Morgunblaðið - 25.07.1995, Blaðsíða 32

32 ÞRIÐJUDAGUR 25. JÚLÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
+ Inga Árnadóttir
fæddist á
Skútustöðum við
Mývatn 7. janúar
1903. Hún lést í
Reykjavík 16. júlí
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
Árni Jónsson prest-
ur og alþingismað-
ur og seinni kona
hans Auður Gísla-
dóttir. Inga átti tvö
hálfsystkini og sex
alsystkini. 011
systkinin frá
Skútustöðum eru
nú látin. Inga fluttist með for-
eldrum sínum að Hólmum í
Reyðarfirði 1913. Eftir lát séra
Árna fluttist fjölskyldan til
Reykjavíkur 1916. Inga stund-
aði nám í Verslunarskóla Is-
lands, vann síðan á skrifstofu
bæjarfógetans í Reykjavík og
eftir það hjá lögmanninum í
Reykjavík til 1940. Um eins árs
skeið, frá sumrinu 1924, dvald-
ist hún þó í Ameríku hjá Jóni
hálfbróður sínum, sem þar var
læknir. Eftir það var hún
heimavinnandi húsmóðir. Hún
giftist 5. nóvember 1927 Vil-
hjálmi Þ. Gíslasyni síðar skóla-
stjóra Verslunarskólans og út-
varpsstjóra. Vilhjálmur lést 19.
INGA föðursystir mín varð síðust til
að kveðja þeirra sjö systkina sem
uxu úr grasi um og upp úr aldamót-
um á Skútustöðum í Mývatnssveit,
böm sr. Árna Jónssonar og seinni
konu hans, Auðar Gísladóttur frá
Þverá í Dalsmynni. Bernskan í Mý-
vatnssveit varð þeim ógleymanlegt
ævintýri sem aidrei virtist fyrnast
yfir þótt þau hyrfu þaðan ung að
árum og lifðu flest langa ævi á fjar-
lægum slóðum. Annar bræðranna,
Gísli, gerðist þó bóndi í heimabyggð-
inni og það gerði auðvitað sitt til
að tengsl hinna systkinanna við átta-
maí 1982. Börn Ingu
og Vilhjálms eru: 1)
Þór, dómari í EFTA-
dómstólnum í Genf,
kvæntur Ragnhildi
Helgadóttur fyrr-
um ráðherra.
Þeirra börn eru
Helgi, kvæntur
Guðrúnu Eyjólfs-
dóttur, þau eiga
tvær dætur og eitt
barnabarn, Inga
gift Stefáni Einars-
syni, þau eiga þijú
börn, Kristín gift
Þóri Oskarssyni,
þau eiga þijú börn, og Þórunn.
2) Yrsa Ingibjörg, gjaldkeri á
Vita- og hafnamálastofnun. 3)
Auður Eir, prestur í Þykkvabæ,
gift Þórði Erni Sigurðssyni
framkvæmdasljóra hjá Flug-
málastjórn. Þeirra dætur eru
séra Dalla gift Agnari Gunnars-
syni og eiga þau tvö börn, séra
Yrsa, gift séra Carlosi Ferrer
og eiga þau tvö börn, Elín Þöll
gift Ragnari Pálssyni og eiga
þau tvær dætur og Þjóðhildur,
maður Stefán Friðriksson.
Útför Ingu fer fram frá Nes-
kirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 15.00.
hagana rofnuðu ekki.
Inga fluttist með móður sinni og
systkinum til Reykjavíkur árið 1916
að föður sínum látnum, eftir þriggja
ára dvöl fjölskyldunnar á Hólmum í
Reyðarfirði. Hún var rótgróinn
Reykvíkingur og fylgdist með því í
næstum átta áratugi hvernig bærinn
óx og breyttist í borg. Að loknu
námi í Verslunarskóla Islands starf-
aði hún á skrifstofu bæjarfógeta og
síðar lögmannsins í Reykjavík, eftir
að skipan embættisins var breytt.
Þessa vinnu stundaði hún meira og
minna fram um 1940. Þá var hún
MINNINGAR
fyrir löngu gift Vilhjálmi Þ. Gísla-
syni og þau höfðu eignast þrjú börn,
Þór Heimi, Yrsu Ingibjörgu og Auði
Eir. Vilhjálmur hafði mörg járn í
eldi í umfangsmiklu menningar-
starfi. Jafnframt því að stýra Versl-
unarskóla Islands var hann meðal
margs annars einn af mikilvirkustu
og vinsælustu útvarpsmönnum þjóð-
arinnar og síðari hluta starfsævinnar
útvarpsstjóri.
Það kom kannski af sjálfu sér að
dagleg framkvæmdastjóm á heimil-
inu hvíldi talsvert á herðum Ingu,
þótt ekkert væri íjær en að hún
bæri mann sinn ráðum eða hagaði
málum á þann veg sem honum væri
ekki að skapi. Og öllu var vel borgið
í höndum hennar. Hún var röggsöm
og einörð og viðfangsefnin vöfðust
ekki fyrir henni, en jafnframt var
viðmót hennar og framganga þann-
ig, að það auðveldaði henni öll sam-
skipti. Inga og Vilhjálmur voru
sannkallaðir höfðingjar heim að
sækja og sú gestrisni fór ekki í
manngreinarálit. Þau voru vinmörg
og ræktu vel fjölskyldutengsl á báða
bóga. Oft kom til þeirra fólk úr forn-
um heimahögum Ingu í Mývatns-
sveit og var aufúsugestir. Ýmsar
konur sem tengst höfðu bernsku-
heimili hennar á Skútustöðum ætt-
ar- og vináttuböndum bundu ævi-
langa tryggð við Ingu og hennar
fólk og höfðu skjól af henni á ellidög-
um.
Það fór ekki hjá því að fólk laðað-
ist að Ingu. Hún var í þeim hópi
systkinanna frá Skútustöðum sem
einkenndist af kviku fasi og snögg-
um viðbrögðum. Hún var fríð kona,
jafnan glöð í bragði og hlýleg í við-
móti og allir samfundir við hana
voru uppörvandi. Hún flíkaði ekki
dýpstu tilfinningum sínum að
óþörfu, en bjó yfir sálarstyrk sem
gott var að finna fyrir. Svo þótti
mér að minnsta kosti, þegar ég kom
til hennar unglingur norðan úr landi
og átti hjá þeim Vilhjálmi og börnum
þeirra, frændsystkinum mínum, at-
hvarf og bakhjarl öll mín skólaár í
Reykjavík.
Lífið var Ingu gjöfult og gott og
hún átti sjálf sinn þátt í því að svo
mætti verða. Hún aflaði sér góðrar
menntunar og færði sér hana í nyt
til fijórrar lífsnautnar. Hún naut
langrar samferðar ættmenna og vina
sem tengdust henni sterkum bönd-
um. Og umfram allt eignaðist hún
sjálf fjölskyldu sem varð henni upp-
spretta ævilangrar hamingju og sem
elskaði hana og virti.
Eftir lát Vilhjálms héldu þær Ingi-
björg dóttir hennar heimili saman í
Starhaga. Þar var áfram miðstöð
fyrir sístækkandi hóp afkomenda og
tengdafólks sem Inga hélt fullar
reiður á þótt aldur færðist yfir. Þeg-
ar hún var komin nálægt níræðu
hrakaði heilsu hennar snögglega.
Óþrotleg umhyggja Ingibjargar og
systkina hennar og fjölskyldna
þeirra kom því til leiðar, að Inga
gat verið heima þar til fáeinum dög-
um áður en yfir lauk.
Við andlát Ingu frænku minnar
er langur og góður dagur liðinn að
kvöldi. I hugum okkar sem fengum
að eiga hana að geymist minning
hennar umvafin birtu og hjartans
þökk.
Árni Gunnarsson.
Pottormur í Reykjavík fyrir 40
árum átti ömmu sem keyrði bíl.
Afinn ók ekki. Amman sá um marga
aðra verklega þætti í heimilisstarf-
inu. Heimilið sem þau bjuggu sér
var traustur og fijór bakhjarl fyrir
ábyrgðarmikið embætti, félags- og
fræðistörf afans.
Heimilishaldið í Starhaga og í
sumarbústaðnum við Sogið er í
barnsminninu allt öðru vísi en annað
heimilishald. Gamaldags hvað varð-
ar mikil tengsl við stóran hóp fólks
sem naut félagsskapar húsbænd-
anna, spjallaði um menningu og mál
líðandi stundar, lagði á ráðin um
trésmíði og hannyrðir. Nútímalegt
hvað varðar framlag húsmóðurinnar
sem var sjálfstæð og tæknilega sinn-
uð nútímakona.
Þegar pottormurinn, fyrsta barna-
barnið, fékk að fara með afa og
ömmu í sumarbústaðinn var farang-
urinn gjarnan látinn í tösku og síðan
beðið niðri við hlið. Helst grunar
mig að þá hafí þótt eðlilegt að þeir
sem á annað borð fengu bílfar færu
í veg fyrir bílinn og biðu.
í sumarbústaðnum sá amma vita-
INGA ÁRNADÓTTIR
+ Unnur Þórdís
Sæmundsdóttir
fæddist 17. nóv.
1936 í Heydalsseli
við Hrútafjörð. Hún
lést á sjúkrahúsinu
á Akranesi aðfara-
nótt þriðjudagsins
18. júlí. Unnur Þór-
dís var dóttir hjón-
anna Sæmundar
Guðjónssonar
bónda, f. 25. feb.
1896, d. 15. jan.
1984, og konu hans
Jóhönnu Brynjólfs-
dóttur, f. 1. júní
1897, d. 18. des.
1939. Þriggja ára gömul missti
hún móður sína. Þá réðst til
heimilisins Guðrún Lilja JÓt
hannesdóttir, f. 3. okt. 1912, d.
11. maí 1983. Var hún á heimil-
inu frá 1940 til 1947. Þá tók við
Ragna Eiðsdóttir, f. 5. okt. 1913
og var þar til hún lést þ. 1. sept.
1963. Unnur var yngst fimm
systkina, eldri eru fjórir bræður
sem eru: 1) Brynjólfur, f. 22.
apríl 1923, fyrrv. bifreiðasljóri,
búsettur í Rvík, m. Guðrún Lilja
Jóhannesdóttir, f. 3. okt. 1912,
d. 11. maí 1983. 2) Guðjón Ingvi,
f. 24. sept. 1926, bóndi á Borð-
eyrarbæ við Hrútafjörð, m. Sig-
urrós Jóhanna Sigurðardóttir,
f. 17. des. 1935. 3) Gunnar Daní-
el, f. 18. sept. 1929, bóndi á
Broddadalsá við Kollafjörð, m.
Kristjana Jóna Brynjólfsdóttir,
f. 3. maí 1930. 4) Pálmi, f. 25.
sept. 1933, sparisjóðsstjóri,
Laugarholti við Hrútafjörð, m.
Ásdís Guðmundsdóttir, f. 2. jan.
1942. Einnig ólst upp með þeim
systkinum frá unga
aldri frænka þeirra,
Þórdís Eiðsdóttir, f.
23. mars 1915, d. 29.
maí 1984, sauma-
kona í Kópavogi,
m. Stefán Guð-
mundsson, f. 8. júní
1913. Unnur Þórdís
giftist 30. mars 1958
Víglundi Elíssyni
verkamanni f. 7.
des. 1929 og bjuggu
þau allan sinn bú-
skap á Akranesi.
Þau eignuðust fjög-
ur börn sem eru: 1)
Sæmundur, f. 17.
okt. 1957, byggingariðnfræð-
ingur á Akranesi, M. Valdís Inga
Valgarðsdóttir, f. 20. mars 1958.
Barn þeirra: Brynjólfur, f. 14.
mars 1984. Áður átti Sæmundur
Jóhönnu Steinuijni, f. 6. nóv.
1975. 2) EIís Rúnar, f. 8. júní
1959, bifreiðastjóri í Rvík, m.
Sveinbjörg Dóra Sveinbjörns-
dóttir, f. 12. jan. 1960 (þau
skildu). Barn þeirra: Guðrún
Björk, f. 21. maí 1978. Seinni
maki Hrönn Norðdahl, f. 16.
nóv. 1953. Börn hennar: Sylvía
Guðrún, f. 19. maí 1975 og Sig-
urjón Bruno, f. 26. jan. 1977. 3)
Aðalsteinn, f. 19. júlí 1965, raf-
magnstæknifræðingur í Rvík,
m. Guðrún Kristín Reimarsdótt-
ir, f. 19. nóv. 1965. Barn þeirra:
Arnar Freyr, f. 27. mars 1989.
4) Jónína Halla, f. 15. jan. 1969,
kerfisfræðingur á Akranesi, m.
Haraldur Ingólfsson, f. 1. ágúst
1970. Barn þeirra: Unnur Ýr, f.
15. ágúst 1994. Unnur Þórdís
hóf störf sem starfsstúlka á
Sjúkrahúsi Akraness 1982 og
starfaði þar meðan heilsan
leyfði.
Útför Unnar fer fram frá
Akraneskirkju í dag og hefst
athöfnin kl. 13.00
AÐ taka til á heimilinu á meðan
börnin eru að vaxa úr grasi er eins
og að sópa innkeyrsluna á meðan
það snjóar. (Phyllis Diller.)
Þessi orð lýsa sennilega vel að-
stæðum móður okkar við 'uppeldi
barna sinna. Það gekk ýmislegt á.
En móðír okkar var þolinmóð að
eðlisfari, hún hélt ró sinni þegar
þess þurfti og fyrir vikið hlaut hún
mikla virðingu okkar.
Móðir okkar var fædd og uppalin
í sveit. Hún ólst upp ásamt fjórum
eldri bræðrum í Borðeyrarbæ við
Hrútaij'örð. Hún hafði alltaf sterk
tengsl við heimahagana og hélt góðu
sambandi við fólkið fyrir norðan.
Hún reyndi að fara á hveiju sumri
norður og dvaldi oft sumarlangt
þar. Þar átti hún góðar stundir með
ættmennum sínum og vinum.
Mamma kaus að vinna heimavið
á meðan börnin uxu úr grasi en
sumarið 1982 hóf hún störf við ræst-
ingar á Sjúkrahúsi Akraness. Þar
starfa hressar og skemmtilegar kon-
ur og eignaðist mamma margar vin-
konur meðal þeirra. Þessar konur
veittu henni mikinn stuðning í veik-
indum hennar. Það var mömmu erf-
ið ákvörðun þurfa að láta af störfum.
Eftir að við fórum að heiman eitt
af öðru til að lifa með mökum okkar
og börnum þá höfðum við öll þessa
sterku þörf fyrir að hitta mömmu.
Helst á hveijum degi rákum við inn
nefið, sögðum hæ, drukkum einn eða
fleiri bolla af kaffi og spjölluðum
saman. Stundum ílengdumst við
fram yfir kvöldmat, stundum leng-
ur. Sama gilti um maka okkar og
börn. Við vorum ekki alltaf sam-
mála um hlutina og skiptumst á
skoðunum. Mamma hafði oft mjög
ákveðnar meiningar í samræðum
okkar og hún var trú sínum skoðun-
um.
Móðir okkar var ákveðin kona.
Hún fór og gerði það sem hún ætl-
aði sér. Og sannarlega ætlaði hún
að hafa betur í baráttunni við sjúk-
dóminn. Það var margt sem henni
fannst hún eiga eftir ógert en „eng-
inn ræður sínum næturstað" eru orð
sem hún gerði stundum að sínum.
Eftir rúmlega 5 ára baráttu játar
hún sig sigraða.
Okkur langar til að þakka starfs-
fólki Sjúkrahúss Akraness fyrir góða
umönnun í veikindum hennar. Oft
hafði hún á orði hversu yndislegt
fólk þar starfaði og víst er að þar
var líf hennar gert eins bærilegt og
hægt var undir lokin.
Með móður okkar er farin góð
kona. Hún unni heimili sín. Hún
unni sveitinni sinni. Hún unni vinum
sínum. Hún unni fjölskyldunni sinni
og barnabörnin voru hennar líf og
yndi. Hún var kona sem við elskuð-
um og virtum. Minningin um yndis-
lega móður mun lifa með okkur og
fjölskyldum okkar.
Þakka þér fyrir að vera áhugasöm
en aldrei hnýsin. Fyrir að elska mig,
en kæfa mig aldrei í ást. Fyrir að
byggja mér hreiður, en leyfa mér
að fljúga út í frelsið.
Sæmundur, EIís, Aðalsteinn
og Jónína.
Unnur Þórdís Sæmundsdóttir,
besta amma í heimi, ég sakna þín
mjög mikið. En svona er lífið, en
það er samt ósanngjarnt gagnvart
þér. Ég vildi að þú værir hér enn,
þegar skólinn byijar hef ég enga
Unni ömmu til að fá að borða hjá.
En samt á ég aðra ömmu og tvo
afa, Guðnýju ömmu, hún er líka góð.
En lífið verður ekki eins og þegar
þú varst, en það venst. En mundu
það og gleymdu því ekki að ég
gleymi þér aldrei.
Þinn ástkæri
Brynjólfur.
UNNUR ÞÓRDÍS
SÆMUNDSDÓTTIR
skuld um innanhússverk, með góðri
hjálp dætra sinna og frænkna. Auk
þess reri hún, lagði net og vitjaði
um. Hún gekk til verka sinna með
gleði og reisn og tilþrifum þannig
að ævintýrin voru iðulega nálæg
barninu sem horfði á.
Amma vann einnig ýmis verk sem
þjóðsagan hefur lagt á ömmur fyrri
tíma. Hún kenndi mér að skrifa tölu-
stafinn 5, sem var til vandræða eft-
ir að ég lærði flesta aðra tölustafi.
Þegar ég varð fullorðinn og amma
hélt að þýddi að segja heillegar sög-
ur komu skemmtilegar frásagnir af
systkinahópnum á Skútustöðum, og
hvað hefði verið stórkostlegt á Reyð-
arfirði sumurin sem þau voru þar.
Svo hló hún og sagðist hafa lesið
löngu seinna að meðan þau voru á
Hólmum hafi verið mesta sumarblíða
á Austurlandi í marga áratugi.
Þegar afi hætti að vinna sjötugur
voru þau bæði við góða heilsu og
ferðuðust mikið. Fyrir 20 árum var
strákurinn síðan orðinn stór, kominn
með fjölskyldu sjálfur og gott að
eiga. innhlaup hjá þeim í sumar-
bústaðinn þegar veðrið var svo gott
að það var óviðurkvæmilegt að sitja
inni að læra. Þá var auðvitað farið
yfir hvað allir í fjölskyldunni hefðu
fyrir stafni og hvernig þeim miðaði.
Síðan var skipt yfir í sögur frá fyrstu
búskaparárum þeirra 50 árum fyrr
og mikla Evrópuferð um miðjan
fjórða áratuginn. Bæði sögðu þau
vel frá og voru samhent við það.
Stundum fannst afa þó nóg komið
af fornfræði, það þýddi ekkert að
vera að lesa þetta yfir kynslóð sem
ekki vissi mun á púnversku stríðun-
um og fyrri heimstyijöldinni. Þá var
bara farið að ræða búskap og náms-
ferðir okkar yngra fólksins.
Minningabrotin um ömmu mína
raðast saman í ævintýri: Langt,
hamingjusamt líf kraftmikillar hæfi-
leikakonu. Hún kom úr skemmti-
legri flölskyldu, valdi hæfilega ólíkan
lífsförunaut, bjó við góðar aðstæður
og frá miðjum aldri við þokkaleg
efni, lengst af við góða heilsu. Hún
var drifkrafturinn í ævintýrinu sjálf.
Hún hafði góð spil á hendi í lífinu
og spilaði vel úr þeim. Henni fannst
örugglega gaman að lifa.
Helgi Þórsson.
Hún Unnur tengdamóðir okkar
er dáin. Eftir erfið og langvarandi
veikindi hefur hún fengið þá hvíld
sem henni var fyrir bestu eins og
komið var fyrir henni.
Unnur var baráttukona sem aldrei
gafst upp og voru veikindin aldrei
stórvægileg í hennar huga. Núna
fyrir um þremur vikum, þegar hún
lagðist inn á Sjúkrahús Akraness,
var það einungis til að safna kröftum
að hennar mati.
Það var alltaf gaman að koma í
heimsókn á Höfðabrautina til Unnar
og Villa. Unnur tók ávallt vel á
móti fólki og var alveg sama hver
átti í hlut. Oft var mikill erill og
mikið skrafað á Höfðabrautinni. Hún
hafði ákveðnar skoðanir á hlutunum
og lét þær óspart í ljós þegar við átti.
Barnabörnin komu oft í heimsókn
og Unnur hafði yndi af því að stjana
við þau. Hún hugsaði vel um heimil-
ið og stjórnaði því af röggsemi. Það
er skrýtið til þess að hugsa að eiga
ekki eftir að fá að njóta samvista
við hana Unni framar. Það er erfitt
að skrifa um hana þar sem síst af
öllu mátti hrósa henni eða vera með
eitthvert væl eins og hún orðaði
það. Hún átti einstaklega gott með
að gefa af sér og margt var af henni
hægt að læra. Hún var einstaklega
góð tengdamóðir og við tengdabörn-
in sín var hún ekki öðruvísi en við
sín eigin börn.
Við þökkum fyrir að fá áð hafa
kynnst þessari elskulegu konu, sem
ávallt vildi allt fyrir okkur gera og
var reiðubúin til hjálpar hvenær sem
er. Við þökkum Unni samveruna í
gegnum árin og biðjum henni guðs-
blessunar á nýjum vettvangi.
Guð gefi mér æðruleysi
til að sætta mig við það, sem ég fæ ekki
breytt,
lrjark til að breyta því, sem ég get breytt,
og vit til að greina þar á milli.
Kveðja,
tengdabörn.