Morgunblaðið - 16.07.1995, Blaðsíða 6

6 SUNNUDAGUR 16. JÚLÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
BAKSVIÐ
um að sett skyldu takmörk á vald
rannsóknardómaranna. Þessi
ákvörðun kom í bakið á Berlusc-
oni, því hann hafði vanmetið vin-
sældir dómaranna og-það var lika
einum of augljóst að hann var að
reyna að vemda sig og fjölskyldu
sína.
En síðan þá virðist hagur Ber-
lusconis heldur hafa vænkast, og
kemur þar ýmislegt til. Fyrst ber
að telja ringulreiðina sem nú er
í ítölskum stjórnmálum. Þegar
farið er að rannsaka mál rann-
sóknardómara veit dasaður al-
menningur ekki lengur hvaðan á
sig stendur veðrið. Sumir hafa
gengið svo langt að segja að ítal-
ir séu einfaldlega orðnir þreyttir
á allri þessari hreinskilni. Dálka-
höfundur blaðsins la Repubblica
sagði að siðvitund almennings
hefði ekki reynst vera á eins háu
stigi og talið var.
Aætlun Berlusconis í viðureign-
inni við dómarana í Mílanó er
ákaflega einföld. Hann ætlar að
grafa undan því trausti sem þeir
njóta, áður en þeir gefa út tilkynn-
ingu, sem frestað hefur verið til
20. september, um að hann skuli
leiddur fyrir rétt, ásakaður um
spillingu. Þeirra eigin sjálfumgleði
og gamlar syndir, að viðbættum
óhróðri, gefur Berlusconi byr und-
ir báða vængi.
Syndir
andstæðinganna
Auk alls þessa virðast pólitískir
andstæðingar Berlusconis á vinstri
vængnum gengnir í lið með hon-
um, þótt líklega sé það óvart.
Demókrataflokkur vinstri
manna (PDS) hefur hvorki andæft
störfum rannsóknardómaranna né
lýst stuðningi við þau. í einkasam-
tölum hafa leiðtogar flokksins
hrósað dómurum á borð við Di
Pietro, en bæta svo við að það sé
kominn tími til að þeir hætti her-
ferðinni gegn spillingu og láti af
stjórnmálaafskiptum.
Staðreyndin er sú, að PDS var
ekki tandurhreinn stjórnarand-
stöðuflokkur, heldur átti sinn hlut
í gamla, spillta kerfinu. Þess
vegna á flokkurinn nokkuð undir
því að dómaramir haldi að sér
höndum, ekki hvað síst vegna þess
að flokksmenn eru sannfærðir um
að þeir geti sigrað í næstu kosn-
ingum.
En þeir skyldu vara sig á því
að vanmeta Berlusconi. Honum
hefur lærst margt að undanförnu.
Hann er ekki eins yfirlýsingaglað-
ur og áður var, hefur lagt sig fram
um að selja umdeildu sjónvarps-
stöðvarnar sínar, og hefur tamið
sér orðfæri þess manns sem vill
miðla málum.
Silvio Berlusconi er ekki af baki dottinn í
ítölskum stjórnmálum.
Antonio Di Pietro var oft í miklum ham í réttarsalnum, og
naut mikilla vinsælda.
Di Pietro var of viljugur að
flytja fyrirlestra og ræður um
hvernig beita ætti pólitískum leið-
um til þess að sporna við spilling-
arfaraldrinum. Hann og félagar
hans létu leynilegar upplýsingar
um þá sem grunaðir voru leka til
dagblaða. Þeir tímasettu rann-
sóknir sínar iðulega með það fyrir
augum að vekja sem mesta at-
hygli. Þannig var Berlusconi til-
kynnt að rannsókn væri hafin á
málum hans þar sem hann stýrði
ráðstefnu á vegum Sameinuðu
þjóðanna um skipulagða glæpa-
starfsemi.
Berlusconi bauð völd
Það þarf ekki að koma neinum
á óvart að Di Pietro skyldi freist-
ast til að reyna fyrir sér í pólitík.
í þrjú ár bentu skoðanakannanir
til þess að hann væri sá maður
sem almenningur vildi helst að
yrði forsætisráðherra. Berlusconi
reyndi að fá dómarann inn í ríkis-
stjórnina og bauð honum ráðu-
neyti dómsmála og innanríkismála
saman í pakka.
Þegar forsætisráðherrann þá-
verandi sá fram á að honum myndi
ekki lánast að vinna hug dómar-
ans með því að bjóða honum völd,
reyndi hann að sverta mannorð
hans. Fyrsta tilraunin, sem endaði
illa, var tilskipun í ágúst í fyrra
VEÐUR virðast tekin að skipast
í lofti í hinni svonefndu uppreisn
gegn spillingu í ítölsku stjórnmála-
og viðskiptalífi. Meint illmenni eru
komin í hlutverk fórnarlamba, og
orðspor góðu mannanna virðist
hafa flekkast.
Fyrrum forsætisráðherra lands-
ins, Silvio Berlusconi, segir að
hann hafi orðið fórnarlamb fjár-
málalögreglunnar þegar liðsmenn
hennar knúðu miklar mútugreiðsi-
ur út úr fyrirtækjum hans á árun-
um rrtilli 1989 og 1991. Síðar á
árinu þarf Berlusconi líklega að
veija hendur sínar fyrir rétti vegna
meintra mútugreiðsina, en hann
virðist sannfærður um að almenn-
ingsálitið sé á hans bandi,
Hlutskipti ýmissa framámanna
í tískuheiminum er svipað, og við-
brögð þeirra einnig. Giorgio Ar-
mani hefur verið ákærður fyrir
að hafa mútað lögreglumönnum
til þess að sleppa við skattgreiðsl-
ur, og ber því við að lögreglumenn-
irnir hafi krafist greiðslna en hót-
að öllu illu að öðrum kosti.
Hallar undan fæti hjá
Di Pietro
Fyrir hálfum mánuði mátti svo
hetja „byltingarinnar ljúfu“, rann-
sóknardómarinn Antonio Di Pietro,
þola 18 klukkustunda yfirheyrslu
vegna meintra óviðeigandi athafna.
Átökin í ítölskum stjómmálum eru hörð,
og eins og fréttaskýrandi The Wall Street
Joumal Europe nefnir, virðast ítalir vera
búnir að fá nóg af hreinskilninni.
Það byijaði að syrta í álinn fyr-
ir Di Pietro í desember í fyrra
þegar hann sagði sig úr hinum
svonefndu „hreinu höndum“, hópi
rannsóknardómara sem einbeittu
sér gegn spillingu í stjórnmálum
og viðskiptalífi. Hann kvartaði þá
yfir, of miklum áhrifum stjórn-
málamanna á starfsemi hópsins,
en nú virðist sem áhrifamenn hafi
ýtt honum til hliðar.
Svo virðist sem Di Pietro hafi
verið beittur kúgun vegna óviðeig-
andi athafna sem ef til vill mega
teljast smávægileg.
í fyrsta lagi mun Di Pietro hafa
tryggt sér vaxtalaust lán að upp-
hæð sem svarar til tæplega fimm
milljóna íslenskra króna frá Gianc-
arlo Gorrini, ættingja sínum sem
er fyrrum tryggingasali. Di Pietro
notaði peningana til þess að eiga
hægara með að kaupa nýtt hús
og Mercedes Benz, og endur-
greiddi lánið 1994. Það var Gorr-
ini, sá sami og bauð Di Pietro
peninga að láni, sem gerði lög-
reglu uppskátt um málið.
I öðru lagi er Di Pietro gefið
að sök að hafa aðstoðað vin sinn
í lögreglunni við að endurgreiða
spilaskuldir og komast til æðstu
metorða í lögregluliði Mílanóborg-
ar.
Stærstu mistök Di Pietros var
ósköp venjuleg hégómagimd. Eins
og komist var að orði í dagblaði
nokkru: „Hann var harðduglegur
sveitaprestur sem var fengin krúna
páfans en stóð ekki undir því.“
„Byltingin ljúfa“
er miskunnarlaus
Bretar kaupa bandarískar Apache-þyrlur
Frakkar segja þá
hafa hafnað evr-
ópskri samvinnu
París, London. Reuter.
FRÖNSK stjómvöld hneyksluðust á
föstudag á þeirri ákvörðun Breta að
kaupa 67 bandarískar herþyrlur af
Apache-gerð fyrir fjóra milljarða
dollara fremur en evrópsku Tiger-
þyrluna, sem smíðuð er hjá fransk-
þýskri samsteypu. Það eru McDonn-
ell Douglas-verksmiðjurnar, sem
smíða Apache-þyrluna, en GKN
Westland-verksmiðjumar í Bretlandi
verða helsti verktakinn við fram-
leiðsluna.
„Það er leitt, að Bretar skuli hafa
beint kaupunum annað en til Evr-
ópu,“ sagði Charles Millon, vamar-
málaráðherra Frakklands, en Jacqu-
es Chirac, forseti Frakklands, hafði
sjálfur beitt sér fyrir því við John
Major, forsætisráðherra Bretlands,
að Tiger-þyrlan yrði fyrir valinu með
tilliti til samvinnu Evrópuríkja um
hergagnaframleiðslu.
Henri Conze, yfirmaður hergagna-
framleiðslunnar í Frakklandi, sagði,
að Bretar væru augljóslega að úti-
loka sig frá evrópsku vopnasamvinn-
unni og benti á, að fyrr á árinu hefðu
þeir keypt 25 Hercules-herflutninga-
vélar frá Bandaríkjunum í stað þess
að bíða eftir evrópsku flugvélinni.
Sagði Conze, að afleiðingin yrði ein-
faldlega sú, að Frakkar og Þjóðveij-
ar ykju sína samvinnu enn frekar.
Bretar eiga raunar hagsmuna að
gæta i Tiger-þyrlunni þar sem Rolls
Royce og British Aerospace tengjast
smíðinni en það vó greinilega þyngra
hve Westland-verksmiðjurnar fá
mikii verkefni með Apache-kaupun-
um. Auk þess vill breski herinn ekki
annað en Apache, sem er betur búin
vopnum en nokkur önnur herþyrla
og sýndi sig og sannaði í Flóabar-
daga.
Reuter
MICHAEL Portlllo, varnarmálaráðherra Bretlands, með líkan af Apaehe-þyrlu á blaðamannafundi.
Annasamt hjá stríðsglæpadeild
London. Daily Telegraph.
BRESK stjómvöld hafa ákveðið að
draga Siemion Serafinowicz fyrir
rétt vegna stríðsglæpa í heimsstyij-
öldinni síðari, en hins vegar munu
sex aðrir Bretar ekki verða iögsóttir
vegna meintrar aðildar að stríðs-
glæpum nasista.
Rannsókn var hafin á sama tíma
á máli Serafinowiczs og sexmenning-
anna, en ekki þóttu nægar sannanir
liggja fyrir um þá síðamefndu.
Stríðsglæpadeild lögreglunnar í
London mun þó ekki sitja auðum
höndum við svo búið. Þar vinna níu
rannsóknarlögreglumenn, tveir sag-
fræðingar, tveir lögregluþjónar og
fímm aðstoðarmenn og nú eru þeir
að kanna hvort forsendur sé fyrir
því að höfða mál á hendur fjórtán
grunuðum stríðsglæpamönnum.
Starfsmenn deildarinnar hafa farið
um víða veröld í leit að sönnunargögn-
um, allt frá Úkraínu til Suður-Afríku.
Deildin hefur rannsakað mál um 250
manna og útilokað þá. í janúar var
tilkynnt að deildin myndi ekki fá
meira fé úr hirslum ríkisins. Stuðn-
ingsmenn hennar skárust þá í leikinn
og lögreglan í London tryggði að
ekki myndi skorta fé. Nú mun deildin
ekki aðeins vinna að rannsóknum,
heldur einnig aðstoða við málarekst-
urinn á hendur Serafinowicz.
f

í
í
B
í
U
i
l:
1
1
L
i
<

í
c

C
(
Í