Morgunblaðið - 22.07.1995, Blaðsíða 39
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 22. JÚLÍ 1995 39
FRÉTTIR
Bandarísk hjón fagna gnllbrúðkaupi með fjölskyldu sinni í skíðaskálanum í Hveradölum
*
Ogleymanlegt
ævintýri
HJÓNIN Hallfríður og Henry
Schneider áttu gullbrúðkaupsaf-
raæli á dögunum. Þau eru búsett
i Bandaríkjunum og ákváðu í til-
efni afmæiisins að koma til föð-
urlands Hallfríðar, ásamt börn-
um, tengdabörnum og barnabörn-
um
Hallfríður segist hafa fengið
hugmyndina að ferðalaginu fyrir
um fimm árum. Börn hennar
höfðu komið til landsins en ekki
tengdabörn eða barnabörn. „Það
var erfitt að f inna rétta tímann
fyrir alla fjölskylduna að koma
hingað, því að barnabörnin voru
að koma, eitt af öðru. Eg var alit-
af að bíða eftir því að þau eltust
því það var alltaf einhver móðirin
ófrísk eða með ungabarn. Svo var
einfaldlega ekki hægt að bíða
lengur og tilefnið var kjörið. Við
erum 18 á aldrinum 2ja til 75 ára
og þetta er yndisleg fjölskylda.
Við skemmtum okkur svo vel sam-
an og allir hafa notið ferðarinnar
fram í fingurgóma.
Dansaði ekki við
einkennisklædda menn
Hallfríður kynntist manni sín-
um fyrir rúmum fimmtíu árum á
braggaballi inn við Elliðarár. Þá-
verandi rektor Menntaskólans í
Reykjavík, Pálmi Hannesson,
hafði hvatt menntaskælinga til að
sýna hermönnunum kurteisi en
ekkert umfram það og faðir Hall-
fríðar, Guðbrandur Magnússon,
þáverandi forsljóri Afengissölu
ríkissins, tók í sama streng. Hún
ætlaði því alls ekki að dansa við
neinn í einkennisbúningi, þrátt
fyrir ófáar beiðnir þess efnis. Svo
sat þarna einn einkennisklæddur
sem Hallfríður var farin að gefa
æ oftar auga en þessi fjallmyndar-
legi hermaður galt ekki í sömu
mynt. Einn hermannanna gafst
ekki upp og þegar Hallfríður gaf
honum skýringar á dansáhuga-
leysinu bauðst hann til að dansa
við hana á nærfötunum úr því hún
ekki vildi einkennisföt.
Maðurinn sem svo ákaft vildi
dansa var tannlæknir á vegum
Bandaríkjahers. Hann lýsti yfir
vanþóknun sinni á ástandi tanna
íslensku þjóðarinnar, hroka ís-
Ienskra kvenna og tungumálinu
sem hljómaði í hans eyrum eins
og rok, rigning og steinakast á
bárujárni. Hallfríður hætti smám
saman að hlusta á tannlækninn
og leit æ oftar í áttina til myndar-
lega mannsins i salnum. Hún tók
reyndar við sér þegar tannlækn-
irinn sagði að það eina sem væri
jákvætt við landið væri gott „dan-
ish“. Þá rauk föðurlandsvinurinn
Hallfríður upp og sagði að hér
væru engir Danir lengur, aðeins
íslendingar! Síðar var henni tjáð
að maðurinn var að tala um „dan-
ish“ í merkingunni vínarbrauð.
Meðan á þessu karpi stóð tók vin-
kona Hallfríðar, Valgerður að
nafni, hana undir arminn og
spurði áhugalausa hermanninn
hvort hann vildi dansa við vin-
konu sína. „Þannig var það ég,
með svolítilli aðstoð, sem krækti
í Henry,“ segir Hallfríður og kím-
ir.
„Við höfðum þekkst í tvö og
hálft ár áður en við giftum okkur
og ýmsir erfiðleikar mættu okk-
ur, en við yfirunnum þá alla í
sameiningu og ég gekk að eiga
þann mann sem ég er enn ástfang-
in af.
Erfitt aðyfirgefa ísland
Hallfríður segir að það hafi
reynst sér mjög erfitt að fara frá
Islandi. Landinu sjálfu unni hún
heitt, en fjölskyldu sinnar og vina
saknaði hún mikið. „Eg hafði oft
heimþrá en vildi samt aldrei
breyta þeim farvegi sem Iíf mitt
var í. Ég var með þeim manni sem
ég elskaði og eignaðist fjögur
mannvænleg börn. Lífið hefur
verið gott við mig og ég hef oft
þakkað guði fyrir gæfu mína.“
Þau hjón hafa búið víðs vegar
í Bandaríkjunum, s.s. í Indiana-
polis, Washington DC og Alaska
en einnig í jafn ólíkum heimshorn-
um og Japan að ógleymdu ís-
landi. „Henry gerðist vararæð-
ismaður á vegum Bandaríkja-
stjórnar eftir að við giftum okkur
1946-1948, en ég vissi alltaf að
ég myndi á endanum flytja frá
íslandi. Ætli ég hafi ekki haft það
best í Japan því þar var ég með
tvær vinnukonur og garðyrkju-
mann. En mér leið best í Alaska,
á því er enginn vafi. Henry var
þar yfirmaður samgöngumála og
var sífellt að koma með fólk með
sér heim sem þurfti að annst. Þá
var yngsta og fjórða barnið fætt
og ég hafði í nógu að snúast. Ég
var aldrei sú myndarlegasta við
heimilisstörfin en þarna fann ég
að mér þetta síður en svo ofviða.
Ég hreinlega blómstraði," segir
Hallfríður og brosir við minning-
unni.
Hefðu viljað vera lengur
Fjölskylda Hallfríðar hefur
notað tímann á íslandi til hins ítr-
asta. Hún hefur farið í ferðalög
og verið sammála um að hver nýr
staður hafi tekið hinum síðasta
fram. Hallfríður sagði blaða-
manni frá því, eilítið glaðhlakka-
leg; að tengdabörnin hafi nú ekki
viljað eyða of miklum tíma á eyj-
, Ljósrayndastúdíó Péturs Péturssonar
HALLFRIÐUR og Henry Schneider ásamt börnum, tengdabörnum og barnabörnum sem öll komu
hingað til lands frá Bandaríkjunum í tilefni 50 ára brúðkaupsafmælisins. Hallfríður og Henry eru
þarna í sömu fötum og þau klæddust, heilladaginn sem þau gengu að eiga hvort annað, fyrir 50 árum.
Morgunblaðið/Ámi
HALLFRIÐUR og Henry Schneider segja dvölina hér á landi
ógleymanlega.
unni með kuldalega nafnið. En
eftir vikuna hafi þau þó sagt
henni að ekki hefði veitt af meiri
tíma. Það er því ekki ólíklegt að
þau komi aftur á slóðir mömmu,
ömmu og tengdamömmu. A.m.k.
þrír fjölskyldumeðlimir, ef ekki
fleiri, ætla að hefja íslenskunám.
Minnistæðusta ferðin, meðan á
Islandsheimsókn Schneiders-fjöl-
skyldunnar stóð, var á heimaslóð-
ir Hallfríðar á Hallgeirssey í Aust-
ur- Landeyjum. Hún fæddist á
Hallgeirseyjarhjáleigu árið 1922
en hjáleigan er nú komin í eyði.
„Það var stórkostleg upplifun að
fara þarna austur, ekki síst fyrir
börnin. Þau voru þarna í náinni
snertingu við heimilisdýrin og það
hafa þau ekki upplifað heima fyr-
ir. Ekki með þessum hætti. Þau
komust í návígi við seli sem
mændu á börnin forvitnum aug-
um eins og selum einum er lag-
ið,“ segir Hallfríður.
Hún segir að hjónin Jón Guð-
jónsson og Jóna Vigdís Jónsdótt-
ir, ábúendur á Hallgeirsey, hafi
tekið fjölskyldunni með kostum
og kynjum. Síðar hafi gamlar vin-
konur hennar frá Fagurhóli, þar
sem hún var 8 sumur í sveit, tek-
ið á móti herskaranum með
veisluborði í Njálsbúð. „Hlýhugur
þessa fólks, landið sjálft og sam-
veran með fjölskyldunni, allt var
þetta ógleymanlegt,“ segir Hall-
fríður.
Eftirminnileg
brúðkaupsafmælisgjöf
Þau hjón héldu upp á brúð-
kaupsafmælið 14. júlí sl. með fjöl-
skyldunni á Hótel Holti og daginn
eftir í fjölmennri veislu með vin-
um og stórfjölskyldu í skíðaská-
lanum í Hveradölum. „Draumur
okkar hjónanna rættist, okkur
lánaðist að fagna þessu afmæli
með fjölskyldunni á íslandi í hópi
ættingja og vina. Ég gat ekki átt
langar samræður við alla og því
sagði ég: „En gaman að sjá ykk-
ur,“ þegar fólk kom og við brott-
för sagði ég í sama tón: „Mikið
var gaman að sjá ykkur.“ Það var
ef til vill svolitið yfirborðskennt
en annað var bara ekki hægt. Mér
fannst virkilega gaman að sjá alla
gömlu vini mína þótt ég gæti ekki
talað mikið við þá.“
Hallfríður segir að þau hjón
hafi fengið margar góðar gjafir
og margar skemmtilegar ræður
verið lesnar upp þeim til heiðurs.
Ein dóttir þeirra las upp þjóðsög-
una um hvarf séra Odds í Miklabæ
í enskri þýðingu og fannst yngstu
börnunum nóg til um íslensk tröll
og afturgöngur. „Eitt barnabarn-
ið vaknaði um nóttina og hélt að
móðir sin væri ógurleg tröll-
kona,“ segir Hallfríður og hlær.
„En þetta eru nú bara aukaverk-
anir með íslensku þjóðsögunum!“
Ein gjöfin situr efst i huga
Hallfríðar en það eru spil sem lífs-
förunauturinn færði henni. „Það
er ekki langt síðan Henry sagði
mér hve það færi í taugarnar á
honum að ég skuli leggja kapal
og flauta um leið. Mér finnst það
svo róandi. Er það ekki hámark
ástarinnar að hann skuli gefa mér
ný spil, af því hin voru svo slitin,
þó svo það fari í taugarnar á
honum að ég leggi kapal og
flauti?“
FORNALUNDUR verður opnaður í dag eftir miklar endurbætur.
Þriðji áfangi Foma-
lundar opnaður
BM-VALLA opnar þriðja áfanga
Fornalundar á morgun kl. 13 eftir
gagngerar endurbætur. Frá því að
2. áfangi var opnaður á síðasta ári
hafa þúsundir gesta lagt leið sína
í Fornalund.
Verið er að leggja lokahönd á
undirbúning fyrir vígslu þriðja
áfanga sem verður með margvís-
legum viðbótum, t.d. lystihús að
evprópskri fyrirmynd, sem Hjör-
leifur Stefánsson arkitekt hefur
hannað. Lögð hefur verið áhersla
á að gefa Fornalundi heilsteypt
yfirbragð og hefur verið sérstak-
lega vandað til þeirra viðbóta í
lundinum sem nú verða kynntar.
I tengslum við opnunina kynnir
BM-Vallá ýmsar nýjar vörur, m.a.
nýja gerð steinflísa til notkunar
innanhúss og utan svo og óðal-
skantstein, sem býður upp á mjög
fjölbreytta möguleika.
í Fornalundi stóð áður bærinn
Hvammur. Jón Dungal sem þar bjó
lagði grunninn að trjálundinum,
sem nú myndar uppistöðina í gróðri
Fonialundar, um miðbik aldarinnar.
Fornilundur er hannaður af Guð-
mundi Rafni Sigurðssyni lands-
lagsarkitekt, garðyrkjuverktakar
eru Björn og Guðni sf.
■ DÖNSK 17 manna
harmonikkuhljómsveit er
stödd hér á landi og ætlar að
skemmta landanum næstu
daga. Fyrstu tónleikar hljóm-
sveitarinnar verða í Ráðhúsi
Reykjavíkur á morgun,
sunnudag. Stjórnandi hljóm-
sveitarinnar er Gitte Sivkjær.
Tónleikarnir hefjast kl. 15.
■ RÖSKVA, samtök félags-
hyggjufólks við HÍ, heldur
sumarhátíð laugardaginn 22.
júlí og verður farin hópferð
að Búðum á Snæfellsnesi þar
sem slegið verður upp tjöldum
og gist næturlangt. Ferðast
verður með langferðabifreið
sem leggur af stað frá Odda,
húsi Félagsvísindadeildar, kl.
13.30 á laugardeginum. Ferð-
in kostar 1.900 kr.