Morgunblaðið - 29.07.1995, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 29. JÚLÍ 1995 B 3
Bók Isabel Allende um sorgina
Lífið snýst um að missa
SARA við verk sín.
Högg-
myndasýn-
ing á Mokka
SARA Björnsdóttir opnar sýn-
ingu á höggmyndum á Mokka
mánudaginn 31. júlí. Sara út-
skrifaðist frá fjöltæknideild
MHÍ síðastliðið vor.
Sýningunni lýkur sunnu-
daginn 13. ágúst. Verkin eru
til sölu.
PAULA (útg. Harper Collins. 330
síður, verð 24 dollarar) er nýjasta
bók rithöfundarins Isabel Allende frá
Chile. Allende er 52 ára og sló í
gegn með Húsi andanna sem hún
skrifaði þegar hún var fertug,
þá í útlegð í Venezuela eftir
fall frænda síns, Salvadors
Allende forseta Chile. Hús
andanna sem komið hefur út
í íslenskri þýðingu var kvik-
mynduð sem kunnugt er og
léku aðalhlutverkin Meryl
Streep og Jeremy Irons. Eftir
Allende liggja fjórar skáldsög-
ur og smásagnasafn, en Paula
er fyrsta verk hennar sem ekki
flokkast undir skáldskap.
Saga látinnar dóttur
Paula er í formi bréfs til
dótturinnar, en Allende byij-
aði á því á spítalanum meðan
hún beið frétta af líðan dóttur
sinnar. Hún var stödd í Barc-
elona í desember 1991 í veislu af
tilefni útkomu bókar eftir sig þegar
henni var sagt að dóttirin væri á
spítala í Madríd. Allende flaug í
skyndi til Madríd og þær mæðgur
rétt náðu að skiptast á kærleiksorð-
um áður en Paula féll í dá. Hún
komst aldrei til meðvitundar og lést
ári seinna.
Læknamistök
Paula var 27 ára þegar hún lést.
Það kom á daginn að á spítalanum
höfðu átt sér stað mistök. Sjúkdómur
Paulu, porphyria, sem fólst í röngum
efnaskiptum, gat varla talist ban-
vænn þótt hann væri lífshættulegur.
Um þrennt var að velja að mati Al-
lende: fremja sjálfsmorð, fara í mál
við spítalann eða skrifa bók sem
gæti grætt sárin .
í einbýlishúsi í Sausalito við San
Franciscoflóa situr Isabel Allende
umvafín minningum um Paulu, allt
um kring hlutir sem minna á hana.
Við bandaríska blaðakonu sem heim-
sótti hana lét hún hafa eftir sér:
„Allar bækur mínar eru sprottnar
úr djúpum tilfinninganna, þær verða
ekki til í huganum heldur búa um
sig í leginu. Hún líkir lífi sínu við
töfraraunsæi bókmenntanna. Hún
giftist tvítug ensk-chilenskum verk-
fræðingi og starfaði sem blaðamaður
við kvenna- og barnatímarit. Eftir
fall frændans hraktist hún í útlegð
til Venezuela. Um það leyti
sem hún hlaut fyrst bók-
menntalega upphefð fó_r
hjónabandið úr skorðum. A
ferðalagi í Kaliforníu 1988
hitti hún bandarískan lög-
fræðing, William Gordon að
nafni. Þetta var „ást við fyrstu
sýn“ og þau gengu í hjóna-
band. Það var á heimili þeirra
sem Paula eyddi síðustu mán-
uðum lífs síns og þar dó hún.
Ömmuhlutverkið
í herberginu þar sem Paula
dó fæddist nokkrum mánuð-
um síðar þriðja barnabarn
Allende, dóttir Nicolás bróður
Paulu. Nú leggur Allende á
það áherslu að vera „hin full-
komna amma“. Barnabörn hennar
eru í „þrettán mínútna fjarlægð“ frá
henni og myndir af þeim á bókahillu
við hlið myndar af Paulu. „Dauði
Paulu og það að barnabörn mín vaxa
úr grasi eru hluti af lífskeðjunni",
segir hún. „Að lokum hef ég skilið
um hvað lífið snýst; það er að glata
öllu. Fæða ungbarnið sem verður
bam, sjá barnið verða fullorðið, eins
og tré fella lauf. Þess vegna verðum
við hvem morgunn að lofa það sem
við eigum.“
Isabel Allende hefur Paula Frías lést
samið metsölubók . 27 ára.
„SKAGAREK"
INGIBJÖRG AUÐUR
Þorsteinsdóttir, Gunnarsdóttir,
píanóleikari. sópran.
Þriðjudagstónleikar í
Listasafni Sigurjóns
NÆSTU þriðjudagstónleikar í Listasafni Sigur-
jóns Ólafssonar þann 1. ágúst kl. 20.30 eru
debuttónleikar Auðar Gunnarsdóttur sópran-
söngkonu. Ingibjörg Þorsteinsdóttir leikur með
á píanó. Á efnisskrá eru verk eftir Haydn,
Brahms, Alban Berg, Richard Strauss, Jórunni
Viðar, Sigfús Einarsson og Sigvalda Kaldalóns.
Auður Gunnarsdóttir stundaði söngnám í
Söngskólanum í Reykjavík og útskrifaðist þaðan
árið 1991. Kennari hennar var Ólöf Kolbrún
Harðardóttir. Árið 1993 innritaðist hún í Ljóða-
og óperudeild tónlistarháskólans í Stuttgart og
mun ljúka námi þaðan næsta sumar. Kennarar
hennar þar eru prófessor Luisa Bosabalian og
France Simard. Auður hefur tekið þátt í fjöl-
mörgum uppfærslum skólans og meðal annars
sungið hlutverk Donnu Elviru í óperunni „Don
Giovanni" eftir Mozart, Marie í „Seldu brúðinni"
eftir Smetana og hlutverk Evridísar og Amors
í „Orfeus og Evridís" eftir Gluck. Einnig hefur
hún komið fram sem einsöngvari við ýmis tækí-
færi og haldið ljóðatónleika í Þýskalandi. Fram-
undan eru hlutverk Micaelu í „Carrnen" og verk-
efni með Fílharmóníuhljómsveitinni í Stuttgart.
Auður hefur hlotið styrki úr söngvarasjóði
Félags íslenskra leikara og listasjóði Richard-
Wagner Stipendien Stiftung Bayreuth. Tónleik-
arnir í Listasafni Sigurjóns eru þeir fyrstu hér-
lendis síðan Auður lauk námi úr Söngskólanum.
Ingibjörg Þorsteinsdóttir píanóleikari stundaði
nám við Tónlistarskólann í Reykjavík hjá Hall-
dóri Haraldssyni og Rögnvaldi Sigurjónssyni.
Að loknu kennaraprófi var hún nokkur ár í
Guildhall School of Music and Drama í London
hjá Mary Peppin og lauk þaðan einleikaraprófi
(LGSM) árið 1981. Síðan hefur hún verið tónlist-
arkennari, lengst af í Borgarnesi. Hún hefur
einnig starfað sem kórstjóri, komið fram sem
píanóleikari með einsöngvurum, kórum og hljóð-
færaleikurum, auk þess að halda píanótónleika.
Ingibjörg býr og starfar nú í Stykkishólmi.
MYNPUST
KirkjuhvoII - Listasctrið á
A k r a n c s i
MÁLVERK, HÖGGMYNDIR OG
VEFNAÐUR
Samsýning 14 listamanna. Opið kl. 14-16.30 alla
daga til 20. ágúst. Aðgangur kr. 250.
ÞRÁTT fyrir allan barlóm má segja að myndlist-
in sé í mikilli sókn á landsvísu, sé litið til þeirrar
aðstöðu sem hefur orðið til á síðustu árum. Auk
höfuðborgarinnar geta nú bæjarfélög eins og
Akureyri, Hafnarfjörður, ísafjörður og Kópavogur
státað af reglulegri sýningarstarfsemi á sviði
myndlistarinnar í sýningarsölum eigin menning-
armiðstöðva eða listasafna, og það var mikið
ánægjuefni að sjá Akranes bætast í þennan hóp
á liðnum vetri þegar listasetrið Kirkjuhvoll var
opnað. Er vonandi að fleiri slíkir staðir eigi eftir
að hefja starfsemi á komandi árum til auðgunar
hins daglega lífs á hverjum stað og til styrktar
fyrir allt menningarlíf í landinu.
í listasetrinu hafa þegar verið haldnar nokkrar
sýningar, en nú í sumar hefur verið sett upp stór
samsýning listamanna sem búa á Akranesi og
hefur verið gefið nafnið „Skagarek". Er hér vænt-
anlega saman kominn nokkur kjarni þeirra sem
stunda myndlistina hvað mest á staðnum, en
þennan hóp fylla þau Bjarni Þór Bjarnason, Gutt-
ormur Jónsson, Helena Guttormsdóttir, Hreinn
Elíasson, Hrönn Eggertsdóttir, Margrét Jónsdótt-
ir, Mariella Thayer, Marlies Wechner, Ólína Ás-
geirsdóttir, Philippe Ricart, Salome Guðmunds-
dóttir, Stefán Magnússon, Steinunn Guðmunds-
dóttir og Sigtryggur Karlsson.
Þessi breiði hópur nálgast myndlistina með
ólíkum hætti, og þó flestir stundi önnur störf er
ljóst að listin er mikilvægur þáttur í lífi þeirra.
Hér má fínna veflistamenn, myndhöggvara og
málara á ýmsum þroskastigum, og hér er unnið
með ull, hrosshár, járn, leir, gifs, tré og stein,
vatnsliti, olíuliti, blý og fiskroð, svo nokkuð sé
nefnt af þeirri fjölbreytni, sem fyllir sali hússins
á tveimur hæðum.
Sé litið til alls þess sem hér er að finna eru
það einkum höggmyndirnar, sem lifa í minning-
unni. Margréti Jónsdóttur hefur tekist að skapa
afar innilega ró í sínum myndum, þar sem persón-
an er greinilega í sátt við sjálfa sig og sína til-
veru hverju sinni. Guttormur Jónsson sýnir hér
fáguð tréverk í anda modernismans, sem og
nokkrar vandlega unnar steinmyndir, sem m.a.
eru unnar úr basalti af Langasandi þeirra Akur-
nesinga. Loks hefur Maríella Thayer sett upp tvö
lítil verk hvort andspænis öðru, þar sem ljós og
skuggi leika skemmtilega saman, og annað hefur
myndað hitt á ákveðnu augnabliki.
Þau Salome Guðmundsdóttir og Philippe Ricart
sýna veflistaverk, þar sem hefðin ræður ríkjum;
litfletir Salome eru sterkir í einfaldleik sínum, en
af verkum Philippe er það nýjasta skemmtileg-
ast, enda þar blandað saman fleiri þáttum.
Hin tíu sýna öll málverk. Hrönn Eggertsdóttir
er ófeimin við að hampa sinni heimbyggð ef svo
má segja, en hún sýnir Akrafjallið í 16 útgáfum
undir heitinu „Fjallið eina“. Sigtryggur Karlsson
vinnur einnig út frá sinni heimabyggð, en með
nokkuð súrrealísku yfirbragði sem kemur
skemmtilega út í myndunum. Helena Guttorms-
dóttir sýnir hér nokkrar vatnslitamyndir auk
mannamynda, sem einnig voru á Gullkistunni á
Laugavatni nýverið; slík endursýning er ofnotkun
á einföldum en ágætum hugmyndum.
Bjarni Þór sýnir hér vel uppbyggð verk unnin
með heitum litum með blandaðri tækni, og Marii-
es Wechner vinnur í svipuðu litrófi þegar hún
notar hveraleir til að lita beint á léreft. Ólína
byggir hins vegar upp einfaldar formmyndir með
fjöllunum sínum, en Steinunn notar fískroð sem
LISTASETRIÐ Kirkjuhvoll á Akranesi.
hráefni í sínum verkum, og raðar þeim upp og
litar til að skapa „Fiskfoss" og „Hafdans".
Stefán Magnússon heldur sig við bjartar, hefð-
bundnar staðarlýsingar í málverkum, sem vísa
til litadýrðar náttúrunnar; Hreinn Elíasson, sem
hefur eingöngu unnið að myndlistinni undanfarin
fimmtán ár, leitar hins vegar meira til dulúðar
landsins, en hann sýnir hér nokkrar teikningar
þar sem tengsl manns og náttúru eru helsta við-
fangsefnið, sem og spenna þeirra tengsla á hveij-
um tíma.
Kirkuhvoll er tignarlegt hús sem stendur fal-
lega í sínu umhverfí í bænum, og á eflaust eftir
að gegna fjölþættu hlutverki í listalífi Akurnes-
inga í framtíðinni. Allur frágangur innan dyra
ber vott um þá vandvirkni og alúð, sem er for-
senda þess að slík menningarmiðstöð nái að lifa
og dafna, en þar er ekki síður mikilvægt að
bæjarbúar sjálfír sýni þann áhuga og ræktar-
semi, sem er undirstaða lifandi menningar. Er
rétt að óska Akurnesingum til hamingju með stað-
inn, þó seint sé, með von um að þeir kunni að
meta hann að verðleikum, sem og þá sýningu,
sem nú gefur þeim tækifæri til að kynnast eigin
listafólki.
Um leið er rétt að benda öllum þeim fjölmörgu
ferðalöngum sem leið eiga um staðinn að líta inn
á listasetrið, því þar kann ýmislegt að koma þeim
á óvart.
Eiríkur Þorláksson
MENNING/
LISTIR
NÆSTU VIKU
MYNDLIST
Kjarvalsstaðir
„Islensk myndlist" til 10. septem-
ber.
Safn Ásgríms Jónssonar
„Vormenn í tsl. myndlist" til 31.
ágúst.
Ásmundarsafn
„Stíllinn í list Ásmundar.“ Fram
á haust.
Listasafn Siguijóns Ólafssonar
Gunhild Skovmand til 7. ágúst.
Gerðarsafn
Tvær málverkasýningar 22. júlí
til 27. ágúst. Verk Bjargar Örvar
og Gunnars Karlssonar. Verk
Gerðar, Fjölnotasalur.
Gallerí Greip
Verk Snædísar Úlriksdóttur hús-
gagnahönnuðar frá 22. júlí til 6.
ágúst.
Hafnarhúsið
Sjóminjasýning til áramóta.
Byggðasafn Hafnarfjarðar
„Hafnarfjörður frá landnámi til
hemáms“ til 17. sept.
Þj óðminj asafnið
Sýningin „íslenskir kirkjugripir."
Nýlistasafnið
Laugardaginn 20. júlí voru opnað-
ar fjórar sýningar í aðalsal á verk-
um Frederike Feldman, Frank
Reitenspiess, Markus Strieder og
Gunilla Bandolin. Harpa Árna-'
dóttir er er gestu rí safni setu-
stofu.
Hafnarborg
Sýning á listaverkum úr safni
hússins.
Mokka
Kristín Pálmadóttir sýnir 30. júlí.
Gallerí Úmbra
Ljósmyndasýning Philippe Patay.
Gallerí Birgis Andréssonar
Lilja Björk Egilsdóttir sýnir til 10.
ágúst.
Listhúsið Laugardal
Þorbjörg Höskuldsdóttir og Guð-
rún Svava Svavarsdóttir sýna.
Gallerí Sævars Karls
Sólveig Aðalsteinsdóttir opnaði
sýnir til 16. ágúst.
Gallerí Ríkey
Sýning á verkum Ríkeyjar.
Gallerí Önnur hæð
Richard Long sýnir í júli og ág-
úst. Eingöngu opið á miðvikudög-
um.
Við Hamarinn
Steinunn Helga Sigurðardóttir
sýnir til 30. júlí.
Þjóðminjasafnið
Mannamyndir íslenskra lista-
manna í Bogasal.
Áttir er plakatsýning Ingu Jóns-
dóttur myndlistarmanns. Sýningin
er hengd upp við Gerðuberg,
Reykjavík, á Silfurtorginu
ísafirði, í Göngugötunni Akur-
eyri og við brúarendann Seyðis-
firði.
TONLIST
Laugardagur 29. júlí kl. 12.
Hádegistónleikar í Hallgríms-
kirkju. Oreglleikur, Douglas A.
Brotchie organisti Kristskirkju.
Fimmtudagur 3. ágúst kl. 12.
Hádegistónleikar. Orgelleikur,
Marteinn H. Friðriksson dómorg-
anisti.
Laugardagur 5. ágúst kl. 12.
Hádegistónleikar. Orgelleikur,
Douglas A. Brotcie organisti
Kristskirkju.
Sunnudaginn 6. ágúst kl. 20.40.
Kórtónleikar: Heidelberger Madr-
igalchor. Stjórnandi Prof. Gerald
Kegelmann.
Laugardagur 29. júlí kl. 12.
Hádegistónleikar í Hallgríms-
kirkju. Orgelleikur, Roger Sayer.
Sunnudagur 30. júlí kl. 20.30.
Orgeltónleikar, Roger Sayer, org-
anisti frá Rochester, Englandi,
leikur í Hallgrímskirkju verk eftir
Charles-Marie Widor, Herbert
Howells, Norman Cocker, Guy
Bovet, Barry Ferguson, Petr Eben
og Maurice Duruflé. Aðgangseyrir
800 (500) kr.
LEIKLIST
Light Nights
í Tjarnarbíói alla daga nema
sunnudaga.
Upplýsingar um listviðburði sem
óskað er eftir að birtar verði í
þessum dálki verða að hafa borist
bréflega fyrir kl. 16 á miðviku-
dögum merktar: Morgunblaðið,
Menning/listir, Kringlunni 1, 103
Rvk. Myndsendir: 91-5691181.