Morgunblaðið - 26.07.1995, Blaðsíða 8

MIÐVIKUDAGUR 26. JÚLÍ199S
HEITUR POTTUR Á HAMPIÐJUTORGIIMU
Morgnblaðið/HMÁ
GRALUÐUVEIÐIN á Hampiðjutorg-inu hefur gengið heldur treglega í sumar. Bjartsýnir skipveijar á Guð-
bjðrginni IS, þeir Jakob Flosason, Höskuldur Bragason og Sigurður Sverrir Svavarsson, notuðu snapið og
góða veðrið, fylltu fiskikar af heitum sjó og skelltu sér í bað í sólinni.
Grálúðukvóti umfram
tillögnr fiskifræðinga
i SJÁVARÚTVEGSRÁÐU-
VeiðarFæreyingaúr “í
stofninum marfffaldast lúðu tíl skipu á
0 næsta fískveiðiari en Ha-
frannsóknastofnun hafði lagt til að heildaraflinn á hafsvæðinum við ísland,
Austur-Grænland og Færeyjar, _þar sem stofninn er sameiginlegur, færi ekki
yfír það mark á öllu svæðinu. Á síðasta ári voru veidd 9.600 tonn af öðrum
þjóðum innan og utan landhelginnar, aðallega af Færeyingum, og miðað við
að sú veiði haldist óbreytt má búast við að heildaraflinn verði þeim mun
meiri en Hafrannsóknastofnun leggur til.
Grálúða við Austur-Grænland, ís-
land og Færeyjar er talin vera sami
stofninn sem lengst af hefur verið
að mestu nytjaður af íslenskum skip-
um. Hafrannsóknastofnun lagði lengi
til að heimilt yrði að veiða úr honum
30 þúsund tonn og síðustu árin 25
þúsund tonn og oftast hefur ráðherra
heimilað 30 þúsund tonna heildar-
afla. Þrátt fyrir það hefur afli ís-
lenskra skipa oftast orðið mun meiri,
eða allt að tvöfalt ráðlegt hámark
árið 1989. Þá hafa veiðar annarra
þjóða aukist mikið, einkum Færey-
inga. Þannig jókst afli utan íslensku
lögsögunnar úr 2 tonnum á árinu
1991 í 8.700 tonn á síðasta ári.
Rætt viö Færeyinga
í síðustu skýrslu sinni vakti Haf-
rannsóknastofnun athygli á þessu
vandamáli og nauðsyn þess að ná sam-
komulagi um heildarafla úr stofninum,
tilhögun veiðanna og skiptingu afla
milli þjóða. Árni Kolbeinsson, ráðu-
neytisstjóri í sjávarútvegsráðuneytinu,
segir að þessu máli hafi verið hreyft
nokkrum sinnum við Færeyinga og
Grænlendinga á undanförnum árum
en án þess að það hafi leitt til samn-
ingaviðræðna. Hann tekur undir það
álit Hafrannsóknastofnunar að stór-
áuknar veiðar Færeyinga og versnandi
staða stofnsins knýi á um að samkomu-
lag verði gert um veiðar úr þessum
stofni.
I tillögum sínum til ráðherra um
grálúðuafla á næsta fiskveiðiári lagði
Hafrannsóknastofnun til að kvótinn
yrði minnkaður úr 30 þúsund tonnum
í 20 þúsund tonn og að hann tæki til
afla innan og utan íslensku fiskveiði-
lögsögunnar. Á síðasta ári var heildar-
aflinn utan og innan landhelginnar 37
þúsund tonn og er búist við 34-35
þúsund tonna afla í ár.
Tillögur stofnunarinnar hefðu því
þýtt yfir 40% samdrátt aflaheimilda í
heildina. Ef gert er ráð fyrir að aðrar
þjóðir veiði áfram 9-10 þúsund tonn
hefðu aðeins 10-11 þúsund tonn orðið
eftir fyrir íslensk skip en gert er ráð
fyrir að afli þeirra á yfirstandandi al-
manaksári verði 25 þúsund tonn. Árni
Kolbeinsson segir að ráðuneytið geti
ekki stjórnað veiðum utan landhelginn-
ar og því hefði þeim afla sem Hafrann-
sóknastofnun lagði til verið úthlutað
til íslenskra skipa. Segir hann það
slæmt vegna væntanlegra viðræðna
við aðrar þjóðir að ætla þeim ákveðinn
hlut af kvótanum en viðurkennir að
ákveðin áhætta sé fólgin í því að út-
hluta öllu.
Sklpstjórnarmenn vllja
friða grálúðuna
Ýmsir skipstjórnarmenn hafa lýst
alvarlegum áhyggjum af stöðu stofns-
ins. Ásgeir Guðbjartsson, skipstjóri
og útgerðarmaður á Guðbjörgu ÍS,
segir að grálúðuveiðin sé núna með
því allra lélegasta sem hann muni
eftir en skipin á Hampiðjutorginu
hafa verið fá um hálft annað tonn í
hali að meðaltali. Segir hann að grá-
lúðan sé sennilega ofveidd og að það
ætti að friða hana en leyfa meiri
þorskveiði á meðan.
Björn Ævarr Steinarsson, fiskifræð-
ingur hjá Hafrannsóknastofnun, segir
að fiskifræðingar geti tekið undir
áhyggjur sjómanna með ástand grá-
lúðustofnsins, það sýni niðurskurðartil-
lögur þeirra. Það væri hins vegar mats-
atriði hvort hægt væri að segja hann
að hruni kominn. Segir hann fyrirhug-
að að koma upp samráðshóp fískifræð-
inga og grálúðuskipstjóra til að ræða
þessi mál.
■ Væri gaman að vera/b6
FÓLK
Nýr sölumaður
hjá OLÍS hf.
• OLÍS ráðið Sigurð Brynj-
ólfsson til starfa við sölu á
efnavörum og hreinsiefnum
hjá félaginu en Sigurður hefur
starfað hjá Sjöfn á Akureyri
undanfarin ár. Sigurður hefur
víðtæka þekkingu á hreinsi-
kerfum og hefur staðið fyrir
þjálfunar- og fræðslunám-
skeiðum fyrir starfsmenn fyr-
irtækja í matvælaiðnaði, sjáv-
arútvegi og hjá iðnfyrirtækj-
um almennt. Sigurður er 33ja
ára gamall, kvæntur Kristínu
Stefánsdóttur og eiga þau tvö
börn. Yfirumsjón efnavöru og
hreinsiefna hjá Olís er í hönd-
um Almars Eiríkssonar en
Sigurður
Brynjólfsson
hann hóf
störf hjá fé-
laginu í þess-
um málum
fyrir um ári.
Álmar er iðn-
aðartækni-
fræðingur að
mennt. Sala
á efnavöru
og hreinsi-
efnum eru í
dag einn helsti vaxtarbroddur
félagsins í harðnandi sam-
keppni. Félagið hefur lagt
áherslu á að selja auk efn-
anna, þekkingu á efnavörum
og hreinsikerfum, þjálfun og
fræðslu starfsmanna sem
starfa við notkun efnanna auk
þess hefur Olís selt sérhannað-
an tækjabúnað, háþrýstivélar
o.fl. til notkunar í vinnslusöl-
um skipa og fyrirtækjum í
landi, bæði í fískvinnslu og
almennum matvælaiðnaði.
Nýjar áherslur í
Fiskvinnsluskóla
• GERT hefur verið sam-
komulag við Flensborgar-
skólann í Hafnarfirði um að
hafa umsjón með námi Fisk-
vinnsluskólans næstu tvö
árin sem tilraunaverkefni.
„Þetta heitir nýtt nám á
sviði fiskiðnaðar og er
tveggja ára nám,“ segir Giss-
ur Pétursson, deildarsér-
fræðingur í sjávarútvegs-
ráðuneytinu, sem hefur með
mennta- og fræðslumál að
gera. „Um verður að ræða
raunverulegt heilsársnám,
vegna þess að boðið verður
upp á launaða starfsþjálfun
yfir sumartímann sem verð-
ur hluti af náminu."
Mikil vinna hefur verið
lögð í að endurskipuleggja
nám skólans og lagðar hafa
verið nýjar áherslur. „Meiri
áhersla verður lögð á mat-
vælafræði, heldur en sjálfa
frumvinnsluna, þótt hún
verði að sjálfsögðu látin
fylgja með,“ segir Gissur.
„Inntökuskilyrði hafa verið
hert, þannig að gert er ráð
fyrir að nemendur hafi lokið
52 einingum í framhalds-
skóla, sem samsvarar um
tveimur árum. Þá er nýmæli
líka að menn sem uppfylla
ekki þessi inntökuskilyrði fá
að taka stöðupróf. Því verður
þó sjálfsagt ekki hægt að
koma við næsta haust vegna
tímaskorts." Nýlega var aug-
lýst eftir forstöðumanni
þessa náms, og verður geng-
ið frá ráðningu næstu daga
af menntamálaráðuneytinu.
Þótt námið sé undir regnhlíf
Flensborgarskóla verður
mikið lagt upp úr sjálfstæði
skólans. Starfsemin mun fara
fram í húsnæði Fiskvinnslu- ,
skólans í Hafnarfirði, sem er
mjög glæsilegt á allan hátt.
Fiskvinnsluskólinn hefur
verið rekinn frá 1971, þar til
um áramótin í fyrra að hon-
um var lokað á meðan þessi
endurskipulagning stóð yfir.
Það var talið að hann hefði
ekki þróast í takt við tímann,
og þörf væri á að stokka
hann upp, sem hefur núna
verið gert. Eftir tvö ár verð-
ur árangur þessa tilrauna-
verkefnis metinn af sérstakri
nefnd sem skipuð verður full-
trúum atvinnulífsins, sjávar-
útvegs- og menntamálaráðu-
neytis. „Það verður skipu-
lögð eins árs framhaldsbraut
eftir námið, til stúdentsprófs,
þannig að þetta verður ekki
lokuð gata,“ segir Gissur.
„Námsmenn í skólanum
verða þá bæði komnir með ,
stúdentspróf og starfsmennt-
un, sem er ómetanlegt."
Hann segir að haft hafi verið
gott samstarf um þetta við
atvinnugreinina og góður
stuðningur sé við málið þar.
Skólinn hefjist i byijun sept-
ember og verði lánshæfur,
það er nemendur geti sótt
um lán frá Lánasjóði ís-
lenskra námsmanna.
Rækj'u- og
hörpuskelsúpa
HVAMMSTANGI fagnar um þessar mundir 100 ára
verzlunarafmæli. Því er ekki úr vegi að sækja soðning-
una þangað, en frá Hvannnstanga er nokkur útgerð og
nnnni| fiskvinnsia, aðallega rækjuvinnsla. A
KÖBáéíMiMÆS Hvammstanga er veitingahúsið Verts-
húsið og þar eldar Gísli Jónsson fyrir matargesti. Soðn-
ing dagsins er frá honum komin. Nú býður hann upp á
skelfisksúpu, en nægilegt framboð af skelfiski er á
Hvammstanga. I réttinn, sem er fyrir fjóra, þarf:
25 g smjörliki
]h dl hveiti
1 1 vatn
3-4 tsk. fiskbouilon
3- 4 tsk. fisk- og
skeldýrasúpupasta (Knorr)
'4 tsk. salt
Vt dl rjómi
5-6 stórar rækjur
4- 5 hörpudiskar
Bræðið smjörlíkið og hrærið hveitinu saman við. Hellið
vatninu út í og hrærið þar til hveitibollan hefur samlag-
ast. Bætið þá fiskikraftinum, súpupastanu og salti sam-
an við. Látið suðuna koma upp og sjóðið í 3-5 mín.
Slökkvið á hitanum undir pottinum og bætið ijómanum
saman við. Setjið hörpuskelina (ósoðna) og i*ækjurnar á
diskinn og hellið súpunni yfir. Skreytið með þeyttri
rjómaslettu og steinselju.