Morgunblaðið - 13.07.1995, Blaðsíða 43
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
BJARNI
PÉTURSSON
+ Bjarni Péturs-
son fæddist á
Halldórsstöðum í
Reykjadal 20.
mars 1915. Hann
lést í Reykjavík 24.
mars síðastliðinn
og fór útför hans
fram frá Bústaða-
kirkju 4. april.
ÞEGAR mér barst
fréttin norður frá
Reykjavík, hinn 24.
mars hrökk ég við í
sæti mínu við símann.
Bjarni Pétursson á
Fosshóli var dáinn.
Þau höfðu flutt búslóð sína vest-
an frá Bandaríkjunum vorið 1960,
Bjarni Pétursson Sigfússonar frá
Halldórsstöðum í Reykjadal og kon-
an hans Sigurbjörg Magnúsdóttir
frá Reykjavík og ráðið sér bólstað
og bújörð. Fosshóll varð þeirra val,
þjóðkunnugt frægðarsetur, orðið í
Ljósavatnshreppi, á mörkum
tveggja hreppa sem urðu til úr
einum við skiptingu 1907 er
Bárðdælahreppur varð til. Rétt
á gljúfurbarmi Skjálfandafljóts
að kalla má. Þar sem Goðafoss
fellur af hamrabrún sístráandi
úða sínum og minningum, þar
sem forlög réðust er guðatákn-
um Þorgeir goði fleygði í foss-
inn, og þar sem strokuhestur og
vorlamb féllu fram af á lýðveldis-
vori en björguðust bæði á land.
Hér við brúarsporðinn þar sem
Tryggvi Gunnarsson byggði
fyrstu brúna yfir Skjálfandafljót
reisti Sigurður Lúther Vigfússon
bú sitt og bæinn Fosshól með
móður sinni Hólmfríði Sigurðar-
dóttur sem forstöðukonu. Voru
öll þijú, Fosshóll, bóndinn og
móðirin í viðbragðsstöðu
frægðarvorið 1930 þegar brú var
komin yfir fljótsgljúfrið. Slík
staða hefir síðan fylgt þessum
stað, en í kveldroðans stefnu, til
vesturs frá fossinum, rís höfuð-
bólið Ljósavatn upp við íjallið
þaðan sem Þorgeir kom til Lög-
bergs við Þingvöll og flutti fræg-
ustu ræðu sögu vorrar: „Það mun
verða satt er vér slítum í sundur
lögin, að vér munum slíta og frið-
inn,“ mælti Þorgeir og þjóðin
gekk til kristinnar trúar og tók
til fósturs og boðunar sem varir
enn. Aðeins augnabliks fimm
árin til þeirrar minningarstund-
ar á íslandi að 1000 ár verði
2000 ár. Og þá hvort íslendingar
blandi alþjóða umræðufundum í
mestu Þingvallahátíð sína verður
mörgum umhugsunarefni á upp-
lausnartímum þó voni til næstu
vora.
Stundum er sagt um menn að
þeir leyni á sér. Vel gat slíkt átt
við um þann hæverska og dreng-
lynda íþróttamann sem var einu
sinni ungur, áður en varð Bjarni á
Fosshóli: símstöðvarstjóri, pósthús-
stjóri, oddviti, sýslunefndarmaður,
lionsfélagi og líka bóndi. Slíkum
manni má síst misbjóða sé hann
náinn vinur að auki. Við vissum að
enginn ræður sínum næturstað eins
og Pétur faðir Bjarna orðaði það í
bók sinni um nokkur æviár sín.
Þegar sveitarstjórn Ljósavatns-
hrepps kaus Bjarna á Fosshóli
sem oddvita vorið 1966 á viðsjál-
um tímum í félags-
málapólitík héraðsins
þá vissu allir að mikið
var á slíka menn lagt
og líka mikið traust
þeim sýnt. En þessu
starfi skilaði hann of-
hlaðinn önnum um
tólf ára tímabil. Og
voru mikil reynsluár
og árangurs sem sam-
verkamenn á rúm-
góðu svæði mega
mega minnast um
gjöfullt hérað.
Þegar við fyrstu
nemendur Lauga-
skóla veturinn 1925 - 1926 komum
saman til kvöldfundar og spurðum
okkur: „Hvað má ungum íslending
yfir klungur lyfta?“ og Ragnar Þor-
steinsson frá Eskifírði svaraði og
sagði: „Það eru minningar." Svo
hljótt varð í salnum um stund. Allir
vissu þá og enn í dag að að baki
minninganna verða að liggja verk
sem leiða til sögu.
Það var ekki skuggalegt kvöld
hins 6. des. 1966 að vaka saman
og nærri heyra þegar 60 stiga heitt
vatnið seitlaði úr nýju borholunni
spöl frá skólastaðnum sem verða
átti og hafa í hendi undirskrift
menntamálaráðherrans Gylfa Þ.
Gíslasonar.
Það var stór stund þegar grafið
var fýrir skólanum 9. júlí 1969 rétt
við hreppamörk hinnar traustu
samstarfssveitar Fnjóskadals og
Bárðardals og Köldukinn til hinnar
handar.
Stjórutjarnaskólinn var í fyrsta
sinn settur 8. nóvember 1971. í
skólanum nýja að Stórutjömum
sem í upphafi var fjögurra hreppa
skóli 1972 - 1973 var hann sóttur
af 132 og 92 voru í heimavist. Þá
varð það að úrræði að dijúgur hluti
af blóma æskunnar í umdæmi
Bjarna oddvita hóf sókn að skóla í
annari sveit sem síðan hefir varað.
Vel er ef við höfum þvílíkt mannval
af fólki að þoli þvílíka útdeilingu á
verðmætustu eign sinni. Allt hér
upptalið og þó ennþá fleira gerð-
ist í umræddri tólf ára oddvitatíð
Fosshólsbónda þó margir kæmu
við sögu og þá ekki minnst kona
hans Sigurbjörg Magnúsdóttir
frá Reykjavík, sem öllum léði hlé
heimilis síns til fundahalda og
félagsræktar. Marga sveigju
þurftu málefni að þola, sem nú
þykir sjálfsagt fínt að kalla „fort-
íðarvanda,“ sem menn eru hvað
iðnastir að stofna til en heita þar
þjóðmál.
í því undra náttúruskarði Ljósa-
vatnsskarði sem sneiðir í gegnum
fjallgarðinn á milli heiðanna tveggja
Vaðlaheiðar og Fljótsdalsheiðar,
þar sem eitt fegursta nafn tungunn-
ar Ljósavatn slær ljóma um land á
milli Bárðardals- og Kinnarfjalla.
Hér mætti segja um líkt og með
orðfæri Jóns í Ystafelli þó ég áður
hafí vitnað til: „Krossgöturnar í
héraði þar sem fjórir dalir mæt-
ast í punkti." En örlagablettur
blasir við umferð þar sem Stóru-
tjarnaskólinn nærri þvi speglast
í lýsandi vatninu svo nærri því
sem hann er byggður og húsa-
þyrping fjögurra einbýlishúsa og
starfsvettvangur fjölskyldna og
loks Edduhótelið góða með rómaða
þjónustu sína og hagsæld. Og hverj-
um verður þá ekki hugsað austur
til Fosshóls, oddvitans og húsfreyju
hans. Svo kemur vorið með sín
áberandi teikn þar sem græn tún
horfast á milli tveggja heiða gegn-
um fossúðann frá Ingjaldsstöðum
að Krossi.
Það var með vilja gert, úr því
mig langaði að muna og minnast
Bjama á Fosshóli, að draga upp
eins konar umgjörð þess athvarfs
hvar þau völdu sér stað og varð af
athvarf annars fólks. Hvort heldur
er varðaði opinber störf og umsvif
í verki, ellegar einkanlega vináttu
umhyggjunnar sem ætið ber hæst,
og niður til baráttumála þar sem
þörfin knýr menn til, ellegar hug-
sjónir sem menn kalla, svo völt sem
meining orðsins er. Þau voru svo
sannarlega metin sem guðsgjöf að
Fosshóli, vorið 1960, Bjarni og Sig-
urbjörg sem fagnað var af um-
hverfi öllu. Foreldrar Bjarna voru
hjónin Birna Bjarnadóttir og Pétur
Sigfússon, sem var frá Halldórs-
stöðum í Reykjadal og átti þaðan
hóp kunnra systkina: Jón söng-
stjóra, Sigurð Bjarklind kaupfélags-
stjóra, Þóru húsfreyju á Einarsstöð-
um, Friðriku á Hömmm, Maríu á
Helgastöðum og Kristjönu að
Landamótsseli. Mikið sæmdar-
bændafólk sem börn þeirra héldu
áfram að sanna. Pétur var kunnur
af mörgum störfum sínum fýrir
kaupfélögin og ekki minna fyrir
frægðarför með félögum og iðkun
íslenskrar glímu. Einnig var hann
kunnur maður Bjarni sölustjóri á
Húsavík, afi Bjama Péturssonar.
Vinir mínir í Miðhvammi hér á
Húsavík hafa sagt mér frá djörfum
manni í drengskaparliði í knatt-
spymu og stofnun þeirra Völsunga
sem kjörið höfðu Bjarna heiðursfé-
laga sinn er árin liðu. Honum fædd-
ust líka bömin þrjú með eiginkonu
sinni Júlíönnu Sigurjónsdóttur, þau
Sigfús, Arnaldur Mar, en þar áður
Sigríður Birna með Ástu Jónsdótt-
ur. Síst vildi ég misherma hér í
neinu og vona að ekki sé. En 31.
ágúst 1951 kvæntist Bjarni hinni
sérstöku ágætiskonu sinni Sigur-
björgu Magnúsdóttur úr Reykjavík
og lifir hún mann sinn við mikla
virðingu og vinsemd fólks.
Hér hefir verið stiklað á stóru
en þó smæsta verið í för sem ekki
er minnst í náinni kynningu en
tengist Bjarna Péturssyni á einn
eða annan hátt og konu hans og
samverkafólki. En best og ljósast
blasir við, ef menn fara um Ljósa-
vatnsskarðið framhjá skólahverf-
inu, íbúðarhúsunum fjómm og
Edduhótelinu, þar sem leiðin opnast
austur til dalánna, þar sem fossúð-
inn slær sér heim að Fosshóli þaðan
sem Þingey leynir á sér, þar sem
gamlir menn kölluðu Þingdal á sinni
tíð en unnu ekki nafni hans hefðar-
helgi og festu. Norður með Kinnar-
felli þar sem Fellskógur er, gefur
góða yfirsýn þaðan sem eyjan blas-
ir við.
Utför Bjarna Péturssonar fór
fram frá Bústaðakirkju í Reykjavík
að viðstöddu miklu fjölmenni sem
vænta mátti, hinn 4. apríl síðastlið-
inn. Kór kirkjunnar og tónlistin og
þá notaleg og sanngjöm ræða séra
Pálma Matthíassonar létti gönguna
og lyfti, eins og við ætluðum minn-
ingunum frá Skiphól Laugaskóla,
fyrsta árið þar. Ég sendi Sigur-
björgu Magnúsdóttur og öllu henn-
ar vandafólki innilega kveðju og
þökk frá okkur Friðriku minni
hér í Miðhvammi á Húsavík.
Jón Jónsson frá Fremstafelli.
BRIPS
Arnór G. Ragnarsson
Sumarbrids
SUNNUDAGINN 9. júlí mættu
16 pör í sumarbrids og var spilað
í einum riðli. Urslit urðu þannig:
Björn Theodórsson - Gylfi Baldursson 255
Hermann Lárusson—Jakobína Ríkharðsdóttir 254
Lárus Amórsson - Ásthildur Sigurgísladóttir 238
Halldór Þorvaldsson - Kristinn Karlsson 234
Meðalskor var 210
Mánudaginn 10. júlí var spilaður
mitchell-tvímenningur með 32 pör-
um. Miðlungur var 420 og úrslit
urðu þannig:
N/S riðill
Ragnheiður Nielsen - Sigtryggur Sigurðsson 528
Helgi Sigurðsson - Isak Om Sigurðsson 480
AlbertÞorsteinsson-BjömÁmason 459
Rafn Thorarensen - Sverrir Ármannsson 458
A/V riðill
JónÞorvarðarson-Haukurlngason 469
GarðarGarðarsson-SigfúsÞórðarson 469
Guðlaugur Sveinsson - Rúnar Lárusson 453
Baidur Bjartmarsson - HalldórÞorvaldsson 451
Þriðjudaginn 18. júlí verður spilaður
barometer með Monrad-röðum í
sumarbrids. Notað verður nýtt
tölvuforrit til röðunar þannig að
ekki eiga að verða þeir hnökrar á
sem síðast urðu en á þeim biðst
umsjónarmaðurinn velvirðingar.
Silfurstigamót til styrktar
yngri spilurum
Silfurstigamót verður haldið nk.
laugardag í húsnæði Bridssam-
bandsins. Mótið hefst klukkan 11
og fer skráning fram á staðnum.
Spilaðar verða 2 lotur með Mitc-
hell- fyrirkomulagi og er keppnis-
gjald 2000 krónur á parið.
FIMMTUDAGUR 13. JÚLÍ 1995 43
ODDUR HANS
AUÐUNSSON
+ Oddur Hans
Auðunsson var
fæddur 24. febrúar
1989 í Skagafirði.
Hann lést af slysför-
um þann 26. júní sl.
ásamt föður sínum
Auðuni Hafsteins-
syni. Foreldrar
Odds voru Auðunn
Ingi ^ Hafsteinsson
og Ólöf Þórhalls-
dóttir búendur að
Narfastöðum í Við-
víkurhreppi. Hann
var næstyngstur í
hópi flmm systkina.
Feðgarnir voru jarðsettir að
Hofstöðum í Skagafirði 1. júlí
síðastliðinn.
VIÐ HLÖKKUM öll til vorsins því
þá koma blómin upp. Við fylgjumst
með litlu blómunum okkar, hvernig
þau vaxa og þroskast með hveijum
deginum sem líður uns fullum
þroska er náð. En svo kemur haust-
ið, þá fölna blómin og að endingu
deyja þau. Þau eru þó ekki öll, blóm-
in, sem öðlast þau forréttindi að lifa
til haustsins. Sum deyja á miðju
sumri eða jafnvel strax á vordögum.
Slíkt er erfitt að skilja, enda ekki
til nein skýring á því hvers vegna
sum blóm deyja svo snemma. Þeim
er ef til vill ætlað annað og betra
hlutskipti en að hrekjast í hausthret-
um. Hugleiðing þessi um gróður
jarðar virðist ekki síður eiga við í
mannlegu lífí og sækir sterkt á, við
andlát litla drengsins á Narfastöð-
um Odds Hans Auðunssonar.
Elsku Oddur minn, ég man þegar
ég var að passa þig. Þú varst ný-
fæddur og ég hélt á þér í fanginu
og hugsaði með mér hver ætli verði
framtíð þessa litla barns. Mér flaug
ekki í hug að eftir sex stutt ár í
þessum heimi myndir þú yfirgefa
okkur. Við vitum ekki
fyrir víst hvað verður
um þessi fallegu blóm
sem eru slitin svo
skyndilega af jörðu
okkar. En öll höfum við
á tilfinningunni að við
munum hitta þau aftur
einhvern tíman seinna.
• Ég mun aldrei
gleyma síðasta skiptinu
sem ég sá þig og þitt
fallega bros. Ég var að
sækja ykkur krakkana
á íþróttaæfíngu. Ég
opnaði dyrnar aftan á
bílnum og spurði hver
vildi vera þar. „Ég“ svaraði litla
systir þín fjörlega og stökk upp í
bílinn. Síðan kallaði hún „Oddur
komdu“. Þá komst þú hlaupandi og
leist á mig spyijandi augum, síðan
brostirðu og hoppaðir ánægður og
glaður upp í bílinn. Þetta bros er
ógleymanlegt og það er svo ein-
kennilegt að hugsa til þess að við
eigum aldrei, aldrei aftur eftir að
sjá fallega brosið þitt í þessu lífi.
Það eina sem við getum gert er að
geyma það í hugum okkar.
Elsku Oddur, þú ert ekki einn,
þú ert með honum pabba þínum og
ég veit að þið munuð gæta hvor
annars.
Elsku Ólöf og böm, Elsa, Haf-
steinn og aðrir ástvinir þeirra feðga,
ég bið góðan Guð um að hjálpa
ykkur og styrkja í sorginni.
Ó, sumar með sólskinið bjarta,
þú synpr bamsins ósk og þrá.
Ó, verm þú hið viðkvæma hjarta,
geym vonir þeim, sem harminn á.
Blessa þú minning barnsins unga,
breið þú frið yfir ekkans þunga.
I harmamyrkri ris himnekst ljós.
Heilög minning er feprst rós.
(Friðrik Hansen)
Ama Björg Bjarnadóttir.
SIGMUNDUR
LEIFSSON
+ Sigmundur var
fæddur á Hóli í
Hvammssveit 21.
desember 1923.
Hann varð bráð-
kvaddur á heimili
sínu í Reykjavík 24.
júni síðastliðinn.
Jarðarförin hefur
farið fram í kyrrþey
að ósk hins látna.
Foreldrar hans vom
Leifur Grímsson og
Hólmfríður Sigurð-
ardóttir. Sigmundur
var þriðji elstur af
sjö systkinum. Hann
er annar sem kveður systkina-
hópinn en Hákon bróðir hans
andaðist á siðasta ári. Sigmund-
ur ólst upp vestur í Dölum til
tíu ára aldurs en flytur þá með
fjölskyldu sinni að Galtavík í
Skilmannahreppi. Þar dvaldi
hann þangað til árið 1956, fyrst
í foreldrahúsum og síðan sem
ábúandi á jörðinni ásamt for-
eldrum sínum og
konu sinni Guð-
björgu sem kom til
Galtavíkur 1951.
Árið 1967 eignast
þau hjón kjörson-
inn Magnús og
nokkrum ámm síð-
ar taka þau að sér
fatlaða bróðurdótt-
ur Guðbjargar og
hafa gengið henni
í foreldrastað æ
síðan. Eftir að Sig-
mundur kom til
Reykjavíkur vann
hann fyrst hjá
Mjólkursamsölu Reylqavíkur
og siðan í fjöldamörg ár hjá
Steinsmiðju Sigurðar Helga-
sonar en þar hætti hann störf-
um þegar hann varð sjötugur.
Sigmundur átti tvær afastelpur
Evu Maríu, sem er fimm ára
og Jóhönnu sem er þriggja ára,
en þær áttu sinn þátt i því að
gera síðustu árin ánægjuleg.
SIMMI stóri bróðir. Einu sinni varst
þú svo stór þáttur í minni tilveru,
eitthvað sem ég tók sem sjálfsagðan
hlut þegar ég var strákur. Þú varst
ekki margorður en þú varst svo
góður og þolinmóður við þennan litla
bróður þinn. Þú kenndir mér að
syngja og tefla og hafðir alltaf tíma
fyrir mig og seinna þegar ég var
búinn að kaupa mér bíl þá varst þú
alltaf tilbúinn að gera við og að-
stoða mig á allan hátt. Simmi var
mjög tengdur foreldrum okkar,
hann var sá sem alltaf gaf sér tíma
til að sinna þeim á meðan þau þurftu
á því að halda.
Ef ég ætti að lýsa Simma myndi
ég sennilega segja: Hann var traust-
ur en fáskiptinn og hann var góður
vinur vina sinna. Hann hafði mjög
gaman af að syngja og söng í kirkju-
kór þau ár sem hann bjó í sveit-
inni. Einnig hafði hann gaman af
skepnum, sérstaklega hestum. Eftir
að hann flutti til Reykjavíkur var
þessum þáttum lokið í lífi hans, en
svona var Simmi.
Það er gott að fá að sofna án
þess að þjást, en okkur finnst samt
að honum hafi ekki legið svona
mikið á. Gugga mín, Lilja, Magnús
og þið stelpurnar sem voruð ljós-
geislarnir hans afa, þið hafið öll
misst svo mikið. Guð gefi ykkur
styrk til að horfa fram á veginn.
Simmi minn, þakka þér allar sam-
verustundirnar í gegnum lífið. Guð
blessi þig.
Þinn bróðir
Grímur.