Morgunblaðið - 25.07.1995, Blaðsíða 6

6 ÞRIÐJUDAGUR 25. JÚLÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Nýja Borgarfjarðarbrautin
Samúð með sjón-
armiðum bóndans
Morgunblaðið/Halldór
Flugeldar lýstu upp höfnina
HALLDÓR Blöndal samgöngnráð-
herra og Guðmundur Bjamason
umhverfisráðherra segjast hafa
samúð með sjónarmiðum Jóns
Kjartanssonar bónda á Stóra-
Kroppi í Borgarfirði sem mótmælt
hefur fyrirhugaðri lagningu Borg-
arfjarðarbrautar um tún sín og
beitilönd. Þarna rekist þó hags-
munir á og hagkvæmast virðist
vera að leggja veginn á fyrirhug-
uðum stað.
Halldór segir að eftir sínum
upplýsingum séu skiptar skoðanir
um þetta mál í hreppsnefnd en
meirihlutinn muni þó vera á móti
lagningu vegarins um Stóra-
Kropp. „Vegagerðin hefur rök-
stutt sína ákvörðun með því að
snjólínan sé þar lægri og vegar-
lagning því hagkvæmari og 40
milljónum kr. ódýrari. Auk þess
UTANRÍKISRÁÐHERRA segir að
Norðurlöndin séu að samræma
málflutning sinn fyrir kvennaráð-
stefnuna í Peking í haust, en ekki
standi til að mótmæla þar sérstak-
lega mannréttindabrotum í Kína í
kjölfar heimildarmyndarinnar Bið-
salir dauðans.
„Kvennaráðstefnan í Peking er
alþjóðleg ráðstefna á vegum Sam-
einuðu þjóðanna og beinist að mál-
efnum kvenna um allan heim. Þó
að sjónarhomið hafi beinst að mál-
um í Kína með sýningu þessarar
myndar mun ráðstefnan ekki fjalla
sérstaklega um þau. Norðurlöndin
em í góðu samstarfi um þessi mál
og það hafa verið haldnir reglulegir
undirbúningsfundir þar sem reynt
hefur verið að samræma málflutn-
ing eftir því sem hægt er. Ég tel
mikilvægt að Norðurlöndin talí sem
mest einni röddu á alþjóðaráðstefn-
um sem þessari en þar, verða sendi-
nefndir frá öllum löndunum sem
REGLUGERÐIN, sem nú er verið
að setja, er útfærsla á þeim laga-
texta sem liggur fyrir segir Ari
Edwald, aðstoðarmaður sjávarút-
vegsráðherra. „í lagatextanum er
rætt um róðrardaga, en ekki róðrar-
stundir. Sú útfærsla sem liggur
beinast við er sú að dagur í lögunum
sé almanaksdagur og 24 stundir frá
miðnætti til miðnættis." Fundur
hefur verið ákveðinn með forsætis-
ráðherra og framkvæmdastjóra og
formanni Landssambands smábáta-
eigenda um hádegisbilið í dag.
„Við munum afhenda forsætis-
ráðherra bréf um þetta mál, þar sem
við munum kynna honum okkar hlið
málsins," segir Örn Pálsson, fram-
kvæmdastjóri Landssambands smá-
bátaeigenda. Hann segir ákveðinn
ágreiningsatriði hafa verið uppi í
viðræðum við embættismenn sjáv-
arútvegsráðuneytisins og hafí ráð-
herra ekki tekið tillit til athuga-
semda smábaátaeigenda.
Ágreiningur hefur fyrst og fremst
verið um það hvemig skilgreina eigi
sóknardag. í reglugerð sjávarút-
vegsráðuneytisins er hann skil-
greindur frá miðnætti til miðnættis,
en Landssamband smábátaeigenda
hefur málið gengið fyrir skipulags-
nefnd og umhverfísmat og fellur
að framtíðarskipulaginu. En auð-
vitað skil ég sjónarmið bóndans á
Stóra-Kroppi að vilja vera í hæfi-
legri fjarlægð frá umferðinni, en
hér rekast hagsmunir á,“ sagði
Halldór.
Munar miklum
fjármunum
Guðmundur Bjarnason um-
hverfisráðherra vildi lítið tjá sig
um málið og sagði að það væri
ekki komið með formlegum hætti
til sín. „Ég hef út af fyrir sig sam-
úð með sjónarmiðum bóndans en
þetta eru miklir fjármunir, ef rétt
er skýrt frá, sem munar á vegar-
stæðunum og mér er á þessu stigi
ekki kunnugt um almenn viðhorf
til málsins," sagði Guðmundur.
hljóta að eitthvað hafa mismunandi
áherslur. Og okkar málflutningur
mun fyrst og fremst beinast að
málefnum kvenna almennt í heimin-
um, þar með talið í Kína,“ sagði
Halldór.
Hann sagði aðspurður að sér
fyndist Norðurlöndin eiga að leggja
mikla áherslu á menntun kvenna
og aukna þekkingu. „Við vitum af
eigin reynslu að með meiri þekkingu
og menntun kvenna hafa réttindi
leggur ríka áherslu á að sjómenn
hafí 24 tíma frá því þeir leggi úr
höfn. Þá er því mótmælt að ef sjó-
menn leggi úr höfn, en geti ekki
hafið veiðar, vegna óviðráðanlegra
aðstæðna eins og vélarbilunar eða
illviðris, tapi þeir engu að síður ein-
um sóknardegi.
Reglugerðin aðeins útfærsla á
lagatexta sem liggur fyrir
„Sú reglugerð sem nú er verið
að setja er útfærsla á þeim laga-
texta sem liggur fyrir,“ segir Ari
Edwald, aðstoðarmaður sjávarút-
vegsráðherra. „I lagatextanum er
rætt um róðrardaga, en ekki róðrar-
stundir. Sú útfærsla sem liggur
beinast við er sú að dagur í lögunum
sé almanaksdagur og 24 stundir frá
miðnætti til miðnættis.
Ari segir að menn þurfa að hafa
í huga að aliar þessar takmarkanir
miðist við að afmarka veiðar smá-
báta við tiltekið aflamagn sem menn
hafi orðið ásáttir um. Ef menn rýmki
þær reglur á þann veg að það auki
aflann geti komið til þess að róðrar-
dögum þurfi að fækka meira.
„Breytingin sem verður við að
fara úr banndagakerfí í róðrardaga-
ÁRLEGUM Hafnardegi í gömlu
höfninni í Reykjavík var slitið
með veglegum hætti á laugar-
daginn. Á miðnætti aðfararnæt-
ur sunnudags lýstu flugeldar upp
höfnina og margir tugir áhorf-
enda horfðu til himins. Á skýran
þeirra aukist. Við hljótum einnig
að leggja áherslu á að þótt við virð-
um menningu annarra þjóða getur
menningin aldrei orðið afsökun fyr-
ir því að réttindi einstaklinga séu
vanvirt," sagði Halldór.
Áhrifamikil mynd
Halldór sagðist hafa horft á fyrr-
nefnda heimildarmynd og hún hefði
haft mikil áhrif á sig. Hins vegar
væri erfitt að segja til um hvernig
kerfí, er sú að í stað þess að sóknar-
dagar séu fastákveðnir dagar, er
mönnum gefínn kostur á að velja
þá sjálfír," segir Ari.
„Rökin sem færð hafa verið fyrir
því eru þau að þeir geti þá valið
daga sem henti þeim best. Sú breyt-
ing breytir ekki því að menn geti
orðið fyrir alls kyns töfum frá veið-
um sem valdi þeim óhagræði eða
þeir hafi tjón af, vélarbilunum og
fleiru"
Það má iíka benda á í þessu sam-
bandi að það er ekki aðeins til tak-
mörkunar að dagur sé dagur. Ég á
von á að menn reyni að nýta daginn
vel. Það er ekki óheimilt að róa oft-
ar en einu sinni á sama sólarhring,
þannig að sá sem kemur úr róðri
eftir miðnætti gæti verið að koma
úr öðrum róðri dagsins á undan.
Hann getur líka nýtt betur daginn
sem hann er byrjaður að nota með
því að róa aftur sama sólarhring."
Ekki vantraust á
sjávarútvegsráðherra
Varðandi þá gagnrýni að nýju
lögin skertu atvinnu í kringum út-
gerð krókabáta sem nýju Iögin hafa
legið undir segir Ari: „Það má auð-
og auðveldan hátt gátu foreldrar
kennt börnum sínum að ljósið fer
hraðar en hljóðið. Kennslugögn-
in þutu í loftið, fyrst gat að sjá
bjarma af flugeldinum en síðán
heyrðist mikill hvellur eftir
sprenginguna í lausu lofti.
dæma ætti á grundvelli hennar.
Hafa yrði í huga að mannréttinda-
brot væru framin um allan heim
og oft á tíðum væri auðvelt að
taka fyrir einstök mál og alhæfa
um þau.
Hann sagðist aðspurður ekki
telja að myndina ætti að breyta
neinu um samskipti Islands og
Kína. „Hins vegar hljóta þau vanda-
mál, sem menn standa frammi fyr-
ir í Kína á sviði mannréttindamála
að vera til umræðu í hinu alþjóðlega
samfélagi. Ég er þeirrar skoðunar
að ráðstefna sem [kvennaráðstefn-
an] sé af hinu góða. Hún beinir
kastljósinu að þessum málum og
einnig að því landi sem ráðstefnan
er haldin í. Það hafa Kínvetjar gert
sér ljóst þegar þeir tóku að sér að
halda þessa ráðstefnu. Og ráðstefn-
an var ákveðin af öllum aðildarþjóð-
um Sameinuðu þjóðanna og full
samstaða var um að halda hana í
Kína,“ sagði Halldór Ásgrímsson.
vitað segja um alla takmörkun á
veiðum að hún valdi atvinnubresti
til skemmri tíma litið. Það væri
meira að gera ef við gætum veitt
meira. Umræða um takmörkun á
þessum veiðum fer fram á sama
grundvelli og öðrum. Menn hafa
verið sammála um að takmarka
sókn í stofnana til þess að byggja
þá upp. Þegar leyfilegur heildaraflí
hefur verið ákveðinn, þá verður
svigrúm eins útgerðarhóps ekki
aukið, nema með því að takmarka
það sem annar útgerðarhópur fær
í staðinn.
Ari segist ekki líta á það sem
vantraust á sjávarútvegsráðherra,
þótt forystumenn Landssambands
smábátaeigenda kjósi að leggja mál
sín fyrir forsætisráðherra: „Hann
ber að sjálfsögðu ábyrgð á gerðum
sinna ráðherra og ég tel að það sé
slíkri ósanngirni beitt í þessari
reglugerð að ekki verði hjá því kom-
ist að skýra málið fyrir forsætisráð-
herra og leggja það í hans dóm
hvort að hann sé tilbúinn að hafa
áhrif á gang mála, eða ekki.
Það er algengt að menn vilji ræða
stór mál í þjóðfélaginu við forystu-
mann ríkisstjórnarinnar."
SS býður yfirverð
fyrir hross
Kjöt-
markaður
í hættu
JÓN GUNNAR Jónsson, fram-
leiðslustjóri Sláturfélags Suð-
urlands á Hvolsvelli, segir
markað fyrir hrossakjöt í Japan
í hættu vegna þess að hross
vanti til slátrunar. SS hefur
boðist til að greiða bændum
10% yfirverð og boðið að greiða
fyrir gripina viku eftir slátrun.
Jón Gunnar sagði að viðbrögð
hestaeigenda hefðu ekki verið
eins góð við þessu tilboði og
hann hefði vænst.
Markaður fyrir ferskt
hrossakjöt í Japan hefur stækk-
að ár frá ári síðustu ár. Jón
Gunnar sagði að hann væri far-
inn að skipta íslendinga tals-
verðu máli, ekki síst vegna þess
að á sama tíma hefði neysla á
hrossakjöti innanlands minnkað
mikið. Hann sagði að til þess
að hægt yrði að halda þessum
markaði yrði framboð af hross-
um að vera stöðugt allt árið.
Japanskir neytendur borða
íslenska hrossakjötið hrátt. Þeir
sækjast eftir hrossum sem eru
að fitna því þá er fituinnihald
vöðvanna passlegt að þeirra
mati. Mjög gott er því að fella
hrossin núna. Tregðu gætir hins
vegar hjá hestaeigendum að
fella hrossin á miðju sumri.
Venjulega eykst framboðið af
sláturhrossum hins vegar þegar
kemur fram á haustið.
Sjö sinnum
kveikt í
blaðagámum
SJÖ sinnum hefur verið kveikt
í söfnunagámum fyrir blaða-
pappír á þeim skamma tíma
sem liðinn er síðan þeim var
komið upp við verslanir í borg-
inni. Ekki er vitað hverjir voru
að verki.
Um það bil þijár vikur eru
síðan fimmtíu og fimm gámum
var komið fyrir víðs vegar um
höfuðborgarsvæðið til að safna
dagblaða- og tímaritapappír,
sem síðan er fluttur til Svíþjóð-
ar og endurunninn þar.
I Reykjavík var komið upp
40 gámum, flestum í Breiðholti
en þar hafa fiestar íkveikjurnar
verið að sögn slökkviliðs.
Grunur leikur á að það séu
börn og unglingar sem gera sér
að leik að kveikja í dagblöðun-
um í gámunum.
I eldsvoðunum hefur að sögn
slökkviliðs ekki orðið tjón á
öðru en þeim pappír sem fólk
hefur losað í gámunum. Sjálfír
eru gámarnir úr málmi en þurfa
þó viðhalds og málningar við
eftir að eldurinn hefur eytt inn-
volsinu.
Nauðgunar-
tilraun í
Breiðholti
19 ÁRA stúlka kærði 33 ára
gamlan mann fyrri nauðgunar-
tilraun á víðavangi í Breiðholti.
Vegfarandi kom að stúlkunni
í öngum sínum og hljóp uppi
manninn og hélt honum þar til
lögreglan kom á staðinn.
Stúlkan var flutt í neyðar-
mótttöku fórnarlamba kynferð-
isofbeldis en maðurinn í fanga-
geymslur og síðan í yfirheyrslur
hjá RLR.
Samkvæmt upplýsingum
Morgunblaðsins er ekki talið að
maðurinn hafi komið fram vilja
sínum við stúlkuna, sem hann
þekkti ekki fyrir en veittist að
á víðavangi.
Alþjóðleg kvennaráðstefna á vegum Sameinuðu þjóðanna í Peking
Norðurlöndin
samræma
málflutning
Aðstoðarmaður sjávarútvegsráðherra um reglugerð um stjórn fiskveiða
Lögin segja róðradaga
en ekki róðrastundir