Morgunblaðið - 01.08.1995, Blaðsíða 29
28 ÞRIÐJUDAGUR 1. ÁGÚST 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 1. ÁGÚST 1995 21
JRwgtinMftfeffe
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakur hf., Reykjavík.
STJÓRNARFORMAÐUR: Haraldur Sveinsson.
RITSTJÓRAR: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
SÖGULEG
UMHVERFISSPJÖLL
ÞAÐ ER EKKI margt á íslandi sem dregur að
erlenda ferðamenn fyrir utan landið sjálft. Við
eigum Bláa lónið, eldfjöll og Geysi, svo dæmi séu
nefnd, en lítið sem ekkert af sögulegum minjum sem
geta vakið áhuga erlendra ferðamanna, en þá væru
það einna helzt Þingvellir og handritin, sem eru ein-
stæðir dýrgripir og vitnisburður um íslenzka heims-
menningu. En við eigum ekkert hús eins og Höfða,
ekkert herbergi eins og fundarstað Reagans og Gorb-
atsjovs þegar þessir leiðtogar stórveldanna stigu
mikilvægt spor í þá átt að ljúka kalda stríðinu. Fund-
ur þeirra var þannig einnig þáttur í hruni alþjóðlegs
kommúnisma og lýðræðislegri endurreisn í allri Aust-
ur-Evrópu. Þetta fundarherbergi leiðtoganna er því
mikilvægur vitnisburður um sögu lítillar þjóðar og
hefði getað verið ógleymanleg heimild um þennan
merka fund ef það hefði fengið að vera í friði fyrir
þeim sem skilja ekki sögulega geymd og telja sig
öðrum fremur hæfa til að ráðskast með mikilvægar
samtímaheimildir í umhverfi okkar. Við höfum sett
okkur lög um verndun þjóðminja en engum dettur í
hug að vernda óbrenglaðan jafnmerkilegan fundar-
stað og þann sem nú hefur verið breytt í Höfða.
Þúsundir ferðamanna hafa komið til íslands og tekið
myndir af þessu sögufræga húsi, en það hefur af
einhverjum ástæðum ekki verið opið fyrir þeim eins
og gerist erlendis og það eitt út af fyrir sig sýnir
lítinn skilning á mikilvægi slíkra staða. Það tekur
þó steininn úr þegar þessu herbergi er breytt að
geðþótta og andrúmi einstæðs atburðar eytt með til-
færslum sem væru ekki þolaðar í öðrum löndum. Það
á þvert á móti að varðveita fundarherbergið í þeirri
mynd sem það var þegar þjóðarleiðtogarnir sátu þar
á rökstólum og hreyfa þar hvorki við húsgögnum né
veggjum, hvort sem mönnum líkar vel eða illa þau
málverk sem þar hafa hangið. Málverkið af Bjarna
Benediktssyni var eins og táknrænn vitnisburður um
þennan tíma og á auðvitað að hanga þar sem það
var óáreitt hvað sem líður listrænu gildi þess.
Við eigum ekki annað herbergi sögulegra á ís-
landi en þennan fundarstað nema sal Menntaskólans
í Reykjavík. Það á að sjálfsögðu að breyta herberg-
inu aftur í upprunalegt horf og vernda andrúm leið-
togafundarins eins og unnt er því að annar atburður
sögulegri hefur ekki gerzt á íslandi en fundur leiðtog-
anna en að því vék Gunnar Kvaran, forstöðumaður
Kjarvalsstaða, í samtali við Morgunblaðið sl. laugar-
dag. í stað þess að umturna herberginu ætti að ná
saman þeim munum öllum sem þar voru á fundinum,
setja snúru fyrir herbergið eins og tíðkast í merkum
húsum erlendis og veita ferðamönnum og forvitnum
gestum um sögulega geymd aðgang að herberginu
eins og það var og ástæða er til að geyma það til
allrar framtíðar.
Stjórnmálamenn geta ekki umgengizt slíkar minjar
eins og hverja aðra muni í stofunni heima hjá sér,
þeir hafa skyldum að gegna við sögu og umhverfi
og þá minningu sem þjóðinni er kær og mikilvæg
og verður ávallt til vitnis um þann skerf sem lítil
þjóð lagði fram til heimsfriðar á válegum tímum.
Það er hægt að breyta öllum öðrum herbergjum í
Höfða en þessu eina fundarherbergi og koma þar
upp listsögulegu safni, enginn gæti haft neitt á móti
því svo ágæta listamenn sem við höfum átt í gegnum
tíðina. En við getum ekki breytt sögulegum atburðum
og helzt ekki heldur umhverfi þeirra. Um það ættu
þeir að hugsa sem fara nú með pólitíska ábyrgð í
höfuðborginni.
Sjúkdómur sem skemmir mjaðmir barna
Brýnt að stofna
foreldrafélag
UM það bil tíu böm greinast með sjúkdóminn
______Perthes hér á landi á árí hverju._
Sjúkdómurinn lýsir sér þannig að það verður
drep í mjaðmarlið og liðurinn aflagast. Þessu
fylgir oft bæði bæklun og líkamslýti, auk
vanlíðunar og sálrænnar kreppu. María
Hrönn Gunnarsdóttir hitti tvær mæður
Perthesveikra barna og sérfræðing í
bæklunarlækningum og fékk að kynnast
sjúkdómnum og afleiðingum hans.
EG TÓK allt í einu eftir því
að hann haltraði," segir
Halldóra Björk Óskarsdótt-
ir, móðir sextán ára pilts
sem hefur sjúkdóminn Perthes. Þetta
var fyrir tíu árum og hann var að fara
í sveit. „Eg hafði keypt
handa honum ný stígvél,
númeri of stór eins og
fólk gerir gjarnan, og
hélt að þau meiddu
hann.“
Hálfum mánuði síðar,
á föstudegi, gat drengur-
inn skyndilega ekkí
hreyft fótinn og hún fór
með hann á Landspítal-
ann. Þar voru teknar af
honum röntgenmyndir,
honum fenginn hjóiastóll
og sagt að hann yrði
sendur í aðgerð tæpri
viku síðar, á fimmtudegi.
Aðgerðin var hins vegar
gerð tveimur dögum fyrr
en áætlað var eða á
þriðjudeginum. Þá var
lærleggur hans höggvinn
í sundur, beininu snúið
og stálplata og skrúfur settar í til að
halda mjaðmakúlunni í liðnum.
Leið yfir móðurina
Halldóra Björk 9egist ekki hafa vit-
að við hveiju var að búast að aðgerð
lokinni en þegar hún sá barnið sitt
steinleið yfir hana. Annar fótur barns-
ins var í gifsi frá tám og uppfyrir
mjaðmir og gifs var um mjaðmirnar
og yfir á hinn fótlegginn. Á milli lær-
leggjanna var síðan eins konar hand-
fang sem sá til þess að fæturnir héld-
ust skorðaðir í ákveðinni stellingu.
Drengurinn var í gifs-
inu í átta vikur, þar af
eina viku á sjúkrahúsinu.
Hinar vikurnar sjö lá
hann heima í sérstöku
sjúkrarúmi. Fóturinn
styttist við aðgerðina en
ekki bar mikið á því fyrst
á eftir. Þegar hann
komst á unglingsár fór
hann hins vegar að
ganga skakkur. Þannig
er það enn þann dag í
dag en munurinn á lengd
fótanna er orðinn tals-
vert meiri en fyrst eftir
aðgerðina.
Tveggja sentimetra
regla
Sonur Halldóru Bjark-
ar átti lengi vel ekki rétt
á að fá upphækkun á skó
greidda af Tryggingastofnun þar sem
munurinn á iengd fótanna verður að
vera tveir sentimetrar eða meiri sam-
kvæmt reglum stofnunarinnar. Hall-
dóra Björk leitaði á náðir landlæknis
sem skar úr um að hryggskekkja
drengsins myndi lagast ef upphækkun
yrði sett undir fótinn. Þrátt fyrir það
var umsókn hennar um upphækkun-
ina synjað hjá Tryggingastofnun á
grundvelli tveggja sentimetra regl-
unnar og er það skoðun Halldóru
Bjarkar að þessi regla sé mjög ein-
kennileg. „Vill einhver ganga á upp-
hækkuðum skóm ef hann þarf ekki á
því að halda?“ spyr hún.
Félagsleg og andleg
vandamál
Halldóra Björk segir að vandamálin
fari fyrst að segja til sín þegar börn
með þennan sjúkdóm komast á ungl-
ingsár. Undir það tekur kunningja-
kona hennar en dóttir hennar þjáist
einnig af Perthes. Vandinn er þá ekki
síst af félagslegum og andlegum toga
því þeir sem hafa sjúkdóminn geta
ekki tekið þátt í leik og starfi af sama
krafti og þeir sem kenna sér einskis
meins. Þeir geta t.d. ekki dansað,
farið í leikfimi eða stundað ijallgöng-
ur þegar þá langar og sumir geta það
aldrei. Ekki bætir úr skák ef fólk
hefur farið í skurðaðgerð því örið
verður að jafnaði mjög ljótt.
Margir sjúklinganna einangrast,
verða lokaðir og afneita sjúkdómnum.
Af því leiðir að erfitt er að fræða þá
og leiðbeina þeim um sjúkdóminn og
afleiðingar hans. Sjálfsálit þeirra er
yfirleitt lítið og þeir finna sárt til þess
að vera öðruvísi en önnur börn og
unglingar. Auk þess er erfítt að fá þau
til að ganga í skóm með upphækkun
þar sem þau vilja ógjarnan skera sig
úr hópnum frekar en orðið er.
Grét í 23 tíma
Kunningjakona Halldóru Bjarkar
segir að einkenna sjúkdómsins hafi
orðið vart hjá dóttur sinni strax og
hún fór að ganga. Telpan fékk fljót-
lega innlegg í skóinn og var í sífelldri
meðferð vegna stirðleika. Þegar hún
var þriggja til fjögurra ára fór hún
að kvarta undan verk í hnésbót.
Læknir tók röntgenmyndir af henni
reglulega og þegar hún var fimm ára
var hún send í samskonar aðgerð og
sonur Halldóru Bjarkar gekkst undir.
Foreldrar stúlkunnar voru nokkuð vel
búnir undir aðgerðina þar sem sjúk-
dómurinn er þekktur í fjöiskyldunni
en þeir fengu litlar upplýsingar frá
lækninum. Þá vissu þau ekki annað
en að læknirinn sem þau leituðu til
myndi framkvæma skurðaðgerðina
Halldóra Björk
Oskarsdóttir, móð-
ir 16 ára pilts sem
þjáist af Perthes.
SVONA lítur það út, gifsið sem sett er á eftir aðgerðina á lærleggnum.
ÖR Á læri eru að jafnaði ljót og þetta er engin undantekning.
Uppgötvast ekki fyrr en skaðinn er skeður
Ú ÞEGAR ég hef hlustað á
raunasögu þessara tveggja
sjúklinga styrkist ég í
þeirri skoðun minni að mikilvægt
sé að stofna félag foreldra Perthes-
barna,“ segir Gunnar Þór Jónsson,
prófessor og sérfræðingur I bækl-
unarlækningum, en hann er einn
þeirra lækna sem meðhöndlað hafa
Perthessjúklinga. „Höskuldur
Baldursson, sérfræðingur í bækl-
unarlækningum barna, hefur með
flest þessi börn að gera núorðið
og það er eðlilegt og reyndar nauð-
synlegt að læknir með þá sérmennt-
un sjái um þennan hóp.“ Gunnar
segir það afar mikilvægt að að-
standendur barna og unglinga með
sjúkdóminn hafi greiðari aðgang
að læknum, sjúkraþjálfurum og
sálfræðingum en nú er því erfitt
sé af ýmsum ástæðum að upplýsa
fólk nægilega vel um sjúkdóminn
og afleiðingar hans þegar það kem-
ur á læknastofu. „Það væri eðlilegt
að starfsemi foreldrafélagsins væri
tengt barnadeildum sjúkrahús-
anna,“ segir hann.
Drep myndast
í mjaðmarliðnum
Perthes er nafn eins þeirra
þriggja lækna sem fyrstir lýstu
sjúkdómnum, í kringum síðustu
aldamót, skömmu eftir að röntgen-
tæknin var fundin upp. Á latnesku
kallast hann coxa plana sem þýðir
slétt mjöðm.
I verstu tilvikum sjúkdómsins
verður varanleg skemmd á mjaðm-
arlið Perthesveikra barna. Sjúk-
dómurinn lýsir sér þannig að það
verður drep í mjaðmarliðnum þeg-
ar blóðflæði til hans stöðvast eða
minnkar á mismunandi stóru svæði.
„Það má líkja þessu við kransæða-
stíflu en þá minnkar blóðflæði til
hjartavefs, nema hvað afleiðingar
kransæðastíflu fara ekki framhjá
neinum. Þegar blóðflæði stöðvast
hins vegar til mjaðmarliðar verður
enginn var við það strax, ekki fyrr
en barnið fer að haltra. Það sem
gerir þennan sjúkdóm svo erfiðan
er að skaðinn er skeður þegar ein-
kenni hans verða sjáanleg. Þá er
drepið komið í liðinn og hann er
byrjaður að eyðast og fletjast út.
Auk þess er erfitt að fá lítið barn
til að segja nákvæmlega hvar það
finnur til. Stundum finnur það til
í hnénu þótt meinið sé í mjöðminni
þannig að það er mjög erfitt að
greina hann. Þar á ofan sést þetta
ekki á venjulegri röntgenmynd
fyrr en brjósk og bein eru farin
að brotna," segir hann.
Um það bil tíu börn greinast með
sjúkdóminn á ári
hverju hér á landi, að
sögn Gunnars Þórs.
Ekki er vitað nægilega
vel hverjar orsakir
hans eru og áhættu-
þættir eru óþekktir.
Þó er ljóst að hann er
tíðari í surnum ættum
en öðrum og fjórum til
fimm sinnum algeng-
ari hjá drengjum en
stúlkum. Algengast er
að hann uppgötvist
þegar barnið er fjög-
urra til tíu ára gamalt,
þegar það verður halt
án sýnilegrar ástæðu.
Fóturínn styttist
Meðferð sjúkdóms-
ins er fólgin í því að
minnka álagið á
mjöðmina. Ein aðferðin sem notuð
hefur verið er að stinga fætinum
í svokallaða Tomas splint-grind
sem styður síðan við mjaðmar-
grindina. Önnur aðferð kallast Sni-
per en þá er fóturinn hengdur upp
í ól sem fest er við herðarnar og
fólkið gengur svo á
hækjum. Auk þess eru
til ýmsar gerðir af
spelkum.
Gunnar Þór segir að
ekki hafi verið sýnt
fram á með óyggjandi
hætti að þessar aðferð-
ir séu mikið árangurs-
ríkari en þegar ekki sé
annað gert en hlífa
liðnum við álagi meðan
einkenni séu sem mest.
Ef ástand mjaðmarl-
iðarins er mjög slæmt
er gripið til skurðað-
gerðar en að sögn
Gunnars Þórs er engu
að tapa þegar svo er
komið. Þá er eyðing
brjósks og beins orðin
svo mikil að liðkúlan
er farin að ganga út
úr mjaðmarliðsskálinni.
Um tvenns konar aðgerðir er að
velja. Hægt er að saga mjaðmar-
grindarbeinin í sundur og velta lið-
I
skálinni yfir liðkúluna. Einnig er
hægt að taka fleyg úr lærleggnum
þannig að mjaðmarkúlan falli inn
í liðskálina. Við það styttist fótur-
inn, yfirleitt um u.þ.b. 1 senti-
metra. Munurinn á lengd fótanna
getur aukist með aldri því leggur-
inn sem er styttri vex oft hægar
en hinn. Við því þarf að bregðast
með því að setja innlegg í skóinn
eða kaupa sérsmíðaða skó.
Gunnar Þór segir að börn og
unglingar vilji ógjarnan ganga í
slíkum skóm þannig að það sé mjög
mikilvægt að hækkunin sé vel falin.
Þá sé mikilvægt að fólk geri sér
grein fyrir að öll börn og ungling-
ar skammist sín fyrir bæklun og •
reyni þess vegna að fela hana í
lengstu lög. Mörg þeirra afneiti
sjúkdómnum og verði reið ef rætt
er um hann. Það sé því erfitt að
fá þau til að hlíta fyrirmælum
lækna og sjúkraþjálfara.
Sjúkdómurinn leggst misjafn-
lega þungt á fólk og sami einstakl-
ingur getur verið misjafn frá ein-
um tíma til annars. Mikilvægt er,
að sögn Gunnars Þórs, að fá sjúkl-
ingana til að hvíla sig þegar þeir
Gunnar Þór Jóns-
son, prófessor og
sérfræðingur í bækl-
unarlækningum.
sjálfur en að henni lokinni komust þau
að því að svo var ekki. Sá sem gerði
hana kom aldrei að máli við þau og
var farinn til útlanda þegar upp komst
að gifsið var sett vitlaust á þannig
að það þrýsti á taug og olli telpunni
miklum kvölum. Þá hafði hún grátið
þindarlaust í 23 klukkustundir.
Dóttirin var í gifsinu í átta vikur.
Þegar það var fjarlægt þurfti hún að
læra að ganga að nýju og eftir að
plötur og naglar voru teknir burt ári
síðar þurfti hún að læra að ganga í
þriðja sinn. Hún fékk enga sjúkra-
þjálfun, var stirð en verkjalaus.
Lengdarmunurinn á fótum hennar er
nú tveir og hálfur sentimetri en faðir
hennar sem er skósmiður hefur, frá
því fóturinn styttist, hækkað skóna
hennar þannig að þeir 'henta.
„Þegar hún var tíu til ellefu ára
fóru tilfínningavandamál unglings-
áranna að gera vart við sig auk þess
sem vandamál í baki fóru að hijá
hana. í vetur læstist svo mjöðmin
þegar hún var að beygja sig niður til
að kiæða sig úr skónum. Þá fórum
við með hana á slysavarðstofuna og
þar sagði vaktlæknir si svona við
hana að það væri ekki um neitt annað
að ræða fyrir hana en að fá gervilið.
Hún á frænda sem hefur gervilið,
hann gengur við hækjur og hún sá
hann fyrir sér,“ segir móðir hennar.
Daginn eftir höfðu þau samband við
bæklunarlækninn hennar og komust
að því að laus bijóskflís var að flækj-
ast í mjaðmarliðnum og olli því að
hann læstist. Síðan þetta gerðist fest-
ist mjöðmin af og til en hún hefur
náð lagni við að losa um hana sjálf.
Flosnað upp úr skóla
Skýrsla ráðgjafarfyrirtækis um
Miðbæ Hafnarfjarðar hf.
„I raun komið
í greiðsluþrot“
Fjárhagsstaða Mið-
bæjar Hafnarfjarðar
hf. sem byggði versl-
unarkjama þar í bæ
er afar slæm að því
er fram kemur í úttekt
er ráðgjafarfyrirtækið
Sinna gerði fyrir bæj-
aryfírvöld í Hafnar-
fírði og kynnt var
bæjarráði um miðjan
júní.
Verslunarhúsnæði Miðbæjar
Hafnarfjarðar hf er rúmlega
5.000 fermetrar að stærð en að
hluta til vannýtt og sama máli
gegnir um ca. 3.000 fermetra
skrifstofuhúsnæði, sem stendur
að mestu autt.
♦
Stúlkan er nú sautján ára gömul. Hún
hefur flosnað upp úr skóla, þrátt fyr-
ir góða námshæfileika, m.a. vegna
þess að hún gat ekki komist hjá því
að taka þátt í leikfimi. Hún hefur ljótt
ör niður allan lærlegginn utanverðan
og finnst erfitt að þurfa að hafa fata-
skipti í búningsklefum auk þess sem
hún getur ekki stundað líkamsrækt
vegna mjaðmarinnar. „Hún hafði
fengið vottorð frá lækni um að hún
gæti ekki stundað leikfimi en þá var
hún sett í hóp með stelpum sem fengu
léttari viðfangsefni en hinar,“ segir
móðir hennar.
Halldóra og kunningjakona hennar
eru sammála um að það sé mjög brýnt
að foreldrar barna og unglinga með
Perthes stofni foreldrafélag. Nauð-
synlegt sé að ungmennin sem og að-
standendur þeirra hafi greiðan að-
gang að upplýsingum og fræðslu um
sjúkdóminn og afleiðingar hans. Auk
þess eigi ijölskyldur sjúklinganna
gjarnan mjög erfitt og þurfi stuðning
frá heilbrigðisstarfsfólki sem og öðr-
um íjölskyldum sem þekkja sjúkdóm-
inn af eigin raun.
Halldóra Björk hefur ákveðið að
taka af skarið og stofna félag for-
eldra barna með Perthes. Þeir sem
hafa áhuga á að taka þátt í því með
henni geta hringt í síma 588-5220
eftir klukkan átta á kvöldin.
eru sem verstir því þá eru einmitt
bólgur í liðnum. Annars má þetta
fólk í flestum tilvikum gera það
sem það treystir sér til að gera.
Verði viðurkenndur
sem fötlun
Gunnar Þór segir að mjög nauð-
synlegt sé að Perthessjúkdómurinn
verði viðurkenndur sem fötlun en
svo er ekki nú. „Það er augljóst
að bæklunin og líkamslýtin valda
oft ótrúlega mikilli sálarkreppu,
einkum hjá eldri börnunuin og
unglingum."
Þá segir hann þá reglu sem unn-
ið sé eftir í Tryggingastofnun, um
að-lengdarmunur fótleggjanna
verði að vera a.m.k. tveir senti-
metrar, til að stofnunin taki þátt í
kostnaði vegna skókaupa, ein-
kennilega og að nær væri að leggja
það í hendur sérfræðinga í bæklun-
arlækningum hvort og hvenær sé
þörf á upphækkunum i skó.
Hann segir einnig að brýnt sé
að útbúa fræðsluefni fyrir börnin
og aðstandendur þeirra og segir
að full þörf sé á að stofnað verði
til félags foreldra þessara barna
svo þeir geti veitt hver öðrum
stuðning sem og átt greiðan að-
gang að heilbrigðisstarfsfólki og
þekkingu þeirra á sjúkdómnum og
afleiðingum hans.
RÁÐIST var í gerð skýrslunn-
ar eftir að ósk barst frá
, Miðbæ hf. um að Hafnar-
fjarðarbær keypti rúmlega
3.000 fermetra bílakjallara undir
verslunarhúsnæði fyrir um 116 millj-
ónir króna, auk þess sem gatnagerðar-
gjöld yrðu lækkuð um ríflega 8 millj-
ónir.
Stefnir í greiðsluþrot
Sinna hf. skilaði skýrslu sinni
skömmu áður en nýr meirihluti tók
til starfa í bæjarstjórn Hafnaríjarðar,
og var niðurstaða Sinnu þess efnis
að eignir félagsins, sem eru allar
bundnar í fasteignum, næmu alls um
420 milljónum króna en skuldir þess
næmu um 475 milljónum króna, sam-
kvæmt gögnum frá stjómendum fé-
lagsins. Af heildarskuldum eru um
150 milljónir króna skammtímaskuldir
og er umtalsverður hluti þeirra í van-
skilum.
„í raun er félagið komið í greiðslu-
þrot og þess ekki megnugt að ljúka
framkvæmdum miðað við óbreytta
stöðu. Ef ekki rætist úr með sölu á
eignum félagsins, eða einhver önnur
ljármögnun kemur til, er það einungis
spurning hvenær kröfuhafar ganga að
félaginu og rekstur þess stöðvast,"
segir í skýrslunni.
Leysir ekki fjárhagsvanda
Samkvæmt upplýsingum frá Hafn-
arljarðarbæ er skuldastaða félagsins
við bæjarsjóð með þeim hætti að 145
milljónir króna eru í ábyrgð á skulda-
bréfum, ógreidd gatnagerðargjöld og
fleira nema rúmlega 50 milljónum
króna auk þess sem til staðar er víx-
ill upp á 11 milljónir króna,
eða alls rúmlega 206 millj-
ónir króna. Þar að auki
hefur bæjarsjóður ábyrgst
greiðslu á skuldabréfum að
fjárhæð um 46 milljónir
króna til fimmtán ára. Bærinn hefur
greitt fyrstu afborgun af bréfunum
sem eru tilkomin vegna endurgreiðslu
á gatnagerðargjöldum af bílakjallara,
sem bærinn hefur fyrir vikið að hálfu
til umráða.
„Yegna erfiðrar greiðslustöðu Mið-
bæjar Hafnarfjarðar hf. og mikilla
vanskila teljum við að sú aðgerð að
kaupa bílakjallarann nægi ekki ein og
sér til að leysa fjárhagsvanda félags-
ins. Skammtímaskuldir þess næmu
eftir þessi viðskipti um 120 milljónum
króna og væri verulegur hluti þeirra
í vanskilum. Ef vilji er til að leysa
fjárhagsvanda félagsins þarf að
tryggja frekari sölu eða yfirtöku eigna
og lækkun skammtímaskulda," segir
í skýrslu Sinnu. „Ef bæjarsjóður
ákveður að hafna fyrrgreindri beiðni
eða frekari fjármögnun er ekki tryggð
þrátt fyrir kaup á bílakjallaranum eru
yfirgnæfandi líkur á að félagið verði
I lýst gjaldþrota innan skamms."
Skýrsluhöfundar kveðast ennfrem-
ur telja að fari félagið í þrot, séu
miklar líkur á að gatnagerðargjöld að
upphæð um 50 milljónir króna inn-
heimtist ekki, þar sem bæjarsjóður
hafi engar þinglýstar tryggingar
vegna þeirra og verði þau því almenn
krafa í þrotabúið. Aðrar skuldbinding-
ar félagsins gagnvart bæjarsjóði séu
tryggðar með veðum í eignarhlutum
íbygginguMiðbæjarenhöfundartelja ,
að „miklar líkur eru á að bæjarsjóður
þyrfti að leysa eignirnar til sín og
selja þær aftur með þeim kostnaði,
fyrirhöfn og óvissu sém því fylgir."
Ennfremur er bent á að fasteignin
að Fj'arðargötu 13-15 hafi ekki verið
metin til fasteignamats þrátt fyrir að
nokkrir mánuðir séu síðan starfsemi
hófst í húsinu, og því séu ekki inn-
heimt fasteignagjöld af eigninni.
Skýrslan unnin á þremur
dögum
Viðar Halldórsson framkvæmda-
stjóri Miðbæjar hf. segir að skýrsla
Sinnu sé fyrsti áfangi frekari vinnu
fyrir Hafnarfjarðarbæ vegna fyrir-
tækisins og því sé niðurstaðan ekki
endanleg. „Sinna vann þessa skýrslu *
á þremur dögum og aðal inntakið í
henni er að skoða þurfi málið betur.
Það eru í gangi viðræður um þetta
mál og verða næstu vikur, auk þess
sem Sinna er að vinna að nýrri skýrslu.
Ábyrgð sú sem bærinn veitti Miðbæ
hf. mun aldrei falla á bæinn, því að
bak við hana er veð í tæplega 3.000
fermetra húsnæði," segir Viðar.
Viðar segir að rekstur Miðbæjar sé
erfiður, sem starfí m.a. af því að ekki
hafi selst nægilega mikið af húsnæði.
Nú sé bæði óselt og óleigt
húsnæði í byggingunni. Þörf
sé á meira eigin fé til að
eiga húsnæði af viðkomandi
stærð, en alls er byggingin
um 11.600 fermetrar að 4
stærð, en þar af eru um 5.000 fer-
metra verslunarhúsnæði, um 3.500
fermetra skrifstofuhúsnæði og 3.000
fermetra kjallari undir bílastæði. Skrif-
stofuhúsnæðið er einkum vannýtt.
Reksturinn þungur
„Reksturinn er þungur en það er
ekki verið að fara í greiðsluþrot enn-
þá. Ég ætla ekki að fullyrða eitt né
eitt því það veit enginn hvað gerist,
en við erum að reyna að vinna okkur
úr þeim vanda sem fyrirtækið er í og
ljúka þessu dæmi,“ segir Viðar. Auk ,
Viðars eru eigendur Miðbæjar hf. þeir
Þórarinn Ragnarsson, Gunnar Hjaltal-
ín, Páll Pálsson og Þorvaldur Ásgeirs-
son.
Ingvar Viktorsson bæjarstjóri
Hafnarfjarðar kveðst ekki vilja ræða
efni skýrslunnar við fjölmiðla að svo
stöddu, þar sem hann líti á hana sem
trúnaðarmál og að þeir sem hafi feng-
ið fjölmiðlum hana hafi brotið trúnað
Skuldar 206
milljónir
króna