Morgunblaðið - 20.07.1995, Blaðsíða 2

2 B FIMMTUDAGUR 20. JÚLÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Debetkorta- og hraðbankafærslum fjölgar hratt á kostnað ávísana hjá Islandsbanka
Kostnaður viðskiptavina
hefurlækkað um 7%
NOTKUN debetkorta sem
greiðslumiðils hefur aukist gríðar-
lega undanfarið ár og í maí síðast-
liðnum voru skráðar fleiri debet-
kortafærslur en ávísanafærslur á
ávísanareikninga hjá íslands-
banka.
Fyrir réttu ári nam fjöldi debet-
kortafærslna um 1% af heildar-
færslum á ávísanareikninga, hjá
bankanum, en hlutur ávísana var
99% á sama tíma. í maí á þessu
ári var hlutur debetkorta kominn
í 53% á móti 47% hlutdeild ávís-
ana. Sigurveig Jónsdóttir, upplýs-
ingafulltrúi Islandsbanka, segir
HIÐ íslenska hamborgarafélag
hf. hefur tekið við rekstri veit-
ingastaðarins Sprengisands við
Bústaðaveg af Jarlinum hf.
Ragnar Tómasson, talsmaður
Jarlsins, segir veitingastaði fyr-
irtækisins hafa gengið vel en
þung fjárfesting í fasteign sett
því stólinn fyrir dyrnar.
Jarlinn keypti á sinum tíma
húsið á Tryggvagötu 20 og inn-
réttaði þar veitingastað sem
var rekinn samhliða Sprengis-
Rit um
utanríkis-
verslun
NÝLEGA kom út á vegum Hag-
stofu íslands bókin Utanríkisversl-
un 1994 eftir tollskrámúmerum.
Útgáfa Hagstofunnar á efni um
utanríkisverslun er með nýju sniði
fyrir árið 1993. í stað einnar ár-
bókar, Verslunarskýrslur, gefur
Hagstofan nú út tvö rit undir heit-
inu Utanríkisverslun. Utanríkis-
verslun 1994, eftir tollskrárnúmer-
um birtir meginefni eldri Verslun-
arskýrslna þar sem fram kemur
nákvæm sundurliðun útflutnings
og innflutnings eftir einstökum
númerum tollskrár og sundur-
greining á lönd innan hvers toll-
skrárnúmers. Upplýsingar eru
veittar um magn, fob-verð og cif-
verð fyrir innflutning ásamt magni
og fob-verði fyrir útflutning.
Utanríkisverslun 1994 geturt.d.
auðveldað stjórnendum fyrirtækja
að sjá markaðshlutdeild einstakra
vörutegunda og er því gott tæki
til markaðsrannsókna. Bókin er
426 bls. og kostar 2.200 kr.
Heildaryfirlit
væntanlegt
Með haustinu er væntanleg Ut-
anríkisverslun 1994, Vöruflokkar
og viðskiptalönd ásamt enskri út-
gáfu, Icelandic External trade
1994, Commodities and countries.
í þessum ritum eru birt yfirlit um
utanríkisversiunina í heild, birtar
töflur um útflutning og innflutning
eftir vöruflokkum og sundur-
greindar töflur um verslun við ein-
stök lönd. Þessi rit leysa af hólmi
ritið Icelandic Foreign Trade sem
Hagstofan gaf út á síðasta ári.
þessa þróun vera mjög jákvæða.
Viðskiptavinir bankans hafi verið
mjög fljótir að tileinka sér hina
nýju tækni í greiðslumiðlun en hún
sé tvímælalaust mjög hagkvæm
bæði fyrir viðskiptavinina og
bankann. Hún segir jafnframt að
á sama tíma hafi notkun hrað-
banka Islandsbanka aukist um
150% og samanlögðum færslum á
ávísanareikninga hafi fjölgað um
rúm 5%.
Færri innistæðulausar ávísanir
Sigurveig segir að tilkoma de-
betkortanna og aukin notkun á
andi og Jarlinum í Kringlunni.
Efri hæðin var leigð undir
rekstur Glaumbars. Ragnar
sagði að þarna hafi verið full
geyst farið og því hafi verið
ákveðið að selja rekstur og
húseignina í Tryggvagötu en
taka aðra 1.300 fermetra eign
í Faxafeni upp í kaupin. „Síðan
tókst okkur aldrei að selja þá
eign þannig að hún hlóð á sig
dráttarvöxtum og kostnaði. Það
var of erfitt fyrir lítið fjöl-
GILDANDI reglugerð um merking-
ar á matvælum samkvæmt EES-
staðli mun takmarka innflutning á
bandarískum matvörum um ára-
mót. Þá fellur úr gildi undanþága
frá reglugerðinni og vilja innflytj-
endur að bandarískarog evrópskar
merkingarreglur verði gerðar jafn-
gildar hér á landi.
Innflytjendur hafa óáreittir flutt
inn matvæli, jafnt frá Evrópu og
Ameríku en talið er að svipaðar
heilbrigðiskröfur séu gerðar til
matvælaframleiðslu á þessum
svæðum. Með samningnum um Hið
evrógska efnahagssvæði (EES) féll-
ust íslendingar hins vegar á að
vörur yrðu að bera evrópskar merk-
ingar.
í ársbyijun 1994 tók gildi reglu-
gerð þar sem merkingarreglur EES
voru staðfestar en framkvæmdinni
var frestað gagnvart vörum með
bandarískum merkingum.
Herbert Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri Amerísk-íslenska
FJÁRFESTINGARSKRIFSTOFA
Iðnaðarráðuneytisins og Utflutn-
ingsráðs hefur gert samning við
Hitaveitu Suðumesja og fleiri aðila
á Suðurnesjum um leit að hugsan-
legum erlendum iðnaðarfyrirtækj-
um sem gætu nýtt orku, gufu og
heitt vatn á svæðinu.
Átakið miðar að því að kynna
sérstaklega staðarkosti á Suður-
nesjum fyrir fyrirtækjum sem sam-
þjónustusíma bankanna hafi
greinilega leitt til ábyrgari notkun-
ar á greiðslumiðlum.
„Sú ánægjulega þróun hefur
jafnframt orðið að mjög hefur
dregið úr innistæðulausum útekt-
um hjá fólki, sem hefur leitt til
þess að heildarkostnaður þess
vegna ávísanareikninga hefur
dregist saman um 7% að meðal-
tali, þrátt fyrir að á sama tíma
hafi verið tekin upp þjónustugjöld.
Notkun greiðslumiðla er því orðin
þægilegri, fljótlegri og ódýrari
með tilkomu debetkorta.“ Sigur-
skyldufyrirtæki að standa und-
ir þessu.“
Hlutafélag í eigu fjölskyldu
Þóru Þrastardóttur, tengda-
dóttur Ragnars, hefur tekið við
verslunarráðsins, segir að ef um-
rædd ákvæði öðlist gildi um næstu
áramót muni neytendur verða
óþægilega varir við það. „Bandarísk
matvara nýtur mikilla vinsælda hér
á landi og er löngu orðin rótgróin
á markaðnum. Innflutningur á
bandarískri matvöru nemur um ein-
um milljarði króna árlega þannig
að ekki er um gífurlegar fjárhæðir
að ræða en aftur á móti er sterk
hefð fyrir henni á ákveðnum svið-
um. Til dæmis kemur um 90% af
öllum barnamat frá Bandaríkjun-
um. Verði reglugerðin óbreytt
hverfa þessar bandarísku vörur af
markaðnum nema þær fáu sem
hægt yrði að sérmerkja eða kaupa
frá Evrópu. Hvor kosturinn hefði
auðvitað kostnað í för með sér og
gæti þýtt 5-10% hækkun á vör-
unni. Reyndar tel ég að sérmerking-
ar muni ekki svara kostnaði í flest-
um tilvikum þar sem ísland er svo
lítill markaður.“
Herbert telur að það bijóti ekki
nýtu gufu og rafmagn. Þá er jafn-
framt í undirbúningi að kynna er-
lendis möguleika hér á landi til full-
vinnslu matvæla.
Hlutverk Fjárfestingarskrifstof-
unnar að greiða fyrir erlendri fjár-
festingu hér á landi. Starfið er ann-
arsvegar fólgið í að hafa allar til-
tækar upplýsingar tiltækar t.d. um
skattamáí, lagalegt umhverfi, flutn-
inga, rekstarkostnaðarþætti o.s.frv.
veig segir að tekjutap bankans
vegna þessa sé óverulegt þar sem
á móti komi bæði beinn og óbeinn
sparnaður.
Hún segir þessa þróun koma
bönkunum til góða til lengri tíma
litið, þrátt fyrir að tekjur muni
dragast saman. Færra starfsfólk
þurfi við greiðslumiðlunina og því
verði hægt að bæta aðra þjónustu
jafnframt því sem starfsfólki geti
fækkað smám saman.
Sigurveig segir hins vegar eng-
in áform vera uppi um uppsagnir
hjá bankanum vegna þessa.
rekstri Jarlsins í Kringlunni.
Aðaleigendur Hins íslenska
hamborgarafélags eru Jón Örn
Stefánsson, matreiðslumaður
og fjölskylda hans.
í bága við EES-samninginn þótt
innflutningur vöru með bandarísk-
um matvælamerkingum verði
áfram leyfður hér á landi. „Á EES-
svæðinu þekkjast vel alls konar
undántekningar frá reglum. Enginn
efast um að bandarískar heilbrigðis-
reglur fullnægi kröfum hér á landi
og veiti fullnægjandi upplýsingar
þótt notast sé við annan merkingar-
staðal. Skynsamlegasta lausnin er
líklega sú að láta bæði bandarísku
og evrópsku merkingarreglurnar
gilda hérlendis. Á móti yrðu Islend-
ingar líklega að setja ákvæði í
reglugerðina, sem kæmu í veg fyrir
að bandarískar vörur yrðu fluttar
til þriðja lands. Það er því líklega
hægt að leysa þetta mál ef pólitísk-
ur vilji er fyrir hendi og innflytjend-
ur hafa reyndar ekki mætt öðru en
velvilja hjá þeim ráðherrum sem
málið heyrir undir. Utanríkisráð-
herra fer með samskiptin við EES
en umrædd reglugerð heyrir undir
umhverfisráðherra." sagði Herbert.
í sumar er gert ráð fyrir að gefin
verði út upplýsingarit um skatta á
fyrirtæki, umhverfismál, lífsskilyrði
á íslandi og almennt um ramma
erlendra fjárfestinga hér á landi.
Hins vegar er skrifstofunni ætlað
að vinna að nokkrum átaksverkefn-
um þar sem tilteknir staðarkostir
verða kynntir fyrir ákveðnum
markhóp fyrirtækja. Þau verða val-
in með aðstoð erlendra sérfræðinga.
Sameining'
Sabena
Swissair
samþykkt
Briissel. Reuter.
ESB hefur samþykkt kaup
Swissair á 49,5% hlut í belgíska
flugfélaginu Sabena.
Framkvæmdastjórn Evrópu-
sambandsins varð að samþykkja
sameininguna og sagði í yfirlýs-
ingu að hún bryti ekki í bága
við evrópsk samkeppnislög. Sa-
bena fagnaði ákvörðuninni og
kvað félögin stefna að því að
verða leiðandi afl í evrópskri
ferðaþjónustu og meðal þriggja
helztu flugfélaga Evrópu.
Pierre Godfroid, aðalfram-
kvæmdastjóri Sabena, sagði að
félagið stigi rökrétt skref með
samvinna við Swissair, sem væri
þekkt fyrir traustan fjárhug.
Forstjóri Swissair, Otto Löpfe,
sagði að með samrunanum yrði
hægt að tengja leiðir félagsins
neti ESB-'flugfélaga.
Sérfræðingar telja að sam-
komulagið verði báðum aðilum
til hagsbóta, en benda á að Sa-
bena beijist enn í bökkum.
Tap á rekstri Sabena nam
1.20 milljörðum belgískra franka
í fyrra, en Swissair var rekið
með hagnaði upp á 23 milljónir
svissneskra franka.
ESB hafnar
norrænu
gervihnatta
sjónvarpi
Kaupmannahöfn. Reuter.
Framkvæmdastjórn Evrópusam-
bandsins hefur hafnað bráða-
birgðaáætlunum um norrænt
gervihnattasjónvarp, en hvetur
til áframhaldandi viðræðna og
góðar horfur eru á að samþykki
fáist að lokum að sögn danska
Ijarskiptafyrirtækisins Tele
Danmark.
Áætlunin nefnist Nordic Sat-
ellite Distribution (NSD) og að
henni standa Tele Danmark,
Norsk Telekom AS, sem er und-
ir stjórn Telenor AS, og Kinne- v
vik í Svíþjóð.
Tele Danmark sagði í yfirlýs-
ingu áður en framkvæmdastjórn
ESB tilkynnti um ákvörðunina
að NSD mundi endurskoða
skipulag samvinnu sinnar til að
fullnægja samkeppnisreglum
ESB.
Stórgróði
hjá pappírs-
fyrirtæki
London. Reuter.
HAGNAÐUR brezka pappírs-
og umbúðafyrirtækisins David
S. Smith jókst um 136% í tæp-
lega 100 milljónir punda á tólf
mánuðum til aprílloka og fyrir-
tækið telur næstu tólf mánuði
lofa góðu, þótt umsvif verði held-
ur minni
Fyrirtækið er umsvifamesti
aðilinn í Bretlandi, sem endur-
vinnur pappír, og vísar á bug
vangaveltum um að bandaríski
pappírsrisinn International Pa-
per reyni að yfirtaka það.
Hækkandi pappírsverð um all-
an heim áttu þátt í því að síð-
ustu tólf mánuðir voru „afburða-
ár“ að sögn Peter WiIIiams aðal-
framk væmd astj óra.
Rekstrarhagnaður rúmlega
tvöfaldaðist í 110.7 milljónir
punda og greiðsla arðs af hluta-
bréfum var hækkuð í 13 pens
úr 10,75 pensum ári áður. Hagn-
aður fyrir skatta var 99.7 millj-
ónir punda.
Eigendaskipti á
Sprengisandi
Innfhitningur á bandarísk-
um matvörum takmarkaður?
Pjárfestingarskrifstofa Iðnaðarráðuneytis og Útflutningsráðs
Iðnfyrirtæki löðuð til Suðurnesja