Morgunblaðið - 30.07.1995, Blaðsíða 12

12 B SUNNUDAGUR 30. JÚLÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Hildur
HLUTI af „veginum“ sem ekið er eftir út í Ingólfshöfða, en Öræfajökull er glæsilegur í baksýn.
EINAR Rúnar Sigurðsson býr sig undir eina af SIGURÐUR Bjarnason bóndi og vitavörður í Ingólfshöfða lætur ýmsan fróðleik
sínum fjölmörgu ferðum á Hvannadalshnúk. falla í ferðum sínum út í höfðann.
Sigurði Bjamasyni á
Hofsnesi í Öræfum og
syni hans Einari Rúnari
líður einna best úti í
náttúrunni. Sigurður fer
með ferðamenn út í Ing-
ólfshöfða á heyvagni
eins og Hildur Frið-
riksdóttir mátti reyna,
en Einar er heldur djarf-
tækari og klífur upp á
Öræfajökul með ferða-
menn og hefur klifið
Hvannadalshnúk um
fjörutíu sinnum.
SIGURÐUR Bjarnason á
Hofsnesi á Öræfum hef-
ur eins og aðrir fjár-
bændur á landinu séð sig
knúinn til að breyta
starfsháttum og sinnir nú ferða-
mönnum í stað sauðíjár áður. Hann
gerir ekki mikið úr fjárbúskap sín-
um og segist hafa verið kailaður
búskussi.
Nú býður hann ferðamönnum
upp á að fara út í Ingólfshöfða á
heyvagni sem dreginn er af drátt-
arvél og þar segir hann fólkinu
sögur af fyrsta landnámsmanninum
ásamt ýmsu öðru. „Sögumar eru
sagðar eins og ég túlka þær,“ sagði
hann glottandi við blaðamann og
eftir að hafa spjallað við hann eina
kvöldstund hefur undirrituð trú á
því að ferðamennimir sjái Ingólfs-
höfða í öðm ljósi en hingað til,
hafí þeir yfirleitt gert sér eitthvað
I hugarlund.
Ekki er nóg með að Sigurður
sinni ferðamönnum heldur hefur
Einar Rúnar, 27 ára sonur hans,
ánetjast bakteríunni líka, en hann
leiðir menn hins vegar í margvísleg-
ar gönguferðir upp á Hvannadals-
hnúk, á Hnappa eða í ísklifur á
Svínafellsjökul.
Veðrið ræður ferðinni
Það var komið að kvöldverðar-
tíma þegar blaðamaður bankaði
upp á hjá Sigurði en Einar var
ekki kominn ofan af jökli. Veðrið
hefur mikil áhrif á starfsemi feðg-
anna og suma daga er ekkert farið
en aðra daga fer Sigurður allt að
íjórar ferðir og tekur hver ferð 2-4
klukkustundir. „Morgunferðimar
eru yfirleitt lengstar, því þá hefur
fólk nægan tíma og gleymir sér úti
í eynni. Á kvöldin aftur á móti er
fólk meira að flýta sér,“ útskýrir
Sigurður mismunandi tímalengd
ferðanna.
Áður en hann sneri sér að ferða-
þjónustu reyndi hann fyrir sér sem
refabóndi, en í smáum stíl eins og
með sauðfjárræktina. Hann kveðst
hafa hætt á réttum tíma eða árið
1992. Þá slátraði hann öllum dýr-
unum og seldi skinnin árið eftir
þegar verðið hækkaði og kom þar
af leiðandi ekki mjög illa út úr
skuldasúpunni sem safnast hafði á
refaárunum. Á þeim tíma var hann
aðeins byijaður með ferðirnar út í
höfðann og augljóst er að honum
líkar starfið vel. Hann ber mikla
umhyggju fyrir fuglalífínu og gætir
þess að ferðamennirnir gangi ekki
of nærri því.
Fjöldinn fjórfaldaðist
Starfsemina hefur hann byggt
upp hægt og rólega, því fyrsta sum-
arið fór hann aðeins þijár ferðir
fyrir tilstilli leiðsögumanns að norð-
an, Helgu Pálínu. „Hún plataði mig
út í Ingólfshöfða með einn hóp, því
hún vissi sem var að ég er vitavörð-
ur þar,“ segir Sigurður. Hann talar
rólega með þögnum og hefur greini-
lega nægan tíma, en það vita þeir
sem til þekkja, að hann lætur ekki
svo glatt stressast upp. Þykir sum-
um fararstjórum jafnvel um of
hversu rólegur hann er í tíðinni.
Næsta sumar á eftir urðu ferð-
irnar örlítið fleiri en nokkur tími
fór einnig í að bjarga bflstjórum sem
höfðu fest jeppa sína í sandinum.
Þá ákvað Sigurður að gera ferðim-
ar að reglulegri starfseini og á
þremur árum fjórfaldaðist fjöldi
ferðamanna, sem voru 1.600 síð-
asta sumar.
„Ég var orðinn ansi feitur í
fyrravor en léttist um 16 kíló eft-
ir sumarið, sem þýðir 100 grömm
á hvern ferðamann,“ sagði hann
mér síðar þegar við gengum upp
söndugan höfðann sem er ansi
brattur á kafla. „Þú ættir að sjá
þær sumar reyna að- komast hér
upp á háu hælunum," bætti hann
svo við hlæjandi.
„Þetta er allt skemmtilegt fólk
sem fer út í Ingólfshöfða," segir
hann allt í einu.
„Nú, það er skrýtið,“ segi ég.
„Nei, því hinir nenna ekki að
leggja á sig ferðina," svarar hann
um hæl og skellihlær.
Fáir íslendingar
Um 95% þeirra sem fara út í
höfða eru útlendingar og eru Þjóð-
verjar þeirra fjölmennastir. Samt
segist Sigurður ekki tala þýsku,
kveðst reyndar bara tala íslensku!
„Ég veit ekki hvort þeir skilja eitt-
hvað af því sem ég segi, en þeir
virðast alltaf ánægðir. Mikið af
ferðinni byggist á bendingum og
að skoða fuglalífið," útskýrir
hann.
Hann er feginn að íslendingar
eða sérstaklega Reykvíkingar skuli
ekki vera fleiri en raun ber vitni,
því þeir séu óstundvísasta fólk sem
fyrirfinnist. „Ég lenti í því í fyrra
að tveir og þrír höfðu pantað ferð
saman þannig að hópurinn var
orðinn 16 manns. Þegar átti að
leggja af stað mætti ekki einn ein-
asti þeirra. Svo geta þeir átt það
til að koma nokkrum klukkustund-
um síðar og ætlast þá til þess að
ég standi tilbúinn með vagninn!
Það er með heyvagninn minn eins
og strætisvagnana í Reykjavík, að
lagt er af stað á ákveðnum tíma
og missi fólk af vagninum þá verð-
ur það að bíða eftir næstu ferð.“
Skúmurinn hvergi grimmari
Eitt af því sem hann segir að
geri ferðina eftirminnilega er árás
skúmsins. „Ég læt hann berja fólk-
ið svolítið til hlýðni,“ segir hann
glottandi og hefur gaman af.
„Skúmurinn er hvergi á landinu
eins grimmur og úti í Ingólfshöfða
og Öræfasveitin er stærsta skúma-
byggð á norðurhveli jarðar.“
Það er ljóst af frásögn hans að
hann heldur ekkert aftur af sér til
að byggja upp spennu áður en
haldið er út í höfðann. „Hann ræðst
á mig í hvert skipti og í fyrra sló
hann mig svo ég rotaðist. Fólk
hélt að ég væri dauður, en ég rakn-
aði nú við,“ heldur hann áfram og
. ég er ekki viss um nema hann
gæti hugsað sér slíka meðferð aft-