Morgunblaðið - 26.07.1995, Blaðsíða 2

2 B MIÐVIKUDAGUR 26. JÚLÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
_____________________________FRÉTTIR_____________________________
Sjómenn og humarverkendur alls staðar að gefast upp á lélegri humarvertíð
Grindvíking-
ar munaekki
lélegri vertíð
Grindavík - Humarvertíðin í Grindavík
hefur verið með lélegra móti í ár og
muna menn reyndar ekki eftir að hún
hafi verið svona léleg áður. Þetta hefur
haft mikil áhrif á atvinnulífið i Grinda-
vík því humarveiðar hafa verið aðalatvinna sumarsins þar.
Mikil áhrif
vinnu skólafólks
Léleg byrjun kom
öllum á óvart
Byrjunin var sýnu verst en afla-
brögð núna eru svipuð og þau voru
á sama tíma í fyrra miðað við árs-
tíma. Pétur Pálsson hjá Vísi hf.
sagði í samtali við Morgunblaðið
að vissulega hefði sjómannaverk-
fallið haft sín áhrif. „Byrjunin var
þó lélegri en áður og það hafði
ekkert fengist að ráði fyrir verk-
fall þannig að það er ekki hægt
að kenna því alfarið um lélega
veiði. Við höfum yfirleitt fengið
um 60% aflans á fvrstu 4 vikunum
en svo var ekki. Eg veit svo sem
ekki hverju er um að kenna. Sjálf-
sagt er um marga samverkandi
þætti að ræða.
Humarveiðin hefur verið í
ákveðnum farvegi undanfarin ár
og viss stöðugleiki. Menn benda á
ýmislegt svo sem önnur veiðafæri,
ofmetinn stofn, umhverfisskilyrði
og meiri humarveiði með öðrum
afla og sjálfsagt hjálpar þetta allt
til. Það hefur verið bent á að of
mikið hafi verið veitt af humri og
þegar þetta kemur allt saman verð-
ur höggið mikið. Þessi byrjun hefur
komið öllum á óvart,“ sagði Pétur.
Vísir var með mikinn viðbúnað
vegna veiðanna og hafði tekið
kvóta á leigu sem Pétur segi að
verði hreint tap. Allir, sem koma
nálægt þessu, tapi líklega, sjó-
menn, útgerðarmenn og þeir sem
vinna við humarinn í landi. Aflinn
er hjá þeim um 15 tonn á móti 35
tonnum á sama tíma fyrir ári.
Helmingi minni afli
hjá Fiskanesi
Hjá Fiskanesi var svipaða sögu
að segja. Halldór Sigurðsson verk-
stjóri sagði að hjá þeim hefðu bor-
ist 25-30 tonn á land miðað við 50
í fyrra. „Við vorum með fleiri báta
núna á humri en í fyrra en það er
einn hættur núna þannig að fimm
bátar eru núna á humri. Ég reikna
með því að við reynum að ljúka við
vertíðina, fram til 15. ágúst en
venjulega höfum við hætt fyrir
verslunarmannahelgi. Það er þó
skömminni skárra héma hjá okkur
en fyrir austan þar sem margir
hafa gefist upp og eru hættir.
Getur munað miklu
fyrir skólafólkið
Humarvinnsla hefur verið mikil-
væg atvinnugrein fyrir skólafólk á
sumrin sem og aðra og lætur nærri
að um helmingsminnkun sé hjá því
í vinnu. Þau fá vinnu 2-3 daga á
viku en nærri lætur að um 90-100
manns hafi unnið við humarinn að
undanfömu en á færri dögum.
Fyrsti Smugufarmurinn
• ÍSFISKTOGARINN Már frá
Olafsvík er á heimleið úr Smug-
unni með 200 tonn af þorski.
Verður þetta fyrsti farmurinn
sem kemur úr Smugunni í sum-
ar, þó ekki sé fullfermi, því þau
skip sem þaðan hafa komið
hafa ýmist verið tóm eða með
sára lítinn afla. Eftir góða veiði
fyrri hluta síðustu viku minnk-
aði veiðin í vikulok og var ekk-
ert að hafa um helgina, að sögn
Svavars Þorsteinssonar, fram-
kvæmdasljóra útgerðar Más.
■ Lítið í Smugunni/4
Amitsubishi
DIESELVÉLAR
— Erum oð flytja —
OPNUM 31. JÚLÍ
q Fiskislóð 135-B
í Reykjavík
Ný númer verða:
Sími: 561 0020
Fqx: 561 0023
MDvélar hf.___________________
Fiskislóð 135-B
Pósthólf 1562 «121 Reykjavík • Sími 561 0020 • Fax 561 0023
Morgunblaðið/Frímann Ólafsson
SKIPVERJAR á Hörpunni frá Grindavík gera að humartrollinu. F.v. Eyjólfur Gunnarsson, Heimir
Hafsteinsson, Hjalti Páll Sigurðsson skipsljóri og Marel Guðlaugsson sem var að taka í trollið með þeim.
Staðan versnar til
miina á mörkuðum
„ÞAÐ GENGUR hjá okkur eins og
öðrum,“ segir Halldór Árnason,
framkvæmdastjóri Borgeyjar hf. á
Höfn í Homafírði. „Þetta er engin
vertíð og ástandið er mjög slæmt.
Staða okkar versnar til muna á
mörkuðum, þegar veiðin hrynur
svona eins og í ár. Við gætum verið
að tala um nokkur hundruð milljónir
króna í töpuðum útflutningstekjum.“
Halldór segir að það sé þrennt
sem einkum valdi þessari lélegu
veiði. Vertíðinni hafi seinkað um
eina viku á besta veiðitíma vegna
stjórnvaldsaðgerðar. Verkfall hafi
staðið yfír í þijár vikur, líka á besta
tíma. Síðan þegar ioksins hafi verið
komið út í veiði hafi hún reynst
mjög léleg miðað við árstíma.
Halldór vitnar í fjölrit nr. 43 af
Nytjastofnum sjávar 1994-95 og
aflahorfum fiskveiðiárið 1995-96,
sem gefið er út af Hafrannsókna-
stofnuninni: „Aflabrögð við humar-
veiðar eru oftast best við hámark
þörungagróðurs á vorin. Vorkoma
þörungagróðurs fyrir Suður- og
Suðausturlandi árið 1994 virðist
hafa verið í byijun maí, um hálfum
mánuði fyrr en í meðalári. Því má
vera að ákjósanlegustu aðstæður til
humarveiða árið 1994 hafí að mestu
verið liðnar hjá um miðjan maí,
þegar hefðbundin vertíð hófst."
Halldór segir að þetta hafi verið
í fyrra þegar veiðin hafi verið léleg:
„í ár missum við af besta veiðitím-
anum. Ein af ályktunum sem við
eigum að draga af þessu, er að við
eigum að heimila bátunum að hefja
veiðar mun fyrr en verið hefur, til
dæmis 15. apríl eða 1. maí.“
20% afla síðasta árs
„Það er til marks um dræma veiði
að tveir bátar lönduðu samtals 150
kílóum hjá okkur um daginn, þegar
eðlilegur afli hefði verið eitt til eitt
og hálft tonn á þessum tíma fyrir
hvorn um sig. Okkur sýnist að við
náum kannski að skrapa saman um
20% af því sem við veiddum í fyrra.“
Halldór segir að menn verði að
leggjast mjög vandlega yfir hvað
sé á seyði. „Það virðist vera ástæða
til að hafa alvarlegar áhyggjur af
stofninum og skilyrðum í hafínu.
Sú staðreynd blasir við að við vitum
alls ekki nægilega mikið um hvern-
ig stofninn hegðar sér.“
Nótaskip frá Chile
á markað hérlendis
B.P. SKIP hf. hafa boðið útgerðarmönnum nýsmíðar á nótaskipum frá
Chile í samstarfi við þýska aðila. Skipin eru sérhönnuð fyrir íslenskar
aðstæður í samvinnu við íslenska og þýska aðiia og er mögulegt að
taka eldri skip upp í sem greiðslu.
Tsurumi
SLÓGDÆLUR
Margar stærðir.
Vönduð |
kapalþétting 1
Yfirhitavörn
Níðsterkur «
rafmótor |
3 x 380 volt
3 x 220 volt
Tvöföld þétt-1
ing með sili-
koni á
snertiflötum
Öflugt og vel
opiödælu- 1
hjól meö |
karbíthnífum
w
▼ Skútuvogi 12a, 104 Rvk. tr 581 2530
„Þetta er skipasmíðastöð í eigu
ríkisins í Chile sem heitir Asmar
og er stærsta skipasmíðastöð í Suð-
ur Ameríku,“ segir Björgvin Ólafs-
son, framkvæmdastjóri, í símasam-
tali frá Spáni við Morgunblaðið.
„Skipasmíðastöðin hefur smíðað
flest öll herskip og togara fyrir
Suður-Ameríku. Auk þess hefur
hún smíðað tíu skip af stærstu gerð
sem eru í boði á Islandsmarkað og
tíu til fimmtán af hinum gerðunum
líka.“
Skipin $érhönnuð fyrir
íslenskar aðstæður
Björgvin segir skipin henti vel
fyrir íslenskar aðstæður enda hafi
allar hannanir hafi komið frá Nor-
egi. Þá sé veður oft verra í Suður-
Chile en hér á landi og hafís. „Áður
en við tókum þetta að okkur komu
hingað tæknimenn og yfirmenn
skipasmíðastöðvarinnar og fóru
yfir alla lýsinguna og hönnunina
meðal annars með skipstjórum af
íslenskum skipum," segir Björgvin.
„Þá fengu þeir ýmsar gagniegar
ábendingar. Skipin eru sérhönnuð
fyrir íslenskar aðstæður og
ístyrkt."
Fyrst sett á markað á
íslandi í Evrópu
Hann segir að skipasmíðastöðin
hafi ekki selt skip til Evrópu hingað
til. „Þeir tóku íslendinga fram yfir
alla og buðu okkur mun hagstæð-
ari verð en t.d. Norðmenn og Spán-
veijar geta boðið. Verðin á ódýr-
ustu og einföldustu skipunum, sem
eru 750 rúmmetrar í kælitönkum,
eru á bilinu 410-440 milljónir króna.
Verðin á stærstu skipunum, sem
eru 1600 rúmmetrar í kælitönkum
með tógútbúnaði og stórri vél, eru
á bilinu 570-600 milljónir króna.
Hagstæð fjármögnun
frá Þýskalandi
„Ástæðan fyrir því að skipin
bjóðast á svo hagstæðum kjörum
er að vinnuafl í Chile er ódýrt og
síðan eru þeir að ryðja sér til rúms
á Evrópumarkaði," segir Björgvin.
„Auk þess eru þýskir aðilar inni í
myndinni sem bjóða mjög hagstæða
og niðurgreidda ijármögnun gegn
því að það séu um 60-70 prósent
af tækjum í skipinu frá Þýskalandi.
Þá hefur skipasmíðastöðin boðist
til að taka eldri skip upp í verðið á
heimsmarkaðsverði. Þessu hefur
verið sýndur mikill áhugi heima.
Margir hafa komið með fyrirspurn-
ir og sýnt áhuga á að skoða þetta.“