhúsinu í Vaasa
og þó aðallega hjá stjórnanda þess
Kristiinu Hurmerinta og aðalleik-
sljóra leikhússins Onnu
Proszkowksa sem er frá Póllandi.
Þær fengu til liðs við tvo leikara
Gjöming-
ur í Rauð-
hólum
frá Kantor-leikhúsinu, þá Andrzej
Kowalczyk og Tomasz
Dobrowlski, textíllistakonu frá
íslandi Helgu P. Brynjólfsdóttur,
danskan myndhöggvara Steffan
Herrik og fjóra tónlistarmenn úr
Avanti! tónlistarhópnum finnska
undir sljórn Riku Niemi sem
samdi alla tónlist sýningarinnar á
meðan á vinnslunni stóð.
Við gerð sýningarinnar var
gengið út frá tveimur sígildum
nútímaleikritum „Beðið eftir God-
ot“ eftir Samuel Beckett og „Sú
gamla kemur í heimsókn" eftir
Friedrich Diirrenmatt.
Rúta fer frá Norræna húsinu á
þriðjudagskvöld klukkan 20 og
flytur áhorfendur upp í Rauðhóla
og skilar þeim síðan aftur í bæinn
að sýningunni lokinni.
Það var Menningarmálanefnd
Reykjavíkur ásamt Norræna hús-
inu sem gerði hópnum kleift að
sýna „Vive la Foresta". Einungis
er mögulegt að sýna verkið í þetta
eina skipti.
Eins dags námskeið
Auk sýningarinnar standa for-
sprakkar hópsins fyrir eins dags
námskeiði í Norræna húsinu mið-
vikudaginn 12. júlí. Allar frekari
upplýsingar um námskeiðið sem
og sýninguna Vive la Foresta er
hægt að fá í Norræna húsinu í
Reykjavík, hjá Jórunni Sigurðar-
dóttur.
• ÍSLENSKI kiljuklúbburinn
hefur sent frá sér fjórar nýjar
bækur:
Kriíi siglir um suðurhöf er
ferðasaga eftir Þorbjörn Magnús-
son og Unni Jökulsdóttur. Þau
sigldu skútu sinni Kríu frá Pa-
namaskurðinum til Ástralíu og
voru ár á leiðinni. Á þessum tíma
upplifðu þau ómælisvíðáttu
Kyrrahafsins, sigldu vikum sam-
an án þess að sjá annað en himin
og haf, en höfðu líka viðkomu á
ótal eyjum frá Galapagos til Fídji.
Bókin er 299 blaðsíður auk 16
síðna af Ijósmyndum. Hún kostar
890 krónur.
Hetja vorra tíma er skáldsaga
frá fyrri hluta 19. aldar eftir rúss-
neska höfundinn Mikhaíl Lerm-
ontov. Söguhetjan, Persjorín, er
rómatískur illvirki, demóninn
fagri sem heillar undir sitt vald
alla þá sem á vegi hans verða -
einkum þó konur - og kastar
þeim síðan frá sér þegar hann
hefur ekki lengur af þeim not.
Áslaug Thorlacius þýddi söguna
en Árni Bergmann ritaði eftir-
mála. Bókin er 200 blaðsíður og
kostar 790 krónur.
Grár októberer spennusaga
eftir Færeyinginn Jógvan Isak-
sen. Páll Hansen, þulur og frétta-
maður, deyr í beinni útsendingu.
Lögreglan stendur á gati, hefur
ekki hugmynd um hver hefur
hellt blásýrunni í glas hans.
Hannis Martinsson blaðamaður
fer að kanna málið sem brátt tek-
ur óvænta stefnu. Ásgeir Ásgeirs-
son þýddi bókina sem er 213
blaðsíður ogkostar 790 krónur.
Riddarar hringstigans er
skáldsaga eftir Einar Má Guð-
mundsson sem fyrst kom út árið
Í982. Sagan gerist í Reykjavík
á 7. áratugnum í nýju hverfi,
fullu af steypuryki, stillönsum,
leyndardómum og börnum. Sögu-
maður er ungur drengur, sann-
kallað barn í uppátækjum sínum
og viðhorfum, en býr þójafn-
framt yfir speki öldungsins. Bók-
in er 228 blaðsíður og kostar 890
krónur.
Tveggja manna tal
TONIIST
Fella- og Ilólakirkja
KAMMERTÓNLEIKAR
J.M. Leclair: Sónata Nr. 2 í A f. 2
fiðlur; J.S. Bach: Einleikspartíta í
h BWV 1002; Vagn Olsson: „U - tid“;
S. Prokofiev: Sónata f. 2 fiðlur Op.
56. Elisabeth Zeuthen Schneider
og Guðný Guðmundsdóttir, fiðlur.
FeUa- og Hólakirkju, fimmtudaginn
6. júlí.
FELLA- og Hólakirkja er ein
af þó nokkrum byggingum í
borgarlandinu sem gerðar eru fyr-
ir Guðs orð, en hljóma líkt og
hannaðar væru sérstaklega fyrir
fiðluleik. Kæmi ekki á óvart, ef
téður helgidómur Breiðhyltinga
reyndist með hæfari húsnæðum
landsins fyrir þetta hljóðfæri, sem
Stravinsky og fleiri hafa gert sitt
til að tengja við skrattann, því
ómurinn af einleik og tvíleik þeirra
Elisabeths Zeuthens Schneiders
og Guðnýjar Guðmundsdóttur sl.
fimmtudagskvöld var sem næst
fullkominn; háleitur, þokkafullur
sem svanur að lenda á skógartjörn
í slow- motion, molto nobile.
En auðvitað sér akústíkin ekki
ein um að koma fallegri ímynd til
skila. Það þarf líka að leika vel.
Þær Elisabeth og Guðný léku sam-
an sónötu eftir franska síðbarokk-
tónskáldið Jean-Marie Leclair
(1697-1764), fæddan nákvæmlega
öld fyrir Schubert, en samt líkur
honum að fijórri melódík, enda sá
Frakka sem einna mótaðastur var
af ítölskum meisturum laglínunnar
á fyrri hluta 8. aldar. Sónatan var
mjög vel leikin; Upphafs-Allegróið
var andríkt, Sarabandan hofferðug
og loka-Allegróið gáskafullt, en þó
ofurlítið streitukennt.
Elisabeth Zeuthen Schneider lék
síðan tvö einleiksverk. Voru þau
gjörólík, enda yfir tveggja alda
tímahaf að fara, en áttu þó það
sameiginlegt að vera bæði innhverf
og íhugul. H-moll partíta Bachs er
e.t.v. sú hlutlausasta í þrenning-
unni; hún getur hvorki skartað inn-
hverfu þrungumagni Chaconnunn-
ar í d- moll partítunni né leiftrandi
dansfiðlaragáska Prelúdíunnar í
E- dúmum, en er þó engu að síður
stórbrotið tónverk.
Frú Schneider hefur fallegan
tón og góða tækni. Hún lék af
þrautþjálfuðu öryggi og svo mik-
illi yfirvegun, að upp kom sú þver-
sögn í huga hlustandans, hvort
verið gæti, að íslenzkir hljómlistar-
menn væru þrátt fyrir allt blóð-
heitari en frændur okkar í suðri,
sem orðlagðir eru fyrir exótisma,
kulvísi og framandfíkn, því end-
rum og eins sat maður og beið
eftir vísi af eldgosi, sem aldrei
kom. Skapið lét sig vanta.
í einleiksverki Vagns Olssons
frá 1993, „U - tid“, sjö smástykkj-
um fyrir einleiksfiðlu, sem einleik-
arinn tjáði tónleikagestum að
væru samin fyrir kvikmynd upp
úr gamalli sögn gyðinga og gerð-
ist í Prag, sýndi Elisabeth Zeuthen
Schneider magnaðan leik. Ekki
endilega tæknilegan, því verkið
var umfram allt mótað af inn-
hverfri íhugun, heldur mikið næmi
fyrir breiðum útlínum og mótun
hendinga, er gæddi tónsmíðina
eigin lífí. Túlkunin var af því tagi
sem deyfir mörkin milli tónskálds
og flytjanda og færir allt í æðra
veldi. Maður spurði sjálfan sig: er
hægt að skrifa svona fallega í dag
- eða er það spilamennskan, sem
villir manni heyrn?
Hið innblásna tveggja manna
tal Prokofievs fyrir fiðlur Op. 56
myndaði spriklandi fjörugt niður-
lag á vel saman settri dagskrá.
Verkið mætti heyrast oftar, því
það nær að gæðum og skemmti-
gildi hátt í mun þekktari verk
rússneska tónskáldsins. Sónatan
hljómaði eins og sköpuð fyrir
Fella- og Hólakirkju, frú Zeuthen
og Guðnýju, og gerðust mörg
eftirminnileg tónvik. Mætti nefna
á stangli hið „mínímalíska" niður-
lag hins ágenga lokaþáttar, þar
sem Prokofiev var kominn í stein-
aldarham, eða þá álfadraums-
stemninguna í hæga 3. þættinum,
þar sem Þumalína virtist dansa
harmdans á laufblaði einnar.lilju
af ólýsanlegum þokka.
Ríkarður Ö. Pálsson.
I
I
I
I
I
s
t
s
s
i
s
\
\
I
I
/ V
% á morgun • Utsalan hefst á morgun • Utsalan hefst
nug'iom £ M9íí nnlngíIJ • nugiom á íglod nulB^íÍJ
í